Birlik Başkanı …’a 6172 Sayılı Kanunda belirtilen esaslara aykırı olarak kira yardımı adı altında ödeme yapıldığı görülmüştür.

6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanununun “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesinde;

- Bakanlık, DSİ’nin bağlı olduğu Bakanlık (Tarım ve Orman Bakanlığı),

- Çerçeve ana statü, sulama birliklerinde bütçe, borçlanma, borçların ödenmesine ilişkin esaslar, alacakların tahsili, tarifeler, harcama usulü, yatırım programı, personel istihdamı, tasfiye ve benzeri hususların düzenlendiği, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık ile Çevre ve Şehircilik, Maliye ve Tarım ve Köy İşleri Bakanlıklarının görüşü alınarak Bakanlık tarafından hazırlanan metin,

- Birlik ana statüsü ise Çerçeve ana statüye uygun olarak kurucular kurulu tarafından hazırlanarak Bakanlıkça onaylanan metin,

olarak tanımlanmıştır.

Aynı Kanunun 9 uncu maddesinin 2 nci fıkrasında, Birlik Başkanının, DSİ’nin teklifi üzerine Bakan tarafından kamu personeli arasından dört yıla kadar görevlendirileceği;

Ek-1 inci maddesinin 7 nci fıkrasında ise; Birliğe Bakan tarafından görevlendirilen kamu personeli Başkanın, görevlendirme süresince kurumundan aylıklı izinli sayılıp; kadrosuna bağlı olarak ödenen her türlü aylık, mali ve sosyal haklarının kurumu tarafından ödenmesine devam olunacağı; bu şekilde görevlendirilenlere, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın, sulama birliği hizmet alanı 1.000 hektara kadar olanlar için (10.000) gösterge rakamının, 1.000 hektar dâhil 10.000 hektara kadar olanlar için (15.000) gösterge rakamının ve 10.000 hektar ve fazla olanlar için (20.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda her ay huzur hakkı ödeneceği belirtilmiştir.

Çerçeve Ana Statünün ve Birlik Ana Statüsünün 20 nci maddelerinin 2 nci fıkralarında ise;

“Birlik Başkanına, birlik bütçesinden, birlik hizmetlerinin yürütülmesi için yapılacak giderler kapsamında, başkanlığını yürüttüğü birliğin bulunduğu ilde ikamet etmek koşuluyla, aylık olarak, Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüğünün merkezinin bulunduğu il ve ilçe için kaloriferli, elektrik, su ve doğalgaz sayaçları ayrılmış, merkezi ısıtmayla ısınan ve yakıtı Kurum tarafından tedarik edilen 120 m2 lik kamu konutlarına alınan lojman kira bedeli kadar konut kira desteği ödenir.”

Denilmektedir.

Mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; 6172 sayılı Kanuna göre birlik başkanının görevlendirme süresince kurumundan aylıklı izinli sayılıp, kadrosuna bağlı olarak ödenen her türlü aylık, mali ve sosyal haklarının kurumu tarafından ödenmesine devam olunacağı ve huzur hakkı ödeneceği; Çerçeve Ana Statü ve Birlik Ana Statüsüne göre ise huzur hakkı dışında her ay konut kira desteği de ödeneceği anlaşılmaktadır.

Ancak,

Anayasanın “Genel ilkeler” başlıklı 128 inci maddesinde, memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin Kanunla düzenleneceği; 657 sayılı Kanunun 146 ncı maddesinde ise, memurlara Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Yönetmelik ve amirlerin tayin ettiği görevler karşılığında bu Kanunla sağlanan haklar dışında ücret ödenemeyeceği ve hiçbir yarar sağlanamayacağı belirtilmiştir. İlgili hükümlere göre kamu personeli olan kişilere sağlanacak her türlü mali hakkın Kanunla düzenlenmesi gerekmektedir.

6172 Sayılı Kanun, sulama birliklerinin iş ve işleyişlerini düzenleyen temel düzenlemedir. Çerçeve ana statü DSİ’nin bağlı olduğu bakanlık olan Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanan metindir ve Kanuna uygun olmalıdır. Birlik ana statüsü ise birliklerin kendi içlerinde hazırladıkları metin olup hem Kanuna hem de çerçeve ana statüye uygun olması gerekmektedir.

Birlik Başkanına kira yardımı ödemesi, her ne kadar çerçeve ana statü ve birlik ana statüsüne göre yapılmış olsa da, 6172 sayılı Kanunda açıkça birlik başkanının kadrosuna bağlı olarak ödenen her türlü aylık, mali ve sosyal haklarının kendi kurumu tarafından görevlendirme süresince ödenmeye devam olunacağı ve huzur hakkı ödeneceği belirtilmiş olup, kira yardımına dair bir düzenleme bulunmadığından ve kira yardımı ödenmesi ile ilgili düzenlemenin birlik ana statüsünde değil mevzuat hiyerarşisine göre yine Kanunla düzenlenmesi gerektiğinden; Çerçeve Statü ile birlik başkanlarına konut yardımı yapılması hususunda Ana Statüde kanunlara uygun düzenleme yapılması gerekmektedir.

Anılan nedenle, 6172 sayılı Kanun ile 657 sayılı Kanunda kira yardımı ödenmesine cevaz verecek bir hüküm bulunmadığından, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık ile Çevre ve Şehircilik, Maliye ve Tarım ve Köy İşleri Bakanlıklarının görüşü alınarak Bakanlık tarafından hazırlanan Çerçeve Statünün 20 nci maddesinde yer alan birlik başkanlarına kira yardımı yapılması ile ilgili düzenlemesinin mevzuat hiyerarşisi kapsamında yeniden düzenlenmesi amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığına yazılması gerekmekle birlikte daha önce konu Bakanlığına yazıldığı için yapılacak işlem olmadığına,

Başkanlığını yürüttüğü birliğin bulunduğu ilde ikamet eden … Sulama Birliği Başkanı …’a, Çerçeve Ana Statü ve Birlik Ana Statüsüne göre ödendiği anlaşılan toplam … TL konut kira desteği ödemesi ile ilgili olarak kamu zararı oluşmadığına,

İşbu ilamın tebliğinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile,