Belediyede, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’te belirtilen taşınmazların tespit, numaralandırma, dosyalama, cins tashihi ve yeniden değerleme işlemlerinin tamamlanmadığı görülmüştür.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in 1 ve 2’nci maddelerinde, Yönetmelik’in amaç ve kapsamı tanımlanmış; genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı ve Kanun kapsamında olan kurum ve kuruluşların mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların kaydının ve icmal cetvellerinin düzenlenmesinin bu Yönetmelik’te belirtilen usul ve esaslara göre yapılacağı kayıt altına alınmıştır. Yönetmelik’in 5’inci maddesinde de kayıt ve kontrol işlemleri tanımlanmış, taşınmazların hangi değerle kayıtlara alınacağı ifade edilmiş ve değer güncellenmesinin ise Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre yapılacağı belirtilmiştir.

Ayrıca, söz konusu Yönetmelik’in 8’inci maddesinde belirtilen şekliyle taşınmazların numaralandırılması, 9’uncu maddede belirtilen şekliyle de dosyalanması gerekmektedir. Yönetmelik’in 10’uncu maddesinde ise taşınmazların cins tahsislerinin yapılması işlemleri düzenlenmiştir. Dolayısıyla fiili durumun tespiti amacıyla cins tashihi işlemlerinin de yapılması

gerekmektedir.

Yönetmelik’te belirtilen şekliyle kayıt işlemleri yapılırken kullanılacak kayıt formlarının örnekleri de mevzuat ekinde yer almış ve geçici 1’inci maddede ise tüm bu taşınmaz kayıt işlemlerinin 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanması gerektiği ifade edilmiştir.

Netice olarak, taşınmaz tapu bilgilerinin temin edilerek İdarenin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımındaki taşınmazların fiili envanterin yapılması, ilk girişlerin emlak değeri üzerinden yapılarak maliyet bedeli ve rayiç bedel çalışmasından sonra yeniden değerleme yapılması, her bir taşınmaz için numaralandırma, dosyalama ve cins tashihi işlemleri ile taşınmaz kayıt işlemlerinin gerçekleştirilmesi, taşınmaz icmal cetvellerinin konsolide edilmesi, bütün işlemlerin Yönetmelik’te belirtilen tarih itibariyle tamamlaması ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği gereği taşınmazların son haliyle mali tablolarda yer alan ilgili hesaplarda gösterilmesi gerekmektedir.

İdarenin 2019 yılı taşınmaz işlemlerinin incelenmesi neticesinde aşağıda belirtilen hususlar tespit edilmiştir:

-Tapuda Bilecik Belediyesi adına kayıtlı 1084 adet taşınmaz bulunmaktadır. Emlak ve İstimlak Müdürlüğü tarafından kaydı tutulan taşınmaz sayısı ise 1205 adettir. Aradaki fark ise Belediye tarafından bazı taşınmazların cins tashihlerinin yapılmamasından kaynaklanmaktadır. Örneğin bir taşınmaz tapu kaydında arsa olarak gözüküyor olmasına karşın Belediye tarafından o taşınmaz üzerinde bina yapılmış ve bu bina bağımsız bölümlere ayrılmış ve her bağımsız bölüm için ayrı bir beyan girilmiş olmasından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla cins tashihi yapılmadığından tapuda tek kayıt varken Belediyede birden fazla kayıt olabilmektedir.

Belediyede beyanı girilmiş bu 1205 adet taşınmazın emlak değeri 174.184.000 TL iken yılsonu bilançosunda taşınmazların değeri 250 Arazi ve Arsalar Hesabı 55.681.648 TL, 252 Binalar Hesabı 40.925.000 TL olmak üzere toplamda 96.606.648 TL’dir. Aradaki fark

77.577.352 TL olup mali tabloda 250 ve 252 nolu hesapların bu tutarda hatalı yer almasına yol açmıştır.

Kamu idaresi tarafından; otogar ve etrafındaki yapılar gibi çok eski yıllarda inşaat ruhsatına tabi olmaksızın yapılan ve günümüzde de bu alanlar için inşaat ruhsatı ve yapı kullanma ruhsatı düzenlenmesi teknik olarak mümkün olmayan bu yapıların, cins değişikliği ile bağımsız birimlere ayrılmasının mümkün olmadığı, bunun yanında belediyenin hüküm ve tasarrufu altında bulunan fakat ilgili kanunlar gereği mülkiyeti terkin edilerek tescil harici olan

(park, yeşil alan, çocuk oyun alanı, otopark, yol... vb.) alanlarda mülkiyete konu olamayacağından bu alanlarda da cins değişikliği yapılarak bağımsız birim oluşturulamadığı ifade edilerek, cins değişikliğine konu olamayacak alanlar haricinde Belediyenin mülkiyetinde ve cins tahsisine uygun olan taşınmazlara ait cins tahsis işlemlerinin tamamlanarak tapu sicil kaydındaki ve belediye adına kayıtlı taşınmazların karşılaştırması yapılacak olup, konuyla ilgili Emlak ve İstimlak Müdürlüğünün çalışma başlattığı belirtilmiştir.

Ayrıca taşınmazların rayiç bedelleri ve yeniden değerleme oranı uygulanarak güncelleneceği, mali tablolar (bilanço)’daki 250 ve 252 hesapların Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmelik’ine göre düzeltileceği, bununla ilgili Mali Hizmetler Müdürlüğü ve Emlak İstimlak Müdürlüğünün koordineli çalışarak Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına ilişkin Yönetmelik’in 1, 2, 5, 9 ve 10’uncu maddelerine göre bulguda belirtilen hususların yerine getirileceği ifade edilmiştir.

Ancak ifade edilen kayıt işlemlerinin henüz tamamlanmaması nedeniyle, 2019 yılı mali tablolarındaki Maddi Duran Varlık Hesaplarında 77.577.352 TL hataya sebebiyet verilmiştir.