Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
2/7/2024
Karar No:
48768
Esas No:
56474
KARAR
Gecikme zammı bedeli ödenmesi.
15 sayılı İlamın 9’uncu maddesi ile; ... ... Belediyesinin çeşitli hizmet birimlerine ait elektrik faturalarının idare tarafından zamanında ödenmemesi nedeniyle kullanım bedellerine ek olarak gecikme zammı bedeli ödenmesi suretiyle sebep olunan ... TL kamu zararının tazminine hükmedilmiştir.
Söz konusu hükme karşı Sorumlu Gerçekleştirme Görevlisi ... tarafından 48768 sayılı dosya kapsamında gönderilen temyiz dilekçesinde özetle;
15.05.2019 tarihli ... faturalarının bankadaki nakit mevcudunun yetersizliği nedeniyle ödenemediğinden gecikme zammına maruz kalındığını,
ifade ederek, ilamda belirtilen ve kendisi aleyhine verilen tazmin hükmünün kaldırılması talebinde bulunmuştur.
Başsavcılık Mütalaasında;
“... Belediyesinin çeşitli hizmet birimlerine ait elektrik faturalarının zamanında ödenmemesi nedeniyle gecikme zammı ödendiği görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun "Tanımlar" başlıklı 3'üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde kamu gideri; "Kanunlarına dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sosyal güvenlik katkı payları, iç ve dış borç faizleri, borçlanma genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından doğan farklar, ekonomik, malî ve sosyal transferler, verilen bağış ve yardımlar ile diğer giderleri, ... ifade eder. " şeklinde tanımlanmıştır.
Anılan Kanun'un "Kamu zararı" başlıklı 71'inci maddesinin ikinci fıkrasında;
"Kamu zararının belirlenmesinde;
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,
Esas alınır." hükmü,
Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'in "Kamu zararının belirlenmesi başlıklı" 6'ncı maddesinde;
"Kamu zararının belirlenmesinde;
g) Kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesi, esas alınır." hükmü
yer almaktadır.
Bu düzenlemelere göre, mevzuatta dayanağı olmayan bir ödemenin yapılması veya kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesi kamu zararıdır.
Bu nedenlerle temyiz talebinin reddi ile ... ... Belediyesi 2019 yılı hesabının 1. Dairede yargılanması sonucu çıkarılan 01.03.2021 tarih ve 15 numaralı ilamın 9. Maddesi ile verilen tazmin hükmünün, tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı mütalâa edilmektedir.”
Denilmiştir.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
15 sayılı İlamın 9’uncu maddesi ile; ... ... Belediyesinin çeşitli hizmet birimlerine ait elektrik faturalarının idare tarafından zamanında ödenmemesi nedeniyle kullanım bedellerine ek olarak gecikme zammı bedeli ödenmesi suretiyle sebep olunan ... TL kamu zararının tazminine hükmedildiği anlaşılmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32’nci maddesinde aynen;
“Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır.
Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.",
“Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesinde;
“Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar.
...”
denilerek harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin görev ve sorumluluklarına dair düzenlenmeler yapılmıştır.
Anılan Kanun’un 71’inci maddesinin birinci fıkrasında ‘kamu zararı’; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır, şeklinde tanımlanmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Amir durumunda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları” başlıklı 10’uncu maddesinin birinci fıkrasında, amirlerin Kanun ve diğer mevzuatta belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan sorumlu oldukları; “Kişisel sorumluluk ve zarar” başlıklı 12’nci maddesinde ise, devlet memurlarının, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek zorunda oldukları ve Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesinin esas olduğu, hüküm altına alınmıştır.
5018 sayılı Kanun’a dayanılarak Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan ve 19.10.2006 tarihli ve 26324 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in ‘Kamu zararının belirlenmesi’ başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde; kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesinin, kamu zararının belirlenmesinde esas alınacağı ifade edilmiştir.
Yapılan incelemede, ... ... Belediyesine ait hizmet birimlerinin 2019 yılının Mayıs ayına ait elektrik kullanımları neticesinde tahakkuk eden elektrik kullanım bedellerinin, idare tarafından zamanında ödenmeyerek kullanım bedellerine ek olarak gecikme zammı bedeli ödenmesine sebep olunduğu görülmüştür.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca; Devlet memurlarının kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik nedeniyle idareye verecekleri zararlardan sorumlu oldukları, idarece yükümlülüklerin mevzuata uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle ödenen gecikme zammının da kamu zararının sebepleri arasında sayıldığı, elektrik kullanım bedellerinin idare tarafından zamanında ödenmeyerek kullanım bedellerine ek gecikme zammı ödenmesi suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği anlaşılmaktadır.
Oluşan kamu zararından, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 32’nci ve 33’üncü maddeleri hükmü uyarınca, ödeme emri belgelerinde imzası olan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, sorumlunun temyiz talebinin REDDİ ile 15 sayılı İlamın 9’uncu maddesi ile verilen ... TL tutarındaki tazmin hükmünün TASDİKİNE, Oybirliğiyle,
6085 sayılı Kanun’un 57’nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 07.02.2024 tarih ve 56474 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
15 sayılı İlamın 9’uncu maddesi ile; ... ... Belediyesinin çeşitli hizmet birimlerine ait elektrik faturalarının idare tarafından zamanında ödenmemesi nedeniyle kullanım bedellerine ek olarak gecikme zammı bedeli ödenmesi suretiyle sebep olunan ... TL kamu zararının tazminine hükmedilmiştir.
Söz konusu hükme karşı Sorumlu Gerçekleştirme Görevlisi ... tarafından 48768 sayılı dosya kapsamında gönderilen temyiz dilekçesinde özetle;
15.05.2019 tarihli ... faturalarının bankadaki nakit mevcudunun yetersizliği nedeniyle ödenemediğinden gecikme zammına maruz kalındığını,
ifade ederek, ilamda belirtilen ve kendisi aleyhine verilen tazmin hükmünün kaldırılması talebinde bulunmuştur.
Başsavcılık Mütalaasında;
“... Belediyesinin çeşitli hizmet birimlerine ait elektrik faturalarının zamanında ödenmemesi nedeniyle gecikme zammı ödendiği görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun "Tanımlar" başlıklı 3'üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde kamu gideri; "Kanunlarına dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sosyal güvenlik katkı payları, iç ve dış borç faizleri, borçlanma genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından doğan farklar, ekonomik, malî ve sosyal transferler, verilen bağış ve yardımlar ile diğer giderleri, ... ifade eder. " şeklinde tanımlanmıştır.
Anılan Kanun'un "Kamu zararı" başlıklı 71'inci maddesinin ikinci fıkrasında;
"Kamu zararının belirlenmesinde;
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,
Esas alınır." hükmü,
Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'in "Kamu zararının belirlenmesi başlıklı" 6'ncı maddesinde;
"Kamu zararının belirlenmesinde;
g) Kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesi, esas alınır." hükmü
yer almaktadır.
Bu düzenlemelere göre, mevzuatta dayanağı olmayan bir ödemenin yapılması veya kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesi kamu zararıdır.
Bu nedenlerle temyiz talebinin reddi ile ... ... Belediyesi 2019 yılı hesabının 1. Dairede yargılanması sonucu çıkarılan 01.03.2021 tarih ve 15 numaralı ilamın 9. Maddesi ile verilen tazmin hükmünün, tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı mütalâa edilmektedir.”
Denilmiştir.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
15 sayılı İlamın 9’uncu maddesi ile; ... ... Belediyesinin çeşitli hizmet birimlerine ait elektrik faturalarının idare tarafından zamanında ödenmemesi nedeniyle kullanım bedellerine ek olarak gecikme zammı bedeli ödenmesi suretiyle sebep olunan ... TL kamu zararının tazminine hükmedildiği anlaşılmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32’nci maddesinde aynen;
“Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır.
Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.",
“Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesinde;
“Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar.
...”
denilerek harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin görev ve sorumluluklarına dair düzenlenmeler yapılmıştır.
Anılan Kanun’un 71’inci maddesinin birinci fıkrasında ‘kamu zararı’; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır, şeklinde tanımlanmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Amir durumunda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları” başlıklı 10’uncu maddesinin birinci fıkrasında, amirlerin Kanun ve diğer mevzuatta belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan sorumlu oldukları; “Kişisel sorumluluk ve zarar” başlıklı 12’nci maddesinde ise, devlet memurlarının, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek zorunda oldukları ve Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesinin esas olduğu, hüküm altına alınmıştır.
5018 sayılı Kanun’a dayanılarak Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan ve 19.10.2006 tarihli ve 26324 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in ‘Kamu zararının belirlenmesi’ başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde; kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesinin, kamu zararının belirlenmesinde esas alınacağı ifade edilmiştir.
Yapılan incelemede, ... ... Belediyesine ait hizmet birimlerinin 2019 yılının Mayıs ayına ait elektrik kullanımları neticesinde tahakkuk eden elektrik kullanım bedellerinin, idare tarafından zamanında ödenmeyerek kullanım bedellerine ek olarak gecikme zammı bedeli ödenmesine sebep olunduğu görülmüştür.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca; Devlet memurlarının kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik nedeniyle idareye verecekleri zararlardan sorumlu oldukları, idarece yükümlülüklerin mevzuata uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle ödenen gecikme zammının da kamu zararının sebepleri arasında sayıldığı, elektrik kullanım bedellerinin idare tarafından zamanında ödenmeyerek kullanım bedellerine ek gecikme zammı ödenmesi suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği anlaşılmaktadır.
Oluşan kamu zararından, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 32’nci ve 33’üncü maddeleri hükmü uyarınca, ödeme emri belgelerinde imzası olan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla, sorumlunun temyiz talebinin REDDİ ile 15 sayılı İlamın 9’uncu maddesi ile verilen ... TL tutarındaki tazmin hükmünün TASDİKİNE, Oybirliğiyle,
6085 sayılı Kanun’un 57’nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 07.02.2024 tarih ve 56474 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Kararla ilgili sorunuz mu var?