KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin yalnızca Michelin marka lastiklere ilişkin yetkili satıcı belgesi sunmuş olduğu, öte yandan birim fiyat teklif cetvelinin 43, 46, 47, 51, 52, 70, 76, 78, 79, 80, 81, 82, 84, 85, 87 ve 89’uncu iş kalemlerinde belirtilen özellikteki lastiklerin Michelin markası tarafından üretilmediği iddiasına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yetkili satıcılığı veya imalatçılığı gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1) Alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir. Bu hususun yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi durumunda aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerin birlikte istenmesi zorunludur. Aday veya istekli ise kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunar. Bu belgeler şunlardır: a) Aday veya istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler, b) Aday veya istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler, c) Aday veya istekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi…” hükmü,

Söz konusu Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir. … (4) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir… … (8) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır. (9) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır: a) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre aşırı düşük tekliflerin bulunmadığı ihalelerde, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine; yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları,…için makul bir süre verilir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan…isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır...” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Muhtelif Ebatlarda 4180 adet lastik…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. … 7.5.2. İsteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığını belgelendirmesi gerekir. Bu çerçevede istekli aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerden kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunabilir: a) İstekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler, b) İstekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler, c) İstekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. e-teklifler istekliler tarafından EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlandıktan sonra e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir… 22.2. Yeterlik bilgileri tablosunda ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlar, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda ise açıklama istenen teknik özellikler için ayrı satırlar açılmış olup, istekliye ait hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle ekli standart formalara uygun şekilde doldurulacaktır…” düzenlemesi,

Söz konusu Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “…31.3. İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır…” düzenlemesi,

Bahse konu Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Verilen tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların, ihale komisyonu tarafından tespit edilmesi halinde, bu teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İhalenin karara bağlanması” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. Aşırı düşük tekliflerin açıklama istenmeksizin reddedileceği ya da diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre aşırı düşük tekliflerin bulunmadığı ihalelerde, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine; yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları,…için makul bir süre verilir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. Bu işlemlere ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanının eki olan yeterlik bilgileri tablosu standart formun ilgili kısmı ise aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:

İSTEKLİNİN ADI-SOYADI/TİCARET UNVANI

İHALEYE KATILMAK İÇİN GEREKEN BELGELER VE YETERLİK KRİTERLERİ İSTEKLİYE/ORTAĞA AİT BİLGİLER AÇIKLAMALAR
… … …

…
MESLEKİ VE TEKNİK YETERLİĞE İLİŞKİN BİLGİLER … …

…
Yetkili Satıcılığı veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler Belge Adı ve Düzenleyen Kurum/Kuruluş

İdari Şartnamenin 7.5.2 maddesi

İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için sahip olunması gereken, yetkili satıcı veya imalatçı olunduğuna yönelik belgelere ilişkin bilgiler belirtilecektir.
Belgeyi Düzenleyen Makam ve Belge Numarası

İhale dokümanının eki olan birim fiyat teklif cetveli standart formun ilgili kısmı ise aşağıdaki gibidir:

A B
Sıra No Mal Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi Miktarı Teklif Edilen Birim Fiyat (Para birimi belirtilerek) Tutarı (Para birimi belirtilerek)
… … … …

43 23.1.26-A329 (12 KAT) SİLİNDİR DIŞ LASTİĞİ TUBELESS (İŞ MAKİNASI) adet 4

… … … …

46 16/70/20 BEKO LODER TUBELESS DIŞ LASTİK (İŞ MAKİNASI) adet 20

47 12,5/80/20 BEKO LODER TUBELESS DIŞ LASTİK (İŞ MAKİNASI) adet 18

… … … …

51 1000/20 İÇ LASTİK adet 12

52 1400/24 İÇ LASTİK adet 80

… …. .. …

70 155R12 C DÖRT MEVSİM TUBELESS DIŞ LASTİK adet 40

… … … …

76 6.50-10 İÇ LASTİK adet 10

… .. … …

78 7.00-12 İÇ LASTİK adet 10

79 7.50-16 DIŞ adet 10

80 7.50-16 İÇ LASTİK adet 10

81 8.15-15 FORKLİFT DIŞ LASTİK adet 10

82 8.15-15 İÇ adet 10

… … … …

84 9.00-16 İÇ LASTİK adet 20

85 900/16 KOLON adet 40

… … … …

87 10R22.5 YOL TİPİ TUBELESS DIŞ LASTİK adet 20

… … … …

89 1000-20 İÇ LASTİK adet 16

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından EKAP üzerinden kaydedilen yeterlik bilgileri tablosunun “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” kısmına ait “Yetkili Satıcılığı veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler” satırında Michelin Lastikleri Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen yetkili satıcı belgesinin beyan edildiği tespit edilmiştir.

İdare tarafından 29.01.2024 tarihinde, ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi olması öngörülen Tatvan Lastik San. Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olması öngörülen Abdullah Ademoğlu’na “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazının gönderildiği, bahse konu yazıda “89 Kalem Muhtelif Ebatlarda Lastik işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 02.02.2024 tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir. Sunulması Gereken Belgeler Yetkili Satıcılığı veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Söz konusu talebe istinaden Tatvan Lastik San. Tic. A.Ş. tarafından gönderilen 01.02.2024 tarihli yazının ekinde, “…Aşağıda detaylı bilgileri verilen firmanın, Michelin Lastikleri A.Ş.nin yetkili bayisi olduğunu teyit ederiz… Bayi Kodu ve Ünvanı: 27810 Tatvan Lastik…” ibareleri ile Michelin Lastikleri Tic. A.Ş.nin kaşesine yer verilen belgenin sunulduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden; inceleme konusu ihalede, tekliflerin EKAP üzerinden yalnızca teklif mektubu ve eklerinin doldurularak hazırlanacağı, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi olması öngörülen isteklilere, yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları için makul bir süre verileceği, verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği anlaşılmaktadır.

Ayrıca inceleme konusu ihalede istekliler tarafından, alım konusu malı teklif etmeye yetkileri olduğunun belgelendirilmesi gerektiği; bu çerçevede, istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgelerin, istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgelerin, istekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise de yukarıdaki belgelerden birisinin ve serbest bölge faaliyet belgesinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesinin zorunlu olduğu, ihale konusu işte teklif edilmesi gereken ve birim fiyat teklif cetvelinde adet ve açıklamalarına yer verilen lastiklere ilişkin olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda Michelin Lastikleri Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen yetkili satıcı belgesinin beyan edildiği, idare tarafından gönderilen “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazıya istinaden de bahse konu belgenin idareye sunulduğu anlaşılmış olup, istekliler tarafından sunulan yetkili satıcılık belgesi/belgelerinin, alım konusu tüm tür ve ebatlardaki lastikleri kapsaması gerektiği ve söz konusu istekli tarafından tek bir yetkili satıcılık belgesi sunulduğu, dolayısıyla yetkili satıcılık belgesi sunulan bahse konu markanın ihalede istenilen tüm tür ve ebatlarda lastiklerin üretimini/satışını yapma yükümlülüğünün bulunduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibi istekli tarafından 19.02.2024 tarihinde idareye, “bahse konu istekli tarafından tek bir yetkili satıcı belgesi beyan edildiği, bu belge üzerinde alım konusu ürünlere ilişkin bilgi bulunmamakla birlikte, alım konusu lastiklerin tamamı bir kısma konu edildiğinden yetkili satıcılık belgesinin kapsamının önem arz edeceği, başvuru sahibi tarafından bu belgenin Birim Fiyat Teklif Cetveli Standart Formda belirtilen lastiklerin tamamını kapsamadığı” yönündeki iddianın yer aldığı dilekçe ile şikayet başvurusunda bulunulmuş olmasına rağmen idare tarafından söz konusu iddiaya ilişkin herhangi bir araştırma yapılmaksızın şikâyet başvurusunun reddedilmesinin mevzuata uygun olmadığı, somut durumda yetkili satıcılık belgesi sunulan markanın alım konusu ürünlerin tamamının üretimini/satışını yapıp yapmadığı hususunda gerekli araştırmalar yapılmak suretiyle değerlendirme yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Başvuru sahibi tarafından EKAP üzerinden kaydedilen yeterlik bilgileri tablosunun “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” kısmına ait “Yetkili Satıcılığı veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler” satırında; Prometeon Turkey End. ve Tic. Las. A.Ş.nin, Goodyear Lastikleri A.Ş.nin ve Yağmur Otomotiv’in düzenlediği yetkili satıcı belgelerinin beyan edildiği, idare tarafından 29.01.2024 tarihinde, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olması öngörülen söz konusu istekliye “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazının gönderildiği, anılan talebe istinaden başvuru sahibi istekli tarafından gönderilen 02.02.2024 tarihli yazının ekinde yer alan belgeler arasında, yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri yetkili satıcılık belgelerinin de bulunduğu görülmüştür.

İdare tarafından bahse konu isteklinin sunduğu yetkili satıcı belgelerinin, ihalede alımı yapılacak olan lastiklerin tamamını kapsayıp kapsamadığı hususunun araştırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Tatvan Lastik San. Tic. A.Ş. ve Abdullah Ademoğlu tarafından sunulan yetkili satıcı belgesi/belgelerinin, ihalede alımı yapılacak olan lastiklerin tamamını kapsayıp kapsamadığı hususunun idarece araştırılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca ihale üzerinde bırakılan Tatvan Lastik San. Tic. A.Ş. ile başvuru sahibi Abdullah Ademoğlu tarafından sunulan yetkili satıcı belgelerinin, ihalede alımı yapılacak olan lastiklerin tamamını kapsayıp kapsamadığı hususunun idarece araştırılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünden “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Başvuruya konu ihale Mersin Büyükşehir Belediyesi Makina İkmal Bakım ve Onarım Dairesi lığı tarafından 24.01.2024 tarihinde yapılan “89 Kalem Muhtelif Ebatlarda Lastik” mal alımı ihalesi olup, 9 adet ihale dokümanı indirilen ihaleye 4 isteklinin katıldığı, bir isteklinin teklifinin Yeterlik Bilgileri Tablosunun “Yetkili Satıcılığı veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler” bölümüne ilişkin bilgileri beyan etmediği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, 07.02.2024 tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin Tatvan Lastik San. Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Abdullah Ademoğlu’nun teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Kararda da yer verildiği üzere Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yetkili satıcılığı veya imalatçılığı gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir. Bu hususun yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi durumunda; aday veya istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgelerin, yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgelerin, aday veya istekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor bu belgelerden biriyle birlikte serbest bölge faaliyet belgesinin sunulması gerektiği hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde ise ihalelerin, e-teklif alınmak suretiyle yapılabileceği, e-tekliflerin EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve eklerinin doldurularak hazırlanacağı ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderileceği, ihale dokümanında belirtilen isteklinin yeterliğine ilişkin değerlendirmenin istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler, belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılacağı, yapılan değerlendirme sonucunda geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine, yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları için makul bir süre verileceği, tevsik edici belgeleri sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin tekliflerinin ise değerlendirme dışı bırakılacağı hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. … 7.5.2. İsteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığını belgelendirmesi gerekir. Bu çerçevede istekli aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerden kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunabilir: a) İstekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler, b) İstekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler, c) İstekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi…” düzenlemesi,

Kararda da yer verildiği üzere İdari Şartname’nin, “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde, “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde ve “İhalenin karara bağlanması” başlıklı 36’ncı maddesinde tekliflerin elektronik ortamda e-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalelerde tekliflerin nasıl hazırlanacağı, nasıl sunulacağı, verilen tekliflerin nasıl değerlendirileceği ve ihalenin nasıl karara bağlanacağı ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

İhale üzerinde bırakılan Tatvan Lastik San. Tic. A.Ş. tarafından EKAP üzerinden kaydedilen yeterlik bilgileri tablosunun “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” kısmına ait “Yetkili Satıcılığı veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler” satırında Michelin Lastikleri Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen yetkili satıcı belgesinin beyan edildiği tespit edilmiştir.

İdare tarafından 29.01.2024 tarihinde, ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi olması öngörülen Tatvan Lastik San. Tic. A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olması öngörülen Abdullah Ademoğlu’na “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazının gönderildiği, bahse konu yazıda “89 Kalem Muhtelif Ebatlarda Lastik işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 02.02.2024 tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir. Sunulması Gereken Belgeler Yetkili Satıcılığı veya İmalatçılığı Gösteren Belgeler” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Söz konusu talebe istinaden Tatvan Lastik San. Tic. A.Ş. tarafından gönderilen 01.02.2024 tarihli yazının ekinde, “…Aşağıda detaylı bilgileri verilen firmanın, Michelin Lastikleri A.Ş.nin yetkili bayisi olduğunu teyit ederiz… Bayi Kodu ve Ünvanı: 27810 Tatvan Lastik…” ibareleri ile Michelin Lastikleri Tic. A.Ş.nin kaşesine yer verilen belgenin sunulduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden; inceleme konusu ihalede, tekliflerin EKAP üzerinden yalnızca teklif mektubu ve eklerinin doldurularak hazırlanacağı, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi olması öngörülen isteklilere, yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları için makul bir süre verileceği, verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği anlaşılmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde yer verilen düzenleme gereği isteklilerin, alım konusu malı teklif etmeye yetkileri olduğunun belgelendirilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu, yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu, Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise de yukarıdaki belgelerden birisini ve serbest bölge faaliyet belgesini yeterlik bilgileri tablosunda beyan etmesi gerekmektedir.

İhale üzerinde bırakılan istekli teklif ettiği lastiklere ilişkin olarak yeterlik bilgileri tablosunda Michelin Lastikleri Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen yetkili satıcı belgesinin beyan edildiği, idare tarafından yukarıda anılan mevzuat hükmü gereği yapılan değerlendirme sonucunda beyan edilen bilgilerin tevsiki kapsamında yetkili satıcılık belgesinin istenildiği ve verilen süre içerisinde ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bahse konu belgenin idareye sunulduğu görülmüştür.

Bilindiği üzere trafikte bulunan araçların cinsine ve yaptığı işe göre birbirinde farklı ebat ve özellikte birçok lastik markası bulunmaktadır. İhale dokümanında yer alan yeterlik bilgileri tablosunda ihale dokümanında alıma konu farklı ebat ve türdeki her bir lastik ürünü için ayrı bir satır açılmamıştır.

İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu yetkili satıcılık belgesinde yer alan “…Aşağıda detaylı bilgileri verilen firmanın, Michelin Lastikleri A.Ş.nin yetkili bayisi olduğunu teyit ederiz… Bayi Kodu ve Ünvanı: 27810 Tatvan Lastik…” ifadesinden, isteklinin Michelin Lastikleri A.Ş.nin yetkli satıcısı olduğu, belgenin geniş yorumlanması gerektiği, üretici firma tarafından her bir cins ve ebat için ayrı yetkili satıcılık belgesi düzenlemesine veya yetkili satıcılık belgesinde lastik cins ve ebat bilgilerine yer verilmesi uygulamasına pratikte pek karşılaşılmadığı, bayilik kavramından ihale üzerinde bırakılan isteklinin üretici firma markası ile üretilerek piyasada satışı yapılan her bir cins ve ebattaki lastiği satma yetkisinin olduğunun anlaşılması gerektiği, bundan da ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan yetkili satıcılık belgesinden üretici firma olan Michelin Lastikleri A.Ş. tarafından üretilen her bir cins ve ebattaki lastiği satmaya yetkili olduğunun anlaşılması gerektiği değerlendirilmiştir. Bu nedenle ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale kapsamında teklif ettiği ürüne ilişkin olarak yeterlik bilgileri tablosunda yaptığı beyanın ve değerlendirme sonucunda sunmuş olduğu yetkili satıcılık belgesinin, ihale dokümanında mevzuata uygun olarak yeterlik kriteri kapsamında istenilen koşulu sağladığı anlaşıldığından teklifinin geçerli kabul edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddialarına ilişkin olarak yukarıda tespiti yapılan aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif ettiği ürüne ilişkin sunmuş olduğu yetkili satıcılık belgesi ihale mevzuatına ve ihale dokümanına uygun bulunduğundan “itrazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiğinden Kurul çoğunluğunun “düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki kararına katılmıyoruz.