Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
11/8/2023
Karar No:
48761
Esas No:
56073
KARAR
Konu: Belediye Başkan Yardımcısı Görevlendirme
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
1-37 sayılı İlamın 26/A’ıncı maddesi ile; … İl Müdürü olarak görev yaparken 6758 sayılı Kanunun 34’üncü maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 31 ile 33’üncü maddelerine göre Belediyede Hukuk İşleri Müdür V. ve akabinde encümen üyesi olarak görevlendirilen …’ın … Belediyesi meclis üyesi olmasını sağlayan bir düzenleme olmadığı halde seçilmiş meclis üyesi kabul edilerek (meclis üyesi) Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine il müdürlüğü maaşının yanında Belediye Başkan Yardımcısı ödeneğinin de ödenmesi sonucu oluşan … TL kamu zararının tazminine karar verilmiştir.
… Valisi ve Belediye Başkan Vekili …'nun ... tarih ve … sayılı Olur’u ile … İl Müdürü …, asli görevi uhdesinde kalmak üzere … Belediyesi Hukuk İşleri Müdürü olarak vekaleten görevlendirilmiş, ... tarih ve … sayılı görevlendirme yazısında ise; 10.11.2016 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 6758 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanunun 34’üncü maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanununun 31 ve 33’üncü maddeleri gereğince belediye encümen üyesi olarak görevlendirilmiş ve ayrıca kendisine belediye meclisi ve ihtisas komisyonlarının uhdesinde bulunan görevleri de yasalar çerçevesinde yerine getirmesi hususu bildirilmiştir.
Diğer yandan, … Belediye Başkanlığının ... tarih ve … sayılı yazısıyla; adı geçen kişinin Hukuk İşleri Müdür V., Belediye Encümen ve Meclis Üyesi görevlerini yürütmek üzere görevlendirildiği, bu görevler ile birlikte ... tarihinden itibaren seçilmiş Meclis üyesi statüsünde Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmiştir.
Belediye Meclisinin ... tarih ve … no.lu Kararında;
“…5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesi gereğince Belediye Başkan Yardımcısı olarak ... tarihinde ataması yapılan ve aynı zamanda Encümen Üyesi olarak görev yapan …’ın aylık ücretinin tespit edilmesi hususundaki teklif Belediye Meclisinin ... günlü oturumda detaylı bir şekilde görüşülmüş olup, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesinin 2’nci fıkrası kapsamında Belediye Başkanına verilen ödeneğin 2/3 oranında olmak üzere aylık ücret ödemesi yapılması Belediye Meclisince uygun görülmüş, Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilen …’a ... tarihinden itibaren Belediye Başkanının almış olduğu maaşın 2/3’ü oranında aylık ücret ödemesinin yapılmasına; Belediye Meclisinin ... günlü oturumunda oy birliği ile karar verilmiştir.” denilmiştir.
Mevzuat
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun ilgili maddeleri:
“Boşalan meclisin görevinin yerine getirilmesi
Madde 31- Belediye meclisinin;
a) Danıştay tarafından feshi veya meclis toplantılarının ertelenmesi,
b) Meclis üye tam sayısının yarıdan fazlasının tutuklanması,
c) Yedek üyelerin getirilmesinden sonra da meclis üye tam sayısının yarısından aşağı düşmesi,
d) Geçici olarak görevden uzaklaştırılması,
Hâllerinde, meclis çalışabilir duruma gelinceye veya yeni meclis seçimi yapılıncaya kadar meclis görevi, belediye encümeninin memur üyeleri tarafından yürütülür.”
“Belediye encümeni
Madde 33- Belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında;
a) İl belediyelerinde ve nüfusu 100.000'in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği üç üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği iki üye olmak üzere yedi kişiden, … Oluşur.”
“Belediye başkanlığının boşalması hâlinde yapılacak işlemler
Madde 45-…
(Ek fıkra: 15/8/2016-KHK-674/38 md.; Aynen Kabul: 10/11/2016-6758/34 md.) Ancak, belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde 46 ncı maddedeki makamlarca belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilir. Görevlendirilecek kişinin seçilme yeterliğine sahip olması şarttır. Görevden uzaklaştırılan veya tutuklanan belediye meclisi üyesinin istifa etmesi halinde de bu fıkra hükümleri uygulanır. Bu fıkra gereğince belediye başkanı veya başkan vekili görevlendirilen belediyelerde bütçe ve muhasebe iş ve işlemleri valilik onayı ile defterdarlığa veya mal müdürlüğüne gördürülebilir. Bu belediyelerde belediye meclisi, başkanın çağrısı olmadıkça toplanamaz. Meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkileri 31 inci maddede belirtilen encümen üyeleri tarafından yürütülür…”
“Norm kadro ve personel istihdamı
Madde 49-
…
Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu 50.000'e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen meclis üyelerine belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir ve taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilir. Bu şekilde görevlendirme, memuriyete geçiş, sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dâhil ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmez ve belediye meclisinin görev süresini aşamaz. Sosyal güvenlik prim ve benzeri giderlerden kurum karşılıkları belediye bütçesinden karşılanır…”
Görüldüğü üzere; il belediyelerinde, 5393 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 45’inci madde hükmüne göre belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde İçişleri Bakanı tarafından belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilir. Bu belediyelerde belediye meclisi, başkanın çağrısı olmadıkça toplanamaz. Meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkileri 31’inci maddede belirtilen encümeninin memur üyeleri tarafından yürütülür.
Kanunun 49’uncu maddesine göre de norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı zorunlu gördüğü taktirde belediye meclis üyesini, belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen (meclis üyesi) başkan yardımcısına, belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir.
Somut olayda; … İl Müdürü …, Belediye Başkan Vekili … (… Valisi) tarafından 5393 sayılı Kanunun 45’inci maddesine 6758 sayılı Kanunun 34’üncü maddesi ile eklenen ek fıkra hükmü, 5393 sayılı Kanunun 31 ve 33’üncü maddeleri hükmü uyarınca Belediyede Hukuk İşleri Müdür vekili, encümen üyesi ve belediye meclis üyesi görevlerini yürütmek üzere görevlendirilmiş ve bu görevlerin yanı sıra seçilmiş meclis üyesi statüsünde belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilmiş ve kendisine ... tarih ve … sayılı meclis kararı ile belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3 oranında aylık ödenek verilmesine karar verilmiştir.
İlam hükmünde …’ın seçilmiş meclis üyesi olmadığı, 49’uncu maddeye göre belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilemeyeceği, meclis üyesi kabul edilerek belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine 49’uncu maddeye göre ödenek ödenmesinin hukuka aykırı olduğu ve kamu zararı doğurduğu ifade edilmişse de;
10.11.2016 tarihli ve 6758 sayılı Kanunun 34’üncü maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunun 45’inci maddesine eklenen ek fıkra hükmünden, İçişleri Bakanlığınca belediye başkanı veya başkan vekili görevlendirilen belediyelerde, görevli belediye başkanı veya başkan vekilinin belediye meclisini toplantıya çağırmadığı sürece meclis üyelerinin fiilen toplanamayacağı, bu dönemde meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkilerinin tamamının, 31’inci maddede belirtilen encümenin memur üyeleri tarafından yürütüleceği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, meclisin görev ve yetkilerini yürüten encümen üyelerinin aynı zamanda seçilmiş meclis üyesi sıfatı taşıdığının 45’inci madde hükmü mucibince kabul edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, belediye başkanı veya başkan vekilinin, encümen üyeleri arasından 5393 sayılı Belediye Kanunun 49’uncu maddesinin yedinci fıkrası uyarınca meclis üyesi statüsünde belediye başkan yardımcısı görevlendirmesi ve görevlendirilen başkan yardımcısına da 2/3 oranında ödenek verilmesinde mevzuata aykırı bir durum bulunmamaktadır.
Bu itibarla; 5393 sayılı Kanunun 45’inci maddesine 6758/34 maddesi ile eklenen fıkra hükmü gereği encümen üyesi olarak belediye meclisi ve komisyonların da görev ve yetkilerini yürüten …’ın meclis üyesi sıfatıyla belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine ilgili ödeneğin ödenmesiyle kamu zararına sebebiyet verilmediğinden, sorumların bu konudaki temyiz itirazları kabul edilerek, 37 sayılı İlamın 26/A’ıncı maddesi ile verilen … TL’lik tazmin hükmünün 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesinin 7’nci fıkrası uyarınca BOZULMASINA ve belirtilen hususlar değerlendirilerek yeni bir hüküm tesisinin temini için dosyanın DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
(Üye …’in usule ilişkin ilave görüşü ile birlikte; Temyiz Kurulu Başkanı-…. Daire Başkanı …, …. Daire Başkanı …, Üye …, Üye … ve Üye …’ın esasa ilişkin karşı oy gerekçesi karşısında) oy çokluğuyla,
Karar verildiği 08.11.2023 tarih ve 56073 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Usule İlişkin İlave Görüş
Üye …:
Konunun esası ile ilgili olarak kamu zararı söz konusu olmadığından, çoğunluk görüşüne katılarak hükmün kaldırılması gerektiği değerlendirilmekle birlikte, hesap yargılama usulü bağlamında temyiz mercii olan Temyiz Kurulu çalışma usulüne ilişkin olarak;
Sayıştay Yargılamasında ilk derece mahkemesi olarak dairelerce verilen kararlara karşı sorumlular temyiz ve karar düzeltme ile yargılamanın iadesi yoluna müracaat edebilirler. 6085 Sayılı Kanun’un ‘Temyiz’ başlıklı 55. maddesindeki düzenlemeye göre Temyiz Kurulu; temyiz olunan hükmü olduğu gibi veya düzelterek tasdik etmeye, bozma kararı vererek daireye göndermeye ya da Kurul üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile daire kararını tümüyle ortadan kaldırmaya karar verebilir. Kaldırma kararı (doğası gereği Sayıştay dairelerince kamu zararının sorumlularına ödettirilmesi ile yönündeki kararlar hakkında verilebilecek bir karar olup) kamu zararının oluşmadığı dolayısıyla da dairece haklarında hüküm tesis edilen sorumlular hakkında hüküm tesis edilmesi gerekmediği sonucuna ulaşan ve sorumluların beraatı anlamına gelen bir hükümdür.
Bu düzenlemede yer verilen “kurul üye sayısının üçte iki çoğunluğu ile kaldırılması” şeklindeki kısmın klasik anlamdaki temyiz uygulamalarının dışına taşan bir düzenleme olduğu ortadadır. Hukuk sisteminde ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu kararın kaldırılması ve bunun yerine yeni bir karar verilmesi uygulaması istinaf mahkemeleri aşamasında görülebilen bir uygulamadır. İstinaf mahkemelerince verilen kararlar (İlk derece mahkemesinin kararını kaldıran kararlar dâhil) hakkında da belli şartlar altında temyiz yoluna gidilebilmektedir. Oysa Sayıştay Temyiz Kurulunca verilen kaldırma kararına karşı karar düzeltme dışında müracaat edilebilecek bir kanun yolu ve mercii bulunmamaktadır. Türk Hukuk Sisteminde Temyiz İncelemesi sürecinde verilebilecek kararlardan farklı ve temyizi kabil olmayan bir yöntem olarak belirlenmiş olması nedeniyle de 6085 sayılı Kanunda normal karar çoğunluğundan farklı olarak kaldırma kararı için Kurulun üçte ikisinin çoğunluğu aranmıştır.
İlk derecede kamu zararını tazminle yükümlü tutulmuş olan sorumluların haklarında verilmiş olan bu kararın, sorumlular lehine sonuçlanması için en kısa ve kesin olan yol dairece verilmiş olan tazmin kararının kaldırılması olup sorumluların temyiz başvuruları da çoğunlukla “kararın kaldırılması veya bozulması” şeklinde bir taleple sonlandırılmaktadır. Bu sebeple temyiz başvurusunda taraflarca kaldırma talep edilmişse öncelikle bu talebin görüşülmesi ve sonuçlandırılması gereklidir.
Ancak kaldırma kararının alınabilmesi için bozma veya tasdik kararlarından farklı bir çoğunluk (Kurulun üçte ikisinin oyu) aranmakta olduğundan bunun altında kalan oylama sonuçlarında bozma kararı verildiği kabul edilemeyeceğinden sonuca ulaşmak üzere müzakere ve oylamaya devam edilmesi gerekmektedir.
Kaldırma talebine yönelik müzakereler sonrasında yapılan oylamada Kurulun üçte iki çoğunluğu ile kaldırma kararı çıkmadığı halde kaldırma yönünde kullanılan oyların karar çoğunluğuna (5 azınlık oyuna karşı 11 çoğunluk oyu ile) ulaştığı gerekçe gösterilerek müzakerelere devam edilmemiş ve kaldırma gerekçelerine dayalı olarak bozma kararı verildiği sonucuna ulaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle kaldırma kararının oylandığı ancak bu kararın gerektirdiği üçte iki çoğunluğa ulaşılmadığı halde kurulun çoğunluğunun kaldırma yönünde oy kullandığı gerekçesiyle kaldırma gerekçeli bozma kararı verildiği sonucuna ulaşılması mümkün olmayıp müzakerelere devam edilerek yapılacak oylama sonucuna göre bozma kararlarından hangisinin verildiğinin belirlenmesi gerekir.
Esasa İlişkin Karşı Oy Gerekçesi
Temyiz Kurulu Başkanı-…. Daire Başkanı …, Üye …, Üye … ve Üye …:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanlığının boşalması hâlinde yapılacak işlemler” başlıklı 45’inci maddesinin ikinci fıkrasında farklı bir görevlendirme ihdas edilmiştir. Bu maddeye göre belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde 46’ncı maddedeki makamlarca belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilebileceği, meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkilerinin 31’inci maddede belirtilen encümen üyeleri tarafından yürütüleceği, belirtilmiştir. “Belediye başkanı görevlendirilmesi” başlıklı 46’ncı maddesine göre Belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması ve yeni belediye başkanı veya başkan vekili seçiminin yapılamaması durumunda, seçim yapılıncaya kadar belediye başkanlığına büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı, diğer belediyelerde vali tarafından görevlendirme yapılacağı belirtilmiştir.
Bu maddelerde encümenin memur üyesi olan …’ın belediye meclis üyesi olmasını sağlayan bir düzenleme olmadığı gibi, -ki kamu görevlisi meclis üyesi olamaz- bu kapsamda, 49’uncu maddede belirtilen meclis üyesi sıfatıyla belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilebileceğine ilişkin bir düzenleme de bulunmamaktadır. 5393 sayılı Kanun’un 45’inci maddesi encümen üyelerine sadece meclisin yetkisini kullanma hakkı vermektedir.
49’uncu madde gereği görevlendirilecek başkan yardımcısı seçilmiş meclis üyeleri arasından olacağı için, … seçilmiş meclis üyesi olmayıp, sadece hukuk işleri müdür vekili sıfatıyla memur encümen üyesidir. Dolayısıyla, meclis üyesi olmayan kişinin, meclisin görevini yaptığı, yetkilerini kullandığı gerekçesiyle meclis üyesi olarak kabul edilerek 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesine göre başkan yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kadrosuna ait il müdürü maaşının yanında belediye başkan yardımcısı ödeneğini de alması mevzuata uygun değildir. Bu itibarla, ilam hükmünün tasdikine karar verilmesi gerekir.
…. Daire Başkanı …:
… İl Müdürü olarak görev yaparken, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 45’inci maddesinin ikinci fıkrasına göre Belediyede Hukuk İşleri Müdür Vekili olarak ve akabinde encümen üyesi olarak görevlendirilen …’ın … Belediyesi meclis üyesi olmadığı halde, encümen üyesi olarak meclise ait görevleri de yaptığı gerekçesiyle, meclis üyesi kabul edilerek Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine il müdürlüğü maaşıyla birlikte Belediye Başkan Yardımcısı ödeneği ödemesiyle oluşan kamu zararıyla ilgili tazmin hükmü hakkında;
37 sayılı İlamın 26/A maddesinde; … İl Müdürü olarak görev yaparken, Belediyede Hukuk İşleri Müdür Vekili ve encümen üyesi olarak görevlendirilen …’ın, 5393 sayılı Kanunda meclis üyesi görevlendirmesinin kim tarafından yapılacağının düzenlenmemiş olması ve anılan encümen üyesinin seçilmiş meclis üyesi olmadığı halde, encümen üyesi olarak meclise ait görevleri de yaptığı gerekçesiyle, meclis üyesi kabul edilerek Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine il müdürlüğü maaşıyla birlikte Belediye Başkan Yardımcısı ödeneği ödenmesiyle oluşan kamu zararıyla ilgili olarak tazmin kararı verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanlığının boşalması hâlinde yapılacak işlemler” başlıklı 45’inci maddesinin ikinci fıkrasında;
“(Ek fıkra: 15/8/2016-KHK-674/38 md.; Aynen Kabul: 10/11/2016-6758/34 md.) Ancak, belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde 46’ncı maddedeki makamlarca belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilir. Görevlendirilecek kişinin seçilme yeterliğine sahip olması şarttır. “
“Belediye başkanı görevlendirilmesi” başlıklı 46’ncı maddesinde de;
“Belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması ve yeni belediye başkanı veya başkan vekili seçiminin yapılamaması durumunda, seçim yapılıncaya kadar belediye başkanlığına büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı, diğer belediyelerde vali tarafından görevlendirme yapılır. Görevlendirilecek kişinin belediye başkanı seçilme yeterliğine sahip olması şarttır.”
Şeklinde düzenlemeler yapılmıştır.
Söz konusu düzenlemelere göre meclis üyeliğinin, terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması gibi sebeplerle sona ermesi durumunda, 5393 sayılı Kanunun 46’ncı maddesindeki makamlarca belediye meclis üyesi görevlendirilebilecektir. Kanunun 46’ncı maddesi belediye başkanı görevlendirilmesiyle ilgili olup meclis üyesi burada zikredilmemiştir. Ancak, bu maddede il belediyeleriyle ilgili işlemlerde yetki İçişleri Bakanına, diğer belediyelerde ise Vali’ye verilmiştir. Bu sebeple, Kanunun 45’inci maddesinde yapılan atıf gereği, il belediyesinde meclis üyesi görevlendirilmesi yetkisi de ancak İçişleri Bakanı tarafından kullanılabilecektir. Dolayısıyla İl belediyelerinde, görevi çeşitli sebeplerle sona eren meclis üyesinin yerine, Vali tarafından meclis üyesi görevlendirilemeyeceğinden, anılan personelin meclis üyesi olması gibi bir durum söz konusu olamaz.
Aynı Kanunun, “Norm kadro ve personel istihdamı” başlıklı 49’uncu maddesinin altıncı fıkrasında;
Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu 50.000'e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen meclis üyelerine belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir ve taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilir. Bu şekilde görevlendirme, memuriyete geçiş, sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dâhil ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmez ve belediye meclisinin görev süresini aşamaz. Sosyal güvenlik prim ve benzeri giderlerden kurum karşılıkları belediye bütçesinden karşılanır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun yukarıya alınan 49’uncu maddesine göre Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilecek kişinin meclis üyesi olması gerekmektedir. Yukarıda açıklandığı üzere il belediyelerinde, valinin meclis üyesi görevlendirme yetkisi bulunmadığından, anılan kişi meclis üyesi olmayıp, encümen üyesidir. Kanunun 49’uncu maddesinde Belediye Başkan Yardımcısı için öngörülen ödeneğin ödenmesi açısından meclis üyesinin seçilmiş olması veya meclis üyesi olarak görevlendirilmesinin bir farkı yoktur, ilgili maddelerde bu şekilde bir ayrım yapılmadığından, her ikisine de bu ödeme yapılabilecektir. Ancak, Kanunun Belediye Başkan Yardımcısı görevlendirilen meclis üyesine ödenmesini öngördüğü ödeneklerin, meclise ait görevleri de yaptığından hareketle meclis üyesi olarak görevlendirilmeyen encümen üyesine ödenmesi hukuken mümkün değildir.
Açıklanan gerekçelerle, usule ve yasaya uygun olan tazmin hükmünün TASDİKİ’ne karar verilmesi gerekir.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
1-37 sayılı İlamın 26/A’ıncı maddesi ile; … İl Müdürü olarak görev yaparken 6758 sayılı Kanunun 34’üncü maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 31 ile 33’üncü maddelerine göre Belediyede Hukuk İşleri Müdür V. ve akabinde encümen üyesi olarak görevlendirilen …’ın … Belediyesi meclis üyesi olmasını sağlayan bir düzenleme olmadığı halde seçilmiş meclis üyesi kabul edilerek (meclis üyesi) Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine il müdürlüğü maaşının yanında Belediye Başkan Yardımcısı ödeneğinin de ödenmesi sonucu oluşan … TL kamu zararının tazminine karar verilmiştir.
… Valisi ve Belediye Başkan Vekili …'nun ... tarih ve … sayılı Olur’u ile … İl Müdürü …, asli görevi uhdesinde kalmak üzere … Belediyesi Hukuk İşleri Müdürü olarak vekaleten görevlendirilmiş, ... tarih ve … sayılı görevlendirme yazısında ise; 10.11.2016 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 6758 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanunun 34’üncü maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanununun 31 ve 33’üncü maddeleri gereğince belediye encümen üyesi olarak görevlendirilmiş ve ayrıca kendisine belediye meclisi ve ihtisas komisyonlarının uhdesinde bulunan görevleri de yasalar çerçevesinde yerine getirmesi hususu bildirilmiştir.
Diğer yandan, … Belediye Başkanlığının ... tarih ve … sayılı yazısıyla; adı geçen kişinin Hukuk İşleri Müdür V., Belediye Encümen ve Meclis Üyesi görevlerini yürütmek üzere görevlendirildiği, bu görevler ile birlikte ... tarihinden itibaren seçilmiş Meclis üyesi statüsünde Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmiştir.
Belediye Meclisinin ... tarih ve … no.lu Kararında;
“…5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesi gereğince Belediye Başkan Yardımcısı olarak ... tarihinde ataması yapılan ve aynı zamanda Encümen Üyesi olarak görev yapan …’ın aylık ücretinin tespit edilmesi hususundaki teklif Belediye Meclisinin ... günlü oturumda detaylı bir şekilde görüşülmüş olup, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesinin 2’nci fıkrası kapsamında Belediye Başkanına verilen ödeneğin 2/3 oranında olmak üzere aylık ücret ödemesi yapılması Belediye Meclisince uygun görülmüş, Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilen …’a ... tarihinden itibaren Belediye Başkanının almış olduğu maaşın 2/3’ü oranında aylık ücret ödemesinin yapılmasına; Belediye Meclisinin ... günlü oturumunda oy birliği ile karar verilmiştir.” denilmiştir.
Mevzuat
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun ilgili maddeleri:
“Boşalan meclisin görevinin yerine getirilmesi
Madde 31- Belediye meclisinin;
a) Danıştay tarafından feshi veya meclis toplantılarının ertelenmesi,
b) Meclis üye tam sayısının yarıdan fazlasının tutuklanması,
c) Yedek üyelerin getirilmesinden sonra da meclis üye tam sayısının yarısından aşağı düşmesi,
d) Geçici olarak görevden uzaklaştırılması,
Hâllerinde, meclis çalışabilir duruma gelinceye veya yeni meclis seçimi yapılıncaya kadar meclis görevi, belediye encümeninin memur üyeleri tarafından yürütülür.”
“Belediye encümeni
Madde 33- Belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında;
a) İl belediyelerinde ve nüfusu 100.000'in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği üç üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği iki üye olmak üzere yedi kişiden, … Oluşur.”
“Belediye başkanlığının boşalması hâlinde yapılacak işlemler
Madde 45-…
(Ek fıkra: 15/8/2016-KHK-674/38 md.; Aynen Kabul: 10/11/2016-6758/34 md.) Ancak, belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde 46 ncı maddedeki makamlarca belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilir. Görevlendirilecek kişinin seçilme yeterliğine sahip olması şarttır. Görevden uzaklaştırılan veya tutuklanan belediye meclisi üyesinin istifa etmesi halinde de bu fıkra hükümleri uygulanır. Bu fıkra gereğince belediye başkanı veya başkan vekili görevlendirilen belediyelerde bütçe ve muhasebe iş ve işlemleri valilik onayı ile defterdarlığa veya mal müdürlüğüne gördürülebilir. Bu belediyelerde belediye meclisi, başkanın çağrısı olmadıkça toplanamaz. Meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkileri 31 inci maddede belirtilen encümen üyeleri tarafından yürütülür…”
“Norm kadro ve personel istihdamı
Madde 49-
…
Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu 50.000'e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen meclis üyelerine belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir ve taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilir. Bu şekilde görevlendirme, memuriyete geçiş, sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dâhil ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmez ve belediye meclisinin görev süresini aşamaz. Sosyal güvenlik prim ve benzeri giderlerden kurum karşılıkları belediye bütçesinden karşılanır…”
Görüldüğü üzere; il belediyelerinde, 5393 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 45’inci madde hükmüne göre belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde İçişleri Bakanı tarafından belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilir. Bu belediyelerde belediye meclisi, başkanın çağrısı olmadıkça toplanamaz. Meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkileri 31’inci maddede belirtilen encümeninin memur üyeleri tarafından yürütülür.
Kanunun 49’uncu maddesine göre de norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı zorunlu gördüğü taktirde belediye meclis üyesini, belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen (meclis üyesi) başkan yardımcısına, belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir.
Somut olayda; … İl Müdürü …, Belediye Başkan Vekili … (… Valisi) tarafından 5393 sayılı Kanunun 45’inci maddesine 6758 sayılı Kanunun 34’üncü maddesi ile eklenen ek fıkra hükmü, 5393 sayılı Kanunun 31 ve 33’üncü maddeleri hükmü uyarınca Belediyede Hukuk İşleri Müdür vekili, encümen üyesi ve belediye meclis üyesi görevlerini yürütmek üzere görevlendirilmiş ve bu görevlerin yanı sıra seçilmiş meclis üyesi statüsünde belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilmiş ve kendisine ... tarih ve … sayılı meclis kararı ile belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3 oranında aylık ödenek verilmesine karar verilmiştir.
İlam hükmünde …’ın seçilmiş meclis üyesi olmadığı, 49’uncu maddeye göre belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilemeyeceği, meclis üyesi kabul edilerek belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine 49’uncu maddeye göre ödenek ödenmesinin hukuka aykırı olduğu ve kamu zararı doğurduğu ifade edilmişse de;
10.11.2016 tarihli ve 6758 sayılı Kanunun 34’üncü maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunun 45’inci maddesine eklenen ek fıkra hükmünden, İçişleri Bakanlığınca belediye başkanı veya başkan vekili görevlendirilen belediyelerde, görevli belediye başkanı veya başkan vekilinin belediye meclisini toplantıya çağırmadığı sürece meclis üyelerinin fiilen toplanamayacağı, bu dönemde meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkilerinin tamamının, 31’inci maddede belirtilen encümenin memur üyeleri tarafından yürütüleceği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, meclisin görev ve yetkilerini yürüten encümen üyelerinin aynı zamanda seçilmiş meclis üyesi sıfatı taşıdığının 45’inci madde hükmü mucibince kabul edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, belediye başkanı veya başkan vekilinin, encümen üyeleri arasından 5393 sayılı Belediye Kanunun 49’uncu maddesinin yedinci fıkrası uyarınca meclis üyesi statüsünde belediye başkan yardımcısı görevlendirmesi ve görevlendirilen başkan yardımcısına da 2/3 oranında ödenek verilmesinde mevzuata aykırı bir durum bulunmamaktadır.
Bu itibarla; 5393 sayılı Kanunun 45’inci maddesine 6758/34 maddesi ile eklenen fıkra hükmü gereği encümen üyesi olarak belediye meclisi ve komisyonların da görev ve yetkilerini yürüten …’ın meclis üyesi sıfatıyla belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine ilgili ödeneğin ödenmesiyle kamu zararına sebebiyet verilmediğinden, sorumların bu konudaki temyiz itirazları kabul edilerek, 37 sayılı İlamın 26/A’ıncı maddesi ile verilen … TL’lik tazmin hükmünün 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesinin 7’nci fıkrası uyarınca BOZULMASINA ve belirtilen hususlar değerlendirilerek yeni bir hüküm tesisinin temini için dosyanın DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
(Üye …’in usule ilişkin ilave görüşü ile birlikte; Temyiz Kurulu Başkanı-…. Daire Başkanı …, …. Daire Başkanı …, Üye …, Üye … ve Üye …’ın esasa ilişkin karşı oy gerekçesi karşısında) oy çokluğuyla,
Karar verildiği 08.11.2023 tarih ve 56073 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Usule İlişkin İlave Görüş
Üye …:
Konunun esası ile ilgili olarak kamu zararı söz konusu olmadığından, çoğunluk görüşüne katılarak hükmün kaldırılması gerektiği değerlendirilmekle birlikte, hesap yargılama usulü bağlamında temyiz mercii olan Temyiz Kurulu çalışma usulüne ilişkin olarak;
Sayıştay Yargılamasında ilk derece mahkemesi olarak dairelerce verilen kararlara karşı sorumlular temyiz ve karar düzeltme ile yargılamanın iadesi yoluna müracaat edebilirler. 6085 Sayılı Kanun’un ‘Temyiz’ başlıklı 55. maddesindeki düzenlemeye göre Temyiz Kurulu; temyiz olunan hükmü olduğu gibi veya düzelterek tasdik etmeye, bozma kararı vererek daireye göndermeye ya da Kurul üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile daire kararını tümüyle ortadan kaldırmaya karar verebilir. Kaldırma kararı (doğası gereği Sayıştay dairelerince kamu zararının sorumlularına ödettirilmesi ile yönündeki kararlar hakkında verilebilecek bir karar olup) kamu zararının oluşmadığı dolayısıyla da dairece haklarında hüküm tesis edilen sorumlular hakkında hüküm tesis edilmesi gerekmediği sonucuna ulaşan ve sorumluların beraatı anlamına gelen bir hükümdür.
Bu düzenlemede yer verilen “kurul üye sayısının üçte iki çoğunluğu ile kaldırılması” şeklindeki kısmın klasik anlamdaki temyiz uygulamalarının dışına taşan bir düzenleme olduğu ortadadır. Hukuk sisteminde ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu kararın kaldırılması ve bunun yerine yeni bir karar verilmesi uygulaması istinaf mahkemeleri aşamasında görülebilen bir uygulamadır. İstinaf mahkemelerince verilen kararlar (İlk derece mahkemesinin kararını kaldıran kararlar dâhil) hakkında da belli şartlar altında temyiz yoluna gidilebilmektedir. Oysa Sayıştay Temyiz Kurulunca verilen kaldırma kararına karşı karar düzeltme dışında müracaat edilebilecek bir kanun yolu ve mercii bulunmamaktadır. Türk Hukuk Sisteminde Temyiz İncelemesi sürecinde verilebilecek kararlardan farklı ve temyizi kabil olmayan bir yöntem olarak belirlenmiş olması nedeniyle de 6085 sayılı Kanunda normal karar çoğunluğundan farklı olarak kaldırma kararı için Kurulun üçte ikisinin çoğunluğu aranmıştır.
İlk derecede kamu zararını tazminle yükümlü tutulmuş olan sorumluların haklarında verilmiş olan bu kararın, sorumlular lehine sonuçlanması için en kısa ve kesin olan yol dairece verilmiş olan tazmin kararının kaldırılması olup sorumluların temyiz başvuruları da çoğunlukla “kararın kaldırılması veya bozulması” şeklinde bir taleple sonlandırılmaktadır. Bu sebeple temyiz başvurusunda taraflarca kaldırma talep edilmişse öncelikle bu talebin görüşülmesi ve sonuçlandırılması gereklidir.
Ancak kaldırma kararının alınabilmesi için bozma veya tasdik kararlarından farklı bir çoğunluk (Kurulun üçte ikisinin oyu) aranmakta olduğundan bunun altında kalan oylama sonuçlarında bozma kararı verildiği kabul edilemeyeceğinden sonuca ulaşmak üzere müzakere ve oylamaya devam edilmesi gerekmektedir.
Kaldırma talebine yönelik müzakereler sonrasında yapılan oylamada Kurulun üçte iki çoğunluğu ile kaldırma kararı çıkmadığı halde kaldırma yönünde kullanılan oyların karar çoğunluğuna (5 azınlık oyuna karşı 11 çoğunluk oyu ile) ulaştığı gerekçe gösterilerek müzakerelere devam edilmemiş ve kaldırma gerekçelerine dayalı olarak bozma kararı verildiği sonucuna ulaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle kaldırma kararının oylandığı ancak bu kararın gerektirdiği üçte iki çoğunluğa ulaşılmadığı halde kurulun çoğunluğunun kaldırma yönünde oy kullandığı gerekçesiyle kaldırma gerekçeli bozma kararı verildiği sonucuna ulaşılması mümkün olmayıp müzakerelere devam edilerek yapılacak oylama sonucuna göre bozma kararlarından hangisinin verildiğinin belirlenmesi gerekir.
Esasa İlişkin Karşı Oy Gerekçesi
Temyiz Kurulu Başkanı-…. Daire Başkanı …, Üye …, Üye … ve Üye …:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanlığının boşalması hâlinde yapılacak işlemler” başlıklı 45’inci maddesinin ikinci fıkrasında farklı bir görevlendirme ihdas edilmiştir. Bu maddeye göre belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde 46’ncı maddedeki makamlarca belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilebileceği, meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkilerinin 31’inci maddede belirtilen encümen üyeleri tarafından yürütüleceği, belirtilmiştir. “Belediye başkanı görevlendirilmesi” başlıklı 46’ncı maddesine göre Belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması ve yeni belediye başkanı veya başkan vekili seçiminin yapılamaması durumunda, seçim yapılıncaya kadar belediye başkanlığına büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı, diğer belediyelerde vali tarafından görevlendirme yapılacağı belirtilmiştir.
Bu maddelerde encümenin memur üyesi olan …’ın belediye meclis üyesi olmasını sağlayan bir düzenleme olmadığı gibi, -ki kamu görevlisi meclis üyesi olamaz- bu kapsamda, 49’uncu maddede belirtilen meclis üyesi sıfatıyla belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilebileceğine ilişkin bir düzenleme de bulunmamaktadır. 5393 sayılı Kanun’un 45’inci maddesi encümen üyelerine sadece meclisin yetkisini kullanma hakkı vermektedir.
49’uncu madde gereği görevlendirilecek başkan yardımcısı seçilmiş meclis üyeleri arasından olacağı için, … seçilmiş meclis üyesi olmayıp, sadece hukuk işleri müdür vekili sıfatıyla memur encümen üyesidir. Dolayısıyla, meclis üyesi olmayan kişinin, meclisin görevini yaptığı, yetkilerini kullandığı gerekçesiyle meclis üyesi olarak kabul edilerek 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesine göre başkan yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kadrosuna ait il müdürü maaşının yanında belediye başkan yardımcısı ödeneğini de alması mevzuata uygun değildir. Bu itibarla, ilam hükmünün tasdikine karar verilmesi gerekir.
…. Daire Başkanı …:
… İl Müdürü olarak görev yaparken, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 45’inci maddesinin ikinci fıkrasına göre Belediyede Hukuk İşleri Müdür Vekili olarak ve akabinde encümen üyesi olarak görevlendirilen …’ın … Belediyesi meclis üyesi olmadığı halde, encümen üyesi olarak meclise ait görevleri de yaptığı gerekçesiyle, meclis üyesi kabul edilerek Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine il müdürlüğü maaşıyla birlikte Belediye Başkan Yardımcısı ödeneği ödemesiyle oluşan kamu zararıyla ilgili tazmin hükmü hakkında;
37 sayılı İlamın 26/A maddesinde; … İl Müdürü olarak görev yaparken, Belediyede Hukuk İşleri Müdür Vekili ve encümen üyesi olarak görevlendirilen …’ın, 5393 sayılı Kanunda meclis üyesi görevlendirmesinin kim tarafından yapılacağının düzenlenmemiş olması ve anılan encümen üyesinin seçilmiş meclis üyesi olmadığı halde, encümen üyesi olarak meclise ait görevleri de yaptığı gerekçesiyle, meclis üyesi kabul edilerek Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilmesi ve kendisine il müdürlüğü maaşıyla birlikte Belediye Başkan Yardımcısı ödeneği ödenmesiyle oluşan kamu zararıyla ilgili olarak tazmin kararı verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanlığının boşalması hâlinde yapılacak işlemler” başlıklı 45’inci maddesinin ikinci fıkrasında;
“(Ek fıkra: 15/8/2016-KHK-674/38 md.; Aynen Kabul: 10/11/2016-6758/34 md.) Ancak, belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde 46’ncı maddedeki makamlarca belediye başkanı veya başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilir. Görevlendirilecek kişinin seçilme yeterliğine sahip olması şarttır. “
“Belediye başkanı görevlendirilmesi” başlıklı 46’ncı maddesinde de;
“Belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması ve yeni belediye başkanı veya başkan vekili seçiminin yapılamaması durumunda, seçim yapılıncaya kadar belediye başkanlığına büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı, diğer belediyelerde vali tarafından görevlendirme yapılır. Görevlendirilecek kişinin belediye başkanı seçilme yeterliğine sahip olması şarttır.”
Şeklinde düzenlemeler yapılmıştır.
Söz konusu düzenlemelere göre meclis üyeliğinin, terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da kamu hizmetinden yasaklanması gibi sebeplerle sona ermesi durumunda, 5393 sayılı Kanunun 46’ncı maddesindeki makamlarca belediye meclis üyesi görevlendirilebilecektir. Kanunun 46’ncı maddesi belediye başkanı görevlendirilmesiyle ilgili olup meclis üyesi burada zikredilmemiştir. Ancak, bu maddede il belediyeleriyle ilgili işlemlerde yetki İçişleri Bakanına, diğer belediyelerde ise Vali’ye verilmiştir. Bu sebeple, Kanunun 45’inci maddesinde yapılan atıf gereği, il belediyesinde meclis üyesi görevlendirilmesi yetkisi de ancak İçişleri Bakanı tarafından kullanılabilecektir. Dolayısıyla İl belediyelerinde, görevi çeşitli sebeplerle sona eren meclis üyesinin yerine, Vali tarafından meclis üyesi görevlendirilemeyeceğinden, anılan personelin meclis üyesi olması gibi bir durum söz konusu olamaz.
Aynı Kanunun, “Norm kadro ve personel istihdamı” başlıklı 49’uncu maddesinin altıncı fıkrasında;
Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu 50.000'e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde görevlendirilen meclis üyelerine belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir ve taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilir. Bu şekilde görevlendirme, memuriyete geçiş, sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dâhil ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmez ve belediye meclisinin görev süresini aşamaz. Sosyal güvenlik prim ve benzeri giderlerden kurum karşılıkları belediye bütçesinden karşılanır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun yukarıya alınan 49’uncu maddesine göre Belediye Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilecek kişinin meclis üyesi olması gerekmektedir. Yukarıda açıklandığı üzere il belediyelerinde, valinin meclis üyesi görevlendirme yetkisi bulunmadığından, anılan kişi meclis üyesi olmayıp, encümen üyesidir. Kanunun 49’uncu maddesinde Belediye Başkan Yardımcısı için öngörülen ödeneğin ödenmesi açısından meclis üyesinin seçilmiş olması veya meclis üyesi olarak görevlendirilmesinin bir farkı yoktur, ilgili maddelerde bu şekilde bir ayrım yapılmadığından, her ikisine de bu ödeme yapılabilecektir. Ancak, Kanunun Belediye Başkan Yardımcısı görevlendirilen meclis üyesine ödenmesini öngördüğü ödeneklerin, meclise ait görevleri de yaptığından hareketle meclis üyesi olarak görevlendirilmeyen encümen üyesine ödenmesi hukuken mümkün değildir.
Açıklanan gerekçelerle, usule ve yasaya uygun olan tazmin hükmünün TASDİKİ’ne karar verilmesi gerekir.
Kararla ilgili sorunuz mu var?