KARAR

Hükümden önce tahsilat;

242 sayılı Ek İlamın 12. maddesiyle; … yüklenimindeki “… Yapımı İşi”’nde; basınçlı sulama şebekesi işlerinde kullanılacak boruların değişen teknik şartnameye göre oluşturulan yeni birim fiyat analizlerine dahil edilmesi sırasında kullanımından vazgeçilen boruların analizlerden çıkarılması işleminde, (eski borulara ihale tenzilatı uygulanarak bulunan yeni boru fiyatlarının hatalı hesaplanması suretiyle) Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesine aykırı şekilde uygulama yapıldığı gerekçesiyle … TL’nin tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir.

Sorumlu [(Ödeme Emri Belgesi Üzerinde İmzası Bulunan) Harcama Yetkilisi sıfatıyla temyiz talep eden Bölge Müdürü …] (aynı ek ilam maddesi ile ilgili olarak temyiz talep eden diğer sorumlunun kendi gündem sırasında görüşülen dosyasındaki temyiz dilekçesinde de tamamen aynı olmak üzere), temyiz dilekçesinde özetle; Sayıştay (Ek) İlamında özetle; Genel Müdürlükçe ihale edilen … … 15.. Bölge Müdürlüğü (...) denetiminde ve … yükleniminde yapımı tamamlanan “… İşi” kapsamındaki yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE) boru temini, döşenmesi ve test işlemlerinin, İdarece 17/8/2015 tarihinde yürürlüğe giren Yüksek Yoğunluklu Polietilen (HDPE) Borular Teknik Şartnamesi kullanılarak gerçekleştirilmesinin istenmesi sebebiyle ortaya çıkan yeni birim fiyatların analizlerinde kullanımından vazgeçilen HDPE boruların minha edilmesi işleminde, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti başlıklı 22 nci maddesi usul ve esaslarına aykırı bir şekilde uygulama yapıldığı, bu boruların analizden çıkarılması esnasında yüklenicinin ihale aşamasında vermiş olduğu teklif bedel ile yaklaşık maliyet arasındaki kıyas oranının kullanılarak çıkartılan boru bedelinin daha düşük seviyede tutulduğu belirtilerek ödenen yeni fiyat ile ödenmesi gereken yeni fiyat arasındaki farka fiyat farkı ve KDV bedelinin de eklenmesi suretiyle toplam … TL olarak hesaplanan kamu zararının ilgililere 6085 sayılı Sayıştay Kanununun “İlamların infazı” başlıklı 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizi ile birlikte ödettirilmesine karar verildiğinin belirtildiğini, konuya ilişkin yapılan inceleme neticesinde; söz konusu işte daha önce yeni birim fiyatı tespit edilen 16 adet iş kalemine ilişkin yeni birim fiyatlar için: Sayıştay Başkanlığının 2017 yılı hesabına ilişkin 17/12/2019 tarihli ve 233 sayılı İlamında da bahse konu yeni birim fiyatların tespitinde ihale tenzilatı uygulanması sebebiyle kamu zararı oluştuğunun ilama bağlanmış olması sebebiyle … tarihli ve … sayılı Genel Müdürlük Olur'u ile düzeltici işlem (Dilekçe Eki: 1) gerçekleştirilerek karar tarihinden (22/11/2021) önce düzenlenen ve 15/03/2022 tarihinde onaylanan kesin hakediş raporunda (Dilekçe Eki: 2) da görüleceği üzere hatalı olarak yeni birim fiyatı tespit edilen iş kalemlerinin hakedişten minha edilerek bunların yerine düzeltilmiş yeni birim fiyatlar ile ilgili imalatlara yönelik ödemelerin gerçekleştirildiğini, ancak kesin hakedişte bahse konu hata giderilerek hazırlanan yeni birim fiyatlar ile ödeme yapılmasına rağmen bahse konu (Ek) İlamın 12. maddesine ilişkin Kamu Zararı Tablosunda bu hususun dikkate alınmadığı, ayrıca kesin hakedişte yer almayan, toplam gerçekleşen miktarı "0" birim metre olarak (minha olarak) yer alan iş kalemlerine ilişkin geçici hakedişlerde yapılan ancak daha sonra minha edilen ödemelerin de kamu zararı hesabına dahil edildiğinin tespit edildiğini, sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Geçici hakediş raporları” başlıklı 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının; “Yüklenicinin yaptığı işler ile ihzarattan doğan alacakları, metrajlara göre hesaplanarak sözleşme hükümleri uyarınca kesin ödeme niteliğinde olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş raporları ile ödenir.” hükmü ile “Kesin hakediş raporu ve hesap kesilmesi” başlıklı 40 inci maddesinin birinci fıkrasının;

“Birim fiyat esaslı sözleşmelerde kesin hesaplar aşağıdaki esaslara göre yapılır:

a) İşin geçici kabulü yapıldıktan sonra, kesin hakediş raporunun düzenlenmesine esas olacak kesin metraj ve hesapların tamamlanmasına başlanır. Bunlar biri asıl olmak üzere en az üç suret halinde düzenlenir. Yüklenicinin kesin hakediş raporunun düzenlenmesinde geçici hakediş raporlarındaki rakamlara itibar edilmez ve kesin metraj ve hesaplar sonucunda bulunan miktarlar esas alınır.”

Hükmünde belirtildiği üzere geçici hakediş raporlarında yapılan ödemelerin kesin ödeme niteliğinde olmadığı, işin kesin hesabının ve kesin hakedişinin de ilam karar tarihinden önce yapıldığı, hususları da göz önünde bulundurularak; 6085 sayılı Sayıştay Kanununun “İlamların tebliği, tavzihi ve düzeltilmesi” başlıklı 52 nci maddesinin; “Tavzih veya düzeltme, kararın yerine getirilmesine kadar istenebilir.” hükmü uyarınca tazmine konu işin kesin hakediş raporundaki miktarlar ve birim fiyatlar dikkate alınarak düzeltilmesi gerektiğinin değerlendirildiğini, yukarıda arz edilen sebepler ve re'sen tespit edilecek ve değerlendirilecek diğer hukuki gerekçelerle belirtilen kamu zararının, sorgu aşamasında iken 15/3/2022 tarihinde onaylanan kesin hakediş raporundan (Dilekçe Eki: 2) sorgu öncesi fiyatlar minha edilmek ve sorgu gereği belirlenen fiyatlarla ile hakedişe yeniden dahil edilmek suretiyle ilam kararı verilmeden önce giderildiğinden tazmin hükmünün kaldırılmasını Kurulumuza arz etmiştir.

(Temyiz talep eden her iki sorumlunun temyiz dilekçesi için geçerli) Başsavcılık mütalaasında özetle; adı geçenin temyiz talebinde özetle; Sayıştay İlamında hükmedilen kamu zararının sorgu aşamasında 15/3/2022 tarihinde onaylanan kesin hakediş raporundan, sorgu öncesi fiyatlar minha edilmek ve sorgu gereği belirlenen fiyatlarla hakedişe yeniden dahil edilmek suretiyle karardan önce giderildiğinden tazmin hükmünün kaldırılması gerektiği hususları ifade edildikten sonra; dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde; temyiz dilekçesinde dile getirilen hususlar ve sunulan belgeler zararın karar tarihinden önce kesin hakedişten düşme suretiyle giderildiğini ifade ettiğinden ve bu durum temyiz sebepleri arasında sayılmadığından temyiz talebinin reddedilerek konunun yargılamanın iadesi suretiyle incelenmesini sağlamak üzere Dairesine gönderilmesinin uygun olacağı mütalaa olunmuştur.

Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Temyiz dilekçesinde ifade edildiği üzere; “…Yapımı İşi”’nde daha önce yeni birim fiyatı tespit edilen 16 adet iş kalemine ilişkin yeni birim fiyatlar için; Sayıştay Başkanlığının 2017 yılı hesabına ilişkin 17.12.2019 tarihli ve 233 sayılı İlamında da bahse konu yeni birim fiyatların tespitinde ihale tenzilatı uygulanması sebebiyle kamu zararı oluştuğunun İlama bağlanmış olması sebebiyle 10.03.2020 tarihli ve 165767 sayılı Genel Müdürlük Olur'u ile düzeltici işlem gerçekleştirilerek, 22.11.2021 tarihinde düzenlenen ve 15.03.2022 tarihinde onaylanan kesin hakediş raporunda da görüleceği üzere hatalı olarak yeni birim fiyatı tespit edilen iş kalemleri hakedişten minha edilerek bunların yerine düzeltilmiş yeni birim fiyatlar ile ilgili imalatlara yönelik ödemeler gerçekleştirilmiştir.

Öncelikle sorumlu tarafından, sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Geçici hakediş raporları” başlıklı 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının; “Yüklenicinin yaptığı işler ile ihzarattan doğan alacakları, metrajlara göre hesaplanarak sözleşme hükümleri uyarınca kesin ödeme niteliğinde olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş raporları ile ödenir.” hükmü ile “Kesin hakediş raporu ve hesap kesilmesi” başlıklı 40 inci maddesinin birinci fıkrasının:

“Birim fiyat esaslı sözleşmelerde kesin hesaplar aşağıdaki esaslara göre yapılır:

a) İşin geçici kabulü yapıldıktan sonra, kesin hakediş raporunun düzenlenmesine esas olacak kesin metraj ve hesapların tamamlanmasına başlanır. Bunlar biri asıl olmak üzere en az üç suret halinde düzenlenir. Yüklenicinin kesin hakediş raporunun düzenlenmesinde geçici hakediş raporlarındaki rakamlara itibar edilmez ve kesin metraj ve hesaplar sonucunda bulunan miktarlar esas alınır.”

Hükmünde belirtildiği üzere geçici hakediş raporlarında yapılan ödemelerin kesin ödeme niteliğinde olmadığı, işin kesin hesabının ve kesin hakedişinin de ilam karar tarihinden önce yapıldığı iddia edilerek tazmin hükmünün kaldırılması gerektiği ifade edilmekte ise de; Sayıştay yargısında kamu zararının tespitinde kesin hesap veya kesin kabul yapılıp yapılmadığının önemi yoktur. Kaldı ki, yapılacak düzeltme ve tahsilatlar (Sayıştayca verilen hükümden sonra yapılanlar ilamın infazı mahiyetinde olmakla beraber), Sayıştay yargılamalarının her aşamasında dikkate alınabilecektir.

Nitekim, yukarıda adı geçen sorumlunun (ek) ilam maddesinde bahsi geçen konuya herhangi bir itirazı bulunmamakla beraber; hüküm tarihi olan 02.06.2022 tarihinden önce (düzenleme tarihi olarak) 11.03.2022 tarihli ve (Harcama Yetkilisi olarak …’nın 16.03.2022, Gerçekleştirme Görevlisi olarak …’un 18.03.2022 tarihlerinde e-imzalı olarak imzaladığı) ... belge numaralı ödeme emri belgesi ile muhasebeleştirildiği anlaşılan (kesin hakedişteki minhadan kaynaklı) söz konusu tahsilat, temyiz konusu olmayıp yargılamanın iadesiyle ilgili olduğundan; bu hususta Kurulumuzca yapılacak işlem bulunmamaktadır.

Bu itibarla, gereğinin ifasını teminen dosyanın hükmü veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE, (Üye …, Üye …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …’ın aşağıda yazılı azınlık görüşlerine karşı) oy çokluğuyla,

Karar verildiği 29.11.2023 tarih ve 56135 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

Karşı oy gerekçesi/Azınlık görüşü

Üye …, Üye …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …:

Her ne kadar karar metnimizde hükümden önce tahsilat nedeniyle dosyanın hükmü veren Daireye gönderilmesine karar verilmişse de; temyiz talebinde bulunan sorumlularca geçici hakediş raporlarında yapılan ödemelerin kesin ödeme niteliğinde olmadığı, işin kesin hesabının ve kesin hakedişinin de ilam karar tarihinden önce yapıldığı iddia edilerek tazmin hükmünün kaldırılması talebinde de bulunulmuştur.

Bu itibarla, öncelikle tazmin hükmünün tasdikine karar verildikten sonra hükümden önce yapıldığı belirtilen tahsilatın değerlendirilmesi için dosyanın Dairesine gönderilmesi daha uygun olacaktır.




Kararla ilgili sorunuz mu var?