Kamu idaresine ait taşınır malların kaydı, muhafazası ve kullanımı ile yönetim hesabının verilmesi, taşınır yönetim sorumlularıyla bunlar adına görev yapacak olanların belirlenmesi işlemleri Taşınır Mal Yönetmeliği hükümlerine uygun şekilde gerçekleştirilmemiştir.

Anılan Yönetmelik hükümleri dâhilinde işlem gören malların muhasebe kayıtları özelliğine göre Mahalli İdareler Bütçe Ve Muhasebe Yönetmeliği’nde sayılan,

• 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı,

  
  

• 254 Taşıtlar Hesabı ve

  
  

• 255 Demirbaşlar Hesabı

  
  

• 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)

  
  

  kapsamında izlenmektedir. Hasankeyf Belediyesi'ne ait taşınırlara ilişkin işlemler ve bunların

  muhasebeleştirilmesi yukarıda anılan Yönetmelik'te yer verilen düzenlemelere uygun olarak yapılmamakta, 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı ile 255 Demirbaşlar Hesabına’na ait 2018 hesap dönemi içinde gerçekleştirilen işlemler ve dönem sonu bilançosundaki değerler gerçek durumu yansıtmamaktadır. Taşınırlarla ilgili hesaplanması gereken 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı ( - ) ise bilançoda yer almamaktadır.

  1. 255 Demirbaşlar Hesabı’na Kaydedilmesi Gereken Demirbaşlara İlişkin Envanter ve Muhasebeleştirme İşlemlerinin Yapılmaması

     Taşınır Mal Yönetmeliği'nin,

     
     

• 5'inci maddesinde

“(1) Harcama yetkilileri taşınırların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak edinilmesinden, kullanılmasından, kontrolünden, kayıtlarının bu Yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasını sağlamaktan sorumludur. Harcama yetkilileri taşınır kayıtlarının bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak tutulması ve taşınır mal yönetim hesabının hazırlanması sorumluluğunu taşınır kayıt yetkilileri ve taşınır kontrol yetkilileri aracılığıyla yerine getirir.

(2) Harcama yetkilileri, taşınırlara ilişkin işlem ve kayıtların usule uygun olarak yapılıp yapılmadığını kontrol etmeye veya ettirmeye; kasıt, kusur veya ihmal sonucu kırılan, bozulan veya kaybolan taşınırların ilgililerden tazmini için gerekli işlemleri yapmaya veya yaptırmaya yetkilidir.

• 6'ncı maddesinde;

1. Taşınır kayıt yetkilileri, harcama yetkililerince, memuriyet veya çalışma unvanına bağlı kalmaksızın, taşınır kayıt ve işlemlerini bu Yönetmelikte belirtilen usule uygun şekilde yapabilecek bilgi ve niteliklere sahip personel arasından görevlendirilir. Dış temsilciliklerde taşınır kayıt yetkilileri misyon şefleri tarafından görevlendirilir. Taşınır işlemleri yoğun olan harcama birimlerinde birden fazla taşınır kayıt yetkilisi görevlendirilebilir. Kamu idarelerince ihtiyaç duyulması halinde birden fazla harcama biriminin taşınır kayıtları harcama birimleri itibarıyla ayrı ayrı tutulmak kaydıyla, bir taşınır kayıt yetkilisi tarafından yürütülebilir.

2. Taşınır kontrol yetkilileri, harcama yetkililerince, taşınır kayıt yetkilisinin yapmış olduğu kayıt ve işlemleri kontrol etmek üzere yardımcılarından veya bunların bir alt kademesindeki yöneticileri arasından görevlendirilir. Personel yetersizliği nedeniyle taşınır kontrol yetkilisi görevlendirilemeyen harcama birimlerinde ise bu görev harcama yetkilisi

   tarafından yerine getirilir.

   
   

   • 7'nci maddesinde;

     
     

     1. Kamu idaresinin taşınır hesaplarını kurumsal sınıflandırmanın II nci, mahalli idarelerde ise kurumsal sınıflandırmanın III üncü düzeyi itibarıyla birleştirmek ve üst yönetici adına İdare Taşınır Mal Yönetimi Ayrıntılı Hesap Cetveli ile İdare Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetvelini hazırlamak üzere merkezde mali hizmetler birimi yöneticisine bağlı konsolide görevlisi belirlenir” düzenlemeleri yer almaktadır.

        Kurumda, yukarıda yer verilen Taşınır Mal Yönetmeliği hükümleri uygulanamamaktadır. Temin edilen taşınırların giriş kaydı ile birlikte çıkışı da yapılmakta, doğrudan giderleştirme işlemi uygulanmaktadır. Ayrıca genel olarak taşınır işlemleri gerçekleştirilmesinde; Yönetmelik'in; 9’uncu maddesinde anılan defterler, 10’uncu maddesinde anılan belge ve cetveller oluşturulmamış, 11’inci maddesine göre kurulması gereken elektronik sistem kurulmamıştır. Yönetmelik'in 32’nci maddesinde belirtilen sayım işlemi, 34’üncü maddesinde anılan taşınır mal yönetim hesabı oluşturulması ve Geçici 2’nci maddesinde anılan envanteri yapılan taşınırların muhasebe birimine bildirilmesi işlemleri gerçekleştirilmemiştir.

        Kurumun 2018 yılı içerisinde yeni binasına taşınmış olması nedeniyle tefrişat ile demirbaş alımına gidilmiş, ancak taşınmaz envanteri yapılamamıştır. Envanter çalışmaları tamamlanmamış olduğundan geçmiş yıllarda temin edilmiş demirbaşların mevcut durumları, varlıkları, hurdaya ayrılma gerekliliği, hangilerinin hangi değerler üzerinden muhasebeleştirileceği gibi konular netleşmediğinden bunların muhasebeleştirilmesi ve nihayetinde gerçek değerleriyle mali tablolarda gösterilmesi mümkün olmamaktadır.

        1. Stoklara İlişkin Muhasebe İşlemlerinin Hatalı Yapılması

        
        

        Kurum tarafından 15 Stoklar Hesap Grubu kapsamında yapılan alımlar ile kullanım ve tüketimlerin muhasebeleştirilmesinde Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ile Taşınır Mal Yönetmeliği hükümlerine uyulmamıştır.

        Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 114’üncü maddesinin ikinci fıkrasında; “Stoklar, maliyet bedeliyle hesaplara alınır. Maliyet bedeline, stokların elde edilmesi ve depolanacağı yere kadar getirilmesi için faiz hariç yapılan her türlü giderler ilave edilir” düzenlemesine yer verilmiştir. Maddenin dördüncü fıkrasında ise; “150-İlk Madde ve Malzeme Hesabı” nda izlenen tüketim malzemelerinden kullanılmış olanların, muhasebeleştirme işlemleri kullanıma ilişkin taşınır işlem fişleri yerine üç ayı geçmemek üzere üst yöneticiler tarafından belirlenen sürede taşınır işlem fişlerindeki çıkışları gösteren onaylı

        bir liste ile en geç ilgili dönemin son iş günü mesai bitimine kadar muhasebeleştirilmesi zorunludur” düzenlemesi yer almaktadır. Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 30’uncu maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında ise tüketilen ilk madde ve malzemelerin muhasebeleştirilmesinde izlenecek usul şu şekilde belirlenmiştir:

        “(2) Muhasebe kayıtlarında "150-İlk Madde ve Malzemeler Hesabı"nda izlenen tüketim malzemelerinin çıkışları için düzenlenen Taşınır İşlem Fişleri muhasebe birimine gönderilmez. Bunların yerine, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde üç aylık dönemler itibarıyla, diğer idarelerde ise üç ayı geçmemek üzere üst yöneticiler tarafından belirlenen sürede kullanılmış tüketim malzemelerinin taşınır II nci düzey detay kodu bazında düzenlenen onaylı bir listesi, en geç ilgili dönemin son iş günü mesai bitimine kadar muhasebe birimine gönderilir.

3. Muhasebe yetkilileri, taşınır giriş ve çıkış işlemlerine ilişkin olarak kendilerine gönderilen Taşınır İşlem Fişlerinde gösterilen tutarları II nci düzey detay kodu itibarıyla ilgili hesaplara kaydeder.”

İlk madde ve malzeme tüketimlerinde yukarıda yer verilen Taşınır Mal Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tüketim malzemelerinin üç aylık dönemler itibarıyla "II" düzey detay kodunda listelenmesi ve ilgili hesaplara kaydedilmesi için muhasebe birimine gönderilmesi ve muhasebe birimi tarafından "II" düzey detay kodu ile ilgili hesaplara kaydedilmesi gerekirken üçer aylık muhasebeleştirme işlemleri yapılmamış, tüketime verilen ilk madde ve malzemelerin tamamı alındığı anda giderleştirilmiştir.

Demirbaşlar ve stoklara yönelik işlemlerin Taşınır Mal Yönetmeliği ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nde yer verilen düzenlemeler doğrultusunda tamamlanmaması, envanter çalışmalarının bitirilememesi nedeniyle 150 İlk Madde ve Malzemeler Hesabı, 255 Demirbaşlar Hesabı ve bu hesapla ilgili 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı'nda yer verilen bilgiler gerçeği yansıtmamakta ve taşınır mal yönetim hesabının oluşturulmaması nedeniyle bu hesapların doğruluğu hakkında görüş oluşturulamamaktadır.

Kamu idaresi cevabında; Satın alınan yönetim bilgi sistemi dahilindeki taşınır mal modülüne yapılacak envanter neticesinde taşınır mal kayıtlarının girilerek gerekli muhasebe kayıtlarının yapılacağı, oluşan muhasebe kayıtları ile mevcut kayıtlar arasındaki farklılıklara ait düzeltme kayıtlarının yapılarak güncel durum ortaya çıkarılacağı bildirilmiştir.

Sonuç olarak Kurum yanıtında yeni temin edilen muhasebe sistem yazılımı vasıtasıyla taşınır mal konusunda bulguda açıklanan gereklerin yerine getirileceği iletilmiş olsa da sistemsel hata halen sürmekte olup 2018 yılı Bilançosu'nun taşınırlarla ilgili 150 İlk Madde ve

Malzemeler Hesabı, 254 Taşıtlar Hesabı, 255 Demirbaşlar Hesabı ve bu hesaplarla bağlantılı 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı'nda yer alan bilgiler hatalıdır.