KARAR: Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Kurum kayıtlarına 04.06.2024 tarih ve 147803 sayı ile alınan Ankara 17. İdare Mahkemesi’nin 31.05.2024 tarihli ve E:2024/891, K:2024/856 sayılı idari merci tecavüzü kararı ekinde Kuruma gönderilen dava dilekçesinde özetle; idarenin 02.04.2024 tarihinde gerçekleştirdiği 2024/398235 İhale Kayıt Numaralı "Tohum Hazırlama ve Muhtelif Tarım İşçilikleri Hizmet Alım İşi" (Ceylanpınar Tarım İşletmesi Müdürlüğü) ihalesine müvekkil şirket tarafından istekli sıfatıyla iştirak edildiği, müvekkil şirkete EKAP üzerinden gönderilen 15.04.2024 tarihli kesinleşen ihale kararında "Genel Müdürlüğümüzce 02.04.2024 tarihinde ihalesi yapılan, Ceylanpınar Tarım İşletmesi Müdürlüğü ihtiyacı 2024 yılı Tohum Hazırlama ve Muhtelif Tarım İşçilikleri Hizmet Alımı İşi, KDV hariç 86.093.486,74 TL bedelle Asmin İkra Sosy. Hizm. Tem. Taş. Gıda İnş. San. Tic. Ltd. Şti. & Yekta Tem. Taş. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı firması uhdesinde kalmıştır..." denildiği, daha sonrasında müvekkil şirketin şikayet süresi dolmadan ilgili firma ile sözleşme imzalandığı,

Müvekkil şirket tarafından şikayet süresi içerisinde idareye 19.04.2024 tarihinde ihale kararına ilişkin düzeltici işlem tesis edilmesi gerektiğine ilişkin başvuruda bulunulduğu, şikayet başvurularının idarece uygun bulunmayarak reddedildiği, idarenin şikayet başvurusunu red kararının hukuka aykırı olduğu, ayni yol giderinin ayrı bir kalem olarak tekliflere eklenmesi gerekirken, müvekkil şirket hariç ihale üzerinde bırakılan istekli ile ihaleye teklif veren hiçbir isteklinin tekliflerine ayni yol giderini eklemediği, istekliler tarafından kar hariç yaklaşık maliyet tutarının altında teklif verilmesine karşın idarece aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadığı iddialarına yer verilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un “İstisnalar” başlıklı 3’üncü maddesinin (g) bendinde; “2 nci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (d) bentlerinde sayılan kuruluşların, ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları, Hazine garantisi veya doğrudan bütçenin transfer tertibinden aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti ve sözleşme bedeli ikitrilyon üçyüzmilyar Türk Lirasını (Doksanbeşmilyonbeşyüzsekizbindokuzyüzyetmişbir Türk Lirası) aşmayan mal veya hizmet alımları,… …Ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç bu Kanuna tâbi değildir” hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanun’un 53’üncü maddesinde Kamu İhale Kurumunun görevleri belirtilmiş olup, bu görevler arasında, bu Kanun kapsamında yapılan ihalelerde, ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlere ilişkin olarak yapılan itirazen şikayet başvurularının incelenip sonuçlandırılması görevi bulunmaktadır.

Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler” hükmü,

Aynı maddenin dokuzuncu fıkrasında, “Başvuruların ihaleyi yapan idare veya Kurum dışındaki idari mercilere ya da yargı mercilerine yapılması ve başvuru dilekçelerinin bu merciler tarafından ilgisine göre idareye veya Kuruma gönderilmesi hâlinde, dilekçelerin idare veya Kurum kayıtlarına girdiği tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir” hükmü,

Anılan maddenin onuncu fıkrasında, “Belirtilen hususlara aykırılık içeren ve henüz başvuru süresi dolmamış olan başvurulardaki eksiklikler, idare veya Kurumun bildirim yapma zorunluluğu bulunmaksızın, başvuru süresinin sonuna kadar başvuru sahibi tarafından giderilebilir” hükmü,

Söz konusu maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin beşinci fıkrasında “İtirazen şikayet dilekçelerine, başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgeler ile imza beyannamesinin aslı veya yetkili mercilerce onaylı örneklerinin, idareye verilen şikayet dilekçesinin bir örneği varsa şikayete idarece verilen cevabın bir örneği ile başvuru bedelinin, teminat alınan hallerde başvuru teminatının Kurum hesaplarına yatırıldığına dair belgenin eklenmesi zorunludur...” hükmüne,

“Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

a) Başvuru konusunun Kurumun görev alanında bulunup bulunmadığı, … ç) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı, unvanı, adresi, imzası ile başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgelerin ve imza beyannamesinin aslı veya yetkili mercilerce onaylı örneğinin bulunup bulunmadığı, … g) İdareye verilen şikayet dilekçesinin bir örneğinin ve idare tarafından şikayet üzerine alınan karar başvuru sahibine bildirilmiş ise bu kararın bir örneğinin eklenilip eklenilmediği, ğ) Başvuru bedelinin, teminat alınacak hallerde ise başvuru teminatının yatırılıp yatırılmadığı, yönlerinden sırasıyla incelenir. … (3) Birinci fıkrada yer alan bilgi ve belgeleri içermeyen ve henüz başvuru süresi dolmamış olan itirazen şikâyet başvurularında, başvuru süresinin sonuna kadar söz konusu eksiklikler başvuru sahibi tarafından giderilebilir. (4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir.” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde ise “(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Yapılan inceleme sonucunda;

21.03.2024 tarih ve 32496 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ve ihale kayıt numarasının yer almadığı “2024 Yılı Tohum Hazırlama ve Muhtelif Tarım İşçilikleri Hizmet Alım İşi İhale Edilecektir” başlıklı ilanda “Bu ihale 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu 3/g maddesi gereğince istisna kapsamında olup ihale TİGEM Alım Satım ve İhale Yönetmeliği esaslarında yapılmaktadır” ibaresine yer verildiği,

Yine, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün internet sitesinde yer alan başvuru konusu 2024/398235 İKN’li “Ceylanpınar Tarım İşletmesi Müdürlüğü 2024 Yılı Tohum Hazırlama ve Muhtelif Tarım İşçilikleri Hizmet Alım İşi İdari Şartnamesi”nin 2’nci maddesinde “Bu ihale 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu 3/g maddesi gereğince istisna kapsamında olup, ceza ve ihalelerden yasaklanma hükümleri hariç 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi değildir…” ibaresine yer verildiği görülmüştür.

Bu kapsamda başvuruya konu ihalenin, 4734 sayılı Kanun’un “İstisnalar” başlıklı 3’üncü maddesinin (g) bendi kapsamında bahse konu Kanun’dan istisna olarak gerçekleştirildiği anlaşılmış olup, söz konusu Kanun’un 3’üncü maddesi kapsamında gerçekleştirilen ihaleler; ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tâbi bulunmamaktadır. Dolayısıyla, 4734 sayılı Kanun kapsamından istisna tutulan ve anılan Kanuna tabi olmayan başvuruya konu ihale ile ilgili olarak Kamu İhale Kurumunun inceleme görevi bulunmamaktadır.

Ayrıca, başvuru konusu ihalenin 4734 sayılı Kanun’un “İstisnalar” başlıklı 3’üncü maddesinin (g) bendi kapsamında yapılmış olması nedeniyle şikayet ve Kuruma itirazen şikâyet başvurularının süresinde yapılıp yapılmadığına yönelik bir değerlendirme yapılmamıştır. Diğer taraftan, Ankara 17. İdare Mahkemesi’nin 31.05.2024 tarihli ve E:2024/891, K:2024/856 sayılı idari merci tecavüzü kararı ekinde Kuruma gönderilen dava dilekçesi ekinde başvuru sahibinin kendisinin veya varsa vekil ya da temsilcisinin başvuruda bulunmaya yetkili olduğuna dair belgelerin aslı veya yetkili mercilerce onaylı örneğinin bulunmadığı ve 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesinin (j) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca itirazen şikâyette bulunanlarca yatırılması zorunlu olan başvuru bedelinin de Kurum hesaplarına yatırılmadığı tespit edilmiştir.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun görev yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.