KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1. İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Vehbi Esat Tığtepe’nin teklif fiyatına yerli malı fiyat avantajının eklenerek teklif değerlendirilmesinin mevzuata aykırı olduğu, istekliler tarafından verilen tekliflerdeki yerli istekli fiyat avantajının, fiyatların yükseltilmesi olarak uygulanmasının mümkün olmadığı, bahse konu fiyat avantajının, en düşük teklife göre %15 oranına kadar ikinci avantajlı teklifin yüksek olması durumunda dahi fiyat avantajı uygulanarak teklif ettiği bedel üzerinden en avantajlı teklif olarak ilan edilmesi olarak uygulanması gerektiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin teklif tutarının, taraflarına ait teklif tutarı olan 1.155.708,00 TL üzerine %15 ilave edilmesi durumunda hesaplanan 1.329.064,20 TL’nin altında olması ve aynı zamanda yerli malı belgesi sunması durumunda bu hesaplamanın yapılması, sözleşmeye esas teklif tutarının ise ihalede sunmuş olduğu 1.185.822,95 TL teklif tutarı olarak ilan edilmesi gerektiği, ancak ilgili isteklinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettiği yerli malı belgesi/belgelerini numune sunumu aşamasında sunmadığı, dolayısıyla %15 oranında yerli malı fiyat avantajının uygulanmasının mümkün olmadığı,

2. İhaleye iştirak eden bütün isteklilerle birlikte, teklif mektuplarını imzalayan, vekalet veren veya şirket hisselerinin yarısından fazlasına sahip şirket ortağı kişiler ile temsile yetkili kişilerin ihale tarihi itibariyle ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının idarece sorgulanmadığı, ihale üzerinde bırakılan istekli ve ihaleye iştirak eden diğer isteklilerin ihaleye katılamayacaklar olanlar arasında bulunmalarına rağmen ihaleye iştirak ettikleri,

3. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi isteklinin ortağının tüzel kişiliği temsil ve yönetime yetkili olmadığı, tüzel kişi ortağına ait ortaklık pay yapısı bilgilerinin beyan edilmediği, bu nedenle anılan isteklinin gerçekçi olarak yasaklılık sorgulamalarının yapılamayacağı,

4. Anılan istekli tarafından sunulan teminat mektubunun süresi ve şeklinin şartnameye uygun olmadığı, banka yetkilisi tarafından uygun şekilde onaylanmadığı, geçici teminat mektuplarının, standart forma uygunluğunun ve ihale bilgilerinin doğruluğunun onay ve tasdik yönüyle incelenmediği,

5. İlgili istekli tarafından sunulan vekâlet bilgilerinin uygun olmadığı, ancak anılan istekliler tarafından idareye sunulan vekâlette ihaleye katılacağı veya ihalelere teklif vereceği yönünde bir yetki verilmediği için geçersiz bir vekâletname ile teklif sunulduğu,

6. İlgili firmalar tarafından temsil ve ilzama ilişkin beyan edilen bilgiler şirketin son durumunu gösteren bilgileri içermediği, ihalede beyan edilen bilgilerin ilgili firma tarafından şirkette yapılan yetki ve pay değişikliğini içermediği, şirkette nevi değişikliği yapıldığı, şirketin ortaklarına ait iş deneyim belgelerinin kullanıldığı, anılan iş deneyim belgelerinin kullanılabilmesi için, ortaklığın kesintisiz olarak ihale ilan tarihinden geriye doğru 1 (bir) yıl süreyle devam etmesi hususunun yeterlilik beyan tablosunda beyan edilmediği, EKAP sistemi üzerinden elde edilen bilgilerde firmaların ortaklık yapısına, ortakların pay miktarlarına ve şirketteki görevlerine ilişkin bilgilerin bulunmadığı, firmanın mersis numarasına zorunlu olmasına rağmen yeterlilik bilgileri tablosunda yer verilmediği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “ 37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır. Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir. Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Yerli istekliler ile ilgili düzenlemeler” başlıklı 63’üncü maddesinde “İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin olarak aşağıdaki düzenlemeler esas alınır: … c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine, %15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından belirlenen ve Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. Yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. … e)* Yerli malı belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir. İsteklilerce teklif edilen malın yerli malı olduğu, bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir…” hükmü,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 61’inci maddesinde “(1) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan mal alımı ihalelerine sadece yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir. Ayrıca sadece yerli isteklilerin katılımına açık ihalelerde, yerli malı teklif eden yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. (2) Mal alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetine bakılmaksızın, tüm isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir ve bu ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. (3) İhale veya ön yeterlik ilanı ve idari şartnamede, yerli malı teklif edenler lehine tanınan fiyat avantajı oranı belirtilir. (4) Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşması zorunludur. Ancak, birbirini tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir kısımda yer verilebilir. Kısmi teklife açık ihalelerde, kısımların birinde, birkaçında veya tamamında yerli malı teklif eden istekliler lehine aynı veya farklı oranlarda fiyat avantajı sağlanabilir. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için teklif ettikleri bedele, kendi teklif bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunur. (5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalede, öncelikle fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli bulunur. Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı, bu istekliler dışındaki isteklilerin değerlendirilmiş teklif bedellerine, kendi değerlendirilmiş teklif bedelleri üzerinden fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle uygulanır. Ancak, birbirini tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir kısımda yer verilen ihalede, önce yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanır ve avantaj uygulanmış fiyatlar üzerinden fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli bulunur.

(6) Her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranında fiyat avantajı sağlanması zorunludur. Söz konusu zorunlu fiyat avantajı uygulaması, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal alımı ihalelerinde uygulanacaktır. Yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. (7) Teklif edilen malın yerli malı olduğu Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Kamu İşçisi Kıyafet Alımı e) Miktarı: 8 kısım 59 Kalem Kamu İşçisi Kıyafet Alımı…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “ İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. … g) Yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajı tanınması durumunda, bu avantajdan yararlanmak isteyenlerce sunulacak yerli malı belgesi,” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir. 20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 8 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir; İhale konusu iş 8 kısımdır. 8 kısmın tamamına teklif verilebileceği gibi her kısma ayrı ayrı da teklif verilebilir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır. … 35.2 Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde ilgili uygulama yönetmeliğinde düzenlenen usule göre ihale sonuçlandırılacaktır. 35.2.1. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde; Elektronik eksiltme yapılmayan 1. Kısım temizlik personeli kıyafet alımı, 2.kısım hasta yönlendirme personeli kıyafet alımı, 3.kısım tıbbi sekreter personeli kıyafet alımı, 4. Kısım hasta bakım personeli kıyafet alımı, 5. Kısım teknik personel kıyafet alımı, 6. Kısım aşçı kıyafet alımı, 7. Kısım şoför kıyafet alımı, 8. Kısım ayakkabı-çizme-terlik alımı kısımda/kısımlarda Birden fazla istekli tarafından teklif edilen fiyatın en düşük fiyat olması ve bu fiyatların da birbirine eşit olması durumunda ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sırasıyla;

1. İstekli tarafından sunulan malın yerli malı olmasına,
2. İhale konusu iş veya benzer işe ilişkin olarak istekli tarafından sunulan iş deneyimini gösteren belgedeki belge tutarına, göre belirlenecektir. Madde 35.3 - Fiyat avantajı uygulanması: 35.3.1. Yerli malı teklif eden isteklilere ihalenin tamamında % 15 (yüzde on beş ) oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Yerli malı teklif eden isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif edilen mala/mallara ilişkin yerli malı belgesine/belgelerine ilişkin belgelerin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesi zorunludur. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 61 inci maddesi esas alınarak hesaplanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetvelinde ihalenin 1’inci kısmı aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.

İhale kayıt numarası : 2023/1167307
Sıra No Mal Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi Miktarı Teklif Edilen Birim Fiyat (Para birimi belirtilerek) Tutarı (Para birimi belirtilerek)

1. kısım temizlik personeli kıyafet alımı

1 kışlık alt-üst takım forma (bay-bayan) adet 809

2 yazlık alt-üst takım forma (bay-bayan) adet 780

3 yazlık penye (bay-bayaN) adet 780

4 kışlık penye (bay-bayan) adet 809

5 polar hırka (bay-bayan) adet 754

6 havlu adet 1.169

1. kısım temizlik personeli kıyafet alımı Toplam Tutar

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 35.3’üncü maddesinde yerli malı teklif eden isteklilere ihalenin tamamında %15 oranında fiyat avantajı uygulanacağının öngörüldüğü, yerli malı teklif eden isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif ettiği mala/mallara ilişkin yerli malı belgesini/belgelerinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesinin zorunlu olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi aşamasında yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajının, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 61’inci maddesi esas alınarak hesaplanacağı, netice itibarıyla ihalenin yerli malı teklif eden isteklilere %15 oranında fiyat avantajı sağlanarak sonuçlandırılması gerektiği anlaşılmıştır.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 61’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşmasının zorunlu olduğu, ancak birbirini tamamlayan veya teknik zorunluluklar nedeniyle birlikte alınması gereken mal kalemlerine bir kısımda yer verilebileceği, yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için teklif ettikleri bedele, kendi teklif bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunacağı hükme bağlanmıştır.

Başvuruya konu ihale süreci incelendiğinde, ihalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Vehbi Esat Tığtepe tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda, 1’nci kısma ilişkin yerli malı belgesine yönelik bölümde, kışlık alt-üst takım forma (bay-bayan) ile yazlık alt-üst takım forma (bay-bayan) için, belgenin veriliş tarihi “07.06.2023”, geçerlilik tarihi ise “07.06.2024 olarak belirtilen Sivas Konfeksiyoncular ve Tuhafiyeciler Esnaf Odası, TE-227 sayılı belgenin ve yazlık penye (bay-bayan) ile kışlık penye (bay-bayan) için belgenin veriliş tarihi “07.06.2023”, geçerlilik tarihi ise “07.06.2024 olarak belirtilen Sivas Konfeksiyoncular ve Tuhafiyeciler Esnaf Odası, TE-223 sayılı belgenin beyan edildiği görülmüştür.

İdarece başvuru sahibi Gkn Bil. Yem. Gıda Tem. Kırt. Tekst. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Vehbi Esat Tığtepe’ye EKAP üzerinden 14.12.2023 tarihinde gönderilen yazılar ile yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan belgelerin sunulmasının istenildiği,

Gkn Bil. Yem. Gıda Tem. Kırt. Tekst. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yerli malı belgesine yönelik olarak yeterlik bilgileri tablosunda bir beyanının bulunmadığı, Vehbi Esat Tığtepe’ye ait yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettiği yerli malı belgelerinin ise sunulduğu görülmüştür.

12.01.2024 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararında, ihalenin 1’inci kısmında Vehbi Esat Tığtepe’nin sunduğu yerli malı belgesine ilişkin fiyat avantajının her iki isteklinin teklif tutarına eklendiği ve bu tutarlardan Vehbi Esat Tığtepe’nin yerli malı fiyat avantajı uygulanmak suretiyle değerlendirilmiş teklif bedelinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak tespit edildiği anlaşılmaktadır.

12.01.2024 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararında, yerli malı belgesi sunan istekli lehine fiyat avantajı uygulamasının her iki isteklinin teklif tutarına yerli malı belgesine ilişkin fiyat avantajı uygulanarak hatalı bir şekilde gerçekleştirildiği anlaşılmakla birlikte; 31.01.2024 tarihli düzeltici ihale komisyonu kararı ile ihalede yerli malı belgesi beyan eden ve sunan Vehbi Esat Tığtepe’nin teklif tutarına hatalı olarak eklenen tutara ilişkin işlemin geri alındığı, dolayısıyla 12.01.2024 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararı ile hatalı olarak tesis edilen yerli malı belgesi fiyat avantajı uygulamasına yönelik işlemin 31.01.2024 tarihli düzeltici ihale komisyonu kararı ile giderildiği anlaşılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin 1’inci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Başvuru sahibinin 2, 3, 5 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “İhaleye katılamayacak olanlar” başlıklı 11’inci maddesinde “Aşağıda sayılanlar doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamazlar: a) Bu Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak idarelerce veya mahkeme kararıyla kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan veya örgütlü suçlardan veyahut kendi ülkesinde ya da yabancı bir ülkede kamu görevlilerine rüşvet verme suçundan dolayı hükümlü bulunanlar. … Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir. …” hükmü,

Anılan Kanun’un “Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır: … e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak. Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’nci maddesinde “41 inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir. Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teyit işlemleri” başlıklı 30.5’inci maddesinde “30.5.1 4734 sayılı Kanunun 40’ıncı maddesinin sekizinci fıkrasında, ihale kararlarının ihale yetkilisince onaylanmadan önce idarelerin, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını Kurumdan teyit ederek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorunda oldukları belirtilmiştir. Buna göre teyit belgesi alınmaması halinde ihale sürecinin tamamlanması mümkün olmayacaktır. 30.5.2 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde, sadece ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin, 42 nci maddesinde de sadece ihale üzerinde kalan isteklinin yasaklı olup olmadığının Kurumdan teyit ettirilmesinden söz edilmiş ise de, 11 inci maddede ihalelere katılmaktan yasaklanmış olanların hiçbir şekilde ihalelere katılmamalarının sağlanmasının amaçlandığı dikkate alındığında, ihale tarihi itibariyle ihaleye katılan tüm isteklilerin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır. Bu sebeple: I- Başvuru veya ihale tarihi itibariyle tüm aday ve istekliler için, ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi için, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise sadece ihale üzerinde kalan istekli için ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacak ve Kurumdan teyit ettirilecektir, II- Yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacak ve Kurumdan teyit ettirilecektir, III- Bu çerçevede yapılan teyit işlemi sonucunda; a) Başvuru veya ihale tarihi itibariyle haklarında ihalelere katılmaktan yasaklı kararı bulunan aday ve istekliler 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesi gereğince ihale dışı bırakılacak, geçici teminatı gelir kaydedilecek ve anılan Kanunun 17 nci maddesinin atıfta bulunduğu 58 inci madde uyarınca ihalelere katılmaktan yasaklama kararı tesis edilecektir. Yasaklama kararının başvuru veya ihale tarihinden sonra tesis edildiğinin tespiti halinde ise 28.1.8.2 maddesi gereğince işlemde bulunulacaktır. b) 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca yapılacak yasaklılık teyidi sonucunda ihale üzerinde bırakılan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci isteklinin ikisinin de yasaklı olduğunun tespiti durumunda ihalenin iptaline, anılan Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yapılacak yasaklılık teyidi sonucunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin yasaklı olması durumunda ihale kararının iptal edilmesine de karar verilecektir. c) Aday ve isteklilerin şahıs şirketi olmaları halinde ortaklarından herhangi birinin, sermaye şirketi olmaları halinde sermayelerinin yarısından fazlasına sahip ortakları veya hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortaklarının veya ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin başvuru veya ihale tarihi itibariyle yasaklı olduğunun tespit edilmesi halinde, yukarıda belirtilen müeyyideler dışında ayrıca 58 inci madde uyarınca ihalelere katılmaktan yasaklama kararı tesis edilecektir.” açıklaması,

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğİ’nin “Gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kaydı” başlıklı 7’nci maddesinde “(5) EKAP’a kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile vekil veya temsilcilerine; tüzel kişilerin kendileri, ilgisine göre, ortakları ve ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç)/üyeleri/kurucuları, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin aşağıda yer alan bilgileri EKAP’a kaydetmeleri ve son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce güncellemeleri zorunludur. Bu kişilerin; a) Gerçek kişi olması halinde adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ile varsa işletme adı ve ticaret unvanı, b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı. Tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verileri esas alınır. Ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımları; şirket niteliğinde olmayan tüzel kişilerde ise üyelerin veya kurucuların kaydı kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinde yer almayan bilgileri içeren belgelerin ilgili kısımları da taranarak EKAP’a yüklenir. Yabancı aday/istekliler tarafından bu fıkrada istenen bilgi ve belgelerin beyan edilmesi/yüklenmesi bakımından, ilgili ülke mevzuatındaki karşılıkları esas alınır.” hükmü,

İdari Şartname’nin “ İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;

1. (Mülga: 20/06/2021-31517 R.G./5.md.; yürürlük: 19/08/2021)
2. Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır. … d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname. ” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamalarından; ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılan tüm isteklilerin, ihalenin ihale yetkilisi tarafından onaylanmasından önce ise ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise, sadece ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu, isteklilerinin sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Elektronik ortamda gerçekleştirilen şikâyete konu ihalede, idare tarafından ihaleye teklif veren isteklilere ve temsile yetkili kişi ve ortaklarına ilişkin yukarıda aktarılan açıklamalar çerçevesinde EKAP üzerinden yasaklılık teyidinin yapıldığı, yasaklılık teyitlerine ihale işlem dosyasında yer verildiği ve yasaklılık teyitlerinde ihale tarihi itibariyle ve ihalenin ihale yetkilisi tarafından onaylanmasından önce herhangi bir yasaklılık kaydının bulunmadığı görülmüştür.

Açıklanan nedenlerle, idarece tesis edilen yasaklılık teyit işlemlerinde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, ihalenin birinci kısmı üzerinde bırakılan Vehbi Esat Tığtepe’nin ihaleye gerçek kişi olarak ihaleye teklif sunduğu, İdari Şartname’nin 7’nci maddesi kapsamında, ihaleye gerçek kişi olarak teklif sunacak isteklilerin vekaleten ihaleye katılım dışında bir ortaklık ve temsile yönelik beyanda bulunması gerektiğine yönelik bir düzenleme bulunmadığı, ayrıca ihaleye EKAP üzerinden Vehbi Esat Tığtepe tarafından e-teklif sunulduğu, ihaleye vekaleten ihaleye katılımda bulunulmadığı ve EKAP üzerinde söz konusu gerçek kişi dışında farklı bir yetkili bilgisi bulunmadığı anlaşılmıştır.

Ayrıca ihalede iş deneyim belgesi sunulmasına yönelik bir yeterlik kriteri bulunmadığından, yeterlik bilgileri tablosunda buna yönelik bir hususun aranmasına gerek bulunmadığı, nitekim anılan istekli tarafından bu yönde bir beyanda bulunulmadığı görülmüştür.

Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin 2, 3, 5 ve 6’ncı iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3’ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. İhale dokümanında belirtilmesi şartıyla, danışmanlık hizmeti ihalelerinde geçici teminat alınması zorunlu değildir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir. 32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir. İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. … (4) Teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez. İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi yeterlidir.” hükmü,

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Geçici teminatlar” başlıklı 21’inci maddesinde “(1) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir. (2) Geçici teminat mektupları Kurumla “EKAP Üzerinden Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına Dair Protokol” imzalamış olan kuruluşlardan alınır. İlgilinin talebi halinde, kuruluş tarafından Ek-1’de yer alan “Geçici Teminat Mektubu Bilgileri Formu” düzenlenerek kendisine verilir. Geçici teminat mektupları, elektronik imza kullanılmak suretiyle elektronik veya ıslak imza kullanılmak suretiyle fiziki ortamda düzenlenebilir. Ancak düzenlenen geçici teminat mektubuna kuruluş tarafından ayırt edici bir numara verilerek mektuba ilişkin bilgilerin EKAP’a aktarılması ve verilen ayırt edici numaranın istekli tarafından e-teklif kapsamında EKAP üzerinden gönderilmesi gerekir. Geçici teminat mektuplarına ilişkin bilgilerin, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre merkezi takas kuruluşu olarak faaliyet gösteren kuruluşlar dâhil yetkilendirilmiş merkezi bir kuruluş tarafından EKAP’a aktarılması durumunda da düzenlenen mektupların bu fıkraya uygun olarak alındığı kabul edilir. (3) Geçici teminat mektubu dışındaki teminatların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırıldığına ilişkin belgeler bilgisayarda taratılarak, istekli tarafından EKAP üzerinden e-teklif kapsamında gönderilir.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. … c) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır. 26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur. 26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 10.05.2024 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir. 26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler degerlendirme dışı birakilacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Vehbi Esat Tığtepe tarafından kısmi teklife açık olan ihalenin sadece 1’nci kısmına teklif verildiği, isteklinin sunduğu yeterlik bilgileri tablosunda elektronik ortamda düzenlenen “M101012372432100R” sayılı geçici teminatın beyan edildiği, söz konusu Takasbank kayıtlarının idarece EKAP üzerinden incelendiği, isteklinin geçici teminat bilgileri EKAP üzerinden incelendiğinde, sunulan geçici teminat mektubunun tutarının “35.600 TL” olduğu, geçerlilik tarihinin ise “13.05.2024 tarihi olduğu, söz konusu tutarın anılan isteklinin teklif tutarına göre ihalede karşılaması gereken asgari geçici teminat tutarını “1.185.822,95x%3=35.574,69TL” karşıladığı, ayrıca teminat süresinin “10.05.2024” tarihinden önce olmadığı anlaşılmıştır.

İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Vehbi Esat Tığtepe tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubunun beyan edildiği, ihale kapsamında fiziki olarak geçici teminat mektubu sunulmadığı, elektronik olarak düzenlenen bahse konu geçici teminatın standart forma uygun sunulduğunun kabulü gerektiği, ayrıca EKAP üzerinden yapılan sorgulama sonucu anılan isteklinin İdari Şartname’de geçici teminat mektupları için belirlenen geçerlilik süresini sağladığı ve geçici teminat tutarnın teklif bedelinin %3’ünü karşıladığı görülmüş olup, söz konusu geçici teminatın bu haliyle ihalede istenilen kriterleri karşıladığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.