Belediye ile yetkili sendika arasında akdedilen sosyal denge sözleşmesinde mevzuatında yer almayan muhtelif düzenlemelere yer verilmiştir.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 15’inci maddesinde, Belediyelerin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödenebileceği, ödenebilecek aylık tutarın, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na göre yapılan toplu sözleşmede belirlenen tavan tutarı geçemeyeceği ve anılan Kanun’da öngörülen hükümler çerçevesinde yapılabilecek sözleşmeyle belirlenebileceği ifade edilmiştir.

4688 sayılı Kanun’un “Mahalli İdarelerde Sözleşme İmzalanması” başlıklı 32'nci maddesinde; 27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı KHK’nın Ek 15’inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabileceği ve bu sözleşmenin mezkûr Kanun'un uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılamayacağı, bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulamayacağı hükmüne yer verilmiştir. Diğer yandan, 4688 sayılı Kanun hükümleri uyarınca 2022 ve 2023 yılları için 6’ncı Dönem Toplu Sözleşmenin imzalanması üzerine alınan “Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Mali ve Sosyal Haklar” başlıklı 4’üncü bölümünün “Sosyal Denge Tazminatı” başlıklı 1’inci maddesinde 4688 sayılı Kanun'un 32'nci maddesinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde ödenebilecek sosyal denge tazminatı aylık tavan tutarı belirlenmiş; Karar’ın “Genel Hükümler” başlıklı birinci kısmının 1’inci maddesinin ikinci fıkrasında bu kararda düzenlenmeyen mali ve sosyal haklar hakkında ilgili mevzuat hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı belirtilmiştir.

Belediye ile yetkili sendika arasında akdedilen ve 01.01.2022-31.12.2023 tarih aralığını kapsayan sözleşmede aşağıdaki hususlara yer verilmiştir.

-“Sosyal Çalışmalara Yardımcı Olmak” başlıklı 10’uncu maddede, belediyenin sendikaya salon, araç ve gereç temini sorumluluğu yüklenmiş,

-“Sendika Yöneticisi ile Temsilcilerinin İşyeri Sendikal Çalışmaları” başlıklı 13’üncü maddede, sendika temsilcilerinin amirine bilgi vermek, işlerini aksatmamak kaydıyla sendikal faaliyetler için işyerlerinden ayrılabileceği veya belediyenin göstereceği amaca uygun bir mekanda toplantı yapabileceği belirtilmiş,

-“Sendikal İzinler” başlıklı 15’inci maddede, sendika faaliyetlerine katılmak için ilgili personellere yasal izinler haricinde yılda 20 iş gününe kadar izin verileceği düzenlemiş,

-“Diğer Haklar ve Ücretli İzinler” başlıklı 16’ncı maddede, bazı önemli gün ve haftalarda çalışanlara ücretli izin verilebileceği ifade edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre belediye başkanı ile sendika temsilcisinin yetkileri ödenecek olan sosyal denge tazminat tutarını kanuni sınırlar içinde tespit etmeye yöneliktir. Bu nedenle sosyal denge tazminatı sözleşme metnine yetkilendirilen husus dışında hükümler koyulması söz konusu yetkinin aşılması anlamına gelmektedir.

Kamu idaresi, izleyen döneme ait sözleşmede bahse konu kapsam sınırlamasına uyulacağını bildirmiştir.

Belediye ile yetkili sendika arasında izleyen dönemlerde imzalalanacak sosyal denge sözleşmelerinde kapsam sınırlamasına uyulması gerekmektedir.