Karar Künyesi
KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekliye ait iş deneyimini gösteren belgelerin mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;
-
İhale üzerinde bırakılan isteklinin özel sektöre ilişkin sunmuş olduğu iş deneyimini gösteren belgesinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Fatura nizamı” başlıklı 231’inci maddesinin 5’inci fıkrasına aykırı olduğu, anılan Kanun gereğince hiç düzenlenmemiş sayılması gerektiği, faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu sözleşme ile faturalar dikkate alındığında, ihale komisyonu kararında belirtildiği üzere sözleşmede sözleşme bedeli ve türü başlığı altında sözleşme bedelinin belirtildiği, birim fiyat veya toplam bedel üzerinden bağıtlanmadığı, sadece ihalelere katılmak için düzenlenen bir sözleşme olduğu, faturada birim fiyat ürünlerin alımının olduğu, fatura ile sözleşme tarihi ve sözleşme bedeli dikkate alındığında faturanın Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen yedi günlük sürede değil daha uzun bir süre sonra tanzim edilmiş olduğu, bu nedenle hiç düzenlenmemiş sayılması gerektiği,
-
İş deneyimi tevsik etmek üzere sunulan belgelerde yer alan faturaya konu alımın süresi dikkate alındığında gerçek bir alım satım olmadığı, faturanın tanzim edildikten sonra iptal edilip edilmediği konusunda bağlı bulunduğu vergi dairesinden araştırılmadan ihalenin bu istekli üzerine bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu, örneğin 40.000 kg domates, 35.000 kg soğanın ihale üzerinde bırakılan isteklinin fatura girişlerinde olamayacağı,
-
İş deneyimi tevsik etmek üzere sunulan belgelerin, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak idareye sunulmadığı, sunulan faturaların meslek mensubu tarafından onaylanmadığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosundaki “EKAP’ta Kayıtlı Olmayan İş Deneyim Belgesi” bölümünde “Belgenin niteliği”ne ilişkin “yüklenici iş bitirme”, “İşin Adı, Tanımı, (Varsa) İhale Kayıt Numarası ve Sözleşme Kapsamında Yapılan İşler” kısmına ilişkin “gıda satış sözleşmesi” şeklinde beyanların bulunduğu, “Belgenin Düzenlenme Tarihi/Sözleşme Tarihini” belirtirken işin kabul tarihinin yazılmadığı, sözleşmede işin kabul tarihinin ayın son günü saat 24.00 itibariyle sona erdiği, isteklinin bu tarihten önce sözleşme hükümlerine aykırı fatura tanzim etmiş olduğu, eksik ve yanıltıcı beyanda bulunulduğu,
-
İş deneyimi tevsik için sunulan sözleşmede, sözleşme yapan kişilerin, şirketin temsilcisi olup olmadığının ticaret sicil gazetesi, imza sirküleri ve vekaletname ile doğrulanması gerektiği, Kamu İhale mevzuatında ihaleye teklif verme ve sözleşme sırasında şirketleri temsile yetkili olanlara ilişkin belgelerin de istendiği göz önünde bulundurulduğunda ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyimi tevsik etmek için sunmuş olduğu sözleşmede şirket adına atılan imzaların kimler tarafından atıldığı, ad ve soyadları ile TC kimlik numaralarının olmadığı, şirketi asaleten veya vekaleten temsil edip etmediklerine ilişkin imza sirküleri, imza beyannameleri ve vekaletnamelerinde sözleşme ekinde olmadığı, sözleşmede yer alan kaşenin kimlere ait olduğunun belirsiz olduğu, sözleşmenin yetkili kişilerce imzalanıp imzalanmadığının tespitinin mümkün olmadığı, iş deneyimini tevsik etmek için sunulan sözleşmenin noterde yapılması halinde şirketi temsile yetkili kişilere dair imza sirkülerini ve vekaletnamelerin noterce istendiği, iş deneyimini tevsik etmek için sunulan sözleşmenin ekinde tüzel kişilikleri temsilen sözleşmeyi imzalayan kişilerin temsile yetkili olup olmadıkları ve kaşe üzerine imza atanların isimlerinin ve TC kimlik numaralarının yazılmadığı,
-
İş deneyimini tevsik etmek için sunulan sözleşmede “sözleşme türü ve bedeli” başlığı altında sözleşme bedelinin belirtildiği, sözleşmenin birim fiyat veya götürü bedel üzerinden bağıtlanmadığı, ancak sözleşmeye bağımlı faturada birim fiyat üzerinden ürünlerin alımının yapıldığı, birim fiyat sözleşmelerde birim fiyat ve toplam sözleşme tutarının belirtilmesinin zorunluluk olduğu, sözleşme ekinde sunulan faturanın birim fiyat olması ve sözleşmede birim fiyatların belirtilmemiş olmasının taraflara sözleşme sonrasında faturayı sözleşme miktarına uyarlama fırsatı verdiği, türü belirtilmeyen sözleşmenin geçersiz olduğu,
-
İş deneyimini tevsik etmek için sunulan sözleşmede tarih ve tutarın beyan edildiği, ancak faturaya yeterlilik bilgileri tablosunda yer verilmediği, yeterlik bilgileri tablosunda iş deneyim ile ilgili “gıda satış sözleşmesi” şekilde beyanın yapıldığı, sözleşme tarihi, noterlik adı, onay tarihi, yevmiye numarası, sözleşme tutarı ve toplam fatura tutarı bilgilerinin beyan edilmediği, her ne kadar idarece iş deneyimine ilişkin belgeler istenilmiş ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulmuş olsa dahi anılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda belirtilmesi gereken bilgilerin beyan edilmediği, sözleşmeye konu faturanın da beyan edilmesi gerekirken eksik beyanda bulunulduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: … b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; … d) Son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarına ilişkin deneyimi gösteren belgeler, …” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur. … (7) İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan bilgilerin EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz. …” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 37’nci maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kesin kabul işlemleri tamamlanan mal alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,… istenilmesi zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesi” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki hususlar esas alınır: a) Özel sektöre gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerde; işe ilişkin sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına yönelik olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile serbest meslek makbuzu nüshaları veya bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifleriyle birlikte sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş bitirme belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınmaz. … c) Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin kabulünün, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yılda yapılmış olması durumunda sözleşme tutarı tam olarak değerlendirilir. Sözleşmede kabul tarihine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor ise, iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında sunulan faturalardan en son düzenlenen fatura tarihi kabul tarihi olarak dikkate alınır. Kesin kabul tarihi, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında olan mal alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerde de sözleşme tutarı tam olarak değerlendirilir. ç) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması ve sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması koşuluyla sözleşme tutarının % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı dikkate alınır. d) Sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda; işin, bu şekilde tamamlandığı hususunda iş sahibi ile yüklenicinin anlaştığını gösterir belgenin, iş deneyimini gösteren diğer belgelerle birlikte sunulması zorunludur. e) Toplam sözleşme tutarı bulunmayan ve birim fiyat üzerinden bağıtlanan sözleşmede; sözleşmede yazılı süre esas alınarak o dönemde yapılan işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir. …” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir. … (4) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir. … (7) Tekliflerin açılması ve değerlendirilmesine ilişkin tutanaklar EKAP üzerinde hazırlandıktan sonra, çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır ve her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir. (8) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır. (9) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır: a) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre aşırı düşük tekliflerin bulunmadığı ihalelerde, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine; yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları, ayrıca ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları için makul bir süre verilir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. … (10) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: 40 KALEM YAŞ SEBZE/MEYVE ALIMI (01/06/2024 - 31/12/2024 TARİHLERİ ARASI) b) Türü: Mal alımı c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği … d) Kodu: 3.2 e) Miktarı: 40 KALEM YAŞ SEBZE/MEYVE 40 KALEM YAŞ SEBZE/MEYVE ALIMI (01/06/2024 - 31/12/2024 TARİHLERİ ARASI) Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: ÇORUM L TİPİ KAPALI VE AÇIK CEZA İNFAZ KURUMU” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler: 7.5.1. İsteklinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kesin kabul işlemleri tamamlanan mal alımlarıyla ilgili yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak deneyimini gösteren belge veya teknolojik ürün deneyim belgesi sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 35 dan az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir. İş ortaklığında pilot ortağın, asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması gerekir. Ancak, her durumda pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması zorunludur. Pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması ve asgari iş deneyim tutarının en az %20’sini sağlaması şartıyla iş deneyim tutarının kalan kısmı diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından karşılanabilir. Pilot ortağa ait iş deneyimini gösteren belgenin yeterlik kriterini sağlaması halinde, diğer ortaklar iş deneyimini gösteren belge sunmak zorunda değildir. İş deneyimini gösteren belge olarak teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması durumunda, isteklinin iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarına eşit olduğu kabul edilir. İş ortaklığında pilot ortağın teknolojik ürün deneyim belgesi sunması durumunda, iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarının hissesi oranına eşit olduğu kabul edilir ve pilot ortağın asgari iş deneyim tutarının en az %20’sini sağlaması ve diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması koşulu aranmaz. Asgari iş deneyim tutarının kalan kısmının diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından karşılanması zorunludur. Bu ihalede benzer iş olarak Kamuya veya Özel sektöre yapılan sebze ve meyve satışı işleri benzer iş olarak kabul edilecektir. Özel sektöre ait sunulan sözleşme belgesinin aslını idareye sunmalıdır. Aslı sunulmayan belgelerin noter onayı olmalıdır. … 7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Bu ihalede benzer iş olarak Kamuya veya Özel sektöre yapılan sebze ve meyve satışı işleri benzer iş olarak kabul edilecektir. Özel sektöre ait sunulan iş deneyim belgesinin aslı idareye sunulmalıdır. Aslı sunulmayan belgeler noter onaylı olmalıdır. … 7.9. Belgelerin sunuluş şekli: 7.9.1. İdarece talep edilmesi halinde istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında beyan edilen bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit edilemeyenler ekleri ile birlikte bu maddede düzenlenen şekil kurallarına uygun olarak sunulur. 7.9.2. İstekliler, bu madde kapsamında idarece talep edilen belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca "aslının aynıdır" şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir. 7.9.3. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile "ibraz edilenin aynıdır" veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir. 7.9.4. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine belgelerin tesliminden önce İdare tarafından "aslı idarece görülmüştür" veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini sunabilirler. …” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikâyete konu ihalede 6 adet ihale dokümanı indirildiği, 16.05.2024 tarihinde yapılan ihaleye 4 isteklinin katıldığı, 20.05.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Öztürkler Grup Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise başvuru sahibi olan Üreten Temizlik İnş. Kim. Gıd. Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan Öztürkler Grup Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından yeterlik bilgileri tablosunda iş deneyimini gösteren belgeler satırında iş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgelere ilişkin beyanda bulunulduğu, söz konusu beyanın “1129677-607-00001_GIDA SATIŞ SÖZLEŞMESİ.pdf EKAP’a yüklenen belgedir.” yer aldığı, EKAP üzerinden yüklü olan söz konusu belgeye erişildiğinde belgenin “Gıda Satış Sözleşmesi” ve “e-Arşiv Fatura” olduğu görülmüştür.
İdare tarafından EKAP üzerinden gönderilen 16.05.2024 tarihli yazıda “40 KALEM YAŞ SEBZE/MEYVE ALIMI (01/06/2024 - 31/12/2024 TARİHLERİ ARASI) işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 17.05.2024 tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir. Sunulması Gereken Belgeler … İş Deneyim Belgesi Düzenlenemeyen Hallerde İş Deneyimini Gösteren Diğer Belgeler (Varsa)…” ifadelerine yer verilmek suretiyle beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik eden belgelerin istendiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin “iş deneyimi tevsik etmek üzere sunulan sözleşmeye ek faturasının Vergi Usul Kanunu gereğince hiç düzenlenmemiş sayılması gerektiği, sözleşmenin birim fiyat, götürü bedel veya toplam bedel üzerinden bağıtlanmadığı, faturanın tanzim edildikten sonra iptal edilip edilmediğinin araştırılması gerektiği” yönündeki iddialarına ilişkin olarak;
İstekli tarafından idareye sunulan iddia konusu iş deneyimini gösteren sözleşme ve eki faturanın yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ve EKAP’ta kayıtlı olan sözleşme ve fatura ile uyumlu olduğu, sunulan sözleşmeye idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” şerhi düşüldüğü görülmüştür. Öte yandan ilgili sözleşmeye ek olarak sunulan faturanın “e-Arşiv Fatura” olduğu, söz konusu faturanın Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesi üzerinden sorgulanması sonucunda sistemde kayıtlı fatura olduğu görülmüştür.
İddia konusu sözleşme incelendiğinde, sözleşmenin konusunun yaş sebze meyve teslimi olduğu, satıcının ihale üzerinde bırakılan Öztürkler Grup Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi, alıcının Arissa Gıda Kur. Oto. San. Tic. Ltd. Şti. olduğu, sözleşme bedelinin KDV hariç 1.384.996,31 TL olduğu, sözleşmenin KDV hariç 1.384.996,31 TL toplam bedel üzerinden bağıtlandığı, “Sözleşmenin süresi” başlıklı 6’ncı maddede “Sözleşme 01.08.2023 tarihinde başlar 30.08.2023 tarihinde herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erer.”, “Ödeme şekli ve şartları” başlıklı 9’uncu maddesinde “1 ay boyunca ilgili gıdalar teslim edildikten sonra takip eden ayın sonunda toplu fatura kesilir. Alıcı fatura kesildikten sonra 15 gün içerisinde satıcının Banka Hesabına havale/EFT yöntemiyle öder.” düzenlemesinin yer aldığı, sözleşmenin belirtilen alıcı ve satıcılar tarafından kaşelenmek suretiyle imzalanmış olduğu görülmüştür.
Sözleşmenin yukarıda belirtilen ilgili maddelerinden sözleşmenin 01.08.2023 ile 30.08.2023 tarihlerini kapsadığı, bir ay boyunca (01.08.2023-30.08.2023) ilgili yaş sebze ve meyvenin teslimi yapıldıktan sonra takip eden ayın sonunda faturanın toplu olarak kesileceği ve sözleşme bedelinin KDV hariç 1.384.996,31 TL olduğu anlaşılmaktadır. Sözleşmeye ek olarak sunulan “e-Arşiv Fatura” incelendiğinde faturanın Öztürkler Grup Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından Arissa Gıda Kuruyemiş Otomotiv Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne düzenlendiği, fatura tipinin “satış”, fatura numarasının “GIB2023000000009” ve fatura tarihinin “30.08.2023” olduğu, faturanın konusunun muhtelif cins ve miktarlarda sebze ve meyve olduğu, KDV hariç malın toplam tutarının 1.384.996,31 TL olduğu ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sisteminde kayıtlı olduğu görülmüştür.
Bu bağlamda sözleşmeye konu yaş sebze ve meyvenin bir aylık sürede teslim edileceği ve işin 30.08.2023 tarihinde sona ereceği anlaşılmış olup ilgili hususlara ilişkin sözleşme tutarı ile fatura tutarının uyumlu olduğu görülmüştür. Sunulan sözleşmede yer alan düzenlemeler gereğince ürün tesliminin bir aylık sürece yayıldığı (01.08.2023-30.08.2023) ve sözleşme sonu olan 30.08.2023 tarihinde faturanın kesildiği göz önünde bulundurulduğunda söz konusu faturanın Vergi Usul Kanunu’nun 231’inci maddesinde yer alan “… 5. Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. … Bu süreler içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır. …” hükmüne uygun olarak malın tesliminde düzenlendiği, hiç düzenlenmemiş sayılması gerektiği iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Öte yandan Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesi” başlıklı 47’nci maddesinin 1’inci fıkrasında “…e) Toplam sözleşme tutarı bulunmayan ve birim fiyat üzerinden bağıtlanan sözleşmede; sözleşmede yazılı süre esas alınarak o dönemde yapılan işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir. …” hükmü yer almakta olup söz konusu hükümden özel sektöre gerçekleştirilen işlere ilişkin sunulan sözleşmelerde toplam sözleşme tutarı bulunmaması ve birim fiyat üzerinden bağıtlanması halinde sözleşme süresince yapılan işlere ait fatura tutarları toplamının sözleşme tutarı olarak kabul edileceği anlaşılmaktadır. İş deneyimini tevsik etmek üzere sunulan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan sözleşmeler için sözleşme tutarının tespitinde birim fiyat üzerinden bağıtlanmanın önem arz ettiği, ancak iddia konusu iş deneyimi tevsik edici sözleşmenin toplam bedel üzerinden bağıtlandığı, sözleşmeye ek olarak sunulan faturanın da sözleşmedeki bedel ile uyumlu olduğu, bu yönüyle mevzuata aykırılık teşkil etmediği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin “iş deneyimi tevsik etmek üzere sunulan belgelerin, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı” yönündeki iddialarına ilişkin olarak;
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 29’uncu maddesinden idarelerin belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isteyecekleri, bu kapsamda sunulan fatura örneklerinin de asıl olarak kabul edileceği, istenen belgelerin aslı yerine idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerinin de sunulabileceği anlaşılmaktadır. Bu yönüyle idareye sunulan “aslı idarece görülmüştür” şerhi taşıyan sözleşmenin ve faturanın mevzuata uygun olduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin “ihale üzerinde bırakılan isteklinin yeterlik bilgileri tablosunda iş deneyimini gösteren belgelere ilişkin eksik beyanda bulunduğu, işin kabul tarihinin beyan edilmediği, isteklinin sözleşmedeki kabul tarihinden önce sözleşme hükümlerine aykırı olarak fatura düzenlediği” yönündeki iddialarına yönelik olarak; İhale üzerinde bırakılan isteklinin yeterlik bilgileri tablosunda “İş Deneyim Belgesi Düzenlenemeyen Hallerde İş Deneyimini Gösteren Diğer Belgeler” satırına beyanda bulunduğu, beyan edilen sözleşmenin EKAP’a yüklenmiş belge olduğu, ekinde faturanın bulunduğu, yeterlik bilgileri tablosunda iddia edilenin aksine sözleşme tarihi, tutarı, noterlik adı, onay tarihi, yevmiye numarası ve toplam fatura tutarı gibi bilgilerin beyanının aranmadığı, EKAP üzerinden ilgili belgelere erişimin sağlanabildiği,
Yanı sıra erişilen belgelerde sözleşme tarihinin 01.08.2023 olduğu, sözleşme süresinin 01.08.2023 ile 30.08.2023 tarihlerini kapsadığı, sözleşme ekinde sunulan fatura tarihinin 30.08.2023 olduğu görülmüş olup Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesi” başlıklı 47’nci maddesinde yer alan “…Sözleşmede kabul tarihine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor ise, iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında sunulan faturalardan en son düzenlenen fatura tarihi kabul tarihi olarak dikkate alınır. …” hükmü gereği 30.08.2023 tarihinin kabul tarihi olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin “iş deneyimi tevsik için sunulan sözleşmede, sözleşmeyi imzalayanların yetkili olup olmadıklarının belgelendirilmediği” yönündeki iddialarına ilişkin olarak;
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Özel sektöre ve yurt dışında gerçekleştirilen işler ile alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin iş deneyiminin belgelendirilmesi” başlıklı 47’nci maddesinden özel sektöre gerçekleştirilen işe ilişkin sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına yönelik olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile serbest meslek makbuzu nüshaları veya bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerinin iş deneyimini gösteren belgeler olduğu, iddia edilenin aksine iş deneyimini tevsik etmek üzere sunulan sözleşmeyi imzalayan kişilere ilişkin ticaret sicil gazetesi, imza sirküleri ve vekaletname sunma zorunluluğunun bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşmeye ek olarak söz konusu sözleşmeyi imzalayanlara ilişkin yetki belgesi sunulmamasının mevzuat yönüyle aykırılık teşkil etmediği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler neticesinde ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda EKAP’a yüklü olduğu beyan edilen ve idareye sunulan iş deneyimi tevsik edici sözleşme ve faturanın iddialar kapsamında mevzuata aykırılık teşkil etmediği anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.