Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 3. Daire Kararı
Karar Tarihi:
10/4/2022
Karar No:
126
Esas No:
409
KARAR
İş güvenliği uzmanı ek ödemesi
………. Belediye Başkan Yardımcısı ……….’e 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda öngörülen hizmet şartını sağlamadığı ve anılan Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukları yerine getirmediği halde, iş güvenliği uzmanı ilave ödemesi yapılması suretiyle ………. TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
20.06.2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun “Amaç” başlıklı 1 inci maddesinde;
“Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.” hükmüne yer verildiği,
“Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının (ğ) bendinde; “işveren” unsurunun; “çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar” olarak tanımlandığı,
Anılan maddenin 2 nci fıkrasında;
“İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, bu Kanunun uygulanması bakımından işveren sayılır.” denildiği,
Kanunun “İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri” başlıklı 6 ncı maddesinde;
(1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir. Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilirler.
b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.
c) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlar.
ç) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir.
d) Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakkında; görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirir.
…” hükmüne,
Aynı Kanunun “İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları” başlıklı 8 inci maddesinin yedinci fıkrasında ise;
“Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz.” hükmüne,
yer verildiği,
Ayrıca, 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin “İş güvenliği uzmanlarının görevleri” başlıklı 9 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında, “rehberlik”, “risk değerlendirmesi”, “çalışma ortamı gözetimi”, “eğitim, bilgilendirme ve kayıt” ve “ilgili birimlerle işbirliği” başlıkları altında iş güvenliği uzmanlarının görev tanımlarının yapıldığı, bu görevleri yerine getirmekle yükümlü olduklarının belirtildiği ve “Eğitim, bilgilendirme ve kayıt” başlıklı (ç) bendinde;
“1) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin ilgili mevzuata uygun olarak planlanması konusunda çalışma yaparak işverenin onayına sunmak ve uygulamalarını yapmak veya kontrol etmek.
2) Çalışma ortamıyla ilgili iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ve çalışma ortamı gözetim sonuçlarının kaydedildiği yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği halinde EK-2’deki örneğine uygun olarak hazırlamak.
3) Çalışanlara yönelik bilgilendirme faaliyetlerini düzenleyerek işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek.
4) Gerekli yerlerde kullanılmak amacıyla iş sağlığı ve güvenliği talimatları ile çalışma izin prosedürlerini hazırlayarak işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek.”
görevlerinin sayıldığı,
Aynı Yönetmeliğin “İş güvenliği uzmanlarının çalışma süreleri” başlıklı 12 nci maddesinin 1 inci fıkrasında ise;
İş güvenliği uzmanları, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:
a) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 10 dakika.
b) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 20 dakika.
c) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 40 dakika.
…”
hükmüne yer verildiği,
Yukarıda anılan hükümler birlikte değerlendirildiğinde; kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuatına göre çalıştırılan ve “iş güvenliği uzmanı” niteliğini haiz personelin, gerekli belgeye sahip olması ve belirlenen çalışma süresine riayet etmesi şartıyla asli görevinin yanı sıra, “iş güvenliği uzmanı” olarak görevlendirilebileceği, bu şekilde görevlendirilen iş güvenliği uzmanlarının, yukarıda yer verilen mevzuatta, “rehberlik”, “risk değerlendirmesi”, “çalışma ortamı gözetimi”, “eğitim, bilgilendirme, kayıt” ve “ilgili birimlerle işbirliği” başlıkları altında tanımlanan görevleri yerine getirmekle yükümlü olduğu ve bu personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme yapılacağı,
Ancak, ………. Belediyesinde iş güvenliği uzmanı unvanını aldıktan sonra, “çalışma ortamıyla ilgili iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ve çalışma ortamı gözetim sonuçlarının kaydedildiği yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği halinde hazırlamak”, “çalışanlara yönelik bilgilendirme faaliyetleri düzenleyerek işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek” gibi görev ve sorumlulukları yerine getirmediği, ilgili Yönetmelikte yer verilen çalışma sürelerini tamamlamadığı ve tüm yıl boyunca söz konusu görev ve sorumluluklara ilişkin herhangi bir çalışma-rapor yayınlamadığı, ayrıca yılın büyük bir kısmında, Başkanlık oluru ile iş mahalli dışında görevlendirildiği görülen Belediye Başkan Yardımcısı ……….’e iş güvenliği uzmanı ilave ödemesi yapılmak suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği,
Söz konusu kamu zararının ortaya çıkması hususunda; 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 ve “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve eki belgelerde imzası bulunan harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumlu olduğu,
görüldüğünden,
………. Belediye Başkan Yardımcısı ……….’e 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda öngörülen hizmet şartını sağlamadığı ve anılan Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukları yerine getirmediği halde, iş güvenliği uzmanı ilave ödemesi yapılması sonucu oluşan ………. TL kamu zararının;
………. TL’sinin Harcama Yetkilisi ………. (……….) ile Gerçekleştirme Görevlisi ……….’a (……….),
………. TL’sinin ise Harcama Yetkilisi ………. (……….) ile Gerçekleştirme Görevlisi ……….’a (……….),
müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine; anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
………. Belediye Başkan Yardımcısı ……….’e 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda öngörülen hizmet şartını sağlamadığı ve anılan Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukları yerine getirmediği halde, iş güvenliği uzmanı ilave ödemesi yapılması suretiyle ………. TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
20.06.2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun “Amaç” başlıklı 1 inci maddesinde;
“Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.” hükmüne yer verildiği,
“Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının (ğ) bendinde; “işveren” unsurunun; “çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar” olarak tanımlandığı,
Anılan maddenin 2 nci fıkrasında;
“İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, bu Kanunun uygulanması bakımından işveren sayılır.” denildiği,
Kanunun “İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri” başlıklı 6 ncı maddesinde;
(1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir. Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilirler.
b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.
c) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlar.
ç) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir.
d) Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakkında; görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanları ve bunların işverenlerini bilgilendirir.
…” hükmüne,
Aynı Kanunun “İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları” başlıklı 8 inci maddesinin yedinci fıkrasında ise;
“Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz.” hükmüne,
yer verildiği,
Ayrıca, 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin “İş güvenliği uzmanlarının görevleri” başlıklı 9 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında, “rehberlik”, “risk değerlendirmesi”, “çalışma ortamı gözetimi”, “eğitim, bilgilendirme ve kayıt” ve “ilgili birimlerle işbirliği” başlıkları altında iş güvenliği uzmanlarının görev tanımlarının yapıldığı, bu görevleri yerine getirmekle yükümlü olduklarının belirtildiği ve “Eğitim, bilgilendirme ve kayıt” başlıklı (ç) bendinde;
“1) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin ilgili mevzuata uygun olarak planlanması konusunda çalışma yaparak işverenin onayına sunmak ve uygulamalarını yapmak veya kontrol etmek.
2) Çalışma ortamıyla ilgili iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ve çalışma ortamı gözetim sonuçlarının kaydedildiği yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği halinde EK-2’deki örneğine uygun olarak hazırlamak.
3) Çalışanlara yönelik bilgilendirme faaliyetlerini düzenleyerek işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek.
4) Gerekli yerlerde kullanılmak amacıyla iş sağlığı ve güvenliği talimatları ile çalışma izin prosedürlerini hazırlayarak işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek.”
görevlerinin sayıldığı,
Aynı Yönetmeliğin “İş güvenliği uzmanlarının çalışma süreleri” başlıklı 12 nci maddesinin 1 inci fıkrasında ise;
İş güvenliği uzmanları, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:
a) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 10 dakika.
b) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 20 dakika.
c) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 40 dakika.
…”
hükmüne yer verildiği,
Yukarıda anılan hükümler birlikte değerlendirildiğinde; kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuatına göre çalıştırılan ve “iş güvenliği uzmanı” niteliğini haiz personelin, gerekli belgeye sahip olması ve belirlenen çalışma süresine riayet etmesi şartıyla asli görevinin yanı sıra, “iş güvenliği uzmanı” olarak görevlendirilebileceği, bu şekilde görevlendirilen iş güvenliği uzmanlarının, yukarıda yer verilen mevzuatta, “rehberlik”, “risk değerlendirmesi”, “çalışma ortamı gözetimi”, “eğitim, bilgilendirme, kayıt” ve “ilgili birimlerle işbirliği” başlıkları altında tanımlanan görevleri yerine getirmekle yükümlü olduğu ve bu personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme yapılacağı,
Ancak, ………. Belediyesinde iş güvenliği uzmanı unvanını aldıktan sonra, “çalışma ortamıyla ilgili iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ve çalışma ortamı gözetim sonuçlarının kaydedildiği yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği halinde hazırlamak”, “çalışanlara yönelik bilgilendirme faaliyetleri düzenleyerek işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek” gibi görev ve sorumlulukları yerine getirmediği, ilgili Yönetmelikte yer verilen çalışma sürelerini tamamlamadığı ve tüm yıl boyunca söz konusu görev ve sorumluluklara ilişkin herhangi bir çalışma-rapor yayınlamadığı, ayrıca yılın büyük bir kısmında, Başkanlık oluru ile iş mahalli dışında görevlendirildiği görülen Belediye Başkan Yardımcısı ……….’e iş güvenliği uzmanı ilave ödemesi yapılmak suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği,
Söz konusu kamu zararının ortaya çıkması hususunda; 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 ve “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve eki belgelerde imzası bulunan harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumlu olduğu,
görüldüğünden,
………. Belediye Başkan Yardımcısı ……….’e 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda öngörülen hizmet şartını sağlamadığı ve anılan Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukları yerine getirmediği halde, iş güvenliği uzmanı ilave ödemesi yapılması sonucu oluşan ………. TL kamu zararının;
………. TL’sinin Harcama Yetkilisi ………. (……….) ile Gerçekleştirme Görevlisi ……….’a (……….),
………. TL’sinin ise Harcama Yetkilisi ………. (……….) ile Gerçekleştirme Görevlisi ……….’a (……….),
müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine; anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?