Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 2. Daire Kararı
Karar Tarihi:
2/22/2024
Karar No:
53
Esas No:
35789
KARAR
Yiyecek yardımı
A) Memur personele yiyecek yardımı sağlanması amacıyla kurulan yemek servisinde gerçekleştirilen yiyecek malzemesi giderlerinin yarısının memur personelden tahsil edilmediği görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Yiyecek Yardımı” başlıklı 212’nci maddesinde;
“Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne şekilde faydalanacakları ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esaslar Maliye Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının birlikte hazırlayacakları bir yönetmelik ile tespit olunur.”
hükmü yer almaktadır.
11.12.1986 tarih ve 19308 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği’nin “Yemek Servisi Giderleri” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasında;
“Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanır. (…)
Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınır.”
“Yardımın Şartları” başlıklı 5’inci maddesinde;
“(…) Yemek servisi, yiyecek yardımından faydalanabilecek personel sayısının asgari 50 olması ve yemekhane için elverişli yer bulunması şartıyla atamaya yetkili amirin onayı ile kurulabilir. (Ek cümle: 20/11/2017-2017/11180 K.) Yiyecek yardımı bu şekilde kurulan yemek servislerinde yapılır.
Yemek servisi için gerekli bina, tesis ve demirbaş eşya kurumlarca sağlanır. Bunlara karşılık memurlardan ücret alınmaz.”
“Yemek Maliyetinin Hesabı” başlıklı 9’uncu maddesinde ise;
“Bu Yönetmeliğin 4’üncü maddesinin uygulanmasında, kurum kadrolarında olup, yemek servisinde görevlendirilen personel giderleri kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmez.”
Hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, yemek servisinden yararlanacak personel sayısının asgari 50 olması, yemekhane için elverişli yer olması halinde atamaya yetkili amirin onayı ile idarelerde yemek servisi kurulabilmektedir. Yemek servisi için gerekli olan bina, tesis ve demirbaşlar idareler tarafından karşılanmakta olup yemek maliyetinin belirlenmesinde personel giderleri, kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmemektedir. Bunların dışında kalan yemek servisinin gerçekleştirilmesi için gerekli olan yiyecek malzemesi alımına ilişkin giderlerin ise belli bir kısmı idare bütçesinden karşılanabilmektedir. Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğine göre ... ilinde yemek giderlerinin en fazla yarısı idare bütçesinden karşılanabilecektir. Hal böyle iken yemek servisi için yapılan giderlerin; bütçeden karşılanamayan kısmının bir başka deyişle yarısının, yemek yiyen memurlardan tahsil edilmesi gerekmektedir.
Yapılan incelemede, ilgili güne ilişkin toplam malzeme maliyetinin, toplam yemek sayısına bölünmesi suretiyle tespit edilen yemek birim maliyetinin yarısının yemek servisinden yararlanan memur personelden tahsil edilmesi gerekirken yiyecek malzemesi giderlerinin yarısının, ilgili memur personelden tahsil edilmediği tespit edilmiştir. Dolayısıyla İdare bütçesinden mevzuatta öngörülen tutarın üzerinde gider yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Rapor konusu yemek servisine ilişkin bütçe ödenekleri İşletme ve İştirakler Müdürlüğüne tahsis edilmiş olup yemek servisinden yararlanan personelin ücretlerinden gerçekleştirilecek kesinti tutarlarının tespiti ile kesilen tutarların ödeneğe iade işlemleri İşletme ve İştirakler Müdür V. ... tarafından gerçekleştirildiğinden, oluşan kamu zararında adı anılan kamu görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, personele yemek servisi sağlanması nedeniyle gerçekleşen yemek maliyetinin yarısının ilgili memur personelden tahsil edilmemesi sonucunda oluşan ve ayrıntısı aşağıda tabloda gösterilen toplam ... TL kamu zararının Diğer Sorumlu (İşletme ve İştirakler Müdür Vekili) ...’e münferiden 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
B) Sözleşmeli personele yiyecek yardımı sağlanması amacıyla kurulan yemek servisinde gerçekleştirilen yiyecek malzemesi giderlerinin yarısının yemek servisinden yararlanan sözleşmeli personelden tahsil edilmediği görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Yiyecek Yardımı” başlıklı 212’nci maddesinde;
“Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne şekilde faydalanacakları ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esaslar Maliye Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının birlikte hazırlayacakları bir yönetmelik ile tespit olunur.”
Hükmü yer almaktadır.
11.12.1986 tarih ve 19308 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği’nin “Yemek Servisi Giderleri” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasında;
“(Değişik: 8/8/2016-2016/9103 K.) Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanır. (…)
Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınır.” Denilmektedir.
Aynı Yönetmelik’in “Yardımın Şartları” başlıklı 5’inci maddesinde;
“(…) Yemek servisi, yiyecek yardımından faydalanabilecek personel sayısının asgari 50 olması ve yemekhane için elverişli yer bulunması şartıyla atamaya yetkili amirin onayı ile kurulabilir. (Ek cümle: 20/11/2017-2017/11180 K.) Yiyecek yardımı bu şekilde kurulan yemek servislerinde yapılır.
Yemek servisi için gerekli bina, tesis ve demirbaş eşya kurumlarca sağlanır. Bunlara karşılık memurlardan ücret alınmaz.”
“Yemek Maliyetinin Hesabı” başlıklı 9’uncu maddesinde ise;
“Bu Yönetmeliğin 4’üncü maddesinin uygulanmasında, kurum kadrolarında olup, yemek servisinde görevlendirilen personel giderleri kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmez.”
Hükmü yer almaktadır.
25.08.2021 tarih ve 31579 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2022 ve 20223 Yıllarını Kapsayan 6. Dönem Toplu Sözleşme’nin “Sözleşmeli Personele Yiyecek Yardımı” başlıklı 9’uncu maddesinde;
“19/11/1986 tarihli ve 86/11220 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği hükümlerinden aynı usul ve esaslar çerçevesinde sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilen personel de yararlanır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, yemek servisinden yararlanacak personel sayısının asgari 50 olması, yemekhane için elverişli yer olması halinde atamaya yetkili amirin onayı ile idarelerde yemek servisi kurulabilmektedir. Yemek servisi için gerekli olan bina, tesis ve demirbaşlar idareler tarafından karşılanmakta olup yemek maliyetinin belirlenmesinde personel giderleri, kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmemektedir. Bunların dışında kalan yemek servisinin gerçekleştirilmesi için gerekli olan yiyecek malzemesi alımına ilişkin giderlerin ise belli bir kısmı idare bütçesinden karşılanabilmektedir. Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğine göre ... İlinde yemek giderlerinin en fazla yarısı idare bütçesinden karşılanabilecektir. Hal böyle iken yemek servisi için yapılan giderlerin; bütçeden karşılanamayan kısmının bir başka deyişle yarısının, yemek yiyen sözleşmeli personelden tahsil edilmesi gerekmektedir.
Yapılan incelemede, ilgili güne ilişkin toplam malzeme maliyetinin, toplam yemek sayısına bölünmesi suretiyle tespit edilen yemek birim maliyetinin yarısının yemek servisinden yararlanan sözleşmeli personelden tahsil edilmesi gerekirken yukarıda uygulama ile yiyecek malzemesi giderlerinin yarısının, ilgili personelden tahsil edilmediği tespit edilmiştir. Dolayısıyla İdare bütçesinden mevzuatta öngörülen tutarın üzerinde gider yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Rapor konusu yemek servisine ilişkin bütçe ödenekleri İşletme ve İştirakler Müdürlüğüne tahsis edilmiş olup yemek servisinden yararlanan personelin ücretlerinden gerçekleştirilecek kesinti tutarlarının tespiti ile kesilen tutarların ödeneğe iade işlemleri İşletme ve İştirakler Müdür V. ... tarafından gerçekleştirildiğinden, oluşan kamu zararında adı anılan kamu görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, personele yemek servisi sağlanması amacıyla gerçekleştirilen mal alım bedellerinin yarısının ilgili sözleşmeli personelden tahsil edilmemesi sonucunda oluşan ve ayrıntısı aşağıda tabloda gösterilen toplam ... TL kamu zararının Diğer Sorumlu (İşletme ve İştirakler Müdür Vekili) ...’e münferiden 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
C) Kamu İdaresi tarafından personele yiyecek yardımı sağlanması amacıyla kurulan yemek servisinden, Zabıta ve İtfaiye Müdürlüğünde görevli bulunan 696 sayılı KHK uyarınca istihdam edilen Belediye Şirketi işçileri ile kadrolu işçilerin herhangi bir bedel ödemeden yararlandığı görülmüştür.
Yapılan incelemede, mevzuatta bu hususa cevaz veren herhangi bir hüküm bulunmamasına rağmen Zabıta ve İtfaiye Müdürlüğünde görevlendirilen 696 sayılı KHK uyarınca istihdam edilen Belediye Şirketi işçileri ile kadrolu işçilerin yemek servisi hizmetinden herhangi bir bedel tahsil edilmeksizin yararlandırıldığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla İdare bütçesinden mevzuatta öngörülen tutarın üzerinde gider yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Sorumlu tarafından gönderilen savunmada, Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Yemek” başlıklı 37’nci maddesine yer verilmiş olup, ahiz olarak belirtilen kadrolu ve 696 sayılı KHK kapsamındaki işçilerin, “mutat yemek saatlerinde kurumlarınca sağlanan yemek hizmetinden istifade edemeyen, zabıta memurlarının çalışmalarına iştirak eden diğer personel” olarak kabul edildiği ve bunun üzerine bu işçilere kumanya yardımı yapılabileceği değerlendirildiği ifade edilmiştir.
Ancak, Belediye Zabıta Yönetmeliği ve Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin “Yemek Yardımı” başlıklı 37’nci maddesinin birinci fıkrasında yiyecek giderlerinin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 212’nci maddesi esas alınarak belediyece karşılanacağı belirtilmiş olup, yemek verme ve kumanya yardımı şeklinde gerçekleştirilebilecek yardım hususunda Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğine gönderme yapılmaktadır.
Bu nedenle, Belediye Zabıta Yönetmeliği ile Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin 37’nci maddelerinin ikinci fıkrasında yer alan “Görev ve çalışma şartlarının gerektirdiği koşullara bağlı olarak (…) mutat yemek saatlerinde kurumlarınca sağlanan yemek hizmetinden istifade edemeyen personele ve bunlarla birlikte çalışmaya iştirak eden diğer personele birinci fıkrada belirtilen öğün sayısınca kumanya yardımı belediyece verilebilir.” hükmünde kastedilen ilgililerin, zabıta memuru ve itfaiye eri kadrosunda bulunmayan ancak zabıta hizmetleri ile itfaiye olaylarına müdahil olan diğer memur ve sözleşmeli personel olduğu açıktır.
Dolayısıyla, Zabıta ve İtfaiye Müdürlüğünde görevlendirilen 696 sayılı KHK uyarınca istihdam edilen Belediye Şirketi işçileri ile kadrolu işçilerin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Yiyecek yardımı” başlıklı 212’nci maddesi ve Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği hükümleri uyarınca kurulan yemek servisinden yararlanabilmesi mümkün bulunmamaktadır. Zira ilgili personelin; çalışma şartları, hakları ve kazanımları 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile bu Kanuna ilişkin Yönetmelikler kapsamında değil; işveren Belediye ile işçi sendikaları arasındaki müzakereler sonucunda karara bağlanan Toplu İş Sözleşmeleri kapsamında belirlenmektedir. Nitekim Belediye tarafından, yemek servisinden yararlanıp yararlanmadığına bakılmaksızın ilgili personel de dahil tüm işçilere ilgili toplu iş sözleşmeleri uyarınca fiilen çalıştıkları günler için nakdi olarak “Yemek Yardımı” ödenmektedir.
Sonuç olarak; mevzuatta bu hususa cevaz veren herhangi bir hüküm bulunmamasına rağmen 696 sayılı KHK kapsamındaki Belediye Şirketi işçileri ile Belediye kadrolu işçilerinin, yemek servisi hizmetinden herhangi bir bedel tahsil edilmeksizin yararlandırılması kamu zararı oluşturmaktadır.
Rapor konusu yemek servisine ilişkin bütçe ödenekleri İşletme ve İştirakler Müdürlüğüne tahsis edilmiş olup yemek servisinden yararlanan personelin ücretlerinden gerçekleştirilecek kesinti tutarlarının tespiti ile kesilen tutarların ödeneğe iade işlemleri İşletme ve İştirakler Müdür V. ... tarafından gerçekleştirildiğinden, oluşan kamu zararında adı anılan kamu görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, Zabıta ve İtfaiye Müdürlüğünde görevli kadrolu işçi ve 696 sayılı KHK kapsamında yer alan personelin herhangi bir bedel ödemeden yemek servisinden yararlandırılması sonucunda oluşan ve ayrıntısı aşağıda tabloda gösterilen ... TL kamu zararının Diğer Sorumlu (İşletme ve İştirakler Müdür Vekili) ...’e münferiden 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
A) Memur personele yiyecek yardımı sağlanması amacıyla kurulan yemek servisinde gerçekleştirilen yiyecek malzemesi giderlerinin yarısının memur personelden tahsil edilmediği görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Yiyecek Yardımı” başlıklı 212’nci maddesinde;
“Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne şekilde faydalanacakları ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esaslar Maliye Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının birlikte hazırlayacakları bir yönetmelik ile tespit olunur.”
hükmü yer almaktadır.
11.12.1986 tarih ve 19308 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği’nin “Yemek Servisi Giderleri” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasında;
“Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanır. (…)
Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınır.”
“Yardımın Şartları” başlıklı 5’inci maddesinde;
“(…) Yemek servisi, yiyecek yardımından faydalanabilecek personel sayısının asgari 50 olması ve yemekhane için elverişli yer bulunması şartıyla atamaya yetkili amirin onayı ile kurulabilir. (Ek cümle: 20/11/2017-2017/11180 K.) Yiyecek yardımı bu şekilde kurulan yemek servislerinde yapılır.
Yemek servisi için gerekli bina, tesis ve demirbaş eşya kurumlarca sağlanır. Bunlara karşılık memurlardan ücret alınmaz.”
“Yemek Maliyetinin Hesabı” başlıklı 9’uncu maddesinde ise;
“Bu Yönetmeliğin 4’üncü maddesinin uygulanmasında, kurum kadrolarında olup, yemek servisinde görevlendirilen personel giderleri kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmez.”
Hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, yemek servisinden yararlanacak personel sayısının asgari 50 olması, yemekhane için elverişli yer olması halinde atamaya yetkili amirin onayı ile idarelerde yemek servisi kurulabilmektedir. Yemek servisi için gerekli olan bina, tesis ve demirbaşlar idareler tarafından karşılanmakta olup yemek maliyetinin belirlenmesinde personel giderleri, kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmemektedir. Bunların dışında kalan yemek servisinin gerçekleştirilmesi için gerekli olan yiyecek malzemesi alımına ilişkin giderlerin ise belli bir kısmı idare bütçesinden karşılanabilmektedir. Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğine göre ... ilinde yemek giderlerinin en fazla yarısı idare bütçesinden karşılanabilecektir. Hal böyle iken yemek servisi için yapılan giderlerin; bütçeden karşılanamayan kısmının bir başka deyişle yarısının, yemek yiyen memurlardan tahsil edilmesi gerekmektedir.
Yapılan incelemede, ilgili güne ilişkin toplam malzeme maliyetinin, toplam yemek sayısına bölünmesi suretiyle tespit edilen yemek birim maliyetinin yarısının yemek servisinden yararlanan memur personelden tahsil edilmesi gerekirken yiyecek malzemesi giderlerinin yarısının, ilgili memur personelden tahsil edilmediği tespit edilmiştir. Dolayısıyla İdare bütçesinden mevzuatta öngörülen tutarın üzerinde gider yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Rapor konusu yemek servisine ilişkin bütçe ödenekleri İşletme ve İştirakler Müdürlüğüne tahsis edilmiş olup yemek servisinden yararlanan personelin ücretlerinden gerçekleştirilecek kesinti tutarlarının tespiti ile kesilen tutarların ödeneğe iade işlemleri İşletme ve İştirakler Müdür V. ... tarafından gerçekleştirildiğinden, oluşan kamu zararında adı anılan kamu görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, personele yemek servisi sağlanması nedeniyle gerçekleşen yemek maliyetinin yarısının ilgili memur personelden tahsil edilmemesi sonucunda oluşan ve ayrıntısı aşağıda tabloda gösterilen toplam ... TL kamu zararının Diğer Sorumlu (İşletme ve İştirakler Müdür Vekili) ...’e münferiden 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
B) Sözleşmeli personele yiyecek yardımı sağlanması amacıyla kurulan yemek servisinde gerçekleştirilen yiyecek malzemesi giderlerinin yarısının yemek servisinden yararlanan sözleşmeli personelden tahsil edilmediği görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Yiyecek Yardımı” başlıklı 212’nci maddesinde;
“Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne şekilde faydalanacakları ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esaslar Maliye Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının birlikte hazırlayacakları bir yönetmelik ile tespit olunur.”
Hükmü yer almaktadır.
11.12.1986 tarih ve 19308 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği’nin “Yemek Servisi Giderleri” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasında;
“(Değişik: 8/8/2016-2016/9103 K.) Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanır. (…)
Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınır.” Denilmektedir.
Aynı Yönetmelik’in “Yardımın Şartları” başlıklı 5’inci maddesinde;
“(…) Yemek servisi, yiyecek yardımından faydalanabilecek personel sayısının asgari 50 olması ve yemekhane için elverişli yer bulunması şartıyla atamaya yetkili amirin onayı ile kurulabilir. (Ek cümle: 20/11/2017-2017/11180 K.) Yiyecek yardımı bu şekilde kurulan yemek servislerinde yapılır.
Yemek servisi için gerekli bina, tesis ve demirbaş eşya kurumlarca sağlanır. Bunlara karşılık memurlardan ücret alınmaz.”
“Yemek Maliyetinin Hesabı” başlıklı 9’uncu maddesinde ise;
“Bu Yönetmeliğin 4’üncü maddesinin uygulanmasında, kurum kadrolarında olup, yemek servisinde görevlendirilen personel giderleri kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmez.”
Hükmü yer almaktadır.
25.08.2021 tarih ve 31579 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2022 ve 20223 Yıllarını Kapsayan 6. Dönem Toplu Sözleşme’nin “Sözleşmeli Personele Yiyecek Yardımı” başlıklı 9’uncu maddesinde;
“19/11/1986 tarihli ve 86/11220 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği hükümlerinden aynı usul ve esaslar çerçevesinde sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilen personel de yararlanır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, yemek servisinden yararlanacak personel sayısının asgari 50 olması, yemekhane için elverişli yer olması halinde atamaya yetkili amirin onayı ile idarelerde yemek servisi kurulabilmektedir. Yemek servisi için gerekli olan bina, tesis ve demirbaşlar idareler tarafından karşılanmakta olup yemek maliyetinin belirlenmesinde personel giderleri, kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmemektedir. Bunların dışında kalan yemek servisinin gerçekleştirilmesi için gerekli olan yiyecek malzemesi alımına ilişkin giderlerin ise belli bir kısmı idare bütçesinden karşılanabilmektedir. Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğine göre ... İlinde yemek giderlerinin en fazla yarısı idare bütçesinden karşılanabilecektir. Hal böyle iken yemek servisi için yapılan giderlerin; bütçeden karşılanamayan kısmının bir başka deyişle yarısının, yemek yiyen sözleşmeli personelden tahsil edilmesi gerekmektedir.
Yapılan incelemede, ilgili güne ilişkin toplam malzeme maliyetinin, toplam yemek sayısına bölünmesi suretiyle tespit edilen yemek birim maliyetinin yarısının yemek servisinden yararlanan sözleşmeli personelden tahsil edilmesi gerekirken yukarıda uygulama ile yiyecek malzemesi giderlerinin yarısının, ilgili personelden tahsil edilmediği tespit edilmiştir. Dolayısıyla İdare bütçesinden mevzuatta öngörülen tutarın üzerinde gider yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Rapor konusu yemek servisine ilişkin bütçe ödenekleri İşletme ve İştirakler Müdürlüğüne tahsis edilmiş olup yemek servisinden yararlanan personelin ücretlerinden gerçekleştirilecek kesinti tutarlarının tespiti ile kesilen tutarların ödeneğe iade işlemleri İşletme ve İştirakler Müdür V. ... tarafından gerçekleştirildiğinden, oluşan kamu zararında adı anılan kamu görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, personele yemek servisi sağlanması amacıyla gerçekleştirilen mal alım bedellerinin yarısının ilgili sözleşmeli personelden tahsil edilmemesi sonucunda oluşan ve ayrıntısı aşağıda tabloda gösterilen toplam ... TL kamu zararının Diğer Sorumlu (İşletme ve İştirakler Müdür Vekili) ...’e münferiden 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
C) Kamu İdaresi tarafından personele yiyecek yardımı sağlanması amacıyla kurulan yemek servisinden, Zabıta ve İtfaiye Müdürlüğünde görevli bulunan 696 sayılı KHK uyarınca istihdam edilen Belediye Şirketi işçileri ile kadrolu işçilerin herhangi bir bedel ödemeden yararlandığı görülmüştür.
Yapılan incelemede, mevzuatta bu hususa cevaz veren herhangi bir hüküm bulunmamasına rağmen Zabıta ve İtfaiye Müdürlüğünde görevlendirilen 696 sayılı KHK uyarınca istihdam edilen Belediye Şirketi işçileri ile kadrolu işçilerin yemek servisi hizmetinden herhangi bir bedel tahsil edilmeksizin yararlandırıldığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla İdare bütçesinden mevzuatta öngörülen tutarın üzerinde gider yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Sorumlu tarafından gönderilen savunmada, Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Yemek” başlıklı 37’nci maddesine yer verilmiş olup, ahiz olarak belirtilen kadrolu ve 696 sayılı KHK kapsamındaki işçilerin, “mutat yemek saatlerinde kurumlarınca sağlanan yemek hizmetinden istifade edemeyen, zabıta memurlarının çalışmalarına iştirak eden diğer personel” olarak kabul edildiği ve bunun üzerine bu işçilere kumanya yardımı yapılabileceği değerlendirildiği ifade edilmiştir.
Ancak, Belediye Zabıta Yönetmeliği ve Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin “Yemek Yardımı” başlıklı 37’nci maddesinin birinci fıkrasında yiyecek giderlerinin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 212’nci maddesi esas alınarak belediyece karşılanacağı belirtilmiş olup, yemek verme ve kumanya yardımı şeklinde gerçekleştirilebilecek yardım hususunda Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğine gönderme yapılmaktadır.
Bu nedenle, Belediye Zabıta Yönetmeliği ile Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin 37’nci maddelerinin ikinci fıkrasında yer alan “Görev ve çalışma şartlarının gerektirdiği koşullara bağlı olarak (…) mutat yemek saatlerinde kurumlarınca sağlanan yemek hizmetinden istifade edemeyen personele ve bunlarla birlikte çalışmaya iştirak eden diğer personele birinci fıkrada belirtilen öğün sayısınca kumanya yardımı belediyece verilebilir.” hükmünde kastedilen ilgililerin, zabıta memuru ve itfaiye eri kadrosunda bulunmayan ancak zabıta hizmetleri ile itfaiye olaylarına müdahil olan diğer memur ve sözleşmeli personel olduğu açıktır.
Dolayısıyla, Zabıta ve İtfaiye Müdürlüğünde görevlendirilen 696 sayılı KHK uyarınca istihdam edilen Belediye Şirketi işçileri ile kadrolu işçilerin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Yiyecek yardımı” başlıklı 212’nci maddesi ve Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği hükümleri uyarınca kurulan yemek servisinden yararlanabilmesi mümkün bulunmamaktadır. Zira ilgili personelin; çalışma şartları, hakları ve kazanımları 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile bu Kanuna ilişkin Yönetmelikler kapsamında değil; işveren Belediye ile işçi sendikaları arasındaki müzakereler sonucunda karara bağlanan Toplu İş Sözleşmeleri kapsamında belirlenmektedir. Nitekim Belediye tarafından, yemek servisinden yararlanıp yararlanmadığına bakılmaksızın ilgili personel de dahil tüm işçilere ilgili toplu iş sözleşmeleri uyarınca fiilen çalıştıkları günler için nakdi olarak “Yemek Yardımı” ödenmektedir.
Sonuç olarak; mevzuatta bu hususa cevaz veren herhangi bir hüküm bulunmamasına rağmen 696 sayılı KHK kapsamındaki Belediye Şirketi işçileri ile Belediye kadrolu işçilerinin, yemek servisi hizmetinden herhangi bir bedel tahsil edilmeksizin yararlandırılması kamu zararı oluşturmaktadır.
Rapor konusu yemek servisine ilişkin bütçe ödenekleri İşletme ve İştirakler Müdürlüğüne tahsis edilmiş olup yemek servisinden yararlanan personelin ücretlerinden gerçekleştirilecek kesinti tutarlarının tespiti ile kesilen tutarların ödeneğe iade işlemleri İşletme ve İştirakler Müdür V. ... tarafından gerçekleştirildiğinden, oluşan kamu zararında adı anılan kamu görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, Zabıta ve İtfaiye Müdürlüğünde görevli kadrolu işçi ve 696 sayılı KHK kapsamında yer alan personelin herhangi bir bedel ödemeden yemek servisinden yararlandırılması sonucunda oluşan ve ayrıntısı aşağıda tabloda gösterilen ... TL kamu zararının Diğer Sorumlu (İşletme ve İştirakler Müdür Vekili) ...’e münferiden 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle birlikte ödettirilmesine,
İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,
Kararla ilgili sorunuz mu var?