SOSYAL DENGE TAZMİNATI ÖDENMESİ

… Belediyesinin norm kadro ve pozisyonlarında sayılmadığı halde belediye başkanına sosyal denge tazminatı ödenmesi sonucu … TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 37’nci maddesinde; belediye başkanının, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisi olduğu,

30.06.1989 tarih ve 20211 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 15’inci maddesinde; belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödenebileceği, söz konusu ödenebilecek sosyal denge tazminatının aylık tutarının ise, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa göre yapılan toplu sözleşmede belirlenen tavan tutarı geçmemek üzere ilgili belediye ve il özel idaresi ile ilgili belediye ve il özel idaresinde en çok üyeye sahip kamu görevlileri sendikası arasında anılan Kanunda öngörülen hükümler çerçevesinde yapılabilecek sözleşmeyle belirleneceği,

Belirtilmektedir.

Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik’in “Kadroların Tespiti” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrasında ise; “Bu Yönetmeliğe ekli cetvellerde alt gruplar için unvan ve sayı itibarıyla tespit edilenler dışında kadro kullanılamaz.” ifadesine yer verilmiştir. Kamu personel hukukunda, kadro ve pozisyon ifadesi, kanunla ve kanuna dayanılarak çıkarılan mevzuatla gösterilen kadroları ifade etmektedir. Oysa bahse konu Yönetmelik’te ve eki cetvellerinde “belediye başkanı” kadro ve pozisyonuna yer verilmemiştir. Belediye başkanı, belediyenin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisi olarak seçimle iş başına gelen bir kamu görevlisi statüsünde olup, belediye kadro ve pozisyonlarında istihdam edilmemektedir. Bu nedenle, belediye başkanına sosyal denge tazminatı ödenmesi mevzuata uygun bulunmamaktadır.

Her ne kadar sorumlular savunmalarında belediye başkanının kamu görevlisi olduğundan bahisle sosyal denge tazminatının ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığını ifade etmiş iselerse de, söz konusu ödemenin yapılabilmesi için kişinin yalnızca kamu görevlisi olması yeterli olmayıp, yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereği aynı zamanda belediye kadro ve pozisyonlarında istihdam edilmesi gerekmektedir.

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38'inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde; yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak yetkisinin belediye başkanında olduğu, ifade edilmektedir.

Bu nedenle, mevzuata aykırı hükümler içeren sosyal denge sözleşmesini imzalayan belediye başkanının, söz konusu sözleşme hükümlerine istinaden yapılan ödeme neticesinde kamu zararına sebebiyet verilmesinde sorumluluğu bulunmaktadır.

Harcama yetkililerinin ve gerçekleştirme görevlilerinin harcama sürecindeki görev ve sorumlulukları ise 5018 sayılı Kanunu’nun 32’nci ve 33’üncü maddelerinde düzenlenmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun:

“Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32’nci maddesinde; harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumlu olacağı,

“Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesinde ise; gerçekleştirme görevlilerinin, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürüteceği,

Belirtilmektedir.

Dolayısıyla, Belediye ile Sendika arasında imzalanan ve hukuka aykırı nitelik taşıyan sözleşme hükümlerini yerine getiren harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin de sözleşmeyi imzalayan belediye başkanıyla birlikte sorumlu tutulmaları gerekmektedir.

Bu itibarla; … Belediye Başkanı …’e sosyal denge tazminatı ödenmesi sonucu neden olunan … TL’nin;

Üst Yönetici … (Belediye Başkanı), Harcama Yetkilisi … (Eğitmen), Gerçekleştirme Görevlileri … (Eğitmen) ile …’ya (Şef),

Ortaklaşa ve zincirleme,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine, anılan Kanunun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere,

Oy birliğiyle,

Karar verildi.