KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1. İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmak suretiyle ihalenin kendileri üzerinde bırakıldığı, ancak idarenin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında düzenlenen analiz formatlarında sadece analiz girdilerinin isimlerine yer verilmekle birlikte miktarlarına yer verilmediği, bu durumda analiz formatlarında belirtilen iş kalemlerinin paçal/özel iş kalemleri niteliğinde olduğu dikkate alındığında idarece söz konusu iş kalemlerinde yer alan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının aşırı düşük teklif açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmediğinden Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca uygun bir aşırı düşük teklif açıklaması yapılmasının mümkün olmayacağı,

2. Kendileri tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenen iş kalemleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, söz konusu açıklamanın sehven Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) mülga olan tutanak olduğu ve mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki söz konusu tutanakta fatura bilgileri tablosunun bulunmadığı, dolayısıyla ağırlıklı ortalama birim fiyata esas faturaların geçici 2023/3 beyan döneminde olup olmadığının tespitinin mümkün olmadığı, ayrıca sunulan tutanakta yevmiye/işletme defterine ilişkin tasdik bilgilerinin de mevcut olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar…” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür. (2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. (3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler; … c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi, ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini, d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, izleyen günden itibaren başlar. (2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: 154 kV 477 MCMTarsus-Nacarlı EİH Demontaj İşi b) Türü: Yapım işleri c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): d) Kodu: e) Miktarı: 154 kV 477 MCMTarsus-Nacarlı EİH Demontaj İşi” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından 19.01.2024 tarihinde açık ihale usulü ve e-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede 17 adet ihale dokümanı indirildiği, ihaleye 9 isteklinin teklif verdiği, aşırı düşük teklif sınır değerin 2.268.382,61 TL olarak hesaplandığı ve sınır değerin altında geçerli teklif sunan başvuru sahibi istekli Serkan Deveci ve Vahdeddin Kasap’ın teklifine ilişkin aşırı düşük teklif açıklama talebinde bulunulduğu, 30.01.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği hususu kapsamında ihalenin başvuru sahibi istekli Serkan Deveci üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Ali Aytaç Kaya’nın belirlendiği görülmüştür.

Başvuru konusu ihalede idarece teklifi sınır değerin altında olan başvuru sahibi istekli ile Vahdeddin Kasap’a “Aşırı düşük teklif sorgulama” konulu yazı ve ekinde 2 iş kalemine ait örnek analiz formatının 19.01.2024 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edildiği, dolayısıyla başvuru sahibinin bahse konu iddiasına yönelik olarak 19.01.2024 tarihini izleyen on gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken bu süre geçtikten sonra 09.02.2024 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, 4734 sayılı Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirâzen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, idareye şikâyet süresinin ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren başlayacağı ve bu sürenin anılan Kanun’un 21’inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün olduğu anlaşılmaktadır.

Bu kapsamda, bahse konu 19.01.2024 tarihli tebligatın ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemlerin farkına varılmış olması gereken tarih olarak esas alınması gerektiği, ancak başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklama talebine yönelik idarenin 19.01.2024 tarihli tebligatının kendisine tebliğ edilmesini izleyen on gün içinde bir şikâyet başvurusu yapılmadığı ve bu süreler geçtikten sonra 09.02.2024 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmış olup, söz konusu iddianın süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü yer almaktadır.

İdarece teklifi sınır değerin altında olan başvuru sahibi istekli Serkan Deveci ve Vahdeddin Kasap’a “Aşırı düşük teklif sorgulama” konulu yazı ile ekinde “Toroslar Edaş’a ait AG-OG Hatlarında İzole Sepetli Vinç Kullanılarak Topraklama Yapılması” ve “Galvanizli Demir Direk Montajı” iş kalemlerine ilişkin örnek analiz formatının 19.01.2024 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edildiği, idare tarafından 30.01.2024 tarihli ihale komisyon kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği hususu kapsamında ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan başvuru sahibi istekli Serkan Deveci üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise Ali Aytaç Kaya’nın belirlendiği görülmüştür.

Aktarılan mevzuat hükümleri incelendiğinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yazının başvuru sahibi istekliye EKAP üzerinden tebliğ edildiği, bunun üzerine söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasını idareye sunmama imkanı varken aşırı düşük teklif açıklamasını sunduğu, idarece ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği hususu kapsamında aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan anılan istekli üzerinde ihalenin bırakıldığı, isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunması sonrasında ihalenin üzerinde bırakılmasına rağmen şikayet başvurusunda bulunduğu dikkate alındığında somut olaya ilişkin olarak anılan isteklinin hukuki menfaatinin bulunmadığı, buradan hareketle anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak ihalenin üzerinde bırakılmasından sonra yaptığı açıklamanın mevzuata aykırı olduğu iddiasıyla başvuruda bulunmasının anılan Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkeleri zedeleyeceği, bununla birlikte anılan isteklinin, kendisi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması aleyhine yaptığı söz konusu şikayet başvurusu ile ihalede yaptırımsız olarak kendi teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasını amaçladığı anlaşılmış olup, başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.