Karar Künyesi
KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
- İhale üzerinde bırakılan Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin, Feza Taahhüt A.Ş.- Deha Altyapı A.Ş. İş Ortaklığı’nın ve Doğusan İnş. Tic. A.Ş. - Hasan İçten İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;
a) İdare tarafından her bir iş kalemi özelinde açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdileri belirtilmişse de aynı analiz girdisinin farklı iş kalemlerinin birinde açıklama istenilecek analiz girdisi olarak, diğerinde ise açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirlenmesinin Kamu ihale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine aykırılık teşkil ettiği,
İhale dokümanında UYP/1, UYP/2, UYP/3, UYP/4, UYP/5 ve UYP/7 iş kalemlerinin birim fiyat tariflerinde trafik işaretleme temini ve işçilik giderlerinin paçal pozlara dahil edildiği, bu giderlerinde açıklama istenen alt analizlerde yer alması gerektiği, işin süresinin 600 gün olduğu, KGM/60.006 yol bakım ve onarımlarında geçici trafik işaretlemesi için malzeme temini, işaretleme yapılması ve emniyet tedbirlerinin alınması pozunun 2024 yılı fiyatının 6.898,1 TL/gün olduğu, işin süresi dikkate alındığında oluşacak tutarın 4.138.860 TL olduğu, KGM/60.006 pozunun alt analizlerindeki KGM/60.001 ve KGM/60.002 pozlarının işçilik ve malzeme miktarları dikkate alınmadan açıklama yapıldığı,
b) Anılan istekliler tarafından idarenin sunmuş olduğu analiz girdilerine göre savunma yapılmadığı, analiz girdi miktarlarının değiştirildiği,
c) Alınan fiyat tekliflerinin yönetmeliklere ve standart formlara aykırı olduğu, açıklama istenilen kalemlerle alakalı olarak paçal teklif alınmak suretiyle usule aykırı açıklama yapıldığı, analiz girdilerine ait fiyat tekliflerinin fiyat teklifine konu alanda faaliyette bulunan firmalardan alınmadığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin sunulmadığı, fiyat tekliflerini veren firmalarla bu teklifleri onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesi bulunmadığı, bu durumun ilgili vergi dairesine sorulması gerektiği, fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, söz konusu belgelerde meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin eksik olduğu,
Fiyat tekliflerini tevsik etmek için sunulan tutanakların geçici vergi beyanname dönemlerinin hatalı şekilde belirlendiği ve ilgili tutanakların fiyat teklifi veren firmaların beyannamelerini düzenlemeye yetkili meslek mensuplarınca mevzuata uygun olarak düzenlenmediği, fiyat teklifi veren firmaların son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde teklife konu malların satışını, üretimini veya alımını yapmadıkları halde gerçeğe aykırı şekilde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı düzenledikleri, bu firmalara ait yevmiye defteri kayıtları ve alış-satış faturaları incelendiğinde, fiyat tekliflerine konu malların hiçbir şekilde ilgili vergi beyanname dönemindeki kayıtlarda bulunmadığının tespit edileceği, ayrıca fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile fiyat teklifleri arasında, içerdikleri bilgiler bakımından tutarsızlık bulunduğu, söz konusu tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar yapıldığı, satışlara dayalı açıklamalar için ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, maliyete dayalı açıklamalar için ise ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmaması koşullarının sağlanmadığı,
Açıklama istenilen “UYP/3, UYP/4” ve “UYP/5” poz numaralı iş kalemlerinin analizinde yer alan “Modifiye Edici Asfalt Katkısı (SBS)” ve “Elyaf” analiz girdilerine ilişkin fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, satış tutarı tespit tutanağındaki bilgilerin defter kayıtlarıyla uyumlu olmadığı, elyaf maddesinin hammaddeleri yurt dışından temin edildiği için euro cinsinden fiyatları olması gerektiği, fiyat teklifi veren mükellefin, tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgilerinin teklife konu döneme ait bilgileri yansıtmadığı, satış tutarı tespit tutanağında yer alan yevmiye defteri ve envanter defteri tasdik makamı, tasdik tarihi ve numarasının ilgili dönem sonrası bir tarih olduğu için satış tutarı tespit tutanağının dayanağı olamayacağı ve fiyat teklifinin tevsiki amacıyla kullanılmasının mümkün olmadığı,
Karayolları Genel Müdürlüğünün 61693941-755.03.06 sayılı 13.11.2019 sayılı “Fatura ile Ödenen Malzemeler” konulu “Olur” yazısında Modifiye Edici Asfalt Katkısı (SBS) tavan fiyat uygulamasında Euro’nun kabul edildiği, Modifiye Edici Asfalt Katkısı (SBS) ve elyaf malzemeleri için piyasadan güncel fiyat teklifi alındığı zaman Euro cinsinden teklif verildiği,
Satış tutarı tespit tutanaklarındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarı bölümlerinde mamülün/malın adı ile faturalardaki satış yapılan mamülün/malın adlarının aynı olmadığı, fatura bilgileri tablosunda “Faturayı Düzenleyenin veya Alıcının Adı ve Soyadı / Ticaret Unvanı ve T.C. / Vergi Kimlik No.su” bölümü kısmında alıcının adı yazması gerekirken, teklif veren firmaların kendi adlarını yazdıkları için fiyat teklifi olma özelliklerini kaybettikleri, faturaya konu malların veya işlerin nevi ile fatura üzerindeki işlerin birbiriyle uyumlu olmadığı ayrıca faturalarda nakli dahil değil iken nakli dahil olarak fiyat teklifi sunulduğu,
d) Anılan İsteklilerin nakliyelerle ilgili olarak idarenin belirlemiş olduğu maliyetten daha düşük teklif verebilmek için analizlerde yer alan nakliye girdilerinin taşıma mesafelerini olması gerekenden düşük hesaplayarak haksız avantaj sağladıkları, bunlara ilave olarak nakliye girdilerinin analiz kapsamında idarece verilen nakliye formülleri kullanılmadan hesaplandığı, formüldeki değerlerin değiştirildiği, K katsayısının 2024 yılı rayicinden düşük alındığı ve analizdeki formülün hatalı kullanılarak açıklama yapıldığı,
Açıklama istenilen analiz girdilerinde nakliye formüllerine göre nakliye hesabı yapılması mecburiyeti varken nakliye kalemi ile alakalı fiyat teklifi alındığı,
e) Akaryakıt girdisine ilişkin kullanılan akaryakıt fiyatlarının EPDK tarafından yayımlanan, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında olduğu, EPDK tarafından yayımlanan akaryakıt fiyatının TL/lt cinsinden hesaplanmasında mazotun litre’den kg’ye dönüşümündeki yoğunluk katsayısının 0,820-0,845 kg/lt aralığında belirlenmediği, 0,850 katsayısının esas alındığı,
Doğalgaz (LNG) ve Enerji (elektrik) tüketim girdisi için kullanılan kamu kurum ve kuruluşunca ilan edilen fiyatların ilan tarihi ile ihale tarihi arasında geçerli olduğunun belgelendirilemediği,
f) İhale üzerinde bırakılan istekliler tarafından sunulan analizlerde yer alan rayiç fiyatların kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan güncel fiyatlar olmadığı, bir önceki yıla ait fiyatların kullanıldığı,
g) Analizlerde aritmetik hataların bulunduğu, analiz girdi cins ve miktarlarının kendi lehine avantaj oluşturacak şekilde değiştirildiği, sunulan analizlerde girdi miktar ve birim fiyatlarının çarpımı sonucunda elde edilen tutarın virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlaması gerekmesine rağmen analizlerin birim fiyat ve miktar çarpımının iki ondalık basamaktan fazla yazıldığı,
- İhale üzerinde bırakılan isteklinin EKAP sisteminde kayıtlı olan ortakları ve hisseleri ile ticaret sicil gazetesinde son ortaklık durumunu gösteren bilgilerin ve pay durumlarının veya karar defterlerinde bulunan bilgilerinin birbirinden farklı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
- Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu; a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. … İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
...
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.2.
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde) 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
45.1.13.12.
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenecektir.
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,
kullanılabilecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “Madde 2 - İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler 2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Bursa - Yalova - 1.Bölge Hududu Devlet Yolu Bitümlü Sıcak Karışım Onarım İşi b) Türü: Yapım işleri c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2020E04-207860 ( - Bursa-Yalova (Gemlik ve Umurbey Kavsağı D.)) d) Kodu: e) Miktarı: 59 Km’lik Yolun Bitümlü Sıcak Karışım Onarım İşi Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bursa - Yalova - 1.Bölge Hududu” düzenlemesi yer almaktadır.
Birim fiyat teklif cetveli ve aynı doğrultuda hazırlanan İdari Şartname’nin eki tablo aşağıda aktarıldığı şekildedir.
Sıra No
İş Kalemi No
Açıklama
Birimi
Miktarı
1
UYT/1
Her Cins ve Klastaki Zeminde Ocak Ariyeti, Yarma ve Yan Ariyet Kazısı Yapılması ve Kullanılması
metreküp
200.000
2
UYT/2
Dolgu Altına Ocak Taşından Makina ile İstifsiz Taş Dolgu Yapılması
metreküp
150.000
3
UYS/1
Hendeklerin Betonla Kaplanması (Orta Refüj, Yarma ve Kafa Hendeği) (C 30/37 Hazır Beton Harcı İle)
metreküp
8.000
4
UYS/2
Prekast Düşüm Oluğu Temini Ve Yerine Döşenmesi (Her Tipte)
metre
3.000
5
UYS/3
İmalat Yönünde Çekme Dayanımı 80 kn/m, Polyester Elyaftan Mamul, Polimer Kaplı, Kaynak Dikişli Geogrid Zemin Güçlendirme Sistemleri Yapılması (Geogrid Malzemesi İşçiliği ve Döşenmesi Dahil)
metrekare
42.000
6
UYS/4
İmalat Yönünde Çekme Dayanımı 60 kn/m, Polyester Elyaftan Mamul, Polimer Kaplı, Kaynak Dikişli Geogrid Zemin Güçlendirme Sistemleri Yapılması (Geogrid Malzemesi İşçiliği ve Döşenmesi Dahil) Yapılması (Geogrid Malzemesi İşçiliği ve Döşenmesi Dahil)
metrekare
44.000
7
UYS/5
İmalat Yönünde Çekme Dayanımı 120 kn/m, Polyester Elyaftan Mamul, Polimer Kaplı, Kaynak Dikişli Geogrid Zemin Güçlendirme Sistemleri
metrekare
25.000
8
UYS/6
Donatılı Zemin Duvar İçin Dolgu Malzemesi Temini, Serilmesi, Sulanması ve Sıkıştırılması
metreküp
50.000
9
UYS/7
Nervürlü Çelik Hasırın Temini ve Yerine Konulması İşçiliği (3,001-10,000 Kg/m2 (10,000 Kg/m2 Dahil) (Nakliye Dahil)
ton
100
10
UYP/1
Plent-Miks Alttemel ve Plent-Miks Temel Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı ile)
ton
50.000
11
UYP/2
15 cm. sıkışmış kalınlıkta 1 m2 Asfalt Betonu Bitümlü Temel Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle) (İdare Malı Bitüm İle) (Bitümün Taşınması Hariç)
metrekare
140.000
12
UYP/3
10 cm. Sıkışmış Kalınlıkta 1 m2 Asfalt Betonu Modifiye Binder Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle)(İdare Malı Bitüm İle)(Bitümün Taşınması Hariç)
metrekare
140.000
13
UYP/4
4 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1 m2 Taş Mastik Asfalt Aşınma Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Serttaş ve Modifiye Bitüm İle) (Tip-1)(İdare Malı Bitüm İle) (Bitümün Taşınması Hariç)
metrekare
1.500.000
14
UYP/5
Asfalt Betonu Modifiye Binder Tabakası Yapılması (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle)(İdare Malı Bitüm İle)(Bitümün Taşınması Hariç)
ton
170.000
15
UYP/6
Bitümlü Malzemenin Karayolları İzmit Deposundan Asfalt Plent Sahasına Nakli ve Nakil Dolayısıyla Soğuyan Bitümün Emiş Derecesine Kadar Isıtılması
ton
18.500
16
UYP/7
Asfalt Kazıma Makinesi ile Her Cins Bitümlü Karışım Kaplamaların Kazılması (Depo Yerine Nakli Dahil)
metreküp
130.000
17
UYP/8
Asfalt Bordürü (Her Ebat ve Uzunlukta Yapılması) (Bitümün Taşınması Hariç)
metre
30.000
18
UYÇ/1
H1 Engelleme Düzeyine Sahip Tek Taraflı Otokorkuluk Sistemi Sökülmesi ve Depoya Taşınması (İndirme Bölgeleri ve Geçiş Elemanları Dahil)
metre
30.000
Başvuruya konu ihalenin 09.02.2024 tarihinde gerçekleştirildiği, sınır değerin 505.212.019,09 TL olarak belirlendiği, teklifleri sınır değerin altında kalan üç istekliden 15.02.2024 tarihinde aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmalarının talep edildiği, idare tarafından anılan istekilerin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunarak Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, Feza Taahhüt A.Ş.-Deha Altyapı A.Ş. ve Doğusan İnş. Tic. A.Ş. İş ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin (a) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;
İdare tarafından 15.02.2024 tarihinde isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmalarına ilişkin tebligat incelendiğinde tebligatın ekinde sıralı analiz girdileri tablosuna ve açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesine yer verildiği görülmüş olup yapılan inceleme ve hesaplamalar neticesinde idare tarafından sınır değerin altında kalan isteklilere aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmalarına ilişkin tebligat kapsamında gönderilen sıralı analiz girdileri tablosu ve açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin yukarıda yer verilen Kamu ihale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine uygun oluşturulduğu görülmüştür.
Ayrıca UYP/1, UYP/2, UYP/3, UYP/4, UYP/5 ve UYP/7 paçal pozu tariflerinde trafik işaretleme malzemelerinin serim yapılacak kesimde temini, işaretlemenin yapılması ve emniyet tedbirlerinin alınmasının birim fiyatlara dahil olan masraflar arasında yer aldığı, birim fiyata dahil olmayan herhangi bir masrafın bulunmadığı ve trafik işaretleme malzemelerinin serim yapılacak kesimde temini, işaretlemenin yapılması ve emniyet tedbirlerinin alınmasının karayolu işlerinin ayrılmaz bir parçası olduğu ve mevcut durumda ayrı bir girdi olarak belirlenmediği ve idarece ilgili iş kalemlerinin genel giderleri mahiyetinde değerlendirildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
Başvuru sahibinin (b) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;
Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin, Feza Taahhüt A.Ş.-Deha Altyapı A.Ş. İş Ortaklığı ve Doğusan İnş. Tic. A.Ş., Hasan İçten İş Ortaklığı tarafından sunulan analizlerde idare tarafından verilen girdiler ve miktarlar üzerinden açıklama yapıldığı, girdilerde cins ve miktarlar yönünden hata veya eksiklik bulunmadığı, analiz girdi miktarlarının değiştirilmediği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin (c) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;
Anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapılan incelemede; açıklama istenilen kalemlerle ilgili olarak paçal teklif alınmak suretiyle savunma yapılmadığı “UYP/3, UYP/4” ve “UYP/5” poz numaralı iş kalemlerinin analizinde yer alan “SBS“ ve “Elyaf” analiz girdilerine ilişkin açıklamaların fiyat teklifi ile yapıldığı, analiz girdilerine ait fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’ne göre fiyat teklifine konu alanda faaliyette bulunan firmalardan alındığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin sunulduğu, “UYP/3”, “UYP/4” ve “UYP/5” poz numaralı iş kalemlerinde kullanılması öngörülen “SBS“ girdi miktarının toplam 886,50 ton ve “Elyaf” girdisinin miktarının 585,00 ton olduğu,
Fiyat tekliflerine konu “SBS“ ve “Elyaf” girdilerinin Ek-O.6 tutanağında tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığı ve "Temmuz-Ağustos-Eylül 2023" geçici vergi beyanname döneminde yapılan satış miktarının kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması şartını sağladığı, fatura bilgileri tablosunda “Faturayı Düzenleyenin veya Alıcının Adı ve Soyadı / Ticaret Unvanı ve T.C. / Vergi Kimlik No.su” bölümü kısmında alıcıların adının yazdığı, fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanıp kaşelendiği, diğer bir ifade ile anılan belgelerdeki bilgilerin doğruluğunun meslek mensubunun sorumluluğunda olduğu,
Anılan tutanağın ekinde mükellefe ait imza sirkülerinin noter tasdikli suretinin ve meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerini onaylayan ilgili meslek mensubu ile mükellef arasında düzenlenen sözleşmenin aşırı düşük teklif açıklaması ile birlikte sunulmasının istenilmediği ve söz konusu sözleşmeye ilişkin olarak bu kapsamda bir araştırma yapılmasına gerek bulunmadığı, meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin fiyat tekliflerinin verildiği tarih itibarıyla geçerlilik süresinin devam ettiği,
İtirazen şikayet dilekçesinin ekinde yer verilen Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 61693941-755.03.06 sayılı 13.11.2019 sayılı Fatura ile Ödenen Malzemeler OLUR yazısında Modifiye Edici Asfalt Katkısı (SBS) Tavan fiyat uygulaması 2,5 kg/euro kabul edildiği, anılan istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan “Gösterge Niteliğindeki Merkez Bankası Kurları”na göre yapılan dönüşümde fiyat teklif tutarlarının Tavan fiyat olan 2,5 kg/euro tutarının altında kaldığı anlaşılmış olup yukarıda yapılan tüm inceleme ve tespitler neticesinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
Başvuru sahibinin (d) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;
Anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında nakliyeye ilişkin girdilerin fiyat teklifi alınarak değil nakliye formülleri kullanılarak açıklama yapıldığı, açıklama istenilen analiz girdisi niteliğinde olan nakliye girdileri için idarece verilen mesafe bilgileri üzerinden ilgili nakliye formülleri kullanılarak yapılan hesaplamalar neticesinde elde edilen birim fiyatların ihale dokümanı düzenlemelerine uygun olarak öngörüldüğü anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin (e) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapılan incelemede; Doğal Gaz (LNG) (Yakıt ve Yağ Karşılığı) girdisine ilişkin olarak T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayımlanan ve ilan ile ihale tarihi arasında geçerli olan Türkiye Geneli Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) Ağırlıklı Ortalama Satış Fiyatı (Ocak 2024 fiyatı 16,397505 tl/m3) verileri referans alınarak kullanılan birim fiyatın (17,00 tl/m3) EPDK tarafından yayımlanan LNG fiyatının altında olmadığı,
Mazot (Motorin) girdisine yönelik açıklamaya esas olarak T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2023/2 İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları listesinde ilan edilen birim fiyatın kullanıldığı,
Feza Taahhüt A.Ş.-Deha Altyapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapılan incelemede; Doğal Gaz (LNG) (Yakıt ve Yağ Karşılığı) girdisine ilişkin olarak T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayımlanan ve ilan ile ihale tarihi arasında geçerli olan Türkiye Geneli Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) Ağırlıklı Ortalama Satış Fiyatı (Ocak 2024 fiyatı 16,397505 tl/m3) verileri referans alınarak kullanılan birim fiyatın (24,60 tl/m3) EPDK tarafından yayımlanan LNG fiyatının altında olmadığı,
Mazot (Motorin) girdisine yönelik açıklamaya esas alınan birim fiyatın 34,61 TL/Kg olarak kullanıldığı, mazotun litreden kilograma dönüşümündeki yoğunluk katsayısının 0,845 kg/lt alındığı, EPDK tarafından yayımlanmış 11.01.2024 tarihli Petrol Piyasası Aylık Ortalama Bayi Satış Fiyatı Bülteni’nin sunulduğu, hesaplamada kullanılan birim fiyatın, ihale ilan tarihi (10.01.2024) ile ihale tarihi (09.02.2024) arasında geçerli olan ve EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların %90’ının altında olmadığı,
Doğusan İnş. Tic. A.Ş., Hasan İçten İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapılan incelemede; Doğal Gaz (LNG) (Yakıt ve Yağ Karşılığı) girdisine ilişkin olarak T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayımlanan ve ilan ile ihale tarihi arasında geçerli olan Türkiye Geneli Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) Ağırlıklı Ortalama Satış Fiyatı (Ocak 2024 fiyatı 16,397505 tl/m3) verileri referans alınarak kullanılan birim fiyatın (16,40 tl/m3) EPDK tarafından yayımlanan LNG fiyatının altında olmadığı,
Mazot (Motorin) girdisine yönelik açıklamaya esas olarak T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2023/2 İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları listesinde ilan edilen birim fiyatın kullanıldığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin (f) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;
İhale ilan tarihi itibarı ile 2024 yılı birim fiyatlarının yayımlanmadığı ve yukarıda aktarılan Tebliğ’in 45.1.5’inci maddesinde yer alan “İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.” açıklaması çerçevesinde anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2023/2 İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları ile 2023-2 Yılı Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine ait Birim Fiyat Listesinde ilan edilen birim fiyatların esas alındığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin (g) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;
İddiaya konu olan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yapılan incelemede; analiz girdi cins ve miktarlarının değiştirilmediği, toplam teklif tutarlarının virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazıldığı, yapılan yuvarlama işlemlerinin istekliler lehine avantaj oluşturmadığı, analizlerde aritmetik hataların bulunmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi açıklamalarına aykırı bir husus bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım işleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından, a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza beyannamesinin, b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin, teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır. …” hükmü,
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kaydı” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İhalelere katılacak gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kayıt işlemi sonucunda Kurum ile gerçek ve tüzel kişiler arasında bir protokol düzenlenir. Düzenlenen protokolde, EKAP’ta yer alan iş ve işlemleri gerçek veya tüzel kişi adına yürütecek en fazla iki adet platform sorumlusu belirtilir. Platform sorumlusu, Kurum tarafından kendisine iletilmiş olan etkinleştirme bağlantısını kullanarak şifresini oluşturur. Platform sorumlusu, kullanıcı adı ve şifresi ile giriş yaparak EKAP üzerinden gerçek veya tüzel kişi adına işlem yapabilecek diğer kullanıcıları belirler, kaydeder ve yetkilendirir. (2) EKAP’a kayıt için aşağıda yer alan bilgi ve belgelerin protokol ekinde Kuruma sunulması zorunludur: … b) Tüzel kişi olması halinde;
- İlgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından protokol kaydının yapıldığı yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin aslı veya noter onaylı sureti,
- Tüzel kişiliği temsile yetkili olunduğuna dair Ticaret Sicil Tasdiknamesi veya Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile protokolü imzalayan temsilcinin noter onaylı imza beyannamesi,
- Protokol vekil tarafından imzalanmış ise, vekil adına düzenlenmiş noter onaylı vekâletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi,
- Tüzel kişi adına münferiden e-imza kullanarak işlem yapmak üzere yetkilendirilen kişilere ait noter onaylı vekâletname ile noter onaylı imza beyannamesi. (3) Vergi kimlik numarası dışında protokolde yer alan bilgilerdeki değişiklikler EKAP üzerinden güncelleme yapılmak suretiyle Kuruma bildirilir. Ancak, protokol ekinde yer alan belgelerde değişiklik olması halinde, yeni belgeler meydana gelen değişikliği takip eden on beş gün içerisinde Kuruma sunulur. (4) EKAP’a kayıt yaptırmak isteyen tüzel kişiler ile temsilci aracılığıyla başvuran gerçek kişilerin, EKAP üzerinden her türlü işlemi münferiden gerçekleştirmeye yönelik yetkiyi ihtiva eden temsil belgeleri ile Kuruma başvuruda bulunmaları zorunludur. (5) EKAP’a kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile vekil veya temsilcilerine; tüzel kişilerin kendileri, ilgisine göre, ortakları ve ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç)/üyeleri/kurucuları, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin aşağıda yer alan bilgileri EKAP’a kaydetmeleri ve son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce güncellemeleri zorunludur. Bu kişilerin; a) Gerçek kişi olması halinde adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ile varsa işletme adı ve ticaret unvanı, b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı. Tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verileri esas alınır. Ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımları; şirket niteliğinde olmayan tüzel kişilerde ise üyelerin veya kurucuların kaydı kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinde yer almayan bilgileri içeren belgelerin ilgili kısımları da taranarak EKAP’a yüklenir. Yabancı aday/istekliler tarafından bu fıkrada istenen bilgi ve belgelerin beyan edilmesi/yüklenmesi bakımından, ilgili ülke mevzuatındaki karşılıkları esas alınır. (6) Bu madde kapsamında EKAP’a kaydedilen bilgilerin eksiksiz, doğru ve güncel olması gerekmektedir. EKAP’a kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler tarafından, beşinci fıkrada belirtilen bilgilerde değişiklik yapılmasının gerektiği hallerde bu değişikliklerin, en geç değişiklik tarihini izleyen 7 (yedi) gün içerisinde ancak her durumda son başvuru veya ihale tarihinden önce, son başvuru veya ihale tarihinden sonra gerçekleşen değişikliklerin sözleşme imzalanmadan önce güncellenerek EKAP’a kaydedilmesi zorunludur. (7) Bu maddede belirlenen şartlara bağlı olmaksızın gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kayıt işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi ile dinamik alım sistemi, yeterlik sistemi, ihale, sözleşme, şikayet ve itirazen şikayet gibi süreçlerde sunulması gereken bilgi ve belgelerin EKAP’a kaydedilmesi ve kullanılmasına ilişkin esas ve usuller Kurum tarafından belirlenir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler; …
- Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemelerinden, gerçek kişilerin ve tüzel kişilerin kamu ihalelerine katılabilme şartı olarak EKAP platformu ile bir protokol imzalanmak suretiyle gerekli bilgi ve belgelerinin EKAP sistemine kaydedilmesinin gerektiği, kayıt yaptırılmaması halinde ise kamu ihalelerine teklif verebilme imkânının bulunmadığı, yine aynı platforma yüklenmiş bilgi ve belgelerin güncelliğinin sağlanmasının da istekliler açısından bir yükümlülük olarak öngörüldüğü, elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerde Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda beyan edilen bilgilerin de isteklilerin son durumlarını yansıtması gerektiği, ayrıca, tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin idarece EKAP’tan alınacağı anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” satırının, “Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler” bölümünün, “Ortaklar ve Ortaklık Oranlarına/Üyelere/Kuruculara Ait Bilgiler” kısmında; “ALİ HELVALI, 71*********, 11200000,00/28000000,00, Türkiye” “YAKUP HELVALI, 71*********, 14280000,00/ 28000000,00, Türkiye” “AYŞE HELVALI, 71*********, 630000,00/28000000,00, Türkiye” “YELİZ HELVALI, 71*********, 630000,00/28000000,00, Türkiye” “ALİ HELVALI, 71*********, 630000,00/28000000,00, Türkiye” ve “HAMİT HELVALI, 71*********, 630000,00/28000000,00, Türkiye” şeklinde,
“Yöneticilere Ait Bilgiler” kısmında; “ALİ HELVALI, 71*********, Müdür, Türkiye” “ALİ HELVALI, 71*********, Müdür, Türkiye” “HAMİT HELVALI, 71*********, Müdür, Türkiye” “YAKUP HELVALI, 71*********, Müdür, Türkiye” şeklinde beyanın yer aldığı görülmüştür.
Yapılan incelemede, EKAP üzerinden ticaret sicil bilgileri sorgulaması sonucunda, Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin yönetimindeki görevliler ile ortaklar ve ortaklık oranlarına ilişkin beyan edilen bilgilerin uyumlu olduğu görülmüştür. Dolayısıyla Heltaş İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin EKAP’a kayıtlı olduğu, yönetimindeki görevliler ile ortaklar ve ortaklık oranlarına ilişkin bilgilerin yeterlik bilgileri tablolarına EKAP üzerinden yansıdığı ve son durumu gösterir nitelikte olduğu, ayrıca anılan isteklinin birden fazla pay sahibi bulunan anonim şirket statüsünde olmadığı için ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin yönetim kurulu karar defterinin EKAP’a yüklenilmesine gerek olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.