YERSİZ FİYAT FARKI ÖDEMESİ

İhalesi 05.03.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ve 30.03.2020 tarihinde sözleşmesi imzalanan ……………. ihale kayıt numaralı “……………. Alım İşi”nde yükleniciye mevzuatında yer almadığı halde fiyat farkı ödenmesi sonucunda kamu zararına sebebiyet verilmesi hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.

Rapordan,

“……………. Alım İşi”ne ait sözleşmede 5 aylık teslim süresi öngörülen söz konusu iş kapsamında, pandemi koşulları da dikkate alınarak yükleniciye 90 gün, 60 gün ve 120 gün olmak üzere 3 kez toplam 270 gün süre uzatımı verildiği,

Yüklenicinin mücbir sebep kaynaklı anılan süre uzatımlarını gerekçe göstererek 12.08.2021 tarih ve ……………. sayılı dilekçesi ile sözleşmenin 14.1 inci maddesinde yer alan; “Fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.” hükmüne binaen fiyat farkı talep ettiği,

Buna istinaden, Başkanlık Makamının ……………. tarih ve ……………. sayılı oluru ile, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebep hallerinin gerçekleşmesi nedeniyle süre uzatımı verilmesi halinde; verilen süre uzatımının, sözleşmesindeki teslim süresi 3 aydan az alımlarda 3 aydan; sözleşmesindeki teslim süresi 3 ay ile 12 arasında olan alımlarda ise 6 aydan fazla olması halinde fiyat farkı hesaplanacağı belirtildiğinden, bu düzenlemeye dayanılarak yükleniciye fiyat farkı ödemesi yapıldığı,

Anlaşılmaktadır.

31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve söz konusu ihalenin yapıldığı tarih ile mal teslimlerinin gerçekleştirildiği süre boyunca yürürlükte bulunan 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde;

“(1) 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen ve 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre Türk parası üzerinden sözleşmeye bağlanan elektrik, doğal gaz, ilaç, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış petrol gazı ürünleri alımlarında uygulanacak fiyat farkı bu Esaslara göre hesaplanır.

(2) 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin, bu Kanundan istisna olan ve birinci fıkrada sayılan mal alımlarının ihale dokümanlarında bu Esaslara uygun şekilde hazırlanmış açık bir düzenleme bulunması halinde bu Esaslar uygulanabilir.

(3) 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesi çerçevesinde doğrudan temin usulüyle yapılan birinci fıkra kapsamındaki mal alım sözleşmelerinde bu Esaslara uygun şekilde hazırlanmış açık bir düzenleme bulunması halinde bu Esaslar uygulanabilir.” hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, ihale tarihinde yürürlükte bulunan Esasların “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5 inci maddesinde sadece kapsam maddesinde sayılan mal alımları için fiyat farkı formulündeki “A1” ve “A2” değerlerine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Söz konusu maddenin ikinci fıkrasında “A1” ve “A2” değerlerinin neyi ifade ettiği detaylı bir şekilde açıklanmış olup, bu açıklamalarda ihale konusu malın cinsine göre A1’in ihale tarihinde geçerli olan ve A2’nin ise sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarihte geçerli olan; petrol ve LPG ürünleri fiyatını, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan ilaç depocu satış fiyatını, doğalgaz için TÜİK tarafından yayımlanan Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun 402 numaralı “Gaz Üretimi ve Dağıtımı” başlıklı sütunundaki sayıyı ve elektrik için ise EPDK tarafından hesaplanarak ilan edilen sayıyı ifade ettiği görülmektedir.

Mezkur Esaslar’da “Kapsam” maddesinde sayılan malların dışında kalan mal alımları için “A1” ve “A2” değerlerine ilişkin bir belirlemede bulunulmadığı gibi söz konusu alımlar için fiyat farkı hesaplanacağına dair herhangi bir hükme de yer verilmemiştir.

Ancak yapılan incelemede; kamu zararına konu fiyat farkı hesaplanırken, Esaslar’da yer alan formüldeki Al ve A2 sembolleri için TÜİK tarafından yayımlanan ilgili aya ait Yİ-ÜFE (Genel) değerlerinin kullanıldığı anlaşılmıştır.

Sonuç itibarıyla, Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinin birinci fıkrasında fiyat farkı verilebilecek mallar tahdidi olarak sayıldığından, bu kapsamda yer almayan alımlar için mezkûr Esaslar dikkate alınarak fiyat farkı ödenmesi mümkün değildir.

İşe ait Sözleşme’nin 14.1 inci maddesinde de mücbir sebeple süre uzatımı verilmesi halinde yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin Esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacağı düzenlenmiştir. Dolayısıyla, yukarıda anılan Esaslar’a göre fırça malzemesi alımına ilişkin yapılan ödemeler için fiyat farkı ödenmesi imkânı bulunmamaktadır.

Bu itibarla, söz konusu mal alım işi 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın kapsamında yer almadığı halde fiyat farkı hesaplanıp ödenmesi sonucunda toplam ……………. TL kamu zararına sebebiyet verilmiş ise de, söz konusu tutarın ……………. tarih ve ……………. no.lu muhasebe işlem fişi ekinde yer alan ……………. tarih ve ……………. sıra no.lu makbuz ile tahsil edildiği anlaşıldığından, konu hakkında ilişik kalmadığına ve söz konusu tahsilatın İlama dercine,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,

Oy birliğiyle,

Karar verildi.