KARAR

Özel Hizmet Tazminatı

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;

…Belediyesinde tahsildar kadro unvanıyla görev yapan …’a ödenen özel hizmet tazminatının hatalı olduğu görülmüştür.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun zam ve tazminatları düzenleyen 152’nci maddesinde tazminatlarda esas alınan unsurlar ve özel hizmet tazminatlarının üst sınırları belirlenmiştir. Anılan maddenin “Ortak Hükümler” başlıklı bölümünün 1’inci fıkrasında ise; “Bu zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esasları bütün kurumları kapsayacak şekilde ve 154 üncü madde uyarınca katsayının Cumhurbaşkanınca değiştirilmesi durumu hariç yılda bir defa olmak üzere hazırlanır ve Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulur.” hükmüne yer verilmiş olup bu çerçevede 657 sayılı Kanun kapsamına giren kurumlardan aylık alanlara uygulanacak zam ve tazminatlar, 17.04.2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar” esas alınarak ödenmektedir.

04.09.2020 tarihli ve 2020/2931 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2020 yılında da uygulanmasına devam edileceği belirtilen anılan Karar’ın “Diğer Tazminatlar” başlığı altındaki III sayılı cetvelin (G) bölümünde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda belirtilen hizmet sınıflarında çalışıp da özel hizmet tazminatı ile cetvelin diğer sıralarında sayılan tazminatlardan yararlanamayan personele ödenecek özel hizmet tazminat oranları düzenlenmiş olup anılan bölümün (b) sırasının 1 ve 2’nci bentlerinde, “b) Diğer hizmet sınıflarında bulunanlardan;

1- Kadro unvanları Müdür ve Müdür Yardımcısı, Sayman, Şef, Antrenör, Borsa Komiseri, Bölge Amiri, Kısım Amiri, Koruma ve Güvenlik Amiri, Kontrolör, Ekonomist, Danışman, Müşavir, Aktüer, Araştırmacı, Muhasebeci ve Muhasip, Raportör, Uzman, Hukuk Müşaviri, Programcı, Çözümleyici, Bilgisayar İşletmeni, Başkatip, Zabıta Amiri ve Yardımcısı, Zabıta Başkomiseri ve Komiseri, İtfaiye Amiri, İtfaiye Başçavuşu, Çavuşu ve Onbaşısı ile Kontrol Memurları .................................................................. : 50

2- Diğerlerinden;

-8-15 inci derecelerden aylık alanlar........................................ : 48

-Diğer derecelerden aylık alanlar……………………………. : 49” ,

hükmüne yer verilmiştir.

22.02.2007 tarihli ve 26442 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik Ekinde yer alan Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Memur Kadro Kütüğü’nde tahsildar kadrosu Genel İdare Hizmetleri sınıfında en üst derecesi 5 ve en alt derecesi 11 olarak tespit edilmiş olup buna dayanarak … Belediyesi tahsildar kadro unvanının derecesi 5 olarak belirlenmiş ve bu husus memur kadrolarını gösteren K-1 cetvelinde de yer almıştır. Buna göre 2006/10344 sayılı Kararname’nin yukarıda yer verilen III sayılı cetvelinin (G) bölümü uyarınca 5. Dereceli tahsildar kadro unvanlı personelin alacağı özel hizmet tazminatı oranı %49’dur.

Sorgu konusu olayda ise, … tarihinde tahsildar kadrosuna atanan …’a yapılan maaş ödemelerinde özel hizmet tazminatının ilgilinin alması gereken %49 oranı yerine %55 oranı üzerinden hesaplanması suretiyle …-TL kamu zararına neden olunmuştur.

Konunun sorumluluk yönüyle değerlendirilmesine gelince;

Harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin harcama sürecindeki görev ve sorumlulukları 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 32 ve 33’üncü maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan Kanun’un;

“Harcama Talimatı ve Sorumluluk” başlıklı 32’nci maddesinde, “Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ve gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Harcama yetkilileri, harcama talimatının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”,

“Giderin Gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesinde, “Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır. Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.”,

hükümleri yer almaktadır.

Sayıştay Genel Kurulunun 14.06.2007 tarihli ve 5189/1 sayılı Kararı’nın “Sorumlular” başlıklı 3’üncü bölümünde, harcama yetkililerinin ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluklarına yer verilmiş ve ödeme emri belgesini düzenlemekle görevli olan gerçekleştirme görevlilerinin düzenlediği belge ile birlikte harcama sürecindeki diğer belgelerin doğruluğu ve mevzuata uygunluğundan harcama yetkilisi ile birlikte sorumlu oldukları ifade edilmiştir.

Anılan mevzuat uyarınca harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlileri giderin gerçekleşmesi ve harcamanın yapılması süreçlerinde mevzuata uygunluk açısından kontrolleri sağlamakla yükümlüdürler. Yapılan harcama nitelik itibari ile hukuka aykırı ise söz konusu işlemleri yapmaktan kaçınmaları gerekir. Dolayısıyla mevzuata aykırı harcama sürecini yürüten harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin oluşan kamu zararında sorumluluğu bulunmaktadır.

5018 sayılı Kanun’un “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesinde ise, “Muhasebe hizmeti; gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemleridir. Bu işlemleri yürütenler muhasebe yetkilisidir. Memuriyet kadro ve unvanlarının muhasebe yetkilisi niteliğine etkisi yoktur.

Muhasebe yetkilisi, bu hizmetlerin yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumludur. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin muhasebe hizmetleri Hazine ve Maliye Bakanlığınca yürütülür. Muhasebe yetkilileri gerekli bilgi ve raporları düzenli olarak kamu idarelerine verirler.

Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde;

a) Yetkililerin imzasını,

b) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını,

c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,

d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,

Kontrol etmekle yükümlüdür.

Muhasebe yetkilileri, ilgili mevzuatında düzenlenmiş belgeler dışında belge arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması halinde ödeme yapamaz. Belgesi eksik veya hatalı olan ödeme emri belgeleri, düzeltilmek veya tamamlanmak üzere en geç bir iş günü içinde gerekçeleriyle birlikte harcama yetkilisine yazılı olarak gönderilir. Hataların düzeltilmesi veya eksikliklerin giderilmesi halinde ödeme işlemi gerçekleştirilir.

Muhasebe yetkilileri işlemlerine ilişkin defter, kayıt ve belgeleri muhafaza eder ve denetime hazır bulundurur.

Muhasebe yetkilileri, 34 üncü maddenin ikinci fıkrasındaki ödemeye ilişkin hükümler ile bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen ödemeye ilişkin kontrol yükümlülüklerinden dolayı sorumludur. Muhasebe yetkililerinin bu Kanuna göre yapacakları kontrollere ilişkin sorumlulukları, görevleri gereği incelemeleri gereken belgelerle sınırlıdır. (Ek cümle: 22/12/2005-5436/10 md.; Değişik: 24/7/2008-5793/35 md.) Muhasebe yetkililerinin görev ve yetkilerinin yardımcılarına devredilmesine, muhasebe yetkililerinin herhangi bir nedenle görevlerinden ayrılmalarında muhasebe hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin düzenleme yapmaya ve sertifika sınavlarına girmeye hak kazanılması bakımından muhasebe yetkilisi yardımcısı eşiti görevleri belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.

…”,

denilmektedir.

Buna göre muhasebe yetkililerinin görev ve yetkileri çerçevesindeki sorumlulukları yetkililerin imzasını, ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tam olmasını, maddi hata bulunup bulunmadığını ve hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri kontrol etmekle sınırlıdır. Yetkililerin imzasının eksik olması halinde ödeme yapılamayacağı açıkça hüküm altına alınmıştır. Anılan mevzuat hükmü çerçevesinde kendisine atfedilen görevlere aykırı hareket edilmesi sonucunda ortaya çıkan kamu zararından muhasebe yetkililerinin de sorumlu tutulması gerektiği açıktır.

Sorgu konusu olayda, … tarihli ve … nolu ödeme emrinde Gerçekleştirme Görevlisinin imzası olmadığı halde ödeme yaptığı görüldüğünden, Muhasebe Yetkilisi …’ün söz konusu ödeme emriyle sınırlı olarak oluşan kamu zararında sorumluluğu bulunmaktadır.

Bu itibarla, tahsildar kadrosunda görev yapan …’a hatalı özel hizmet tazminatı oranı üzerinden ödeme yapılması suretiyle neden olunan kamu zararı tutarı …-TL’nin;

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Tahsildar) … ve Gerçekleştirme Görevlisi (Zabıta Memuru) …’a,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (Tahsildar) … ve Muhasebe Yetkilisi (Mali Hizmetler Müdürü) …’e,

müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.


Kararla ilgili sorunuz mu var?