KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1. İhalenin 1, 3, 4, 6 ve 7’nci kısımlarına yönelik olarak sunmuş oldukları aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunması gerektiği şöyle ki ;

‘‘Kuru Üzüm” girdisinin Teknik Şartname’de “sultani, çekirdeksiz” olarak düzenlendiği, ana girdi tablosunda İstanbul Ticaret Borsası Aralık 2022 Bülteninde yer alan “kuru üzüm çekirdekli” fiyatının taraflarınca sehven yazıldığı, kuru üzüm girdisinin menü dağılımı incelendiğinde, örnek yemek menüsünde “Elmalı Kurabiye” 3 Gr. ve “Karışık Kek” 5 Gr. öğünlerinin içeriğinde bulunduğu, ilgili ürünün çekirdeksiz birim fiyatı ile açıklanması durumunda dahi, ağırlıklı ortalama ile birim maliyete tesiri onbinde bir oranları ile ölçüldüğü, bahse konu farkın esasa etki etmeyeceği,

“Kırmızı Mercimek” girdisinin Teknik Şartname’de “Futbol türü" olarak düzenlendiği, “Nohut” girdisinin teknik şartnamede “Koçbaşı” olarak düzenlendiği, “Pirinç” girdisinin teknik şartnamede “Trakya veya Gönen Baldo” şeklinde düzenlendiği, “Taze Fasulye" girdisinin Teknik Şartname’de “Ayşe Kadın ve Sırık Fasulye” olarak düzenlendiği, “Üzüm ” girdisinin Teknik Şartname’de “çekirdeksiz, sofralık” olarak düzenlendiği, taraflarınca yapılan açıklamanın Teknik Şartnameye uygun olduğu,

Özel gün menüsüne ait gramaj tablosunda “pet şişe su (En az 500 ml) ” girdisinin yer almadığı, dokümanda “Özel gün menüsünde verilecek pet şişe su (En az 500 ml) kap/yemek olarak sayılmayacaktır.” düzenlemesi yapıldığı, ancak altında yer alan tabloda; “Yaş pasta (hazır), Kuru pasta (hazır), Elma, Karışık kuruyemiş (Fındık içi, Antep Fıstık, Badem içi, Kaju Fıstık, Yer Fıstığı içi) (150 gram) (Söz konusu ürünlerin gramaj dağılımı eşit şekilde olacaktır.), Paket meyve suyu” düzenlemesi yapıldığı, ancak, pet şişe su (En az 500 ml) girdisine yer verilmediği, idare tarafından tanzim edilen Teknik Şartname’de kahvaltı, öğle ve akşam yemeği örnek menülerinde, yemek ile birlikte verilecek suya ilişkin “Su (En az 500 ml)” ibaresinin belirtildiği, ancak Özel Gün menüsü örnek tablosunda “Su” girdisine ilişkin herhangi bir belirleme yapılmadığı, idarece hazırlanan örnek menüde ve açıklama isteme yazısında, özel gün menüsünde verilmesi gereken “Su (En az 500 ml)”yun belirtilmediği, örnek menüde belirtilmeyen Pet Su girdi kaleminin “Yardımcı Gider” olarak değerlendirilebileceğinden ayrıca açıklanmadığı,

“Zeytinyağı" girdisi idare tarafından “Kg” olarak düzenlendiği, ancak yaptıkları açıklamada, İzmir Ticaret Borsası Aralık 2022 Bülteninde yer alan “zeytinyağı naturel sızma (1 litre) ’’ ve “zeytinyağı yemeklik riviera (1 litre)” fiyatının yazıldığı, “Sıvı” ürünlerin ölçü birimi “Litre” olarak piyasaya arz edildiğinden taraflarınca basiretli tacir olma yükümlülüğü gereği, “Sıvı” olan zeytinyağı ürününü “Litre” olarak açıklandığı, taraflarınca yapılan açıklamanın Teknik Şartname’ye uygun olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu; a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir. 79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. 79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler. … 79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir. Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir. Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir. İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir. … 79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır. Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür. 79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir. 79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir. Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir. Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez. …Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir. …79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez. 79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir. …79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır. …” açıklaması,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan, “Ek –H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli”nin “Açıklama Yöntemi” sütununa ilişkin 4 numaralı dipnotta “Hangi belge ile tevsik edildiği ve söz konusu belgelerin, ekli belgelerde kaçıncı sayfada olduğu yazılacaktır. Örneğin; Toptancı Hal Fiyatları; sf. 25.” açıklaması, İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Kuruluş Mutfaklarında Malzemeli Mamul Yemek Yapımı, Dağıtımı ve Sonrası Hizmetler İşi b) Türü: Hizmet alımı c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır. d) Kodu: e) Miktarı: 337.460 Adet Kahvaltı, 398.435 Adet Öğle Yemeği, 337.635 Adet Akşam Yemeği, 229.245 Adet Ara Öğün, 11.800 Özel Gün Menüsü (5 Çeşit), 180 Adet 250 gr Kutu Mama alınacaktır. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: 1-Dr.İsmail Işık Huzurevi ve Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü 2-Selçuklu Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü 3-Çumra Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü 4-Ereğli Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü, 5-Konya Çocuk Destek Merkezi Müdürlüğü 6-Alaaddin Çocuk Destek Merkezi Müdürlüğü 7-Meliha Ercan Huzurevi ve Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü 8-Konya Kadın Konukevi Müdürlüğü” düzenlemesi,

20’nci maddesinde “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir. 20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 8 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir; İstekliler her kısım için ayrı ayrı tekliflerini sunacaklardır.” düzenlemesi,

“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu; a) Verilen hizmetin ekonomik olması, b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı kapsamında Teknik Şartname, “Gıda Malzemeleri Özellikleri” ve “Gıda Rasyonu” başlıklı belgelerin ve Teknik Şartname içeriğinde iki haftalık örnek yemek menüsünün yer aldığı,

“İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Bu işin konusu; kuruluş mutfaklarında yemek pişirme yoluyla mamul yemek alımı, dağıtımı ve servis hizmetleridir.

“KAHVALTILAR: Normal Kahvaltı ve diyet kahvaltılar, yukarıda belirtilen çeşitlerden veya Gıda Rasyonunda yer alan benzerlerinden dört tanesi seçilerek oluşturulacaktır. Suyun haricinde kahvaltılarda mutlaka içecek verilecektir. Haftada iki defa içecek olarak 200 ml paket süt verilecektir. Kahvaltılarda verilen “paket reçel+paket tereyağı”, “paket bal+paket tereyağı”, “Domates+Salatalık” ve “Domates+Biber” bir kap yemek olarak sayılacaktır. Kahvaltıda verilecek pet şişe su (En az 500 ml), içecek ve ekmek kap/yemek olarak sayılmayacaktır.

ARA ÖĞÜNLER: Ara öğünler, yukarıda belirtilen çeşitlerden veya Gıda Rasyonunda yer alan benzerlerinden bir tanesi seçilerek oluşturulacaktır. Yanında mutlaka içecek verilecektir. Diyetisyen veya kuruluş idaresinin tercihi ile içecek yerine ara öğünlerde yoğurt grubu verilebilir. (Örnek: içecek + yiyecek veya yoğurt + yiyecek) Diyet ara öğünler Diyetisyen tarafından belirlenecektir. Ara öğünlerde verilecek pet şişe su (En az 500 ml) kap/yemek olarak sayılmayacaktır.
Ara öğünlerde dağıtılacak meyveler ve kuruluşta hazırlanan gıda maddeleri türlerine ve şekillerine uygun, tek kullanımlık, plastik veya köpük kaplarda ve streçlenerek servis edilecektir. Sıcak içecekler tek kullanımlık, ısıya dayanıklı, el yakmayan kağıt veya köpük bardaklarda servis edilecektir. Süt, Ayran, Meyve Suyu, gibi içecekler ve Yoğurt gibi yiyecekler, orijinal tetra-pak kutularında servis edilecektir. Paketli ürünler paketleriyle servis edilecektir.

ÖĞLEN VE AKŞAM YEMEKLERİ: Ana yemek öğünleri, 4 kap yemekten oluşacaktır. Ana yemekler, yukarıdaki “Örnek Yemek Menüleri Tablosunda” yer alan birinci, ikinci ve üçüncü kap yemeklerden birer tane, ya da Gıda Rasyonunda yer alan benzerlerinden seçilerek, 4 kap olacak şekilde verilecektir. Dördüncü kap yemek, ikinci veya üçüncü kap yemeklerden biri seçilerek oluşturulacaktır. Gün içerisinde bir öğün et yemeği, bir öğün etli sebze yemeği verilecektir. Öğlen ve akşam yemeklerinde verilecek pet şişe su (En az 500 ml), içecek ve ekmek kap/yemek olarak sayılmayacaktır.
ÖZEL GÜN MENÜSÜ: Özel gün menüsü İdare veya Diyetisyen tarafından yukarıdaki tablodan veya Gıda Rasyonunda belirlenecek 5 çeşitten istenildiği takdirde yılda 12 defa olmak üzere özel günlerde verilebilecektir. Kuruluş yılda kaç defa özel gün menüsü isteyeceğini ihale öncesi belirlemiş olacaktır. Firma özel gün menüsüne bu belirlenen adede göre teklif verecektir. Özel gün menüsünde verilecek pet şişe su (En az 500 ml) kap/yemek olarak sayılmayacaktır.

Örnek Özel Gün Menüsü
1 Yaş pasta (hazır)
2 Kuru pasta (hazır)
3 Elma
4 Karışık kuruyemiş (Fındık içi, Antep Fıstık, Badem içi, Kaju Fıstık, Yer Fıstığı içi) (150 gram) (Söz konusu ürünlerin gramaj dağılımı eşit şekilde olacaktır.)
5 Paket meyve suyu

• Yukarıdaki tabloda yer alan yiyeceklerin Gıda Rasyonundaki veya bu şartnamede belirtilen (örneğin karışık kuruyemiş) gramaj miktarları yaş grupları itibarıyla farklılık arz etmediğinden isteklilerce özel gün menüsüne ilişkin maliyet hesabı herhangi bir yaş grubu üzerinden yapılabilir.
• Kuruluşlarca ayda bir defa özel gün menüsü talep edileceği öngörüldüğünden isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında iki haftalık örnek menüye ek olarak 1 adet “özel gün menüsü” açıklaması yapılacaktır.” …

“ÖRNEK YEMEK MENÜSÜ: Malzemeli yemek alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin açıklanmasının daha nesnel koşullar altında yapılmasının sağlanması amacıyla, Hizmet alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliğinde yapılan ve 07.06.2014 tarih ve 29023 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan değişikliklere göre, malzemeli yemek alımı ihalelerinde idarelerin iki haftalık menü düzenlemesi yapmaları zorunlu hale getirilmiş olup örnek iki haftalık menü aşağıda yer almaktadır. Maliyet hesabında iki haftalık örnek menüde yer alan yemek çeşitleri için her yaş grubuna ilişkin Gıda Rasyonunda yer alan ana girdi miktarları baz alınacaktır. Gıda Rasyonunda girdi miktarları bulunmayan yemek çeşitleri için bu şartnamede belirtilen gramajlar baz alınacaktır.” düzenlemesi,

İdare tarafından düzenlenen 2 haftalık örnek menüye aşağıda yer verilmiştir.

1 Örgü peynir Paket tahin helva Yeşil zeytin Omlet (Kaşar peynirli) Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Paket süt Muz Su (En az 500 ml) Kırmızı mercimek çorbası Tavuk pirzola ızgara Patlıcan ezme salata Paket ayran Ekmek Su (En az 500 ml) Peynirli poğaça Çay Su (En az 500 ml) Düğün çorba Kıymalı ıspanak Fırın makarna Vişne komposto Ekmek Su (En az 500 ml) Paket yoğurt Elma Su (En az 500 ml)
2 Paket reçel+paket tereyağı Tulum peynir Siyah zeytin Domates+salatalık Ekmek Çay Su (En az 500 ml)) Paket bitkisel çaylar Beyaz peynir Ekmek Su (En az 500 ml) Sebze çorba (kış) İzmir köfte Fasulye piyazı Şekerpare Ekmek Su (En az 500 ml) Tahinli çörek Çay Su (En az 500 ml) Toyga çorba Kış türlüsü Şehriyeli pirinç pilavı Elma Ekmek Su (En az 500 ml) Paket Süt Armut Su (En az 500 ml)
3 Yumurta Ezine peynir Yeşil zeytin Maydanoz+dereotu Ekmek Paket Süt Su (En az 500 ml) Kefir Kestane Su (En az 500 ml) Tarhana çorbası (Etli) Etli biber dolması Peynirli tepsi böreği Kuru erik hoşafı Ekmek Su (En az 500 ml) Sade kurabiye Çay Su (En az 500 ml) Köylü çorba Tas kebabı Bulgur pilavı Cacık Ekmek Su (En az 500 ml) Paket yoğurt Muz Su (En az 500 ml)
4 Sucuk tava Kaşar peynir Siyah zeytin Domates+biber Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Çeşitli çikolatalar Çay Su (En az 500 ml) Brokoli çorba Et döner Şehriyeli pirinç pilavı Mevsim salata Ekmek Su (En az 500 ml) Tuzlu kek Bitkisel çaylar Su (En az 500 ml) Yayla çorba Kıymalı bezelye Sade makarna Portakal Ekmek Su (En az 500 ml) Paket Süt Ananas Su (En az 500 ml)
5 Paket Süt Dil peynir Paket bal+paket tereyağı Yeşil zeytin Yumurtalı patates Ekmek Su (En az 500 ml) Kalem böreği Paket bitkisel çaylar Su (En az 500 ml) Arpa şehriye çorba Balık ızgara İrmik helvası Mevsim salata Ekmek Su (En az 500 ml) Kivi Paket ayran Su (En az 500 ml) Domates (şafak) çorba Kıymalı kapuska Peynirli su böreği Ayva komposto Ekmek Su (En az 500 ml) Paket yoğurt Muz Su (En az 500 ml)
6 Kaşar peynir Paket reçel+paket tereyağı Kırma zeytin Kakaolu fındık ezmesi Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Paket bitkisel çaylar Beyaz peynir Ekmek Su (En az 500 ml) Toyga çorba Macar gulaş (püreli) Zeytinyağlı barbunya pilaki Mandalina Ekmek Su (En az 500 ml) Kuru pasta (hazır) Çay Su (En az 500 ml) Mısır çorba Karnabahar musakka Şehriyeli pirinç pilavı Kabak tatlısı Ekmek Su (En az 500 ml) Paket süt Portakal Su (En az 500 ml)
7 Beyaz peynir Paket tahin+pekmez Biberli zeytin Domates+salatalık Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Paket ayran Mercimekli köfte Su (En az 500 ml) Yeşil mercimek çorbası Tavuk haşlama Yoğurtlu semizotu salatası Armut Ekmek Su (En az 500 ml) Elmalı kurabiye Salep toz Su (En az 500 ml) Yüzük çorba Etli bamya Şehriyeli pirinç pilavı Cacık Ekmek Su (En az 500 ml) Paket yoğurt Nar Su (En az 500 ml)
8 Tulum peynir Paket reçel+paket tereyağı Siyah zeytin Sosis Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Patates salata Paket bitkisel çaylar Su (En az 500 ml) Sebze çorba (yaz) Patlıcan kebabı Şehriyeli pirinç pilavı Paket ayran Ekmek Su (En az 500 ml) Cevizli kurabiye Çay Su (En az 500 ml) Köylü çorba Etli taze fasulye Peynirli milföy börek Karpuz Ekmek Su (En az 500 ml) Paket süt Çilek Su (En az 500 ml)
9 Yumurta Paket tahin+pekmez Yeşil zeytin Kaşar peyniri Ekmek Paket süt Su (En az 500 ml) Paket bitkisel çaylar Kaşar peynir Ekmek Su (En az 500 ml) Domates (Şafak) çorba Kadınbudu köfte (püreli) Zeytinyağlı enginar Baklava (hazır) Ekmek Su (En az 500 ml) Maden suyu (şekersiz) Karışık kek Su (En az 500 ml) Kremalı mantar çorba Etli bamya Domatesli pirinç pilavı Cacık Ekmek Su (En az 500 ml) Paket yoğurt Şeftali Su (En az 500 ml)
10 Burgu peynir Paket bal+paket tereyağı Siyah zeytin Domates+biber Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Paket yoğurt Kiraz Su (En az 500 ml) Kırmızı mercimek çorba Tavuk pirzola ızgara Bulgur pilavı Çoban salata Ekmek Su (En az 500 ml) Mantar kurabiye Çay Su (En az 500 ml) Patates çorba Kıymalı semizotu Peynirli muska böreği Çilek komposto Ekmek Su (En az 500 ml) Paket süt Taze üzüm Su (En az 500 ml)
11 Paket üçgen peynir Salam Biberli zeytin Patates kızartması Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Paket ayran Şeftali Su (En az 500 ml) Sebze çorba (Yaz) Etli kuru fasulye Şehriyeli pirinç pilavı Turşu Ekmek Su (En az 500 ml) Açma Paket bitkisel çaylar Su (En az 500 ml) Un çorbası İslim kebabı Zeytinyağlı biber dolma Yoğurtlu havuç salata Ekmek Su (En az 500 ml) Paket süt Malta eriği Su (En az 500 ml)
12 Yumurta Paket labne peyniri Yeşil zeytin Maydanoz+dereotu Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Çilek Çay Su (En az 500 ml) Kapya biber çorba Kuzu/koyun haşlama İç pilav Karışık salata
Ekmek Su (En az 500 ml) Paket meyve suyu (şekersiz) Mini pizza Su (En az 500 ml) Düğün çorba Kabak sandal sefası Bulgur pilavı Paket ayran Ekmek Su (En az 500 ml) Paket süt Kiraz Su (En az 500 ml)
13 Menemen Beyaz peynir Kakaolu fındık ezmesi Siyah zeytin Ekmek Paket bitkisel çaylar Su (En az 500 ml) Paket süt Muz Su (En az 500 ml) Kırmızı mercimek çorba Çoban kavurma Şehriyeli pirinç pilavı Kıvırcık salata Ekmek Su (En az 500 ml) Çay Kısır Su (En az 500 ml) Tarhana çorba Yaz türlüsü Paçanga böreği Vişne komposto Ekmek Su (En az 500 ml) Paket yoğurt Erik Su (En az 500 ml)
14 Paket bal+paket tereyağı Siyah zeytin Krep Domates+salatalık Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Kefir Çilek Su (En az 500 ml) Yeşil mercimek çorbası
Buğu kebabı Bulgur pilavı Fırın sütlaç Ekmek Su (En az 500 ml) Paket ayran Simit Su (En az 500 ml) İşkembe çorba Karışık dolma Zeytinyağlı barbunya pilaki Kavun Ekmek Su (En az 500 ml) Paket süt Armut Su (En az 500 ml)

Teknik Şartname’nin devamında “Örnek menüde kullanılacak olan ekmek gramajları, normal roll ekmek gramajlarıdır. Her kuruluş için ara öğün sayısı ayrı ayrı belirlenecektir. Kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinde her öğün ve her ara öğün için kişi başı 1 Adet en az 500 ml’lik pet şişe su verilecektir.” … “MALZEME MİKTARLARI Günlük iaşelerin hazırlanmasında her yemek çeşidi için Gıda Rasyonunda yer alan gramajlar esas alınacaktır. Rasyonda belirtilen Domates ve Biber Salçalarının her ikisi de yemeğe eklenecektir. (Seçimlik malzeme değildir.) Yemeğin içine girecek malzeme miktarlarında herhangi bir eksiklik tespit edilirse durum bir tutanakla tespit edilecektir. Porsiyon kavramı her bir yaş grubu için farklılık arz ettiğinden gıda rasyonları esas alınarak hareket edilecektir. “KIRMIZI MERCİMEK” … Futbol türü olacaktır. … KURU NOHUT … Koçbaşı Nohut alınacaktır. 200 gr nohut tartıldığında 240 adeti geçmeyecektir. … PİRİNÇ (BALDO PİLAVLIK / BASMATİ) … Pirinç son sene mahsulü ve fabrikada temizlenip, ayıklanmış, iyi pilav olma vasfına haiz tabii renkte, tatta ve kokuda, Trakya veya Gönen BALDO cins olacaktır. Tip A olacaktır. İstenildiğinde BASMATİ pirinç getirilecektir. … İthal malı BALDO pirinç kabul edilmez. Pirinçler bir kilo pişirildikten sonra çeşni ve artım bakımından uygun görüldüğü takdirde kabul edilir. Basmati Pirinçler ithal olarak kabul edilecektir. … ZEYTİNYAĞI (SIZMA / RİVİERA) Zeytinyağı; yürürlükte olan “Türk Gıda Kodeksi Zeytin Yağı ve Pirina Yağı Hakkında Tebliği” kalite ve saflık kriterlerine uygun olmalıdır. Yeni çıkacak tebliğ, kanun ve tüzük ve eklerini de kapsamalıdır. …

  Aksi belirtilmedikçe kuruluşa temin edilecek olan zeytinyağı “Riviera” tipi olacaktır. Kendine özgü olmalı, kötü kokulu olmamalıdır. Rengi altın sarısı, yeşilimtrak sarı veya açık renkte olabilir. Berrak, tortusuz, şeffaf görünümde kendine has tatta olacaktır. Koku ve lezzeti doğal olacaktır.
   …
   Yağlar Net 16-18 kg’lık kutular içerisinde gelecek, denendikten sonra, net ağırlık üzerinden kabul edilecektir.       …       KURU ÜZÜM 
… İçerisinde çekirdek bulunmayacaktır.
…     TAZE FASULYE 

Piyasada satılan iyi cins Ayşe kadın ve Sırık fasulyelerden olacaktır.

ÜZÜM

Siparişe göre beyaz sofralık üzüm ve renkli sofralık üzüm çeşitlerinden olacaktır. Çekirdeksiz olarak getirilecektir…” düzenlemelerine yer verilmiştir.

8 kısımdan oluşan ve 24.11.2023 tarihinde yapılan incelemeye konu ihalede 43 adet doküman indirildiği, 15 isteklinin ihaleye teklif verdiği, başvuru sahibi isteklinin iddia konusu 1, 3, 4, 6 ve 7’inci kısımlara teklif verdiği ve teklifinin aşırı düşük teklif bulunması akabinde idareye sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasında “süt” girdisine ilişkin yapılan açıklamaların 1’inci sınıf olma şartını sağlamadığı gerekçesiyle reddedildiği, aynı gerekçe ile iddia konusu kısımlarda yer alan aşırı düşük tekliflerin reddedildiği, akabinde yapılan şikayet ve itirazen şikayet başvurusu neticesinde verilen 16.01.2024 tarih ve 2024/UH.I-76 sayılı Kurul Kararı ile başvuru sahibi isteklinin ve aynı gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılan isteklilerin teklifleri değerlendirmeye alınmasına karar verildiği, idare tarafından anılan karar sonrasında alınan 22.01.2024 tarihli 2’nci ihale komisyonu kararı ile iddia konusu kısımlarda ihalenin başvuru sahibi üzerinde bırakıldığı, akabinde idareye yapılan bir şikayet başvurusu neticesinde idare tarafından alınan 12.02.2024 tarihli 3’üncü ihale komisyonu kararı ile başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedildiği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında aşırı düşük teklifini açıkladığı her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere, EK-H.4 malzemeli yemek sunumu hesap cetveli, EK.H.4-A ana girdi hesap cetveli, -EK-H.4-B işçilik girdileri, satışlar –yemek maliyetleri, gramaj tabloları, personel maliyetleri, Kik İşçilik Hesaplama Modülü çıktısı ile ortak olarak açıklamalarda kullandığı ticaret borsası bültenleri, SMMM onaylı EK-O.7 belgelerini sunduğu görülmüştür.

Üstün Yem. Gıda Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yer alan Ek-H.4 malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde; “kuru üzüm” girdisi için “İstanbul Ticaret Borsası Aralık 2022, sf.15”,
“kırmızı mercimek” girdisi için “Ankara Ticaret Borsası Aralık 2022 sf.7”, “nohut” girdisi için “İstanbul Ticaret Borsası Aralık 2022 sf.4” “taze fasülye” girdisi için “Kahramanmaraş Ticaret Borsası Aralık 2022 sf.6” , “üzüm” girdisi için “Erzurum Ticaret Borsası Aralık 2022 sf.9” “zeytinyağı (sızma)” girdisi için “İzmir Ticaret Borsası Aralık 2022 sf7” , “zeytinyağı (riviera)” girdisi için “İzmir Ticaret Borsası Aralık 2022 sf. 7” , “pirinç” girdisi için “Ankara Ticaret Borsası Aralık 2022 sf. 1” olarak belirtilerek her bir girdi ayrı ayrı belirtilmek suretiyle “Açıklama yöntemi” başlıklı sütununda ana çiğ girdilere ilişkin ortalama birim fiyatların hangi yöntem ile tevsik edildiğine ilişkin bilgilerin sayfa numarası belirtilerek gösterildiği tespit edilmiştir.

Teknik Şartname’de kuru üzümler için çekirdeksiz, nohut için koçbaşı, kırmızı mercimek için futbol türü, taze fasülye için ayşe kadın ve sırık fasülye olması gerektiğinin düzenlendiği görülmüş olup istekli tarafından ise dokümanda istenilen özelliklere haiz fiyatların kullanılmadığı anlaşıldığından anılan girdilere ilişkin açıklamaların reddedilmesinde ihale dokümanına aykırılık bulunmadığı,

Üzüm girdisine ait açıklama yönteminin “Erzurum Ticaret Borsası Aralık 2022 sf.9” olarak, belirtilmekle birlikte aşırı düşük teklif açıklamalarında ilgili bülten içerisinde üzüm girdisinin bulunamadığı, diğer bültenlerde de üzüm girdisine ait isteklinin sunduğu ortalama birim fiyata rastlanmadığı, dokümanda istenilen çekirdeksiz sofralık türüne ait bir fiyatın tevsik edilmediği dolayısıyla üzüm girdisine ilişkin açıklamaların reddedilmesinde ihale dokümanına aykırılık bulunmadığı,

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinde yemeklerde kullanılacak olan pirincin Trakya veya Gönen Baldo pirinç olması gerektiği hususu açıkça belirtilmiş olup ithal malı baldo pirincin ise kabul edilmeyeceği ortaya konulmuştur. İstekli tarafından sunulan bültende “pirinç baldo” ortalama fiyatının kullanıldığı görülmüş olup söz konusu bültende “Baldo Pirinç” olarak belirtilen girdiye ait ortalama fiyatın kullanıldığı söz konusu girdinin “Trakya veya Gönen Baldo” özelliğini karşılamadığı dolayısıyla pirinç girdisine ilişkin açıklamaların reddedilmesinde ihale dokümanına aykırılık bulunmadığı,

İdare tarafından önemli teklif bileşeni olarak yemek adet miktarları, personel giderleri ve 2 haftalık örnek menünün belirtildiği, dokümanda da ayrıca “özel gün menüsü idare veya diyetisyen tarafından yukarıdaki tablodan veya gıda rasyonunda belirlenecek 5 çeşitten istenildiği takdirde yılda 12 defa olmak üzere özel günlerde verilcektir. …özel gün menüsünde verilecek pet şişe su (en az 500 ml) kap/yemek olarak sayılmayacaktır.

Örnek Özel Gün Menüsü
1 Yaş pasta (hazır)
2 Kuru pasta (hazır)
3 Elma
4 Karışık kuruyemiş (Fındık içi, Antep Fıstık, Badem içi, Kaju Fıstık, Yer Fıstığı içi) (150 gram) (Söz konusu ürünlerin gramaj dağılımı eşit şekilde olacaktır.)
5 Paket meyve suyu

• Yukarıdaki tabloda yer alan yiyeceklerin Gıda Rasyonundaki veya bu şartnamede belirtilen (örneğin karışık kuruyemiş) gramaj miktarları yaş grupları itibarıyla farklılık arz etmediğinden isteklilerce özel gün menüsüne ilişkin maliyet hesabı herhangi bir yaş grubu üzerinden yapılabilir.
• Kuruluşlarca ayda bir defa özel gün menüsü talep edileceği öngörüldüğünden isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında iki haftalık örnek menüye ek olarak 1 adet “özel gün menüsü” açıklaması yapılacaktır.”…” düzenlemesine yer verilerek, aşırı düşük teklif açıklamalarında isteklilerin örnek menüye ek olarak özel gün menüsünü de açıklayacaklarının düzenlenmiş olduğu görülmüştür.

Örnek menülerde aşağıda gösterildiği üzere “
Örgü peynir Paket tahin helva Yeşil zeytin Omlet (Kaşar peynirli) Ekmek Çay Su (En az 500 ml) Paket süt Muz Su (En az 500 ml) Kırmızı mercimek çorbası Tavuk pirzola ızgara Patlıcan ezme salata Paket ayran Ekmek Su (En az 500 ml) Peynirli poğaça Çay Su (En az 500 ml) Düğün çorba Kıymalı ıspanak Fırın makarna Vişne komposto Ekmek Su (En az 500 ml) Paket yoğurt Elma Su (En az 500 ml)
” şeklinde her bir öğünde su (en az 500 ml ) verileceği düzenlenmiştir

Özel gün menüsüne aşırı düşük teklif sorgulama yazısında yer verilmemekle birlikte Teknik Şartname’de isteklilerin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında iki haftalık örnek menüye ek olarak 1 adet “özel gün menüsü” için açıklama yapmaları gerektiğinin düzenlendiği, dokümanda ayrıca her öğünde su verilecek olduğu, özel gün menüsünde de pet şişe suyun verileceği, kap/yemek olarak sayılmayacağı anlaşılmakta olup, istekli tarafından özel gün menüsü kapsamında su girdisi açıklanmadığından idarece ilgili aşırı düşük açıklamasının uygun görülmemesi işleminde ihale dokümanına aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Zeytinyağının dokümanda aksi belirtilmedikçe “Riviera” türden olacağı, isteklinin hem “Riviera” hem “Sızma” zeytinyağına ilişkin İzmir Ticaret Borsası ortalama birim fiyatlarını kullandığı, bültende zeytinyağının litre olarak belirtildiği, dokümanda “…Yağlar Net 16-18 kg’lık kutular şeklinde sunulacaktır…” şeklinde düzenleme yapıldığı, 1 litre zeytinyağının yaklaşık 0,92 kg’a karşılık geldiği, söz konusu ürün için gram ve litre bazında ölçü çevrimlerinde küçük bir fark oluşacağı, dolayısıyla bu hususun maliyetleri etkileyebilecek nitelikte olmadığı tespit edildiğinden anılan girdinin Teknik Şartname kriterlerine uygun olarak açıklandığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin zeytinyağına ilişkin söz konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamaları, yukarıda yer verilen iddialardan zeytinyağına ilişkin husus haricinde uygun bulunmadığından, anılan isteklinin idarece aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmeyerek teklifinin reddedilmesi işleminin yerinde olduğu anlaşılmıştır.

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.