KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1. Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsik amacıyla sunulan sözleşmenin mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki; Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen yetiştiricilik belgesinde, üretimine izin verilen türlerin belli olduğu, bunun dışında üretim yapılamayacağı, yapılan her türlü üretimin il ve ilçe müdürlükleri iznine tabi olduğu, anılan isteklinin gökkuşağı alabalığı yetiştirmek için belgesi olduğu sazan balığı yetiştirilmesi ile ilgili böyle bir izin almadığı, bu duruma ilişkin olarak Kamu İhale Kurulu tarafından 02.08.2023 tarih ve 2023/UH.I- 1064 sayılı kararın alındığı, anılan Kurul Kararında “...Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünce 01.04.2019 tarihinde düzenlenen 23-167 belge no’lu "Su Ürünleri Yetiştiriciliği Belgesi"nin sunulduğu ve söz konusu belgede ‘‘Gökkuşağı Alabalığı” yetiştirme izni bulunduğu görülmüştür.” şeklinde ifade edildiği dolayısıyla anılan sözleşme konusu işin ihalelere istekli olarak katılması için bir fatura ticareti olduğu, söz konusu böyle bir işin aslında yapılmadığı, kayıt dışı ve usulsüz bir şekilde iş bitirme belgesi düzenlendiği, sözleşme konusu işe ait HBS (hayvan bilgi sistemi) kayıtlarında mevcut bir kayıt veya nakil beyanının bulunmadığı, ilgili yerden izin alınarak üretim yapacaklarına dair herhangi bir belgenin sözleşme ekinde sunulmadığı, yapılan sözleşmeye konu üretimin kaçakçılığa girdiği gerekçesiyle anılan istekli için ihalelerden yasaklama kararı verilmesi ve geçici teminat mektubunun irat kaydedilmesi gerektiği, Sunulan sözleşmede toplam 1.000.000 yavru sazan balığının 1 adet fiyatının 1 TL’ye satıldığının düzenlendiği ancak bu balıkların nakliye bedeline ilişkin herhangi bir fatura düzenlemediği dolayısıyla nakliye bedelinin (1.000.000 Adet X 5 TL =) 5.000.000,00 TL olduğu dikkate alındığında anılan istekli tarafından bu tutara karşılık gelen kurumlar vergisi ile KDV’nin eksik yatırıldığı, ayrıca söz konusu Sözleşmede 1.000.000 yavru sazan balığı alıcısının Tek Tuğra Gıda İnş. Tem. Su Ürn. Hayv. Elk. Tur. San ve Tic. Ltd. Şti. olduğu belirtilmiş olup, anılan firma tarafından bu balıkların neden alındığı ve kime satıldığı hususlarında araştırma yapılması gerektiği, Anılan sözleşmenin iki firmanın kendi aralarında balık alımı ve satımına ilişkin olduğu, www.ticaretsicil.gov.tr internet adresi üzerinden sorgulama yapıldığında ihale üzerinde bırakılan firmanın faaliyet alanında “su ürünleri balık üretimi yetiştiriciliği veya kuluçkahane alanında yapılan işler”in olmadığı, söz konusu işin alt yüklenici iş bitirme belgesi ile tevsik edilmesi gerektiği, anılan sözleşme içeriğinde iş artışı yapılabileceğine ilişkin hüküm bulunmamasına rağmen sözleşme tutarını aşan kısımların dikkate alınarak teklifin geçerli sayıldığı, isteklinin sunmuş olduğu sözleşmeye konu işin kabul tarihinin ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl geriye doğru gerçekleştirilmediği, işin sözleşme bedeli ile fatura tutarının uyumlu olmadığı, iş eksilişi yapılmasına rağmen işin bu koşullarda kabul edildiğine ilişkin herhangi bir tutanak sunulmadığı, bu nedenle anılan istekli tarafından iş deneyim belgesini tevsiken sunulan belgelerin “Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 47’nci maddesine uygun olmadığı ve hukuken de bir geçerliliğinin olmadığı, Özel sektörde alınan iş deneyim belgesini tevsiken yeterlik bilgileri tablosunda satır açmak suretiyle sözleşme, sözleşmeye esas fatura ve SGK hizmet dökümlerinin iş yeri sicil numaralarının anılan işe ait olmadığı, sözleşmeye konu iş kapsamındaki personele ilişkin SGK kayıtlarının yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmediği ve sunulmadığı, söz konusu kayıtların sunulan sözleşmeye ait olmadığı, sözleşmede tarih olmadığı, damga vergisi ödendiğine dair dekontun sunulmadığı, ayrıca anılan Kurul kararında anılan istekli tarafından sözleşmeye ait damga vergisinin eksik yatırıldığının tespit edildiği bunun üzerine damga vergisinin sonradan tamamlatıldığı, bu şekilde yapılan işlemin vergi kaçakçılığına girdiği, İhale uhdesinde bırakılan firmanın Hizmet İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 19’uncu maddenin 6’ncı fıkrası hükmüne uygun olarak teyit edilmesi gerekir iken iş deneyim belgesi ile ilgili olarak inceleme yapılmadığı, Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, ihalelerden yasaklama kararının verilmesi, geçici teminat mektubunun irat kaydedilmesi gerektiği,

2. İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından beyan edilen bilanço ve ciro bilgilerinin İdari Şartname’nin ilgili maddelerinde yer alan kriterleri sağlamadığı,

3. Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Ömer Durmuş’un teklifinin uygun olmadığı şöyle ki;

a) Anılan istekli tarafından beyan edilen geçici teminat mektubunun geçerlilik tarihinin İdari Şartname’de belirtilen tarihi kapsamadığı,

b) Anılan istekli tarafından beyan edilen iş deneyim belgesinin ihale konusu iş veya benzer iş tanımına uygun olmayan kısımların olduğu ve bu kısımların ayrıştırılması durumunda dokümanda istenen asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı, c) Anılan istekli tarafından ihale konusu işte çalışacak personel ücretinin eksik hesaplandığı, personel ücretinin (KİK İşçilik Modülü) %4 işçilik giderleri dahil olarak hesaplanmadığı Sonuç olarak, her iki isteklinin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak ihale üzerinde bırakılan istekli Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifi ile birlikte sunulan belgelerin, ilgili mevzuatına aykırılık yönünden incelenip değerlendirilmesi amacıyla Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’ne bildirimde bulunulması gerektiği iddia edilmektedir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: … b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; …

6. İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler, … İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “…İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: … e) İsteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterleri” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “ (1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez. (2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” hükmü ,

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır: (a)Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri) ile sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibarıyla ödendiğine ilişkin belgeler, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz... Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla işin sözleşmesinde yazılı bedeli aşmamak üzere fiilen yapılan iş tutarı dikkate alınır. Sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması durumunda, ayrıca sözleşme tutarının % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı da dikkate alınır. (ç) Sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda, tarafların işin bu şekilde tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin iş deneyimini gösteren diğer belgelerle birlikte sunulması zorunludur. İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabulü gerçekleştirilen işlerde, iş deneyimini gösteren belge tutarı tam olarak dikkate alınır. Kabulü, ihale ve son başvuru tarihi ile ilk ilan veya davet tarihi arasında yapılmış olan işler de bu kapsamda değerlendirilir. Sözleşmede kabul tarihine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor ise, iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında sunulan faturalardan en son düzenlenen faturanın tarihi kabul tarihi olarak dikkate alınır.Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir.İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde varsa fiyat farkları ile KDV hariç olarak belirlenen tutarlar dikkate alınır. ...” ” hükmü, Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz. İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.” hükmü yer almaktadır. İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Keban Su Ürünleri Üretim Tesisinde 15.000.000 (On Beş Milyon) Yavru Sazan Balığı Üretimi İşi b) Türü: Hizmet alımı c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır. d) Kodu: e) Miktarı: Keban Su Ürünleri Üretim Tesisinde 15000000 (On Beş Milyon) Yavru Sazan Balığı Üretimi İşi Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Keban Su Ürünleri Balık Üretim Tesisi Keban/Elazığ “ düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler: 7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir. İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. …. 7.5.2. Bu Madde boş bırakılmıştır. 7.5.3. Bu madde boş bırakılmıştır. 7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler: {Belirtilmemiştir} 7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz. 7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Su Ürünleri Balık Üretimi Yetiştiriciliği veya Kuluçkahane alanında yapılan işler 7.6.1 Bu madde boş bırakılmıştır. 7.7. Numune ve demonstrasyon değerlendirmesi: 7.7.1. Bu madde boş bırakılmıştır. 7.7.2. Bu madde boş bırakılmıştır. “ düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalede idarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde, ihaleye 4 isteklinin e-teklif verdiği ve yapılan yeterlik değerlendirmesi sonucunda isteklilerin tamamının tekliflerinin uygun bulunarak ihalenin Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Ömer Durmuş’un ekonomik açıdan en avantajlı ikinci istekli olarak belirlendiği ve buna ilişkin ihale komisyonu kararının 26.12.2023 tarihinde onaylandığı tespit edilmiştir. İhale üzerinde bırakılan Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Yeterlik Bilgileri Tablosu’nun “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” başlıklı sütununun “İş Deneyim Belgesi Düzenlenemeyen Hallerde İş Deneyimini Gösteren Diğer Belgeler(varsa)” satırının “Sözleşme Tarihi” kısmında “01.03.2021”, “Noterlik adı, Onay Tarihi ve Yevmiye Numarası” kısmında “Havva Kaya 20.08.2021, 20463”, “Sözleşme Tutarı ve Toplam Fatura Tutarı” kısmında “1.080.000,00 TRY (Türk Lirası),” şeklinde beyana yer verildiği tespit edilmiştir. Anılan istekliye 19.12.2023 tarihinde EKAP üzerinden idarece gönderilen yazı ile “… beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 20.12.2023 tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir. Sunulması gereken belgeler … •EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi •EKAP’ta Kayıtlı Olmayan İş Deneyim Belgesi •İş Deneyim Belgesi Düzenlenemeyen Hallerde İş Deneyimini Gösteren Diğer Belgeler(varsa) …” belge talebinde bulunulduğu, istenilen belgelerin anılan istekli tarafından idareye sunulduğu görülmüştür.

Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan belgeler incelendiğinde; 01.03.2021 tarihinde Tek Tuğra Gıda İnş. Tem. Su Ürn. Hayv. Elk. Tur. San ve Tic. Ltd. Şti. ile Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında düzenlenen “Sezona bağlı olarak farklı tür balık yavrusu ve balık üretme işlemleri ile piyasaya arz etme işi”ne ilişkin Hizmet Sözleşmesi olduğu, sözleşme uygulanmasına ilişkin düzenlenen yetkili meslek mensubu tarafından onaylı, TURMOB kaşesi ile kaşeli 1 adet fatura sureti, damga vergisi tahsilatının, belge konusu işte çalıştırılan personelin sosyal güvenlik prim ödemelerini gösteren belgelerin, Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünce onaylı 23-167 belge no’lu "Su Ürünleri Yetiştiriciliği Belgesi"nin ve işletme kayıt belgesinin idareye sunulduğu görülmüştür.

Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere sunulan sözleşme incelendiğinde; “… MADDE 2- TARAFLAR VE TARAFLARIN TEMSİL EDİLMELERİ İşveren, a) Tek Tuğra Gıda İnş. Tem. Su Ürn. Hayv. Elk. San ve Tic. Ltd. Şti. (Recep Durgun) tarafından veya temsil yetkisi verilen diğer kişi/kişiler tarafından temsil edilir. Yüklenici b) Sena Su Ürünleri ve Gıda Tar. Elek. Tur. Hayv. İnş. San ve Ltd. Şti adına (İbrahim Kavaklı) tarafından veya temsil yetkisi verilen diğer kişi/kişiler tarafından temsil edilir. MADDE 3- İŞYERİNDE YÜRÜTÜLEN ASIL İŞ’İN TANIMI Sözleşme konusu iş; işveren tarafından hazırlanan teknik şartnameye uygun olarak yüklenicinin bu şartname kriterlerini karşılayan balık üretim tesislerinde; Su Ürünleri Tarım ve Orman Bakanlığı Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği esaslarına uygun olarak alabalık ve alabalık yavrusunun üretimi ve piyasa arz edilmesi işidir. MADDE 4- SÖZLEŞME KAPSAMINDA YÜKLENİCİ’NİN YAPACAĞI İŞİN MAHİYETİ VE SÖZLEŞME BEDELİ Aşağıda belirtilen su ürünlerinin üretilmesi sonucunda, üretilen su ürünü işverence alınacağı garanti edilir. Su ürünlerinin üretimine ilişkin üretim tesisleri ve işletilmesi ile istihdam edilecek personel gideri ile üretim maliyetlerinin tamamı yüklenici sorumluluğundadır Bu işlemlerin tamamı yüklenici kabiliyeti (personel makine ekipman vb. organizasyon) ile gerçekleştirilecektir. Ürünün anılan yönetmelik hükümlerine uygun olarak üretilmesi ve piyasaya arzına uygun gerekli kontroller takdiren işveren tarafından yapılabilecektir. Anılan Yönetmelik kapsamında yetiştirilen su ürünleri üretimine ilişkin tüm giderler
Sıra No Açıklama Sözleşme kapsamında yüklenici tarafından üretilecek su ürünleri Birimi
1 Yavru Balık Yavru sazan üretilmesi Adet
2 Balık Tatlı su balığı sazan üretilmesi Adet
3 Nakliye Özel nakliye tankları ile sazan ve yavru alabalık transferi Adet

yüklenici sorumluluğunda olup sözleşme süresi içinde gerek yavru olarak ve gerekse sofralık tüketime uygun üretilen balıklar aşağıda yer alan birim fiyatlar üzerinden işverence alınır. Yüklenici ise üretim sürecinde kendi tesislerinde üretilen su ürünlerinin aşağıda belirtilen birim fiyatı dışında fiyat farkı vb maliyetleri işverenden talep edemez. Sazan yavrusu birim fiyatı: 1 TL/adet Birim fiyatı : 100-250 gram 1 TL/adet Sazan birim fiyatı : ... gram 1 TL/adet Toplam 1 milyon adeti kapsar. Özel nakliye tankı ile balık veya balık yavrusu nakliyesi 5.000 TL /adet İşveren, yukarıda yer alan birim fiyat esas alınarak yüklenici tarafından üretilen su ürünlerine ilişkin her teslimattan sonraki üç iş günü içerisinde ödemeyi yapar. … MADDE 10- SON HÜKÜM İşbu sözleşmenin yürütülmesi ile taraflara sorumluluk doğuran işleme esas harca tabi değer 50 000,00 (Elli bin Türk Lirası) TL’dır..” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.

Söz konusu belgeye ilişkin olarak; aynı belgenin daha önce Tarım ve Orman Bakanlığı Şanlıurfa İl Müdürlüğü tarafından 23.02.2023 tarihinde yapılan 2023/77952 İhale Kayıt Numaralı “Su Ürünleri Üretim İstasyonu Balık Üretim İşi”nde de sunulduğu, anılan ihaleye de başvuru sahibi Hamza Aktürk tarafından 06.03.2023 tarihinde “Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen yetiştiricilik belgesinde, üretimine izin verilen türlerin belli olduğu, bunun dışında üretim yapılamayacağı, yapılan her türlü üretimin il ve ilçe müdürlükleri iznine tabi olduğu, ancak anılan isteklinin gökkuşağı alabalığı yetiştirmek için belgesinin olduğu sazan balığı yetiştirilmesi ile ilgili böyle bir izin almadığı” ifadelerine yer verilerek itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, Söz konusu itirazen şikayet üzerine Kurum tarafından yapılan inceleme neticesinde alınan Kamu İhale Kurulunun 02.08.2023 tarih ve 2023/UH.I-1064 sayılı kararında “…Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünce 01.04.2019 tarihinde düzenlenen 23-167 belge no’lu "Su Ürünleri Yetiştiriciliği Belgesi"nin sunulduğu ve söz konusu belgede “Gökkuşağı Alabalığı” yetiştirme izni bulunduğu görülmüştür.
Konu ile ilgili olarak Sena Su Ür. ve Gıda Tar. Elekt. Tur. Hayv. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen "Su Ürünleri Yetiştiricilik Belgesi" ile ilgili Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğüne yazılan 17.07.2023 tarihli yazı ile “Söz konusu belgenin veriliş amacı ve kapsamının ne olduğu, hangi hallerde ve şartlarla verildiği,anılan firma adına düzenlenen söz konusu belgede "İzin Verilen Türler: Gökkuşağı Alabalığı" olarak belirlenmiş olup, belgeye istinaden "Sazan ve yavru sazan" üretimi yapılıp yapılamayacağı hususlarında” görüş talep edildiği,
Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünün 24.07.2023 tarihli ve 10613043 sayılı cevabında “Bakanlığımızca, su ürünleri yapmak isteyen ve gerekli şartları sağlayan müteşebbislere, 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ve bu Kanunun 13 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği gereğince yetiştiricilik izni verilmektedir. Söz konusu şirket adına, Keban Baraj Gölü 6. Bölgede ağ kafeslerde 250 ton/yıl kapasiteli Gökkuşağı Alabalığı yetiştiriciliği yapması amacıyla düzenlenmiş olan 23-167 numaralı su ürünleri yetiştiricilik belgesi de bu kapsamda verilmiş olup, bahse konu belgeyle sadece Gökkuşağı Alabalığı yetiştiriciliği yapılabilir. … Bu kapsamda, yukarıda yer verilen Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü yazısına göre su ürünleri üretiminin izne tabi olduğu, Sena Su Ürün. ve Gıda Tar. Elk. Tur. Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyimi tevsiken sunulan sözleşmenin konusu olan “sazan ve yavru sazan üretilmesi ve transferi” işinin de izne tabi bir iş olduğu, anılan isteklinin üretim izninin “Gökkuşağı Alabalığı yetiştiriciliği” ile sınırlı olduğu ve söz konusu işi yapabilmek için gerekli izninin bulunmadığı,

Ayrıca 29.03.2023 tarihli ve 2023/UH.I-549 sayılı Kurul kararı ile anılan istekli tarafından iş deneyimini tevsiken sunulan sözleşmeye ait damga vergisinin eksik yatırıldığı ve sözleşme ekinde personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu belgeleri sunulmadığından bahse konu sözleşme ve eklerinin iş deneyiminin tevsiki amacıyla kullanılamayacağı tespitinin de yapıldığı hususları birlikte dikkate alındığında, adı geçen istekli tarafından iş deneyimini tevsiken sunulan sözleşme ve eklerinin uygun olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmekle birlikte, 29.03.2023 tarihli ve 2023/UH.I-549 sayılı Kurul kararı ile “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği ve bu karar gereği idarece alınan 12.04.2023 tarihli ihale komisyonu kararı ile Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği görüldüğünden ayrıca düzeltici işlem tesisine gerek bulunmadığı, itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Öte yandan Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünün görüş yazısı çerçevesinde izne tabi olarak yapılması mümkün olan su ürünleri yetiştiriciliği izni kapsamı dışında su ürünü yetiştiriciliği yaptığı anlaşılan Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifi ile birlikte sunulan belgelerin, ilgili mevzuatına aykırılık yönünden incelenip değerlendirilmesi amacıyla Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’ne bildirimde bulunulması gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, …

1. 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
2. Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifi ile birlikte sunulan belgelerin, ilgili mevzuatına aykırılık yönünden incelenip değerlendirilmesi amacıyla Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’ne bildirimde bulunulmasına, ” ifadelerine yer verildiği anlaşılmıştır.

Anılan Kurul kararında yer alan bildirime ilişkin olarak Kurum tarafından 09.08.2023 tarih ve 41020 sayı ile Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğüne yazılan yazıda “…Kamu İhale Kurulunun 02.08.2023 tarihli ve 2023/UH.I-1064 sayılı Kararı yazımız ekinde gönderilmekte olup, söz konusu Kurul Kararında "Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifi ile birlikte sunulan belgelerin, ilgili mevzuatına aykırılık yönünden incelenip değerlendirilmesi amacıyla Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’ne bildirimde bulunulmasına şeklinde karar verilmiştir.” ifadelerine yer verilmiştir. İşbu itirazen şikayet başvurusuna yönelik inceleme kapsamında 19.02.2024 tarih ve 50001 sayılı yazımız ile Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğüne “…bildirime ilişkin bir işlem yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa söz konusu işlem hakkında bilgi verilmesi” hususunda bilgi talep edilmiştir. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’nün 04.03.2024 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan bila tarih ve 5258 sayılı cevabi yazısında “…Öte yandan anılan şirket tarafından iş deneyimini tevsik amacıyla özel sektöre taahhüt edilen iş kapsamında 01.03.2021 tarihli Tek Tuğra Gıda İnş. Tem. Su Ürn. Hayv. Elk. Tur. San ve Tic. Ltd. Şti. ile arasında düzenlenen "Yavru Balık, Balık Üretme ve Nakil Sözleşmesi"nde sözleşme konusu işin "alabalık ve alabalık yavrusunun üretilmesi ve piyasa arz edilmesi" olarak tanımlandığı, sözleşmenin 4’üncü maddesinde ise işin mahiyetinin "sazan ve yavru sazan üretilmesi, sazan ve yavru alabalık transferi" olarak belirtildiği ve faturanın konusunun da "Yavru sazan balığı üretimi" olarak belirtildiği görülmüştür. Ancak, Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği Uygulama Esasları Genelgesi ve ilgili mevzuatlar çerçevesinde, Genel Müdürlüğümüzce düzenlenen su ürünleri yetiştiricilik belgesine sahip olan müteşebbislerin projelerinde izin verilen türler belirtilerek belgelendirme yapılmakta, bu nedenle adı geçen firmaların sahip oldukları su ürünleri yetiştiricilik belgesi ile başka bir türün üretimi konu edilerek sözleşme yapılması mümkün değildir.

Yukarıda verilen bilgiler doğrultusunda, ihaleye katılan isteklilerin kendi aralarında yapmış oldukları bu sözleşmenin mevzuata uygun olarak düzenlenmediği değerlendirilmekte, söz konusu durumun üretim yapan tesislerin hizmet alım ihalelerinde aranan şartlar arasında yer alan iş deneyim belgesi mahiyetinde sunulması nedeniyle ihale süreçlerinin aksamasına ve projenin üretim hedeflerine ulaşmasına engel teşkil etmektedir. Bu kapsamda, ilgi yazınız da belirtilen bildirime yönelik Genel Müdürlüğümüz nezdinde süreç devam etmektedir.” ifadelerinin yer aldığı görülmüş olup, söz konusu cevabi yazıdan anılan istekli tarafından iş deneyimini tevsiken sunulan özel sektör sözleşmesinin mevzuata uygun olarak düzenlenmediği anlaşılmıştır. Bu itibarla ihale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyimine yönelik yapılan incelemede, yukarıda yer verilen Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü yazısına göre su ürünleri üretiminin izne tabi olduğu, Sena Su Ürün. ve Gıda Tar. Elk. Tur. Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin iş deneyimi tevsiken sunulan sözleşmenin konusu olan “sazan ve yavru sazan üretilmesi ve transferi” işinin de izne tabi bir iş olduğu, anılan isteklinin üretim izninin “Gökkuşağı Alabalığı yetiştiriciliği” ile sınırlı olduğu ve söz konusu işi yapabilmek için gerekli izninin bulunmadığı anlaşıldığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Diğer yandan söz konusu sözleşmenin iş deneyimini tevsik için kullanılamayacağı anlaşıldığından, itirazen şikayet başvurusunda ileri sürülen diğer iddialar yönünden sözleşme eklerinin de bu aşamada incelenmesine gerek olmadığı değerlendirilmiştir.

2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait; a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin, b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin, her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur. (2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında; a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini, b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar. (3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde; a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir), b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir), c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir. (4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. (5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun, b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin, her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur. (2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir. … (4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır. (5) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir: a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir. … (7) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin, açık ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre ihale edilmesi halinde, iş hacmine ilişkin oranların, bir yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli işlerde 3/5’i, üç yıldan fazla süreli işlerde ise 2/5’i alınarak hesaplanan oranlar yeterlik kriteri olarak belirlenir. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalenin ön yeterlik aşaması ile Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında ise bu oranlara göre belirlenen parasal tutarlar asgari yeterlik kriteri olarak öngörülür. (8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. (9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. … (11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir. (12) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur. … (14) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak gerçekleştirdiği hizmet işleri ile ilgili ciro tutarı; iş ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt ettikleri iş kısımları üzerinden hesaplanır. (15) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “ (1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir… (9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır...” hükmü,

Başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler: 7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır. 7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri. a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini, b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir. Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde; a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir), b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir), c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir. Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır." Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. … İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur. 7.4.3. İstekli tarafından; a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun, b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler, birinin sunulması yeterlidir. Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur. Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır. Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir. Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur. İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir..” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından e-teklifi ekinde sunulan yeterlik bilgileri tablosunun bilanço bilgileri bölümünün “Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar)” kısmında cari oranın “5,8645...”, Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/Toplam Aktif)” kısmında öz kaynak oranının “0,8365...”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı: “0” olarak ve Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmında ise esas alınan yılın “2022” olarak beyan edildiği, görülmüş olup bu oranların istenilen asgari oranları karşıladığı; ayrıca, anılan tablonun “İş Hacmi Bilgileri” satırında yeterlik değerlendirmesinde esas alınan yılın “2022” ve “2021” yılı olduğunun ve 2022 yılına ait toplam cironun “******64,10 TL” olduğunun, 2021 yılına ait toplam cironun “******26,84 TL” beyan edildiği görülmüş olup bu tutarın güncellenmiş toplamlarının ortalamasının (******19,06 TL) toplam ciro için istenilen teklif bedelinin %25’si tutarının (10.187.066,00 x 0,25=) 2.546.766,50 TL’yi karşıladığı anlaşılmıştır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif Ömer Durmuş tarafından e-teklifi ekinde sunulan yeterlik bilgileri tablosunun bilanço bilgileri bölümünün “Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar)” kısmında cari oranın “3,1144...”, Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/Toplam Aktif)” kısmında öz kaynak oranının “0,7230...”, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı: “0” olarak ve Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmında ise esas alınan yılın “2022” olarak beyan edildiği, görülmüş olup bu oranların istenilen asgari oranları karşıladığı; ayrıca, anılan tablonun “İş Hacmi Bilgileri” satırında yeterlik değerlendirmesinde esas alınan yılın “2022” yılı ve “toplam ciro tutarıdır” olduğunun ve bu yıla ait toplam cironun “******37,80” TL olduğunun, beyan edildiği görülmüş olup bu tutarın, toplam ciro için istenilen teklif bedelinin %25’ini (11.202.100,00 x 0,25=) 2.800.525,00 TL’yi karşıladığı anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından beyan edilen yıllara ait bilanço ve iş hacmi bilgileri EKAP üzerinden incelendiğinde, cari oran, öz kaynak oranı ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının İdari Şartname’nin 7.4’üncü maddesinde belirtilen oranları karşıladığı söz konusu tutarların yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilanço tutarlarıyla uyumlu olduğu anlaşılmıştır.

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. … (4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez. İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi yeterlidir. (5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. 78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder. … 78.1.4. Niteliği gereği süreklilik arz etme koşulu dışında diğer koşulları taşıyan ve ihale edilmesi mümkün olan hizmet alımlarında, teklifler ile aşırı düşük tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde bu Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemeler (asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, işçilik hesaplama modülünün kullanım zorunluluğu vb.) aynen uygulanır. … 78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir. … 78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir. 25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz. 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: 25.3.1. Personele brüt asgari ücretin % 20 fazlası ödenecektir. (Personel için brüt asgari ücretin %20 fazlası ile birlikte işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) dahil teklif verilecektir.) Yol ve yemek ücreti ödenmeyecektir. 25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir. 25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. %2” düzenlemesi bulunmaktadır.

Anılan Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır. 26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur. 26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 16.03.2024 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir. 26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır. “ düzenlemesi bulunmaktadır.

a) Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemeleri uyarınca geçici teminat olarak sunulan teminat mektubunda geçerlilik tarihinin belirtilmesinin gerekli olduğu ve geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihinin 16.03.2024 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirleneceği anlaşılmıştır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Ömer Durmuş tarafından sunulan geçici teminat mektubu üzerinde yapılan incelemede,

Anılan istekli tarafından “Yeterlik Bilgileri Tablosu”nun “Teminata İlişkin Bilgiler” başlıklı satırında, “Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca elektronik ortamda düzenlenen “M1010-12374-646780R” ayırt edici numaralı geçici teminat mektubunun beyan edildiği görülmüştür. EKAP üzerinden geçici teminat mektubuna ilişkin yapılan sorgulamada teminat mektubunun geçerlik tarihinin 01.04.2024 olduğunun tespit edildiği, anılan tarihin İdari Şartname’de öngörülen 16.03.2024 tarihini kapsadığı, buna göre anılan isteklinin geçici teminatının geçerlilik tarihi itibarıyla yeterli olduğu anlaşılmıştır.

Sonuç itibarıyla, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından beyan edilen elektronik geçici teminat mektubunun, süre bakımından ihale dokümanına uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

b) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye ait yeterlik bilgileri tablosunda EKAP’a kayıtlı iş deneyim belgesi olarak 2021/225776-4837596-1-1 sayılı belgenin beyan edildiği; ihale işlem dosyasında da bulunan söz konusu iş deneyim belgesinin EKAP’a kayıtlı ve belge düzenlemeye yetkili kamu kurumuna gerçekleştirilmiş “Su ürünleri istasyonu balık üretimi, işi 2021/225776” işine ait iş deneyim belgesi olduğu; işin tanımının belgede “Keban Su Ürünleri Balık İstasyonu Yavru Sazan Balığı Üretim İşi 10.000.000,00 (on milyon) şeklinde belirtildiği; belgeye konu işin ihale konusu işe ve benzer iş tanımına uygun olduğu bu nedenle belgenin ayrıştırılmasına gerek olmadığı ve anılan isteklinin teklif tutarı dikkate alındığında sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarının (11.202.100,00 x 0,25 =) 2.800.525,00 TL olduğu, güncellenmiş belge tutarının ise 3.650.602,21 TL olduğu ve bu tutarın asgari sağlanması gereken iş deneyim tutarını karşıladığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmamıştır.

c) İhale dokümanı incelendiğinde ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu, İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde personel giderinin brüt asgari ücretin %20 fazlasının verileceğinin düzenlendiği bu kapsamda anılan istekli tarafından sunulan birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde; işçilik için 22.500,00 TL fiyat teklif edildiği ihale ilan tarihindeki brüt asgari ücretin 13.414,50 TL olduğu göz önüne alındığında işçilik ücreti hesaplamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen “Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.” açıklamasına uyumlu olarak eksik hesaplanmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır. Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Sena Su Ürünleri ve Gıda Tarım Elektrik Turizm Hayv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.