Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 8. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/25/2023
Karar No:
124
Esas No:
283
KARAR
Ecrimisil bedelinin tahsil edilmemesi
.....Fakültesi kantin yeri, .... Fakültesi kantin yeri, .... Fakültesi kantin yeri, Hastane Bahçesi kafeterya ve market yeri, ………. Derslikleri kafeterya ve çay ocağı yeri, Diş Hekimliği Fakültesi kantin yeri ve ………. Derslikleri kahve satış yeri işletmelerinde yapılan fiili-fiziki denetimlerde, kiracıların sözleşmeyle belirlenen sınırların dışındaki alanları da kullandıklarının tespit edilmesi, fazla kullanılan alanlara ilişkin olarak kiracılar tarafından herhangi bir ödeme yapılmaması ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre tahsil edilmesi gereken ecrimisil bedelinin tahsil edilmemesi neticesinde ………. TL kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Ecrimisil ve tahliye” başlıklı 75’inci maddesinin birinci fıkrasında;
“Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, idarelerin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.” denilmektedir.
Yukarıda ifade edilen mevzuat hükmüne göre; Üniversiteye ait taşınmazların gerçek veya tüzel kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi halinde, idarenin bir zarara uğrayıp uğramadığına veya işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın ecrimisil alınması gerekmektedir.
Üniversite tarafından kiraya verilecek taşınmazın kullanım alanı, kullanım şekli ve süresi şartname ve sözleşme ile belirlenmiştir. Kiracılar söz konusu hükümlere uymak zorundadır. İdare ise kiracıların kendi sınırları içinde faaliyet gösterip göstermediğini, sınırlamalara uyup uymadığını kontrol etmelidir. Sözleşme ile belirlenen alanın dışına taşanlar hakkında, tutanak düzenlenip kullandıkları süre için ecrimisil bedeli tahsil edilmeli ve sözleşmenin diğer hükümleri uygulanmalıdır.
Yapılan incelemede;
- .... Fakültesi kantin yeri ……….’ye kira sözleşmesi ile 209,22 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 261,40 m² alanın kullanıldığı,
- ..... Fakültesi kantin yeri ……….’na kira sözleşmesi ile 289,32 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından 333,72 m² alanın kullanıldığı,
- .... Fakültesi kantin yeri ……….’a kira sözleşmesi ile 233,93 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 320,55 m² alanın kullanıldığı,
- Hastane bahçesi kafeterya ve market yeri ……….’ye kira sözleşmesi ile 406,10 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 536,47 m² alanın kullanıldığı,
- ………. kafeterya ve çay ocağı yeri ……….’a kira sözleşmesi ile 130,00 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 270,18 m² alanın kullanıldığı,
- ..... Fakültesi kantin yeri ……….’e kira sözleşmesi ile 300,00 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 436,26 m² alanın kullanıldığı,
- ………. Derslikleri kahve satış yeri ……….’ye kira sözleşmesi ile 102,41 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 204,56 m² alanın kullanıldığı,
04.03.2022 tarihinde Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığında görevli teknik personel ile fiili-fiziki ölçüm ve incelemede tespit edilmiş olup hazırlanan fiilen kullanım alanlarına ilişkin krokiler tutanağa bağlanmıştır.
Savunmalarda;
………. Harita Mühendisleri Odası İl Temsilciliğinden ilgili alanların net ölçümü için bir kişinin görevlendirilmesinin talep edildiği, “………. Derslikleri Kafeterya ve çay ocağı yeri” ile ilgili Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından yeniden ölçüm yapılarak 70,88 m2 fazla kullanılan alan tespit edildiği, fazla kullanım alanından dolayı ………. TL ecrimisil bedeli hesaplandığı, aynı şekilde “………. Derslikleri Kahve satış yeri” ile ilgili olarak 39,75 m2 fazla kullanım alanı tespit edildiği ve fazla kullanım alanından dolayı ………. TL ecrimisil bedeli hesaplandığı, belirlenen tutarların ilgililerden tahsil edildiği,
Belirtilmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde, üniversite tarafından kiraya verilen muhtelif yerlerde sözleşmede belirtilenden fazla alan kullanılması ve bu alanlarla ilgili ecrimisil bedelinin tahsil edilmemesi sonucu oluşan toplam ………. TL kamu zararının,
………. TL’si hakkında, “………. Derslikleri Kafeterya ve çay ocağı yeri” ve “………. Derslikleri Kahve satış yeri”ne ilişkin Yapı İşleri Teknik Daire Başkanlığı tarafından (………. Harita Mühendisleri Odası İl Temsilciliğinden bir temsilci ile birlikte) yapılan ölçümler sonucu kamu zararının yeniden hesaplanması yönündeki savunmalar yerinde görüldüğünden, bu tutar için ilişilecek bir husus bulunmadığına,
Geriye kalan ... TL kamu zararının ise sorumlularına ortaklaşa ve zincirleme ödettirilmesine karar verilmesi gerekmekteyse de;
Sorumlular tarafından gönderilen savunmalardan, bu tutarın .... tarih ve .... numaralı muhasebe işlem fişiyle ahiz .....'dan tahsil edilerek bütçeye gelir kaydedildiği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu ………. TL hakkında ilişilecek bir husus kalmadığına, tahsilatın ilamda gösterilmesine oy birliğiyle karar verildi.
.....Fakültesi kantin yeri, .... Fakültesi kantin yeri, .... Fakültesi kantin yeri, Hastane Bahçesi kafeterya ve market yeri, ………. Derslikleri kafeterya ve çay ocağı yeri, Diş Hekimliği Fakültesi kantin yeri ve ………. Derslikleri kahve satış yeri işletmelerinde yapılan fiili-fiziki denetimlerde, kiracıların sözleşmeyle belirlenen sınırların dışındaki alanları da kullandıklarının tespit edilmesi, fazla kullanılan alanlara ilişkin olarak kiracılar tarafından herhangi bir ödeme yapılmaması ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre tahsil edilmesi gereken ecrimisil bedelinin tahsil edilmemesi neticesinde ………. TL kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Ecrimisil ve tahliye” başlıklı 75’inci maddesinin birinci fıkrasında;
“Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, idarelerin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.” denilmektedir.
Yukarıda ifade edilen mevzuat hükmüne göre; Üniversiteye ait taşınmazların gerçek veya tüzel kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi halinde, idarenin bir zarara uğrayıp uğramadığına veya işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın ecrimisil alınması gerekmektedir.
Üniversite tarafından kiraya verilecek taşınmazın kullanım alanı, kullanım şekli ve süresi şartname ve sözleşme ile belirlenmiştir. Kiracılar söz konusu hükümlere uymak zorundadır. İdare ise kiracıların kendi sınırları içinde faaliyet gösterip göstermediğini, sınırlamalara uyup uymadığını kontrol etmelidir. Sözleşme ile belirlenen alanın dışına taşanlar hakkında, tutanak düzenlenip kullandıkları süre için ecrimisil bedeli tahsil edilmeli ve sözleşmenin diğer hükümleri uygulanmalıdır.
Yapılan incelemede;
- .... Fakültesi kantin yeri ……….’ye kira sözleşmesi ile 209,22 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 261,40 m² alanın kullanıldığı,
- ..... Fakültesi kantin yeri ……….’na kira sözleşmesi ile 289,32 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından 333,72 m² alanın kullanıldığı,
- .... Fakültesi kantin yeri ……….’a kira sözleşmesi ile 233,93 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 320,55 m² alanın kullanıldığı,
- Hastane bahçesi kafeterya ve market yeri ……….’ye kira sözleşmesi ile 406,10 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 536,47 m² alanın kullanıldığı,
- ………. kafeterya ve çay ocağı yeri ……….’a kira sözleşmesi ile 130,00 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 270,18 m² alanın kullanıldığı,
- ..... Fakültesi kantin yeri ……….’e kira sözleşmesi ile 300,00 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 436,26 m² alanın kullanıldığı,
- ………. Derslikleri kahve satış yeri ……….’ye kira sözleşmesi ile 102,41 m² olarak kiraya verilmiş olmasına rağmen kiracı tarafından fiilen 204,56 m² alanın kullanıldığı,
04.03.2022 tarihinde Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığında görevli teknik personel ile fiili-fiziki ölçüm ve incelemede tespit edilmiş olup hazırlanan fiilen kullanım alanlarına ilişkin krokiler tutanağa bağlanmıştır.
Savunmalarda;
………. Harita Mühendisleri Odası İl Temsilciliğinden ilgili alanların net ölçümü için bir kişinin görevlendirilmesinin talep edildiği, “………. Derslikleri Kafeterya ve çay ocağı yeri” ile ilgili Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından yeniden ölçüm yapılarak 70,88 m2 fazla kullanılan alan tespit edildiği, fazla kullanım alanından dolayı ………. TL ecrimisil bedeli hesaplandığı, aynı şekilde “………. Derslikleri Kahve satış yeri” ile ilgili olarak 39,75 m2 fazla kullanım alanı tespit edildiği ve fazla kullanım alanından dolayı ………. TL ecrimisil bedeli hesaplandığı, belirlenen tutarların ilgililerden tahsil edildiği,
Belirtilmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde, üniversite tarafından kiraya verilen muhtelif yerlerde sözleşmede belirtilenden fazla alan kullanılması ve bu alanlarla ilgili ecrimisil bedelinin tahsil edilmemesi sonucu oluşan toplam ………. TL kamu zararının,
………. TL’si hakkında, “………. Derslikleri Kafeterya ve çay ocağı yeri” ve “………. Derslikleri Kahve satış yeri”ne ilişkin Yapı İşleri Teknik Daire Başkanlığı tarafından (………. Harita Mühendisleri Odası İl Temsilciliğinden bir temsilci ile birlikte) yapılan ölçümler sonucu kamu zararının yeniden hesaplanması yönündeki savunmalar yerinde görüldüğünden, bu tutar için ilişilecek bir husus bulunmadığına,
Geriye kalan ... TL kamu zararının ise sorumlularına ortaklaşa ve zincirleme ödettirilmesine karar verilmesi gerekmekteyse de;
Sorumlular tarafından gönderilen savunmalardan, bu tutarın .... tarih ve .... numaralı muhasebe işlem fişiyle ahiz .....'dan tahsil edilerek bütçeye gelir kaydedildiği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu ………. TL hakkında ilişilecek bir husus kalmadığına, tahsilatın ilamda gösterilmesine oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?