KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1. Teknik Şartname’nin 6.1.3’üncü maddesinde belirtilen belgenin sözleşme aşamasında istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu,

2. Teknik Şartname’nin 6.2.9 maddesinde; işin yürütülmesi sırasında yemekhane ve diğer kısımlarda meydana gelebilecek tüm zararlardan yüklenicinin sorumlu olduğu ve düzeltmekle yükümlü olduğu düzenlemesinin yer aldığı, yüklenicinin sorumluluğunun yemekhane ile sınırlı olduğu, diğer kısımlarda meydana gelebilecek tüm zararlardan yüklenici sorumlu olduğu düzenlemesinin belirsizlik yaratması açısından mevzuata aykırı olduğu,

3. Teknik Şartname’nin 7.5’inci maddesi kapsamında gramajların idarece hangi kıstaslara göre belirleneceğinin net olmamasının mevzuata aykırı olduğu, sözleşmenin ifası sırasında telafisi güç sorunlara yol açacağı,

4. Teknik Şartname’de yüklenicinin ihale süresi boyunca idare tarafından bildirilen sayı ve nitelikte diyet yemeğini temin etmek zorunda olduğunun düzenlendiği ancak sadece normal menülere ilişkin olarak örnek menülerin ve birim fiyat teklif cetvelinde sadece normal menülerin sayılarının belirlendiği diyet yemeklerin sayısının ve niteliğinin belirtilmemesinin isteklileri fiyat hazırlama konusunda tereddüde düşüreceği,

5. Teknik Şartname’nin 10.3 maddesinde Ramazan ayında verilecek yemek sayısının ve çeşidinin belli olmamasının isteklilerin teklif fiyatlarını oluşturmaları esnasında tereddüt yaşamasına neden olacağından sağlıklı teklif verilmesini engel teşkil edecek nitelikte olduğu,

6. Teknik Şartname’nin 6.2.8’inci maddesinde yer verilen düzenlemenin istekliler açısından belirsizlik yarattığı ve teklif hazırlama esnasında isteklileri tereddüde düşüreceği, bahse konu düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “…Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır: a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan. b) İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan. c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan. d) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan. e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen. f) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen. g) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan. h) Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen. i) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan. j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen. Kurum, dördüncü fıkranın; (c) bendi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının uygun görüşünü alarak sosyal güvenlik prim borcunun kapsamı ve tutarını; (d) bendi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının uygun görüşünü alarak vergi borcu kapsamına girecek vergileri; tür ve tutar itibariyle belirlemeye yetkilidir. Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale dışı bırakılma” başlıklı 51’inci maddesinde “(1) Kanunun10 uncu maddesinde yer alan hükümler gereğince; a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilan eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan, b) İflası ilan edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan, c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan, ç) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan, d) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen, e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen, f) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan, g) Bu Yönetmelik hükümlerine göre idareler tarafından belirlenen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen, ğ) Kanunun 11 inci maddesine göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan, h) Kanunun 17 nci maddesinde belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen, aday ve istekliler ihale dışı bırakılır. (2) İhale üzerinde kalan istekliden, birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığına dair belgelerin sözleşme imzalanmadan önce istenilmesi zorunludur. Bu belgelerin (Ek ibare: 13/09/2019-30887 R.G./2. md., yürürlük: 23/09/2019) ihale usulüne göre son başvuru ve/veya ihale tarihinde isteklinin anılan bentlerde belirtilen durumlarda olmadığını göstermesi gerekir. (3) Ortak girişimlerde söz konusu belgelerin yukarıda öngörülen şekilde bütün ortaklarca ayrı ayrı verilmesi zorunludur. (4) Birinci fıkranın (c) bendindeki “Türkiye’de kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu”nun kapsamı ve tutarı Kamu İhale Genel Tebliğinde belirlenir. (5) Türkiye’de kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun değerlendirilmesinde, isteklinin; a) İlgili mevzuatına göre tahakkuk eden prim borçlarının süresi içinde ödenmemesi halinde kesinleşmiş prim borcu olduğu, b) Prim borcuna karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş prim borcu olduğu, c) Prim borcunun 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş prim borcu olduğu, ç) Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak ilgili kurum tarafından belli bir vadeye bağlanarak tecil edilmiş prim borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş prim borcu olmadığı, kabul edilecektir. (6) Birinci fıkranın (ç) bendindeki “Türkiye’de kesinleşmiş vergi borcu”nun kapsamına girecek vergilerin tür ve tutarı Kamu İhale Genel Tebliğinde belirlenir. (7) Türkiye’de kesinleşmiş vergi borcunun değerlendirilmesinde ise isteklinin; a) Beyan üzerine alınan veya maktu olarak belirlenip ödemesi belirli tarihlerde yapılan vergilerde ödeme vadesi geçmiş olup ödeme yapılmamış ise kesinleşmiş vergi borcu olduğu, b) Re’sen, ikmalen veya idarece yapılan tarhiyatlara karşı dava açma süresi geçirilmediği sürece, kesinleşmiş vergi borcu olmadığı, c) Re’sen, ikmalen veya idarece yapılan tarhiyatlara karşı vergi yargısında dava açılmışsa bu dava üzerine tahsil edilebilir hale gelmiş ve süresinde ödenmemiş alacak bulunmadığı sürece kesinleşmiş vergi borcu olmadığı, ç) Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak vergi idaresi tarafından taksitlendirilmiş veya tecil edilmiş vergi borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş vergi borcu olmadığı, d) Vergi borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş vergi borcu olduğu, kabul edilecektir.” hükmü,

“İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 67’nci maddesinde “(1) Kanunun 41 inci maddesinde belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye on iki gün ilave edilir. (2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, sözleşme imzalanmadan önce ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur. (3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, ( )… Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü,

Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak Personel ve Demirbaşlarla İlgili Hükümler” başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.1.3. Yüklenici, çalıştıracağı aşçı veya aşçı yardımcısının ustalık belgesinin örneğini ve çalıştıracağı gıda mühendisi/diyetisyen’ in diplomasının suretini sözleşme imzalanması aşamasında idareye verecektir...” düzenlemesi yer almaktadır.

Şikayete konu “Yerinde Üretim Yemek Hizmet Alımı” ihalesinde, 33 adet ihale dokümanı indirildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinde ihaleye katılım aşamasında aranan belgelerden Kurum tarafından taahhütname sunulmasına imkân tanınanlara ilişkin olarak kanıtlayıcı belgeler ile yine Kanun’un bahse konu maddesi kapsamında sayılan diğer belgelerin ihale üzerinde kalan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacağı, söz konusu belgelerin sözleşme imzalanmadan önce idareye verilmemesi veya sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen durumlara aykırı hususlar içermesi halinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale dışı bırakılarak geçici teminatının gelir kaydedileceği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla yapılan değerlendirme neticesinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda aktarılan maddesinde sözleşmenin imzalanması öncesinde sunulması gereken belgelerin neler olduğunun hüküm altına alındığı, dolayısıyla idarelerce sözleşmenin imzalanması öncesinde ihale üzerinde bırakılan istekliden istenilebilecek belgelerin belirli olduğu anlaşılmıştır.

Ancak incelemeye konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin “Çalıştırılacak Personel ve Demirbaşlarla İlgili Hükümler” başlıklı 6.1.3’üncü maddesinde ihale konusu işte çalıştırılacak aşçı veya aşçı yardımcısının ustalık belgesinin örneğinin ve çalıştıracağı gıda mühendisi/diyetisyenin diplomasının suretinin sözleşme imzalama aşamasında idareye verilmesi gerektiğinin düzenlendiği görülmüş olup, Kanun’un 10’uncu maddesinde sayılmayan söz konusu belgelerin sözleşmenin imzalanması öncesinde idareye sunulmasının istenemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1. İdare: İstanbul İl Göç İdaresi Müdürlüğü 3.2. “GGM”: Bu teknik şartnamede Geri Gönderme Merkezi bundan sonra “GGM” olarak adlandırılacaktır. 3.3. Yüklenici: İstanbul İl Göç İdaresi Müdürlüğü Tuzla Geri Gönderme Merkezi (GGM)’de kalan yasadışı göçmenlere verilmek üzere GGM’de kendisine tahsis edilecek mutfakta malzeme dahil olmak üzere yemek pişiren ve GGM bünyesinde dağıtımını yapan servis sonrası temizlik, bulaşık işleri v.b. ihalesi uhdesinde kalan hizmet sunucusuna bundan sonra “YÜKLENİCİ” denilecektir…” düzenlemesi,

“Hizmetin Yapılması” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. Yemek yüklenici tarafından GGM’de belirtilen mutfak/yemekhane alanında üretilecektir. Yemek dağıtımı, GGM hizmet alanı içerisinde bulunan yemekhane alanında yüklenici firma tarafından yapılacaktır. 4.2. Yüklenici Mutfakta/Yemekhanede yangın, sel, sabotaj, tadilat vb. gibi sebeplerle yemek çıkartmaya engel beklenmedik bir durum oluşması halinde; hizmetin aksamadan yürümesini sağlamak maksadıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde kendine ait belgeli bir yemek fabrikasında veya noter onaylı sözleşme yapacağı İstanbul Büyükşehir Belediye sınırları içinde başka bir yemek fabrikasından yemeği karşılamak zorundadır…” düzenlemesi,

“Demirbaş, Araç ve Gereçler” başlıklı 6.2’nci maddesinde “…6.2.9. İşin yürütülmesi sırasında yemekhane ve yüklenici tarafından kullanılan diğer kısımlarda meydana gelebilecek tüm zararlardan yüklenici sorumludur, düzeltmekle yükümlüdür...” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin tanımı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. Sözleşme konusu iş; İstanbul İl Göç İdaresi Müdürlüğü Tuzla Geri Gönderme Merkezi (GGM)’nin hizmet binasında bulunan mutfakta üretilip yemekhane salonunda sunulacak iş bu şartnamede detayları belirlenen sabah kahvaltısı, öğle ve akşam yemeği hizmet alım işidir. İşin teknik özellikleri ve diğer ayrıntıları sözleşme ekinde yer alan ve ihale dokümanını oluşturan belgelerde düzenlenmiştir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İtirazen şikayet dilekçesinde yüklenicinin sorumluluğunun yemekhane ile sınırlı olduğu ifadelerine yer vererek Teknik Şartname’nin 6.2.9’uncu maddesi kapsamında yer verilen düzenleme ile diğer kısımlarda meydana gelebilecek tüm zararlardan yüklenicinin sorumlu tutulamayacağının iddia edildiği,

İdarenin şikayete cevabında ise “…ilgili maddede diğer kısımlar olarak ifade edilen yerler, İdaremiz tarafından yükleniciye tahsis edilen yemek dağıtımı alanları olup, bu alanlar yüklenicinin sorumluluğunda olacağından oralarda oluşacak zararların da yüklenici tarafından giderilmesinde mevzuat olarak uygunsuzluk bulunmamaktadır…“ ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

İhale dokümanında yer verilen düzenlemeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, yüklenicinin tanımının İstanbul İl Göç İdaresi Müdürlüğü Tuzla Geri Gönderme Merkezi’nde kendisine tahsis edilecek mutfakta malzeme dahil olmak üzere yemek pişiren ve Geri Gönderme Merkezi bünyesinde dağıtımını yapan servis sonrası temizlik, bulaşık işleri gibi işleri yapacak olan hizmet sunucusu olarak yapıldığı, ihale konusu işin Gönderme Merkezi’nin hizmet binasında bulunan mutfakta üretilip yemekhane salonunda sunulacak iş bu şartnamede detayları belirlenen sabah kahvaltısı, öğle ve akşam yemeği hizmet alım işi şeklinde tanımlandığı, dolayısıyla iddia konusu Teknik Şartname’nin 6.2.9’uncu maddesinde yer alan yüklenici tarafından kullanılan diğer kısımların kapsamının yüklenici tarafından yemek dağıtımı yapılması için yükleniciye tahsis edilen yemek dağıtımı alanları olduğunun açık olduğu, söz konusu düzenlemenin isteklilerin tekliflerini oluşturmasına bir belirsizlik oluşturmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Hizmetin Yapılması” başlıklı 4’üncü maddesinde “…4.14. Yemek listesinde yer alan yemeklere ait bir malzeme veya malzemeler gramaj listelerinde yer almamış ise; benzer malzemelerle kıyas yapma yoluyla gramajlar tespit edilecektir…” düzenlemesi,

“Yemeğin Pişirilmesi ve Korunması” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Her türlü yemek malzemesi yüklenici tarafından temin edilecektir. Gramaj listelerinde yer almayanların gramajları, gramaj listesinde yer alan ürünlerle kıyaslama yapılarak idarece belirlenecektir. …” düzenlemesi,

“Yemek Çeşitleri” başlıklı 12.8’inci maddesinde “Yemek çeşitlerinin yapımında ekli gramaj listesine uyulacaktır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin 2 numaralı ekinde Yemek Gramajları Listesi düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin 2 numaralı ekinde Yemek Gramajları listesine yer verildiği, anılan Şartname’nin 12.8’inci maddesinde yemeklerin anılan gramaj listesine uygun olarak hazırlanacağının düzenlendiği, işin ifası aşamasında gramaj listesinde yer almayan bir yemeğin gramajlarının tespitinin nasıl belirleneceğine yönelik anılan Şartname’nin 4.14 ve 7.5’inci maddelerinde düzenlemelerin yer aldığı görülmüştür. Söz konusu düzenlemelerden gramaj listesinde yer almayan bir yemeğin/yemek malzemesinin gramajlarının idarece tespitinde, gramaj listesinde yer alan benzer malzemelerle/ürünlerle kıyas yapma yoluna gidileceğinin açıkça düzenlendiği, anılan düzenlemenin uygulamada karşılaşılabilecek muhtemel sorunları aşmaya yönelik bir düzenleme olduğu, başvuru sahibince de gramajı belirtilmeyen belli bir ürüne yönelik başvuruda bulunulmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4. Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir. 25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz. 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: 25.3.1. a) Her türlü yiyecek ve içecek malzemesi b) Temizlik, hijyen malzemeleri ve ilaçlama giderleri c) Demirbaş malzemelerin bakım ve onarım giderleri d) Her türlü işçilik ve işbu hizmet karşılığında işçilere ait giderler e) Servis malzemeleri giderleri f) Yemek hizmetinde çalışacak personelin kılık kıyafet giderleri g) Her türlü sigorta gideri h) İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri ve kamu ihale kurum payı ı) Gıda ürünlerinin mikrobiyolojik, toksikolojik ve kimyasal analiz giderleri (Zehirlenme veya zehirlenme şüphesi durumlarında ilgili kamu, kurum ve kuruluşlarının yapacağı resmi kontroller ve tahliller dâhil) i) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca iş ve işçi sağlığı ve güvenliğine yönelik alınması gereken bütün tedbirlere ilişkin giderler j) İdari Şartnamede belirtilmeyip Teknik Şartnamede belirtilen diğer giderler 25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir. 25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

“Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…
Sıra No Açıklama Birimi Miktarı
1 Sabah Kahvaltısı öğün 182.700
2 Öğle Yemeği öğün 182.700
3 Akşam Yemeği öğün 182.700
…” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Hizmetin Yapılması” başlıklı 4’üncü maddesinde “…4.11. İşin yürütülmesi aşamasında GGM’ de bulunan barınanlardan herhangi birinin sağlık sorunları nedeniyle (ishal, kabızlık, çölyak vb.) özel beslenmesi (yüksek protein, düşük protein, yüksek karbonhidrat, glütensiz, laktozsuz, tuzsuz vb.) gerektiğinin doktor raporuyla belgelendirilmesi halinde, söz konusu kişiye/kişilere doktor veya diyetisyen tarafından hazırlanan özel beslenme menüsü verilecektir. Hastaya bireysel olarak hazırlanan yemeklerin hastanın tedavisi için gerekli günlük enerji ve besin öğeleri gereksinimlerini sağlayacak yiyeceklerin menüleri, uygun miktar, çeşit, tat, kıvam ve görünüşte olmak üzere her türlü yiyeceği kapsayabilir. Yemeklerin pişirilme şekli, miktarı ve servisinin diyetisyenin ve/veya doktorun öngördüğü tedavi ilkelerine uygun olması zorunludur. …” düzenlemesi,

“Genel Hükümler” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. Günlük yemek, kahvaltı ihtiyacı ve özel diyet yemek ihtiyacı; merkezde bulunan yabancı sayılarına istinaden GGM’ce günlük olarak yükleniciye bildirilecektir. Yüklenici, idare tarafından bildirilen sayı ve nitelikte diyet yemeği temin etmek zorundadır. 10.2. Yüklenici, idarece onaylanan kahvaltı ve yemek listesine göre yukarıda belirtilen şartlarda temin edeceği gıda maddelerinin, kahvaltı, yemek ve diyet yemeği şeklinde hazırlanmasını sağlar. Hazırlanan yemek, kahvaltı ve diyet yemekleri renk, kıvam, koku ve tat bakımından istenen nitelikte olacaktır…” düzenlemesi,

“Yemek Çeşitleri” başlıklı 12’nci maddesinde “… 12.9. Diyet Yemekleri: 12.9.1. Kahvaltı; Poşet çay, bitki çayları (poşet şeker veya tatlandırıcılar),süt, meyve suyu (taze veya hazır meyve suyu hazırlanacaktır), peynir (tuzlu veya tuzsuz), dil peyniri veya beyaz peynir veya kaşar peyniri veya krem peyniri, zeytin (yeşil, siyah, diyet), reçel veya bal- tereyağı, yumurta, bisküvi (tatlı veya tuzlu veya bebe), söğüş (salatalık veya biber veya domates veya maydanoz), söğüş et, meyve, kuru meyveler, ceviz, kuruyemiş (leblebi fındık vb.), haşlama patates veya patates püresi, ayran veya yoğurt, sütlü tatlılar, pelte, menemen vb. sandviç çeşitleri, poğaça vb. ‘ den oluşacak olup, ayrıca kahvaltıda simit, açma veya poğaça verilecektir. 12.9.2. Öğünde; Et yemekleri, çorba çeşitleri, unlu gıdalar (pilav veya makama veya fırın makarna veya börek), sebze yemekleri (zeytinyağlı veya etli), salata ve çeşitleri, yoğurt veya ayran meyve suyu (taze veya hazır meyve suyu kullanılacaktır), sütlü tatlı çeşitleri, jöle, meyve tatlıları, meyve, komposto. 12.9.3. Diyabet hastaları için karbonhidrat oranı düşük gıdalar ve tatlılar yerine aynı grup yemeklerden başka yemek verilir. Hastalar için ayrı bir diyet menü hazırlanacak ve yüklenici firma hastalar için diyet menüden hizmet verecektir. 12.9.4. Diyet yemekleri tuzlu ve tuzsuz olarak iki ayrı tatta pişirilmelidir. 12.9.5. Çölyak hastaları için glutensiz ürünler sağlanmalıdır. 12.9.6. Galaktozami hastalığında çocuğun diyetinden süt çıkarılıp bunun yerine ikame edebilecek soya esaslı mamalar verilir. 12.9.7. Laktoz intoleransı olan kişilerin süt ve süt ürünleri tüketimini sınırlandırmak için menüde çıkan süt ve süt ürünleri yerine aynı grup yemeklerden başka yemek verilir. 12.9.8. Diyet yemek listesinde bulunmayan özel diyet istekleri idare tarafından yükleniciye günlük olarak bildirilecektir. 12.9.9. İhtiyaç halinde blendrize yemek hazırlatılabilir. 12.10. Annesiyle birlikte kalan çocuklara, ek gıda alan bebeklere, hamile ve emziren annelere durumlarına uygun ek gıda verilir. İdarenin talebi halinde bir öğünü bir yetişkinin öğününe denk gelecek şekilde ayrıca çocuk menüsü talep edilip kullanılabilecektir. 12.10.1. Çocuklara, hamilelere ve hastalara verilecek ek gıda haftalık olarak belirlenecek ve idare tarafından yüklenici firmaya bildirilecektir. Ek gıda, bildirinin takibinde 1 hafta içinde merkeze teslim edilecektir. Verilecek ek gıda Türk Gıda Kodeksine uygun, son tüketim tarihi geçmemiş, paketi bozulmamış, yeni ve ambalajlı olacak şekilde tedarik edilmelidir. Ek gıda olarak meyve püresi, meyveli yoğurt, meyveli ve çikolatalı süt, sade ve meyveli kefir, kuru yemiş, kuru meyveden ve bebe bisküvisinden oluşacaktır. Ek gıdaların gramajları Ek-2 de belirtilen miktarlar baz alınarak idare tarafından belirlenecektir. 12.11. Sabah kahvaltısında (0-6 yaş arası) çocuklara, hamile ve emziren annelere süt verilir …” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin eki olan birim fiyat teklif cetvelinin ilgili kısımlarının aşağıdaki tabloda yer aldığı gibi olduğu görülmüştür.

A1 B2
Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6 Birimi Miktarı Teklif Edilen4 Birim Fiyat Tutarı
1 Sabah Kahvaltısı öğün 182.700

2 Öğle Yemeği öğün 182.700

3 Akşam Yemeği öğün 182.700

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

İdarenin şikayete cevabında “…işleyiş içerisinde çok kısıtlı da olsa talep edilme ihtimali olan diyet yemeklerinin ne şekilde sağlanacağı açıklandığından …“ ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde diyet yemeklerine ilişkin düzenleme yapılmadığı ve birim fiyat teklif cetvelinde de satır açılmadığı, ancak Teknik Şartname’de diyet yemeklerine ilişkin düzenleme yapıldığı anlaşılmıştır.

Bu çerçevede, Teknik Şartname’de diyet yemeklerine yönelik açıklama yapılmış olsa da söz konusu yemeklere hem İdari Şartname’nin teklif fiyata dahil olan giderler içerisinde yer verilmediği hem de birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmadığı, ihaleye katılacak isteklilerin tekliflerini İdari Şartname’de belirlenen teklif fiyata dahil giderleri dikkate alarak anılan cetvelde yer alan maliyet kalemleri üzerinden oluşturacakları, birim fiyat teklif cetvelinde yer almayan diyet yemeğe ilişkin herhangi bir fiyat öngörmeleri gerekmediği, Geri Gönderme Merkezi’nde bulunanlardan herhangi birinin sağlık sorunları nedeniyle özel beslenmesi gerektiğinin doktor raporuyla belgelendirilmesi halinde diyet yemeğinin işleyiş içerisinde kısıtlı da talep edilme ihtimalinin bulunduğu, ihale konusu işin kaçınılmaz bir getirisi olan makul seviyelerdeki bu belirsizliğin, ticari hayatın bir gereği olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

5. Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 10’uncu maddesinde “…10.3. Yüklenici cumartesi, pazar ve resmi tatiller (milli, dini bayramlar ve yılbaşı) dahil olmak üzere hiçbir sebeple yemek, kahvaltı, diyet yemeği hazırlanması ve sunulması işini aksatamaz. Böyle günlerde de yemeklerinin hazırlanıp servisi ve servis sonrası hizmetleri yapılacaktır. Ramazan ayında oruç tutanlar için iftar ve sahur yemeği verilecektir. İftar ve sahur yemeklerine hurma, peynir, bal, zeytin kesin olarak verilmekle birlikte ek olarak değişken bir çeşit daha olmak üzere 5 çeşit iftariyelik ilave edecektir. İftariyelikler kahvaltı gramajlarına uygun olacaktır ve yemek çeşidinden sayılmayacaktır. Çeşit eklenmesiyle ilgili yüklenici ayrıca ücret talebinde bulunamaz. Ramazan ayı boyunca iftarda ekmek yerine kişi başı en az 150 gr pide verilecektir. Servis edilen ekmekler arasında tüketim sırasında bayat olduğu saptanan ve gramajına uygun olmayan ekmekler yüklenici tarafından aynı gün değiştirilecektir. Sahur yemeği kahvaltı üzerinden, iftar yemeği ise akşam yemeği üzerinden fıyatlandırılacaktır. (Sahur yemeklerinde 4 çeşit piknik grubu yiyecek, 2 çeşit sıcak yiyecek ve 1 çeşit içecekten oluşacaktır.)…” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 15.04.2024; işi bitirme tarihi 31.12.2024…” düzenlemesi,

“Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin; a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması, b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması, şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde işe başlama tarihinin 15.04.2024 ve işi bitirme tarihinin 31.12.2024 olduğu, 2024 yılı içerisinde Ramazan ayının 11.03.2024 - 09.04.2024 tarihleri arasında olduğu, dolayısıyla ihale konusu işin süresinin Ramazan ayını kapsamadığı, her ne kadar Ramazan ayına ilişkin Teknik Şartname’de düzenleme yapılmış olsa da ihale konusu işin süresinin Sözleşme Tasarısı’nda açık bir şekilde belirtildiği, ihaleye katılacak olan tüm isteklilerin ihale konusu işin süresi içerisinde Ramazan ayının olmadığını tespit edebileceği, somut durumda başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

6. Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Demirbaş, Araç ve Gereçler” başlıklı 6.2’nci maddesinde “… 6.2.8. İşin ifası sırasında idarece yükleniciye teslim edilen demirbaşlar dışında idarece gerek görülen ya da işin yürütülmesi sırasında ihtiyaç duyulan her türlü demirbaş malzeme ve araç-gereçler yüklenici tarafından karşılanacaktır ...” düzenlemesi,

“İdarenin Yükümlülükleri” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. GGM mutfağımda bulunan demirbaşlar yüklenici ve İdare yetkilileri tarafından birlikte sayılıp düzenlenecek bir tutanakla sözleşme imzalandıktan sonra yükleniciye teslim edilecektir. 14.2. Mutfakta bulunan GGM’ ye ait demirbaşlar ile yemek salonlarındaki masa ve sandalyeler işe başlama tarihinde yüklenici ve İdare yetkilileri tarafından birlikte sayılıp düzenlenecek tutanakla yükleniciye teslim edilecektir...” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin iddiaya konu 6.2.8’inci maddesinde işin ifası sırasında idarece yükleniciye teslim edilen demirbaşlar dışında idarece gerek görülen ya da işin yürütülmesi sırasında ihtiyaç duyulan her türlü demirbaş malzeme, araç ve gereçlerin yüklenici tarafından karşılanacağının düzenlendiği, ayrıca Teknik Şartname’nin 4 numaralı ekine Teslim Edilecek Demirbaş Listesi’ne yer verildiği, söz konusu listede 16 madde şeklinde adetleri de belirtilmek suretiyle çeşitli araç, gereç ve malzemeye yer verildiği görülmüştür.

İdarece demirbaş, malzeme, araç ve gereçlerin yükleniciden talep edebilme yetkisinin işin sınırlarını aşacak nitelikte bir yetki olmayacağı ve bu yetkinin ihale dokümanı sınırlarına uygun olarak kullanılacağı, ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacir tarafından işin yürütülmesi sırasında ihtiyaç duyulan ve idare tarafından teslim edilecek demirbaş listesinde bulunmayan malzeme, araç ve gereçlerin tespitinin yapılarak bu konudaki giderin teklif fiyatına dahil edilmesinin mümkün olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.