Yıl içinde yapımına başlanan yapım işlerine ilişkin ödemelerin doğrudan ilgili maddi duran varlık hesaplarına kaydedildiği ve 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında kaynağı saptanamayan bir bakiyenin yıllar itibariyle sürekli devrettiği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı ile ilgili 204 ve 205’inci maddelerinde; hesabın, yapımı süren maddi duran varlıklar için yapılan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerin, geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı, diğer hallerde ise işin fiilen tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiş; gerek yılı içerisinde gerekse yıllara sari olarak yapımı süren ve tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacak tutarların bu hesaba borç, tamamlanıp geçici kabulü yapılan işlere ilişkin tutarların ise bu hesaba alacak kaydedileceği düzenlenmiştir.

Yapılan incelemede; kurum tarafından yaptırılan iki adet yapım işine ilişkin yıl içinde toplam 2.694.020,57 TL tutarında hakediş ödemesi yapıldığı, ancak bu ödemelerin 258 numaralı hesap yerine doğrudan 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabına kaydedildiği görülmüştür. Bu işlerden bir tanesinin geçici kabulü yapılmış olup dönem sonu itibarıyla henüz geçici kabulü yapılmamış olan iş için yıl içinde yapılan toplam ödeme tutarı 1.502.003.04 TL olarak görünmektedir.

258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı’na bakıldığında ise hesabın yıl içinde hiç kullanılmadığı, önceki yıl ya da yıllardan devreden 139.742,87 TL borç bakiyesi bulunduğu görülmüştür. Bu devreden bakiyenin hangi işlerle ilgili olduğu ve bu işlerin tamamlanıp tamamlanmadığı ise belirlenememiştir.

Ancak geçici kabulü yapılmayan işe ilişkin ödemelerin 251 numaralı hesapta görünmesi yıl sonu itibarıyla henüz gerçekleşmemiş bir yatırımın mali tablolarda gerçekleşmiş gibi görünmesine neden olmaktadır. Bu nedenle 2021 yılı bilançosunda 251 numaralı hesap 1.502.003.04 TL fazla görünmektedir.

Kamu idaresi tarafından hatanın varlığı kabul edilmiş ve 2022 yılı itibarıyla düzeltileceği belirtilmiş olsa da yapılacak işlem 2021 yılı mali tablolarını etkilemeyecektir.

Önceki yıllardan devreden ve ne olduğu belirlenemeyen 139.742,87 TL’ye ilişkin işin tamamlandığı ve maddi duran varlık hesaplarına alınmasının unutulduğu varsayımı ile, 258 hesabının 2021 yılı bilançosunda 1.502.003.04 - 139.742,87 = 1.362.260,17 TL eksik olarak yer aldığını kabul etmek gerekecektir. Her ne kadar bu durum bilanço denkliğini etkilememiş olsa da muhasebenin temel ilkelerinden olan özün önceliği gereği tamamlanmamış yatırımlara ilişkin harcamaların 258 hesabında takip edilmesi ve tamamlandıktan sonra aktif hesaplara kaydedilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, 258 ve 251 numaralı hesaplar mali tablolarda bulguda belirtilen tutarlarda hatalı yer almaktadır.