Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 5. Daire Kararı
Karar Tarihi:
10/25/2022
Karar No:
4
Esas No:
564
KARAR
Atama
İtfaiye Müdürlüğü ve ardından Fen İşleri Müdürü kadrosuna atanan ………………..’nın atamasının Yönetmeliğe uygun yapılmaması suretiyle ………………. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak,
04.07.2009 gün ve 27278 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in, “Zabıta ve itfaiye personeli” başlıklı 21 inci maddesinde; “Zabıta ve itfaiye personelinin görevde yükselme işlemleri, ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütülür.” denilmiştir.
21.10.2006 gün ve 26326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin “Görevde Yükselme Esasları” başlıklı altıncı bölümünün “Görevde yükselme şartları” başlıklı 19 uncu maddesinde;
“(1) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.
a) İtfaiye şube müdürlüğüne atanabilmek için;
1) Meslekle ilgili yükseköğrenimi bitirmiş veya en az 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak,
2) En az iki yıl itfaiye amiri olarak çalışmış olmak,
3) 1-4 dereceli kadrolara atanmak için 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinde belirtilen süre kadar hizmeti bulunmak,
4) Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,
5) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,
6) Kadro durumu elverişli olmak,
…
gerekir.
(2) Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirler. Bu sürelerin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara yeterli sayıda başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.”
“Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller” başlıklı 47 nci maddesinde;
“(1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde;
f) 15/3/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik,
hükümleri uygulanır.”
düzenlemeleri yapılmıştır.
18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliği’nin“Görevde Yükselmeye İlişkin Esaslar” başlıklı ikinci bölümünün “Öğrenim düzeyi” başlıklı 5 inci maddesinde;
“Devlet memurlarının bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere atanabilmeleri için gerekli olan öğrenim düzeyleri kurumları tarafından çıkarılacak yönetmeliklerinde unvanlar itibariyle gösterilir.
Devlet memurlarının;
a) Müdür, Şube Müdürü, Başmühendis, (…) (1), Araştırmacı, Eğitim Uzmanı, Uzman, Müdür Yardımcısı, Çözümleyici ve bu düzeyde bulunan görevler ile daha üstü görevlere atanabilmeleri için en az dört yıllık yüksek öğrenim,
b) Programcı, Şef, Amir ve bu düzeyde görevlere atanabilmeleri için en az iki yıllık yüksek öğrenim,
c) Memur, Muhasebeci, Bilgisayar İşletmeni, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Şoför ve bu düzeydeki görevlere atanabilmeleri için en az orta öğrenim,
görmüş olmaları şarttır.
Ancak, kurumların kendi yönetmeliklerinde düzenlemeleri kaydıyla, sadece hizmet alanına ilişkin olarak iki yıllık yüksek öğrenim görenlerin müdür ve daha alt görevlere, orta öğrenim üzerine kurumlarınca açılan en az iki yıl süreli mesleki kursları bitirenlerin ise müdür yardımcısı ve daha alt görevlere atanabilmeleri için bu maddede öngörülen öğrenim şartı aranmaz.”
düzenlemeleri yapılmıştır.
Yukarıda yer alan düzenlemelere göre itfaiye müdürüne ilişkin atama Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğe tabi değildir. İtfaiye müdürü 21.10.2006 gün ve 26326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasına tabi olmadığı için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68/B maddesine göre atanacaktır. Ancak aynı Yönetmeliğin 47 nci maddesinde, bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 15.03.1999 günlü ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı belirtildiği için, 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerine bakılması gerekir. Yönetmeliğin “Görevde Yükselmeye İlişkin Esaslar” başlıklı ikinci bölümünün “Öğrenim düzeyi” başlıklı 5 inci maddesinde; müdür ve şube müdürü görevlerine atanabilmeleri için en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olmaları gerektiği, ancak, kurumların kendi yönetmeliklerinde düzenlemeleri kaydıyla, sadece hizmet alanına ilişkin olarak iki yıllık yükseköğrenim görenlerin müdür ve daha alt görevlere atanabilmeleri için bu maddede öngörülen öğrenim şartının aranmayacağı belirtilmiştir. İtfaiye Yönetmeliği’nde itfaiye müdürü olarak atanacak kişilerin bitirmesi gereken okula ilişkin bir düzenleme olmadığına göre itfaiye müdürü olarak atanacak kişinin 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesinde belirtilen şartları sağlamasının yanında en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması gerekir.
Yine, Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 19 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında; “Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.” denilerek daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalar için gerekli şartlar tek tek sayılmıştır. Daire başkanlığı ve itfaiye müdürlüğü için söz konusu şartlar aranmamaktadır.
Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 19 uncu maddesinin 2 nci fıkrası ise 1 inci fıkranın bir açıklaması niteliğindedir. Yani 2 nci fıkra ile 1 inci fıkrada kapsam dışında tutulan itfaiye daire başkanı ve itfaiye müdürü tekrar kapsam içine alınmamaktadır. 2 nci fıkrada; “Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirler. Bu sürelerin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara yeterli sayıda başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” denilerek, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süreler hesaplanırken atanacak personelin kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerinin dikkate alınacağı ve bu sürelerin en az 2 yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şartının arandığı ifade edilmektedir. Bu fıkra ile itfaiye daire başkanlığı ve itfaiye müdürlüğü için de 2 yıl itfaiye teşkilatında çalışma şartı aranması gerekeceği ileri sürülemez. Dolayısıyla, Belediye itfaiye Yönetmeliğinin 2 nci fıkrasına dayanılarak itfaiye müdürlüğüne atanacak personel için en az 2 yıl itfaiye teşkilatında çalışmış olma şartı gerekmemektedir. Zira ilk fıkrada daire başkanı ve itfaiye müdürü istisna tutulmuş, diğerleri içinse 19 uncu maddede sayılan şartların aranacağı belirtilmiştir.
Yukarıda yer alan Kanun ve yönetmelik hükümlerinin değerlendirilmesi sonucunda, bir kişinin itfaiye müdürü olarak atanabilmesi için; en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması, 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesindeki şartları sağlaması gerekmektedir.
Somut olayda, ………………… tarihinde Merkez Verem Savaş Dispanserine açıktan sağlık memuru olarak atanan …………………, 08.01.2010 tarihinde geçici görevlendirme ile ……………… Belediyesine tekniker, 15.04.2012 tarihinde ………………..Belediyesine sağlık memuru, 15.01.2013 tarihinde İtfaiye Müdürü, 22.08.2013 tarihinde Fen İşleri Müdürü olarak atanmıştır. ...... tarihinde ……………….. Üniversitesi ……………… Meslek Yüksekokulundan inşaat teknikeri olarak mezun olmuştur. …… tarihli …………………İnşaat Mühendisliği Üniversitesi inşaat mühendisi diploması bulunmaktadır. Ancak bu diplomaya ait denklik belgesi bulunmadığından dolayı bu mezuniyet belgesi dikkate alınmamıştır.
…………………’nın hizmet cetvelinin incelenmesinde, iki yıllık yükseköğrenim mezunu olduğu görülse de; ilgili personelin 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik’in geçici 3 üncü maddesi, “18.04.1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibariyle iki yıllık yüksek öğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları taktirde 5’inci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yüksek öğrenim mezunu kabul edilirler” hükmü gereğince geçici 3 üncü madde hükmünden yararlanması gerektiği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, 18.12.2021 tarihli Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin 19 uncu maddesinde yapılan değişiklik ile; “İtfaiye daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki diğer kadrolar için ikinci fıkrada belirtilen hizmet sürelerinin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” denilerek, İtfaiye daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki personellerin atanması durumunda “en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması” şartının aranacağı Yönetmelikte açıkça belirtildiğinden konuyla ilgili tüm tereddütler de giderilmiştir.
Bu kapsamda, ilgilinin önceki görev unvanı gözetilerek müdürlük görevini yürüttüğü de anlaşılmaktadır. Fen İşleri Müdürlüğüne Yapılan Atamanın sebebini oluşturan atama tarihinde müdürlük görevini yürütüyor olması da dikkate alındığında hukuken bu kadro için gerekli nitelikleri taşıdığının anlaşılması nedeniyle anılan müdürlüğe atanmasında da herhangi bir sorun görünmemektedir.
Sorumlular savunmalarında, ilgili Yönetmelikler ve 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesinden bahsederek, Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin 19 uncu maddesinin ikinci fıkrasında en az iki yıl çalışma şartı arandığını, madde metninden anlaşılacağı üzere bu şartın Daire Başkanı ve İtfaiye Müdürü kadroları dışındaki kadrolar için aranan bir şart olduğunu, değişik denetim dönemlerinde de bu konunun gündeme geldiğini ancak bu konuda bugüne kadar olumsuz bir rapor düzenlenmediği, bahse konu atamanın soruşturma ve inceleme konusu edildiğini, İçişleri Bakanlığının yaptığı inceleme sonucunda İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığının ……………….. tarih ve ……………….. karar numaralı kararıyla atamanın usulüne uygun olduğunun belirtilerek hakkında soruşturmaya izin verilmediğini, sorguda dayanak gösterilen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kararının henüz o tarihlerde mevcut olmayıp atama tarihlerinden (20.11.2013-15.01.2013) sonra 12.12.2013 tarihinde verildiğini, Belediye İtfaiye Yönetmeliğini düzenleyen iradenin madde hükmünde belirtilen iki yıl çalışma şartından kastının, Daire Başkanı ve İtfaiye Müdürü dışındaki kadrolar için olmalıdır ki, tartışmalara, ihtilaflara, soruşturma, inceleme ve denetimlere konu olan 19 uncu madde hükmünün 18.12.2021 tarihli 31693 nolu Resmi Gazete ile değiştirilerek ikinci bendin bent kaldırıldığını, değişikliğin son hali ile bütün tereddütlerin ortadan kaldırıldığını, bir görevi fiilen yerine getiren kişiye görevin gerektirdiği mali hakları vermemenin Anayasaya aykırı olduğunu belirten yargı kararlarına ters düştüğünü, 24.04.2009-07.04.2014 tarihleri arasında ………………….. Belediyesinde belediye başkan yardımcısı olarak görev yaptığını, İtfaiye Müdürlüğünün de sorumluluğunda bulunduğunu ifade etmişlerdir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında sorumlular tarafından gönderilen savunmalar yerinde görülmüş olup, Belediye tarafından tesis edilen işlem sonucu yapılan ödemelerin kamu zararına yol açmadığı kanaatine varılmıştır.
Bu itibarla, İtfaiye Müdürlüğü ve ardından Fen İşleri Müdürü kadrosuna atanan ………………..’nın atamasının Yönetmeliğe uygun yapılmaması hususu ile ilgili olarak kamu zararı oluşmadığı anlaşılan …………………. TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına;
6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oyçokluğuyla,
karar verildi.
Azınlık Görüşü:
Üye ……………………..’un karşı oy gerekçesi:
“Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin 19 uncu maddesinin ikinci fıkrasında; “Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirler. Bu sürelerin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara yeterli sayıda başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” yer alan hükme göre itfaiye müdürlüğüne atanma anında hizmet süresinin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır.
Diğer yandan, 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik’in geçici 3’üncü maddesinde; “18.04.1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibariyle iki yıllık yüksek öğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları taktirde 5’inci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yüksek öğrenim mezunu kabul edilirler” hükmü bulunmaktadır. Bu maddeye göre de iki yıllık yüksek öğrenim mezunu olanların dört yıllık yüksek öğrenim mezunu kabul edilmesi diğer koşullara sahip olunmasına bağlıdır. Bu bağlamda en az iki yıl itfaiye teşkilatında çalışmışlığı bulunmadığı anlaşılan personelin geçici 3 üncü madde hükmünden yararlanması da mümkün değildir.
İtfaiye Müdürlüğüne atanmada gerekli şartları haiz olmayan personelin bu müdürlük esas alınarak; gerek 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ve gerekse 04.07.2009 gün ve 27278 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik hükümlerine göre müdürlük kadrosuna atanabilmesi sınavda başarılı olunmasına ve dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olmasına bağlı olduğundan, Fen İşleri Müdürlüğüne de yapılan atama mevzuat hükümlerine aykırıdır. Bu kapsamda, idarece tesis edilen atama işlemlerinde mevzuata uyarlılık bulunmadığından Rapora konu edilen kamu zararının sorumlulara ödettirilmesi gerekmektedir.”
İtfaiye Müdürlüğü ve ardından Fen İşleri Müdürü kadrosuna atanan ………………..’nın atamasının Yönetmeliğe uygun yapılmaması suretiyle ………………. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak,
04.07.2009 gün ve 27278 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in, “Zabıta ve itfaiye personeli” başlıklı 21 inci maddesinde; “Zabıta ve itfaiye personelinin görevde yükselme işlemleri, ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütülür.” denilmiştir.
21.10.2006 gün ve 26326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin “Görevde Yükselme Esasları” başlıklı altıncı bölümünün “Görevde yükselme şartları” başlıklı 19 uncu maddesinde;
“(1) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.
a) İtfaiye şube müdürlüğüne atanabilmek için;
1) Meslekle ilgili yükseköğrenimi bitirmiş veya en az 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak,
2) En az iki yıl itfaiye amiri olarak çalışmış olmak,
3) 1-4 dereceli kadrolara atanmak için 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinde belirtilen süre kadar hizmeti bulunmak,
4) Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,
5) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,
6) Kadro durumu elverişli olmak,
…
gerekir.
(2) Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirler. Bu sürelerin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara yeterli sayıda başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.”
“Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller” başlıklı 47 nci maddesinde;
“(1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde;
f) 15/3/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik,
hükümleri uygulanır.”
düzenlemeleri yapılmıştır.
18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliği’nin“Görevde Yükselmeye İlişkin Esaslar” başlıklı ikinci bölümünün “Öğrenim düzeyi” başlıklı 5 inci maddesinde;
“Devlet memurlarının bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere atanabilmeleri için gerekli olan öğrenim düzeyleri kurumları tarafından çıkarılacak yönetmeliklerinde unvanlar itibariyle gösterilir.
Devlet memurlarının;
a) Müdür, Şube Müdürü, Başmühendis, (…) (1), Araştırmacı, Eğitim Uzmanı, Uzman, Müdür Yardımcısı, Çözümleyici ve bu düzeyde bulunan görevler ile daha üstü görevlere atanabilmeleri için en az dört yıllık yüksek öğrenim,
b) Programcı, Şef, Amir ve bu düzeyde görevlere atanabilmeleri için en az iki yıllık yüksek öğrenim,
c) Memur, Muhasebeci, Bilgisayar İşletmeni, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Şoför ve bu düzeydeki görevlere atanabilmeleri için en az orta öğrenim,
görmüş olmaları şarttır.
Ancak, kurumların kendi yönetmeliklerinde düzenlemeleri kaydıyla, sadece hizmet alanına ilişkin olarak iki yıllık yüksek öğrenim görenlerin müdür ve daha alt görevlere, orta öğrenim üzerine kurumlarınca açılan en az iki yıl süreli mesleki kursları bitirenlerin ise müdür yardımcısı ve daha alt görevlere atanabilmeleri için bu maddede öngörülen öğrenim şartı aranmaz.”
düzenlemeleri yapılmıştır.
Yukarıda yer alan düzenlemelere göre itfaiye müdürüne ilişkin atama Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğe tabi değildir. İtfaiye müdürü 21.10.2006 gün ve 26326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasına tabi olmadığı için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68/B maddesine göre atanacaktır. Ancak aynı Yönetmeliğin 47 nci maddesinde, bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 15.03.1999 günlü ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı belirtildiği için, 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerine bakılması gerekir. Yönetmeliğin “Görevde Yükselmeye İlişkin Esaslar” başlıklı ikinci bölümünün “Öğrenim düzeyi” başlıklı 5 inci maddesinde; müdür ve şube müdürü görevlerine atanabilmeleri için en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olmaları gerektiği, ancak, kurumların kendi yönetmeliklerinde düzenlemeleri kaydıyla, sadece hizmet alanına ilişkin olarak iki yıllık yükseköğrenim görenlerin müdür ve daha alt görevlere atanabilmeleri için bu maddede öngörülen öğrenim şartının aranmayacağı belirtilmiştir. İtfaiye Yönetmeliği’nde itfaiye müdürü olarak atanacak kişilerin bitirmesi gereken okula ilişkin bir düzenleme olmadığına göre itfaiye müdürü olarak atanacak kişinin 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesinde belirtilen şartları sağlamasının yanında en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması gerekir.
Yine, Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 19 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında; “Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.” denilerek daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalar için gerekli şartlar tek tek sayılmıştır. Daire başkanlığı ve itfaiye müdürlüğü için söz konusu şartlar aranmamaktadır.
Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 19 uncu maddesinin 2 nci fıkrası ise 1 inci fıkranın bir açıklaması niteliğindedir. Yani 2 nci fıkra ile 1 inci fıkrada kapsam dışında tutulan itfaiye daire başkanı ve itfaiye müdürü tekrar kapsam içine alınmamaktadır. 2 nci fıkrada; “Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirler. Bu sürelerin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara yeterli sayıda başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” denilerek, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süreler hesaplanırken atanacak personelin kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerinin dikkate alınacağı ve bu sürelerin en az 2 yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şartının arandığı ifade edilmektedir. Bu fıkra ile itfaiye daire başkanlığı ve itfaiye müdürlüğü için de 2 yıl itfaiye teşkilatında çalışma şartı aranması gerekeceği ileri sürülemez. Dolayısıyla, Belediye itfaiye Yönetmeliğinin 2 nci fıkrasına dayanılarak itfaiye müdürlüğüne atanacak personel için en az 2 yıl itfaiye teşkilatında çalışmış olma şartı gerekmemektedir. Zira ilk fıkrada daire başkanı ve itfaiye müdürü istisna tutulmuş, diğerleri içinse 19 uncu maddede sayılan şartların aranacağı belirtilmiştir.
Yukarıda yer alan Kanun ve yönetmelik hükümlerinin değerlendirilmesi sonucunda, bir kişinin itfaiye müdürü olarak atanabilmesi için; en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması, 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesindeki şartları sağlaması gerekmektedir.
Somut olayda, ………………… tarihinde Merkez Verem Savaş Dispanserine açıktan sağlık memuru olarak atanan …………………, 08.01.2010 tarihinde geçici görevlendirme ile ……………… Belediyesine tekniker, 15.04.2012 tarihinde ………………..Belediyesine sağlık memuru, 15.01.2013 tarihinde İtfaiye Müdürü, 22.08.2013 tarihinde Fen İşleri Müdürü olarak atanmıştır. ...... tarihinde ……………….. Üniversitesi ……………… Meslek Yüksekokulundan inşaat teknikeri olarak mezun olmuştur. …… tarihli …………………İnşaat Mühendisliği Üniversitesi inşaat mühendisi diploması bulunmaktadır. Ancak bu diplomaya ait denklik belgesi bulunmadığından dolayı bu mezuniyet belgesi dikkate alınmamıştır.
…………………’nın hizmet cetvelinin incelenmesinde, iki yıllık yükseköğrenim mezunu olduğu görülse de; ilgili personelin 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik’in geçici 3 üncü maddesi, “18.04.1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibariyle iki yıllık yüksek öğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları taktirde 5’inci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yüksek öğrenim mezunu kabul edilirler” hükmü gereğince geçici 3 üncü madde hükmünden yararlanması gerektiği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, 18.12.2021 tarihli Belediye İtfaiye Yönetmeliğinin 19 uncu maddesinde yapılan değişiklik ile; “İtfaiye daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki diğer kadrolar için ikinci fıkrada belirtilen hizmet sürelerinin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” denilerek, İtfaiye daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki personellerin atanması durumunda “en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması” şartının aranacağı Yönetmelikte açıkça belirtildiğinden konuyla ilgili tüm tereddütler de giderilmiştir.
Bu kapsamda, ilgilinin önceki görev unvanı gözetilerek müdürlük görevini yürüttüğü de anlaşılmaktadır. Fen İşleri Müdürlüğüne Yapılan Atamanın sebebini oluşturan atama tarihinde müdürlük görevini yürütüyor olması da dikkate alındığında hukuken bu kadro için gerekli nitelikleri taşıdığının anlaşılması nedeniyle anılan müdürlüğe atanmasında da herhangi bir sorun görünmemektedir.
Sorumlular savunmalarında, ilgili Yönetmelikler ve 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesinden bahsederek, Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin 19 uncu maddesinin ikinci fıkrasında en az iki yıl çalışma şartı arandığını, madde metninden anlaşılacağı üzere bu şartın Daire Başkanı ve İtfaiye Müdürü kadroları dışındaki kadrolar için aranan bir şart olduğunu, değişik denetim dönemlerinde de bu konunun gündeme geldiğini ancak bu konuda bugüne kadar olumsuz bir rapor düzenlenmediği, bahse konu atamanın soruşturma ve inceleme konusu edildiğini, İçişleri Bakanlığının yaptığı inceleme sonucunda İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığının ……………….. tarih ve ……………….. karar numaralı kararıyla atamanın usulüne uygun olduğunun belirtilerek hakkında soruşturmaya izin verilmediğini, sorguda dayanak gösterilen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kararının henüz o tarihlerde mevcut olmayıp atama tarihlerinden (20.11.2013-15.01.2013) sonra 12.12.2013 tarihinde verildiğini, Belediye İtfaiye Yönetmeliğini düzenleyen iradenin madde hükmünde belirtilen iki yıl çalışma şartından kastının, Daire Başkanı ve İtfaiye Müdürü dışındaki kadrolar için olmalıdır ki, tartışmalara, ihtilaflara, soruşturma, inceleme ve denetimlere konu olan 19 uncu madde hükmünün 18.12.2021 tarihli 31693 nolu Resmi Gazete ile değiştirilerek ikinci bendin bent kaldırıldığını, değişikliğin son hali ile bütün tereddütlerin ortadan kaldırıldığını, bir görevi fiilen yerine getiren kişiye görevin gerektirdiği mali hakları vermemenin Anayasaya aykırı olduğunu belirten yargı kararlarına ters düştüğünü, 24.04.2009-07.04.2014 tarihleri arasında ………………….. Belediyesinde belediye başkan yardımcısı olarak görev yaptığını, İtfaiye Müdürlüğünün de sorumluluğunda bulunduğunu ifade etmişlerdir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında sorumlular tarafından gönderilen savunmalar yerinde görülmüş olup, Belediye tarafından tesis edilen işlem sonucu yapılan ödemelerin kamu zararına yol açmadığı kanaatine varılmıştır.
Bu itibarla, İtfaiye Müdürlüğü ve ardından Fen İşleri Müdürü kadrosuna atanan ………………..’nın atamasının Yönetmeliğe uygun yapılmaması hususu ile ilgili olarak kamu zararı oluşmadığı anlaşılan …………………. TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına;
6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oyçokluğuyla,
karar verildi.
Azınlık Görüşü:
Üye ……………………..’un karşı oy gerekçesi:
“Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin 19 uncu maddesinin ikinci fıkrasında; “Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirler. Bu sürelerin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara yeterli sayıda başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” yer alan hükme göre itfaiye müdürlüğüne atanma anında hizmet süresinin en az iki yılının itfaiye teşkilatında geçmiş olması şarttır.
Diğer yandan, 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik’in geçici 3’üncü maddesinde; “18.04.1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibariyle iki yıllık yüksek öğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları taktirde 5’inci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yüksek öğrenim mezunu kabul edilirler” hükmü bulunmaktadır. Bu maddeye göre de iki yıllık yüksek öğrenim mezunu olanların dört yıllık yüksek öğrenim mezunu kabul edilmesi diğer koşullara sahip olunmasına bağlıdır. Bu bağlamda en az iki yıl itfaiye teşkilatında çalışmışlığı bulunmadığı anlaşılan personelin geçici 3 üncü madde hükmünden yararlanması da mümkün değildir.
İtfaiye Müdürlüğüne atanmada gerekli şartları haiz olmayan personelin bu müdürlük esas alınarak; gerek 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ve gerekse 04.07.2009 gün ve 27278 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik hükümlerine göre müdürlük kadrosuna atanabilmesi sınavda başarılı olunmasına ve dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olmasına bağlı olduğundan, Fen İşleri Müdürlüğüne de yapılan atama mevzuat hükümlerine aykırıdır. Bu kapsamda, idarece tesis edilen atama işlemlerinde mevzuata uyarlılık bulunmadığından Rapora konu edilen kamu zararının sorumlulara ödettirilmesi gerekmektedir.”
Kararla ilgili sorunuz mu var?