Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 8. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/30/2024
Karar No:
58
Esas No:
316
KARAR
Mevzuata aykırı hizmet alımı yapılması
..... Belediyesince mevzuata aykırı şekilde “..... Danışmanlık Hizmet Alımı” yapılması neticesinde ..... TL kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;
Anayasa’nın 128’inci maddesinde;
“Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür.
...” hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, kamu idaresinin yükümlü olduğu kamu hizmetlerine ilişkin asli ve sürekli görevler, kamu görevlileri eliyle icra edilmelidir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Danışmanlık hizmetleri” başlıklı 48’inci maddesinde ise;
“Mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınır.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
İdarelerin danışmanlık hizmeti almasında yasal bir engel bulunmamaktadır. Ancak idareler bu konuda sınırsız bir takdir hakkına sahip değildirler ve 4734 sayılı Kanun’un 48’inci maddesinde sayılan alanların içerisinde kalmak zorundadırlar. Her ne kadar madde metninde yer alan “... ve benzeri...” ibaresi ile, madde metninde yer verilen alanların tüketici bir şekilde sayılmadığı anlaşılsa da, düzenlemenin mahiyeti itibariyle benzer alanların da, özel uzmanlık gerektiren niteliği haiz olması, idarenin personel yasalarıyla istihdam ettiği kadro ve pozisyonlarındaki görevlileri eli ile yerine getirilmesi nitelik ya da nicelik açısından mümkün olmaması gerekir.
Sorgu konusu edilen işin sözleşmesinde “Danışman” olarak anılan ..... adlı kişinin, iş tanımının, birimler arası koordinasyon işlerinin yürütülmesi, birimlere danışmanlık hizmeti verilmesi, plan ve projelerin hazırlanması ve uygulanmasının hizmet gereklerine ve mevzuata uygun şekilde yapılmasının sağlanması şeklinde tarif edildiği ve doğrudan temin yöntemiyle yapılan danışmanlık hizmet alımı işi kapsamında ilgiliye aylık ödemede bulunulduğu görülmüştür. Ancak, iş tanımı olarak ifade edilen idare birimleri arasındaki koordinasyon ve diğer görevler, Anayasa’nın 128’inci maddesinde belirtildiği gibi, kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler olup, bunların kamu görevlileri eliyle yürütülmesi gerekmekte olup söz konusu danışmanlık hizmeti, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Danışmanlık hizmetleri” başlıklı 48’inci maddesinde belirlenen alanların içerisinde yer alabilecek mahiyette bulunmamaktadır.
Ayrıca Savunmada; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 71’inci maddesine göre kamu zararından bahsedebilmek için, kamu kaynağında azalış veya artışa engel olma halinin bulunması gerektiği, fakat sorgu konusu edilen olayda, danışmanlık hizmeti alınan kişiden hizmet alımının yapıldığı, yani yapılan ödemenin karşılıksız kalmadığı ve kamu zararının oluşmadığı belirtilmiş olsa da; yapılan bir giderin kamu zararına yol açmaması için onun sadece bir hizmetin karşılığı olması yeterli olmayıp, alımın ilgili yasal usullere uygun olması gerekir. Aksi durum ilgili yasal düzenlemelerin etkisizleştirilmesi anlamına gelecektir.
Yukarıda bahsi geçen nedenlerle, İdarenin kendi birimleri ve personeli eliyle yürütmesi gereken görevler için dışarıdan danışmanlık hizmeti alımı yapılması sonucu oluşan ..... TL kamu zararının;
.... TL'sinin Harcama Yetkilisi (...) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi (...) ...’ya
... TL'sinin ise Harcama Yetkilisi (...) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi (...) ...’ya
Müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, oy birliğiyle karar verildi.
..... Belediyesince mevzuata aykırı şekilde “..... Danışmanlık Hizmet Alımı” yapılması neticesinde ..... TL kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;
Anayasa’nın 128’inci maddesinde;
“Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür.
...” hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, kamu idaresinin yükümlü olduğu kamu hizmetlerine ilişkin asli ve sürekli görevler, kamu görevlileri eliyle icra edilmelidir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Danışmanlık hizmetleri” başlıklı 48’inci maddesinde ise;
“Mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınır.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
İdarelerin danışmanlık hizmeti almasında yasal bir engel bulunmamaktadır. Ancak idareler bu konuda sınırsız bir takdir hakkına sahip değildirler ve 4734 sayılı Kanun’un 48’inci maddesinde sayılan alanların içerisinde kalmak zorundadırlar. Her ne kadar madde metninde yer alan “... ve benzeri...” ibaresi ile, madde metninde yer verilen alanların tüketici bir şekilde sayılmadığı anlaşılsa da, düzenlemenin mahiyeti itibariyle benzer alanların da, özel uzmanlık gerektiren niteliği haiz olması, idarenin personel yasalarıyla istihdam ettiği kadro ve pozisyonlarındaki görevlileri eli ile yerine getirilmesi nitelik ya da nicelik açısından mümkün olmaması gerekir.
Sorgu konusu edilen işin sözleşmesinde “Danışman” olarak anılan ..... adlı kişinin, iş tanımının, birimler arası koordinasyon işlerinin yürütülmesi, birimlere danışmanlık hizmeti verilmesi, plan ve projelerin hazırlanması ve uygulanmasının hizmet gereklerine ve mevzuata uygun şekilde yapılmasının sağlanması şeklinde tarif edildiği ve doğrudan temin yöntemiyle yapılan danışmanlık hizmet alımı işi kapsamında ilgiliye aylık ödemede bulunulduğu görülmüştür. Ancak, iş tanımı olarak ifade edilen idare birimleri arasındaki koordinasyon ve diğer görevler, Anayasa’nın 128’inci maddesinde belirtildiği gibi, kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler olup, bunların kamu görevlileri eliyle yürütülmesi gerekmekte olup söz konusu danışmanlık hizmeti, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Danışmanlık hizmetleri” başlıklı 48’inci maddesinde belirlenen alanların içerisinde yer alabilecek mahiyette bulunmamaktadır.
Ayrıca Savunmada; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 71’inci maddesine göre kamu zararından bahsedebilmek için, kamu kaynağında azalış veya artışa engel olma halinin bulunması gerektiği, fakat sorgu konusu edilen olayda, danışmanlık hizmeti alınan kişiden hizmet alımının yapıldığı, yani yapılan ödemenin karşılıksız kalmadığı ve kamu zararının oluşmadığı belirtilmiş olsa da; yapılan bir giderin kamu zararına yol açmaması için onun sadece bir hizmetin karşılığı olması yeterli olmayıp, alımın ilgili yasal usullere uygun olması gerekir. Aksi durum ilgili yasal düzenlemelerin etkisizleştirilmesi anlamına gelecektir.
Yukarıda bahsi geçen nedenlerle, İdarenin kendi birimleri ve personeli eliyle yürütmesi gereken görevler için dışarıdan danışmanlık hizmeti alımı yapılması sonucu oluşan ..... TL kamu zararının;
.... TL'sinin Harcama Yetkilisi (...) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi (...) ...’ya
... TL'sinin ise Harcama Yetkilisi (...) ... ile Gerçekleştirme Görevlisi (...) ...’ya
Müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?