Karar Künyesi
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nde yapılan denetimlerde bazı malların alımının yapılmasından sonra söz konusu işler için ihale düzenlendiği görülmüştür.
2018/23788 İhale Kayıt Numaralı Diş Bakım Seti İhalesi Açısından İnceleme
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi tarafından pazarlık (21-f) usulü ile alımı gerçekleştirilen diş bakım seti ihalesinde önce malların alındığı daha sonra ise söz konusu alım için ihale yapıldığı ve söz konusu malların eksik olarak teslim alınmasına rağmen tam olarak teslim alınmış gibi muayene kabul komisyon raporu oluşturulduğu ve yükleniciye ödemenin eksiksiz yapıldığı görülmüştür.
Balıkesir Büyükşehir Belediyesince 55.000 adet diş bakım setinin pazarlık usulü (21-f) ile alımı için 27.12.2017 tarihinde harcama talimatı verilerek söz konusu ürünlerin alımı için ihale süreci başlatılmıştır. Bu kapsamda 3 yükleniciden yaklaşık maliyet için teklif alınmış ve yaklaşık maliyet 144.866,67 TL olarak belirlenmiştir.
17.01.2018 tarihinde İdare tarafından 3 yükleniciye EKAP üzerinden doküman almaları ve teklif vermeleri için davet gönderilmiştir. Davette ihalenin 21-f pazarlık usulü ile 19.01.2018 tarihinde yapılacağı bu kapsamda 19.01.2018 saat 15.00’e kadar yüklenicilerin tekliflerini ulaştırmaları gerektiği belirtilmiştir.
19.01.2018 tarihinde yapılan ihalede davet edilen 3 yükleniciden sadece birisinin teklif verdiği ve ihalenin 132.000,00 TL bedelle söz konusu yüklenicinin üzerine bırakıldığı görülmüştür. Daha sonra ihale yetkilisi ve harcama yetkilisi olan Kültür ve Sosyal İşler
Dairesi Başkanı tarafından ihale komisyon kararı 22.01.2018 tarihinde onaylanmıştır.
İhale komisyon kararı onaylandıktan sonra kesinleşen ihale kararı 22.01.2018 tarihinde yükleniciye bildirilmiş ve yüklenici 23.01.2018 tarihinde sözleşmeye davet edilmiştir. Bunun üzerine 31.01.2018 tarihinde yüklenici ile sözleşme imzalanmıştır.
İdare tarafından söz konusu ürünlerin 14.02.2018 tarihinde yükleniciden eksiksiz bir şekilde teslim alındığına dair kontrol teşkilatı raporu ve mal alım kabul tutanağı düzenlenmiştir. Daha sonra ise yine aynı gün 55.000 adet diş bakım setinin taşınır çıkışlarının yapıldığına ilişkin evrak bazında düzenlemeler yapılmıştır.
Yapılan denetimlerde ihale kapsamında belirtilen ürünlerin ihale tarihinden daha önce teslim alındığı görülmüştür. Konuya ilişkin olarak Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığınca tarafımıza sunulan 17.01.2019 tarih ve 76976300-951.01.04-E.1310 sayılı yazıda şu hususlar belirtilmiştir;
*13/12/2017 tarih ve A 032338 seri nolu sevk irsaliyesi ile 18.000 adet (her bir kolide 250 adet olmak üzere 72 koli) ürünün İdareye sevk edildiği,
*21/12/2017 tarih ve A 032350 seri nolu sevk irsaliyesi ile 22.000 adet (yani 88 koli) ürünün sevk edildiği,
*25/12/2017 tarih ve A 0325351 seri nolu sevk irsaliyesi ile 12.000 adet (her bir kolide 250 adet olmak üzere 48 koli) ürünün İdareye sevk edildiği belirtilmiştir.
Öte yandan tarafımıza sunulan mezkûr yazıda her ne kadar sevk irsaliyeleri ile yukarıda belirtilen ürünlerin sevk edildiğine ilişkin sevk irsaliyeleri düzenlenmişse de sadece 21.12.2017 tarihli sevk irsaliyesi ile 32.500 adet (130 koli) ürünün teslim alındığı belirtilmiştir.
Yukarıda yer alan olaylar bir arada değerlendirildiğinde İdare tarafından ihale tarihinden yaklaşık 1 ay önce ürünlerin alındığı ve sonrasında ihale yapıldığı açıktır. Ayrıca 55.000 adet olarak alımının yapıldığı iddia edilen ürünlerin 32.500 adet olarak teslim alındığı, 22.500 adet ürünün hiç teslim alınmadığı halde bu ürünler teslim alınmış ve 14.02.2018 tarihinde dağıtılmış gibi işlem tesis edildiği ve bedelini firmaya ödediği görülmüştür.
2018/273142 İhale Kayıt Numaralı Balıkesirli Minik Efe Çocuk Dergisi Açısından İnceleme
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi tarafından pazarlık (21-f) usulü ile alımı yapılan Balıkesirli Minik Efe Çocuk Dergisi alım ihalesinde önce malların alındığı daha sonra ise söz konusu alım için ihale yapıldığı görülmüştür.
Balıkesir Büyükşehir Belediyesince 60.000 adet Balıkesirli Minik Efe Çocuk Dergisinin pazarlık usulü ile alımı için 22.05.2018 tarihinde harcama talimatı verilerek söz konusu ürünlerin alımı için ihale süreci başlatılmıştır. Bu kapsamda 3 yükleniciden yaklaşık maliyet için teklif alınmış ve yaklaşık maliyet 225.000,00 TL olarak belirlenmiştir.
29.05.2018 tarihinde İdare tarafından 3 yükleniciye EKAP üzerinden doküman almaları ve teklif vermeleri için davet gönderilmiştir. Davette ihalenin 21-f pazarlık usulü ile 30.05.2018 tarihinde yapılacağı bu kapsamda 30.05.2018 saat 15.00’e kadar yüklenicilerin tekliflerini ulaştırmaları gerektiği belirtilmiştir.
30.05.2018 tarihinde yapılan ihalede davet edilen 3 yükleniciden sadece birisinin teklif verdiği ve ihalenin 220.200,00 TL bedelle söz konusu yüklenicinin üzerine bırakıldığı görülmüştür. Daha sonra ihale ve harcama yetkilisi olan Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanı tarafından ihale komisyon kararı 30.05.2018 tarihinde onaylanmıştır.
İhale komisyon kararı onaylandıktan sonra kesinleşen ihale kararı yükleniciye bildirilmiş ve yüklenici 31.05.2018 tarihinde sözleşmeye davet edilmiştir. Bunun üzerine 01.06.2018 tarihinde yüklenici ile sözleşme imzalanmıştır.
İdare tarafından söz konusu ürünlerin 06.06.2018 tarihinde yükleniciden eksiksiz bir şekilde teslim alındığına dair kontrol teşkilatı raporu ve mal alım kabul tutanağı düzenlenmiştir. Daha sonra ise yine aynı gün 60.000 adet ürüne ilişkin taşınır çıkış kaydı yapılmış ve ürünlerin aynı gün çıkışlarının yapıldığına ilişkin evrak bazında düzenlemeler yapılmıştır.
Yapılan denetimlerde ihale kapsamında belirtilen ürünlerin ihale tarihinden daha önce teslim alındığı görülmüştür. Konuya ilişkin olarak Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığınca tarafımıza sunulan 05.02.2019 tarih ve 76976300-951.01.04-E.95/2477 sayılı yazı ekinde 28.05.2018 tarih ve A5 seri nolu sevk irsaliyesi ile ürünlerin 28.05.2018 tarihinde idareye sevklerinin gerçekleştirildiği görülmüştür. Söz konusu durumdan anlaşılacağı üzere
30.05.2018 tarihinde ihalesi yapılan mal alımına ilişkin ürünler 28.05.2018 tarihinde idareye sevki gerçekleştirilmiş olan ürünlerdir.
Yukarıda yer alan olaylar bir arada değerlendirildiğinde İdare tarafından ihale tarihinden önce ürünlerin alındığı, teslim alınan ürünler için daha sonra ihale yapıldığı açıktır.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ‘Temel İlkeler’ başlıklı 5 inci maddesinde; “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü yer almaktadır.
Mezkûr Kanunun ‘Yasak Fiil veya Davranışlar’ başlıklı 17 nci maddesinde; “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
(…)
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükümleri yer almaktadır.
Kanunun ‘Görevlilerin Ceza Sorumluluğu’ başlıklı 60 ıncı maddesinde;
“İhale yetkilisi ile ihale komisyonlarının başkan ve üyeleri ile ihale işlemlerinden sözleşme yapılmasına kadar ihale sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin; 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulunduklarının, görevlerini kanuni gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. Bu Kanuna aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına giren işlerde görevlendirilemezler.
(…)
5 inci maddede belirtilen ilkelere ve 62 nci maddede belirtilen kurallara aykırı olarak ihaleye çıkılmasına izin verenler ve ihale yapanlar hakkında da yukarıda belirtilen müeyyideler uygulanır.” hükümleri yer almaktadır.
Tüm bu hükümler bir arada değerlendirildiğinde ihalesi yapılan işte temel ilkelere aykırı hareket edilerek yasak fiil ve davranışlarda bulunulduğu görülmüştür. İdarenin yapacağı ihalelerde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Temel ilkelerine uygun hareket etmesi ve ihale işlemleri ile ilgili olarak yasak fiil veya davranışlarda bulunulmaması gerekmektedir. Aksi takdirde Kanunun 60 ıncı maddesi gereğince görevlilerin ceza sorumluluğun doğacağı açıktır.
Kamu idaresi cevabında; Bulgu konusu işin incelenmesi ve gerekli işlemlerin yapılması için evrakların Teftiş Kurulu Başkanlığına havale edildiği bildirilmiştir.
Sonuç olarak İdare, bulgumuz doğrultusunda gerekli işlemlerin yapılacağını belirtmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.