İlanı yapılan yapım işi ihalesinin yaklaşık maliyetinin güncelleneceği sebebiyle iptal edildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesi uyarınca idareler, yapacakları ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Aynı Kanun’un “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde; mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyetin belirleneceği ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceği, yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilemeyeceği ayrıca yaklaşık maliyetin isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanamayacağı ifade edilmiştir.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 11’inci maddesinin birinci fıkrasında; iş kalemi ve/veya iş grubu şeklinde tespit edilen imalat miktarlarının, Yönetmeliğin 10’uncu maddesine göre belirlenen ve yüklenici karı ve genel gider ihtiva etmeyen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutar KDV hariç olarak hesaplanacağı ve bulunan bu tutara % 25 oranında yüklenici kar ve genel gider karşılığı eklenmek suretiyle yaklaşık maliyet tespitin tespit edileceği, aynı maddenin ikinci fıkrasında yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde ilk ilan veya davet tarihine kadar yaklaşık maliyetin güncelleneceği, aynı maddenin beşinci fıkrasında ise ihale komisyonunca yaklaşık maliyetin teklif fiyatları ile birlikte açıklanacağı ve bu aşamadan önce yaklaşık maliyetin açıklanamayacağı ifade edilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden, kamu idarelerinin ihtiyaçlarının uygun şartlarda ve zamanında karşılanması ile kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu olduğu, ihale yapılmadan önce iş kalemi şeklinde tespit edilen miktarların her türlü fiyat araştırması yapılarak belirlenen ve yüklenici karı ve genel gider ihtiva etmeyen fiyatı ile çarpılması sonucu bulunan tutara yüklenici karı ve genel giderlerin eklenerek katma değer vergisi hariç yaklaşık maliyetin belirleneceği, yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde ise ilk ilan veya davet tarihine kadar yaklaşık maliyetin güncelleneceği anlaşılmaktadır.

Belediye tarafından 24.07.2023 tarihinde ilanı yapılan 2023/730815 İKN’lu Kültür Merkezi ve Otopark Yapım İşinin, 14.07.2023 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından birim fiyatların güncellendiği ve bu duruma istinaden yaklaşık maliyetin güncelleneceği gerekçesiyle 28.07.2024 tarihinde ihale komisyonunca ihalenin iptal edildiği görülmüştür. Aynı ihale çeşitli sebeplerle iki kez daha iptal edilmiş ve son olarak 06.11.2023 tarihinde tekrar ihale edilerek 14.12.2023 tarihinde ihale konusu işe ilişkin sözleşme imzalanmıştır.

Birim fiyatlar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ihale ilanından önce yayımlanmıştır. İdareler, hesaplanan yaklaşık maliyeti ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelleyebilir. Bu durumda İdare tarafından ihale ilanı yapılmadan önce yaklaşık maliyetin güncelleyebileceği düşünüldüğünde yaklaşık maliyetin güncelleneceği gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesi, ihtiyacın mevcut duruma göre daha yüksek maliyetle karşılanabilme ihtimalini doğurmaktadır.