Karar Künyesi
KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
- (a) İhalenin 5’inci kısmına ilişkin olarak; idarece tüm şartları sağlamalarına rağmen ikinci en avantajlı teklif olarak kabul edilmemelerine ilişkin takdir yetkisi dışında gerekçe sunulmadığı, idarenin takdir yetkisinin sınırsız olmadığı ve gerekçe bildirilmesi gerektiği, Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ihale dokümanına aykırılıkları gözardı edilse dahi ekonomik açıdan en avantajı ikinci teklif sahibi olarak kendilerinin belirlenmesi gerektiği, ,
(b) Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti.nin dış laboratuvarda çalışılacağını beyan ettiği delta antikoru ve delta antijeni iş kalemlerinin UBB/ÜTS numaralarını beyan etmediği, idarece sunulduğu belirtilmiş ise de itirazlarının dış laboratuvarda çalıştırılacak kısımlara ait olarak UBB/ÜTS kayıtlarının sunulmadığı yönünde olduğu, dolayısıyla Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti’nin yeterlik kriterlerini karşılamadığı,
(c) Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti’nin dış laboratuvarda çalışılacağını beyan ettiği delta antikoru ve delta antijeni kalemlerine ilişkin cihaz prospektüsüne yer verilmediği, dolayısıyla Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti.nin yeterlik kriterlerini karşılamadığı,
(d) Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti’nin “Teknik Şartname’nin C bölümünün Cihazın Özellikleri başlıklı kısmının 7’nci maddesinde yer alan “Cihazın sıvı seviye tespit ve pıhtı detektörü bulundurmalıdır” şartını sağlamadığı, açıklanan nedenlerle ihalenin 5’inci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmeleri gerektiği,
2 ) İhalenin 11’inci kısmına ilişkin olarak; idarece şikayet başvuruları üzerine gerekçe belirtilmediği, tekliflerinin idarece teklifi geçersiz olan Ema Grup Lab. Cih. Oto. Kir. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin kıyaslanması ve farklı İKN’li bir ihaleye göre değerlendirme yapılmak suretiyle karar verildiği, geçersiz olan bir teklifin yaklaşık maliyetten daha önemli bir kriter olarak kabul edilemeyeceği, teklifler arasındaki fiyat farkının %59 oranında olduğu, aynı ihalenin farklı kısımlarında bu oranda ya da daha yüksek oranda fiyat farkı olmasına rağmen kamu zararı olarak değerlendirilmediği, ihalenin 5, 7 ve 9’uncu kısımlarındaki teklif fiyat farklarına ilişkin yapılan değerlendirmelere de bakılabileceği, Malatya İl Sağlık Müdürlüğünün ihalesinin farklı bir ihale olduğu ve farklı ihalelerin emsal oluşturmayacağı, ihalenin 11’inci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmeleri gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,
“Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
“Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
“İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir. Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır. En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır. İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder. İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır. İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.” hükmü, İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesislerine Ait 20 Ay Süreli 14 Kısım Sonuç Karşılığı Laboratuvar (Mikrobiyoloji) Hizmet Alımı İşi” düzenlemesi,
“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. … 7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler: Tüm Kısımlar
Belge Adı
Açıklama
Cihaz Yaşı
Cihazın seri numarası, üts kodu v.b. Yaş tespiti için gerekli ayırt edici bilgilere yer verilecektir. (Teklif edilecek cihazlar, sözleşme sonuna kadar Onbeş (15) yaşını geçmemiş olacaktır.)
UBB/ÜTS Ürün (Barkod) Numarası
Teklif edilen ürünlere ait UBB/ÜTS numaraları beyan edilecektir.
Eğitim Belgeleri
Teknik Şartnamenin C.2’nci maddesinde yapılan açıklamalara istinaden belge ile ilgili ayrıntılı bilgilere yer verilecektir. (Personelin adı - soyadı, belge no, düzenleyen ithalatçı/distribütür firma v.b.)
Bayilik/Yetkili Satıcı/İmalatçı/Distribütür/İthalatçı
İstekliler kendi durumlaraına uygun olan belge ile ilgili ayrıntılı bilgilere yer verilecektir. (Yetki veren ithalatçı/distribütür/üretici firma, belge no, tarih, sayı, Firma tanımlayıcı no v.b.)
Orijinal Prospektüs
Teknik Şartnamede yer alan açıklamalar çerçevesinde Kit prospektüslerine ait bilgilere yer verilecektir.
Teknik Şartnameye Cevap
İstekliler Teknik Şartnameye Uygunluk Beyanı veya Cevap adı altında, teklif edeceği cihaz/cihazların marka ve modellerini belirterek teknik şartname maddelerine sırayla tek tek cevap vereceklerdir. Söz konusu belgenin hazır olduğu ve talep edilmesi halinde idareye sunulacağı beyan edilecektir.
Kapsamdışı
Teklif edilen ürün/cihazların kapsam dışı olması durumunda üretici firmadan alınmış belgeye ilişkin bilgilere yer verilecektir
7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz. … 7.7. Numune ve demonstrasyon değerlendirmesi: … 7.7.2. İhale Komisyonu tarafından talep edilmesi halinde, Demontrasyon isteğinin isteklilere bildirildiği tarihten itibaren en geç İki (2) hafta içerisinde belirlenen yer ve zamanda Demontrasyon yapılacaktır. Demontrasyon ilgili kısmın Teknik Şartnamesinde belirtilen kriterlere uygun olarak yapılacaktır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Cihazın özellikleri” başlıklı 7’nci maddesinde “Cihazın özellikleri başlıklı C bölümünde “7.Cihazın sıvı seviye tespit ve pıhtı detektörü bulunmalıdır” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibinin 1-(a) bölümünde yer alan iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede ulaşılan tespitlere aşağıda yer verilmiştir:
07.06.2024 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararına göre, ihalenin 5’inci kısmına üç isteklinin teklif sunduğu ve bir isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi geçerli kabul edilen isteklilerden Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, ihalede başvuru sahibi Nofmed Tıb. Malz. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifi geçerli olmasına rağmen ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak tespit edilmediği anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan Kanun hükümlerince, Kanun kapsamındaki ihalelerde isteklilerin tekliflerinin yeterlik kriterlerini sağlayıp sağlamadığına bakılması ve anılan değerlendirmenin dokümanda belirtilen yeterlik belgeleri ve kriterleri esas alınarak yapılması gerektiği, yapılan değerlendirme sonucunda yeterlik kriterlerini sağlamadığı anlaşılan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması gerekeceği, yeterliliği sağladığı anlaşılan geçerli teklifler üzerinden aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasından sonra, ihale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde bırakılan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit ettirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Kamu ihale mevzuatında ihale komisyonunun ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifi belirleme zorunluluğunu gerektiren bir hükmün bulunmadığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin idarenin takdirinde olduğu, ihale komisyonu kararının ihale yetkilisi tarafından onaylanması ile geçerlilik kazanacağı, ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmiş olması halinde dahi bu teklifinin ihale yetkilisince uygun görülmesi halinde sözleşme imzalanacak teklif olabileceği, dolayısıyla ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmemesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin 1 (a) bölümünde yer alan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 1 (b) ve 1 (c) bölümünde yer alan iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede ulaşılan tespitlere aşağıda yer verilmiştir:
İhalenin 5’inci kısmı üzerinde bırakılan Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik tablosunun “Diğer belgeler” başlıklı bölümünde, İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde yeterlik kriteri olarak yukarıda aktarılan hususlara ilişkin olarak, teklif edilen ürünlere ait UBB/ÜTS numaraları ile kit prospektüslerine ilişkin beyanlara yer verildiği,
Ayrıca dış laboratuvar firması olarak Özel Ahenk Tıbbi Tanı ve Araştırma Laboratuvarlarına ilişkin çalışma ruhsatının beyan edildiği, delta antikoru ve delta antijeni testleri için anılan dış laboratuvar firmasına ait bilgilere yer verildiği görülmüştür.
İdarece EKAP üzerinden gönderilen belgeler incelendiğinde;
Teklif edilen cihaza ilişkin ÜTS kaydı ile Özel Ahenk Tıbbi Tanı ve Araştırma Laboratuvarına ilişkin çalışma ruhsatı ve ÜTS kaydına ilişkin belgeye, delta antikoru ve delta antijeni kalemlerine ilişkin cihaz prospektüsüne yer verildiği görüldüğünden başvuru sahibinin 1 (b) ve 1 (c) bölümünde yer alan iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 1(d) bölümünde yer alan iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede ulaşılan tespitlere aşağıda yer verilmiştir:
İdarece ihalenin 5’nci kısmı üzerinde bırakılan Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti.ye 10.05.2024 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile numune/demonstrasyon değerlendirmesi için teklif edilen ürün/ürünlere ilişkin örnekler ile, teknik şartnameye cevap, orijinal prospektüs vb. diğer tevsik edici belgelerin sunulmasının istenildiği görülmüştür.
Başvuruya konu ihaleyi gerçekleştiren idareye EKAP üzerinden gönderilen 28.06.2024 tarihli ve 6071 sayılı Kurum yazısı ile ihalenin 5’nci kısmına ilişkin ihale üzerinde bırakılan Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif edilen ürüne ilişkin demontrasyon yapılıp yapılmadığına ilişkin bilgi ve belgeler ile söz konusu istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen teknik şartnameye cevap kapsamında idareye sunulan belgelerin gönderilmesi istenilmiştir.
İdarece cevaben EKAP üzerinden gönderilen 01.07.2024 tarihli ve 247305397 sayılı yazıda, ihalenin 5’inci kısmı için komisyon tarafından katalog üzerinden değerlendirme yapıldığı ve demonstrasyon yapılmadığının belirtildiği, ayrıca söz konusu yazı ekinde teknik şartnameye cevaplar ile birtakım belgelerin gönderildiği görülmüştür.
İsteklilerin yeterlik kriterlerini sağlamak üzere e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gereken hususlara ilişkin bilgi ve belgelere İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde idarece yer verildiği görülmüş olup, idarece teklif değerlendirmelerinin söz konusu yeterlik kriterleri çerçevesinde yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.
İdarece Kuruma gönderilen 01.07.2024 tarihli ve 247305397 sayılı cevabi yazıda, teklif edilen ürünün teknik şartnameye uygunluğunun denetiminin katalog üzerinden yapıldığı ifade edilmekle birlikte, ihalede teklif edilen ürünün teknik şartnameye uygunluğu noktasında idarece cihaz kataloglarının istenilmediği ve kataloglar üzerinden denetim yapılacağına dair bir yeterlik kriteri bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Teklif edilen ürünün teknik şartnameye uygunluğu noktasında yeterlik kriteri olarak belirlenen hususlar çerçevesinde, Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan teknik şartnameye cevaplarda “Cihazın özellikleri” başlıklı C bölümünde “7.Cihazın sıvı seviye tespit ve pıhtı detektörü bulunmaktadır.” beyanına yer verildiği görülmüştür.
Diğer taraftan, İdari Şartname’nin 7.7’nci maddesinde “Numune ve demonstrasyon değerlendirmesi: … 7.7.2. İhale Komisyonu tarafından talep edilmesi halinde, Demontrasyon isteğinin isteklilere bildirildiği tarihten itibaren en geç İki (2) hafta içerisinde belirlenen yer ve zamanda Demontrasyon yapılacaktır. Demontrasyon ilgili kısmın Teknik Şartnamesinde belirtilen kriterlere uygun olarak yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdarece ihale üzerinde bırakılan Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti. EKAP üzerinden gönderilen yazı ile teklif edilen ürünün uygunluğunun tespiti amacıyla demonstrasyon yapılmak istenilmesine rağmen idarece anılan istekli tarafından teklif edilen ürüne demonstrasyon yapılmadan teklif edilen ürünün katalog üzerinden uygunluğuna karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla, ihalenin 5’inci kısmında, Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif edilen cihazın iddia konusu Teknik Şartname’nin “Cihazın özellikleri” başlıklı C bölümünde yer alan “7.Cihazın sıvı seviye tespit ve pıhtı detektörü bulunmaktadır.” maddesi düzenlemesine uygun olup olmadığına ihale komisyonu tarafından demonstrasyon yapılması suretiyle karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü, “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
“Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
“İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır. … İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder. İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır...” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir. (2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde; a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar, b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar, c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar, ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar, d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar, Esas alınır. (3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler. (4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir. (5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin 11’inci kısmına ait yaklaşık maliyetin idarece “40.450.600,70 TL” olarak hesaplandığı, söz konusu kısma iki isteklinin teklif sunduğu, teklif sunan isteklilerden Ema Grup Lab. Cih. Oto. Kir. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin “22.875.512,12TL” tutarlı teklifinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalede Nofmed Tıb. Malz. San. Tic. Ltd. Şti.nin (36.545.025,46TL) teklifinin ise geçerli kabul edildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden ve ihale dokümanı düzenlemelerinden, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, ihalenin iptal edilmesi halinde bu durumun bütün isteklilere bildirilmesi gerektiği, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, ayrıca söz konusu hüküm ve düzenlemeler gereğince ihalenin iptali konusunda idarenin takdir yetkisi bulunmakta ise de bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu ve iptal işleminin gerekçelerinin somut bir şekilde ortaya konulması gerekmektedir.
İdarenin ihalenin iptaline ilişkin gerekçelerinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeleri”ne aykırı olduğunu ortaya koyan bir gerekçenin bulunmadığı ve idarenin kararının, idarenin ihalenin iptaline ilişkin kamu yararı ve hizmet gerekleri çerçevesindeki takdir yetkisi kapsamında olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin ihalenin 11’inci kısmına ilişkin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, ihalenin şikâyete konu 5 ve 11’inci kısımlarının yaklaşık maliyeti dikkate alındığında, 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 118.286,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 157.733,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 39.447,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 5’inci kısmında, Lab-Tek Med. Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif edilen cihazın iddia konusu Teknik Şartname’nin “Cihazın özellikleri” başlıklı C bölümünde yer alan “7.Cihazın sıvı seviye tespit ve pıhtı detektörü bulunmaktadır.” maddesi düzenlemesine uygun olup olmadığına ihale komisyonu tarafından demonstrasyon yapılması suretiyle karar verilmesi gerektiği ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
-
İhalenin 5’inci kısmına ilişkin olarak anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
-
İhalenin 11’inci kısmına ilişkin olarak anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
-
Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.