KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Kamu İhale Kurulu’nun 20.12.2023 tarihli ve 2023/UH.I-1562 sayılı kararı ile idare tarafından Yeni Vizyon Kur. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. - İpekyolu Org. Taah. ve Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığından teklif geçerlilik süresini uzatıp uzatmayacağının sorulması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlem kararı alındığı, söz konusu Kurul Kararının taraflarına da uygulanarak teklif geçerlilik sürelerinin uzatılıp uzatılmayacağına dair tebligatın kendilerine de yapılması gerekirken yapılmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 32’nci maddesinde “Tekliflerin geçerlilik süresi ihale dokümanında belirtilir. İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir” hükmü,

Anılan Kanun’un “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “…32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 54’üncü maddesinde (1) Tekliflerin geçerlilik süresi; tekliflerin tahmini değerlendirme süresi, şikayete ilişkin süreler, ihale kararının onaylanması ile sözleşme imzalanmasına kadar geçecek süre ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirlenir ve bu süre ihale dokümanında belirtilir. (2) İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir. hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme yapılması” başlıklı 16.7’nci maddesinde “…Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabilir. İdarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından, sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacaktır…” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 24’üncü maddesinde “24.1. Tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 180 - YüzSeksen (rakam ve yazıyla) takvim günüdür. 24.2. İhtiyaç duyulması halinde, teklif geçerlilik süresinin en fazla yukarıda belirlenen süre kadar uzatılması istekliden talep edilebilir. İstekli, İdarenin bu talebini kabul veya reddedebilir. İdarenin teklif geçerlilik süresinin uzatılması talebini reddeden isteklinin geçici teminatı iade edilir.

24.3. Teklifinin geçerlilik süresini uzatan istekli, teklif ve sözleşme koşullarını değiştirmeden, geçici teminatını kabul ettiği yeni teklif geçerlilik süresi ile geçici teminata ilişkin hükümlere uygun hale getirir. 24.4. Bu konudaki istek ve cevaplar yazılı olarak EKAP üzerinden yapılır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, tekliflerin geçerlilik süresinin; tekliflerin tahmini değerlendirme süresi, şikayete ilişkin süreler, ihale kararının onaylanması ile sözleşme imzalanmasına kadar geçecek süre ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirleneceği ve bu sürenin ihale dokümanında belirtileceği, idarece ihtiyaç duyulması halinde bu sürenin, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabileceği, belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtileceği, teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresinin de aynı sürede uzatılacağı,

Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda ise, İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabileceği, tekliflerin geçerlilik süresinin dolduğu durumlarda, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından, bu durumda sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümlerin uygulanamayacağı anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede aşağıda yer alan hususlar tespit edilmiştir:

• Başvuruya konu ihale ilanının 14.09.2022 tarihinde yapıldığı, ihale dokümanına yönelik olarak Mega Arena Tem. Çağ. Hiz. Sos. Hiz. Bil. İşl. Eğt. İnş. Oto Kir. Ltd. Şti.nin idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, idarece söz konusu başvurunun reddedildiği, ihalenin 03.11.2022 tarihinde gerçekleştirildiği,

• Mega Arena Tem. Çağ. Hiz. Sos. Hiz. Bil. İşl. Eğt. İnş. Oto Kir. Ltd. Şti.nin idareye şikayet başvurusunun reddedilmesi üzerine ihale dokümanına yönelik itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, başvuruya ilişkin olarak alınan Kamu İhale Kurulunun 13.12.2022 tarihli ve 2022/UH.I-1570 sayılı kararı ile “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verildiği,

• İhale komisyonunun 19.12.2022 tarihli kararı ile ihalenin Yeni Vizyon Kur. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. - Ankara Şubesi, - İpekyolu Org. Taah. ve Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin Danış Kurumsal Hizmetler İnşaat Yemek Hizmetleri Temizlik Gıda San. ve. Tic. A.Ş. olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

• İhale üzerinde bırakılan başvuru sahibi istekliye 19.12.2022 tarihinde sözleşmeye davet yazısı gönderildiği ve anılan istekli ile 18.01.2023 tarihinde sözleşme imzalandığı görülmüştür.

• Mega Arena Tem. Çağ. Hiz. Sos. Hiz. Bil. İşl. Eğt. İnş. Oto Kir. Ltd. Şti. tarafından Kamu İhale Kurulunun 13.12.2022 tarihli ve 2022/UH.I-1570 sayılı kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Ankara 18. İdare Mahkemesinin 06.03.2023 tarihli ve E:2023/81, K:2023/440 sayılı kararı ile dava konusu kararın 10’uncu iddiası yönünden itirazen şikayet başvurusunun reddine ilişkin kısmının iptaline, diğer iddialar yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

• Ankara 18. İdare Mahkemesi kararının uygulanmasına yönelik olarak Kurul tarafından alınan 27.04.2023 tarihli ve 2023/MK-82 sayılı karar ile “1- Kamu İhale Kurulunun 13/12/2022 tarih ve 2022/UH.I-1570 sayılı kararının, başvuru sahibinin 10’ uncu iddiasına yönelik değerlendirmelerin iptaline, 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline” karar verilmiştir.

• Anılan Kurul kararı sonrasında (idarenin cevabi yazısından) idare tarafından 30.05.2023 tarihli ve 216595974 sayılı yazı ile sözleşmenin feshine karar verildiği anlaşılmıştır.

• Ankara 18. İdare Mahkemesi kararının Kurum tarafından temyizi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından verilen 15.06.2023 tarihli ve E:2023/1435, K:2023/3059 sayılı kararda “…İhale dokümanında, idarenin muayene ve kontrol teşkilatı tarafından, personel ve hastalar tarafından yenildiği tespiti yapılan öğün sayıları üzerinden faturalandırma yapılacağı belirtilmiş, dokümanda toplam yemek miktarı belirlenmiş ve yaklaşık maliyette idarece bu miktar üzerinden hesaplanmıştır. Bu durumda, istekliler tarafından tekliflerin idarece dokümanda belirlenen öğün miktarlarına göre oluşturulacağı, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında ise yemek yiyecek kişi sayısının değişebileceği, bu nedenle dağıtımı yapılan yemek sayısı üzerinden ödeme yapılacağı, idarece önceden belirlenmiş bir sayıya göre ödeme yapılmasının, tüketilmeyen yemekler bakımından idarenin faydalanmadığı hizmetin bedelini ödemesine neden olacağı ve bu durumun kamunun zararına sebebiyet verebileceği, ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacirlerin bu hususları göz önünde bulundurarak tekliflerini hazırlayabilecekleri anlaşıldığından, davacı şirketin itirazen şikâyet başvurusunda yer alan 10. iddiası yönünden başvurunun reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Bu itibarla, 10. iddia yönünden dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.” gerekçesi ile kısmen dava konusu işlemin iptali kısmen davanın reddi yolundaki mahkeme kararının bozulmasına ve davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir.

• Danıştay Onüçüncü Dairesi kararının uygulanmasına yönelik olarak Kurul tarafından alınan 09.08.2023 tarihli ve 2023/MK-194 sayılı karar ile “1- Kamu İhale Kurulunun 27.04.2023 tarih ve 2023/MK-82 sayılı kararının iptaline, 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Kamu İhale Kurulunun 13/12/2022 tarih ve 2022/UH.I-1570 sayılı kararının hukuki geçerliliğini koruduğuna,” karar verilmiştir.

• Sonrasında idare tarafından 10.11.2023 tarihli ve 229118883 sayılı yazı ile “…sözleşmenin tekrar yürürlüğe girmesi…”, “…sözleşme feshinin geri alınmasına…” ve “…iş yeri teslim süresinin yeniden verilmesi…” hususlarına ilişkin olarak olur alındığı ve başvuru sahibine tebliğ edildiği anlaşılmıştır.

• Bunun üzerine başvuru sahibinin 20.11.2023 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu ve idarenin 20.11.2023 tarihide tebliğ ettiği yazıda ilgili başvurunun reddedildiği ve “…yeniden sözleşmeye devam edilmesi…”, “…sözleşme feshi süreci geri alınmıştır…” ile “…01/12/2023 tarihinde işe başlanılması…” kararları alınarak başvuru sahibine bildirilmiştir.

İhale üzerinde bırakılan istekli Yeni Vizyon Kur. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. - Ankara Şubesi, - İpekyolu Org. Taah. ve Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı sözleşmeye davet yazısı yazılmadan tek taraflı bir karar alınarak 13.11.2023 tarihli yazı ile sözleşme feshinin geri alındığı ve 01.12.2023 tarihinde işe başlanılması gerektiği hususunun tebliğ edildiği, yapılan işlemlerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.7’inci maddesinde düzenlenen mevzuat düzenlemelerine aykırı olduğu, öte yandan ihale tarihi itibari ile sunulan teklif fiyatları ile aradan geçen zaman ve enflasyonist ortam düşünüldüğünde sözleşmenin yürütülmesinin eski şartlarda devam ettirilemeyeceği, aktarılan gerekçelerle ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarının incelenmesi neticesinde alınan 20.12.2023 tarih ve 2023/UH.I-1562 sayılı Kurul Kararı ile idare tarafından adı geçen istekliye (ihale üzerinde bırakılan ve tek taraflı sözleşmenin yürütülmesine devam edilmesi yönünde taraflarına tebligat yapılan istekli) teklif geçerlilik süresini uzatıp uzatmayacağının sorulması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlem belirlendiği görülmüştür.

Başvuru konusu ihalede, başvuru sahibi ile 18.01.2023 tarihinde sözleşme imzalandığı, sözleşme sürecinde ihale dokümanına yönelik başvuruya ilişkin verilen Ankara 18. İdare Mahkemesi kararı gereği alınan 27.04.2023 tarihli ve 2023/MK-82 sayılı kararının uygulanmasında idarece söz konusu sözleşmenin feshine karar verildiği, akabinde ihaleye ilişkin alınan 09.08.2023 tarihli ve 2023/MK-194 sayılı Kurul Kararı sonucu ihalenin iptali kararının iptal edilmesi gerektiğinden ihale sürecine dönülmüş olacağı, anılan mevzuat ve Şartname düzenlemeleri gereği ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabileceği, tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığı anlaşılmıştır.

İdare tarafından 20.12.2023 tarihli ve 2023/UH.I-1562 sayılı Kurul Kararı sonrası ihale üzerinde bırakılan ve sözleşmenin tarafı olan Yeni Vizyon Kur. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. - İpekyolu Org. Taah. ve Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ekonomik açından en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye teklif geçerlilik sürelerini uzatıp uzatmayacakları sorulmuş, anılan isteklilerin teklif geçerlilik sürelerini uzatmayacakları yönündeki yazılı beyanları neticesinde yine idare tarafından 22.01.2024 tarihinde EKAP üzerinden yapılan tebligatla sözleşmenin feshedildiği bildirilmiştir.

Sonuç olarak başvuru sahibi istekli Temaş Gıda San. ve Tic. A.Ş.nin 20.12.2023 tarihli ve 2023/UH.I-1562 sayılı Kurul Kararı ile alınan düzeltici işlem kararına taraf olmadığı şöyle ki mezkur kararın 18.01.2023 tarihinde imzalanan yukarıda yer verilen mahkeme kararı ile de feshedilen ancak Danıştay Onüçüncü Dairesi kararı ile idarece tekrar yürürlüğe alınması istenilen sözleşmenin tarafları olan idare ile Yeni Vizyon Kur. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. - İpekyolu Org. Taah. ve Yem. Ürt. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı olduğu, dolayısıyla idarenin; sözleşmenin tarafı olan ve ihale üzerinde bırakılan istekli ile (ihale üzerinde bırakılan isteklinin sözleşme imzalamadan imtina etmesi sonucunda talebi ve kabulü olması şartı ile) ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi dışında diğer isteklilere teklif geçerlilik sürelerinin uzatıp uzatmayacaklarına dair tebligat yapma zorunluluğu olmadığı gibi bu yönde herhangi bir mevzuat hükmü de bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan Kurul Kararı’nın eksik ya da yanlış uygulandığı bu nedenle teklif geçerlilik sürelerine ilişkin tebligatın kendileri ile birlikte diğer isteklilere de yapılması gerektiği yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddiasında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.