Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 1. Daire Kararı
Karar Tarihi:
5/4/2023
Karar No:
139
Esas No:
10907
KARAR
Kira Artışı
Mülk sahibi … Belediyesi ile … Ltd. Şti. arasında … tarihinde imzalanan … Taşınmazın Yap- İşlet-Devret Modeli ile Eğitim Tesis Alanı Yapımına Ait Sözleşme'nin kira artışını düzenleyen maddesinde otuz yıl olarak belirlenmiş olan kira dönemi içindeki yıllarda esas alınacak kira artış oranı Üretici Fiyat Endeksi “ÜFE (Oniki aylık ortalamalara göre değişim (%) oranı)” şeklinde düzenlenmesine rağmen Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE - on iki aylık ortalamalara göre değişim) oranında kira artışı yapıldığı görülmüştür.
Yap- İşlet-Devret Modeli ile Eğitim Tesis Alanı Yapımına Ait Sözleşme'nin “Sözleşmenin Bedeli” başlıklı 4'üncü maddesinde;
“... Aylık kira bedeli l. yıl için 16.000,00-TL + KDV'dir. Bu kira bedeli her yıl D.İ.E.'nün ÜFE endeksine göre arttırılacaktır. ...” hükmü,
Anılan İşe ait İhale Şartnamesi'nin “İşin Niteliği Nev'i ve Miktarı” başlıklı 2'nci maddesinin “Asgari İstenenler” alt başlığında;
“Mülkiyeti … Belediyesi'ne ait olan … taşınmazın Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile Belediye Encümeninin … gün ve … sayılı kararında belirtilen şartlar çerçevesinde en fazla 30 (Otuz) yıl süreyle İnşaat Yapım Karşılığı Kiralama ve İşletme İhalesi işinde;
3- İstekli, Eğitim Tesis Alanının aylık kira bedeli olarak, ilk yıl için aylık kira bedeli minimum … olarak teklif verecektir.
Belirlenen aylık kira limitleri sözleşme süresinde her yıl için bir önceki yılın aylık kira bedeline ÜFE (Oniki aylık ortalamalara göre değişim (%) oranı) eklenerek Belediye Encümenince belirlenecek bedelin aylık kira bedeli olarak alınması,
...” hükmü
yer almaktadır.
Bu hükümlere göre önceki yıl kira bedelinin her yıl Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Haziran ayına ait Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE - bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılması suretiyle bulunacak tutar sonraki dönem için geçerli olacak kira bedelidir.
Sorumlular savunmalarında her ne kadar Borçlar Kanunu’nun kira bedelinin belirlenmesine ilişkin 344’üncü maddesinde yer alan “Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.” hükmü gereğince Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranında kira artışı yapıldığını ifade etmişlerse de, anılan madde hükmü konut ve çatılı işyeri kiralamalarını içermekte olup; Yap- İşlet-Devret Modeli ile inşa edilen Eğitim Tesis Alanı anılan madde hükmü kapsamında yer almamaktadır.
Anılan İş’e ait kira bedelinin Sözleşme ve Şartname hükümlerine göre önceki yıl kira bedelinin her yıl Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Haziran ayına ait Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE - bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılması suretiyle bulunacak tutarın sonraki dönem için geçerli kira bedeli olarak belirlenmesi gerekirken; İdare tarafından … ve … tarihlerinde Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Haziran Ayı Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE - on iki aylık ortalamalara göre değişim) oranında kira artışı yapılması sonucunda kamu zararı oluşmuştur.
Bu itibarla, … TL kamu zararının sorumlularına müştereken ve müteselsilen ödettirilmesine karar verilmesi gerekmekte ise de; bu tutar … tarihli ve … seri numaralı tahsilat makbuzu ile tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Mülk sahibi … Belediyesi ile … Ltd. Şti. arasında … tarihinde imzalanan … Taşınmazın Yap- İşlet-Devret Modeli ile Eğitim Tesis Alanı Yapımına Ait Sözleşme'nin kira artışını düzenleyen maddesinde otuz yıl olarak belirlenmiş olan kira dönemi içindeki yıllarda esas alınacak kira artış oranı Üretici Fiyat Endeksi “ÜFE (Oniki aylık ortalamalara göre değişim (%) oranı)” şeklinde düzenlenmesine rağmen Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE - on iki aylık ortalamalara göre değişim) oranında kira artışı yapıldığı görülmüştür.
Yap- İşlet-Devret Modeli ile Eğitim Tesis Alanı Yapımına Ait Sözleşme'nin “Sözleşmenin Bedeli” başlıklı 4'üncü maddesinde;
“... Aylık kira bedeli l. yıl için 16.000,00-TL + KDV'dir. Bu kira bedeli her yıl D.İ.E.'nün ÜFE endeksine göre arttırılacaktır. ...” hükmü,
Anılan İşe ait İhale Şartnamesi'nin “İşin Niteliği Nev'i ve Miktarı” başlıklı 2'nci maddesinin “Asgari İstenenler” alt başlığında;
“Mülkiyeti … Belediyesi'ne ait olan … taşınmazın Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile Belediye Encümeninin … gün ve … sayılı kararında belirtilen şartlar çerçevesinde en fazla 30 (Otuz) yıl süreyle İnşaat Yapım Karşılığı Kiralama ve İşletme İhalesi işinde;
3- İstekli, Eğitim Tesis Alanının aylık kira bedeli olarak, ilk yıl için aylık kira bedeli minimum … olarak teklif verecektir.
Belirlenen aylık kira limitleri sözleşme süresinde her yıl için bir önceki yılın aylık kira bedeline ÜFE (Oniki aylık ortalamalara göre değişim (%) oranı) eklenerek Belediye Encümenince belirlenecek bedelin aylık kira bedeli olarak alınması,
...” hükmü
yer almaktadır.
Bu hükümlere göre önceki yıl kira bedelinin her yıl Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Haziran ayına ait Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE - bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılması suretiyle bulunacak tutar sonraki dönem için geçerli olacak kira bedelidir.
Sorumlular savunmalarında her ne kadar Borçlar Kanunu’nun kira bedelinin belirlenmesine ilişkin 344’üncü maddesinde yer alan “Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.” hükmü gereğince Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranında kira artışı yapıldığını ifade etmişlerse de, anılan madde hükmü konut ve çatılı işyeri kiralamalarını içermekte olup; Yap- İşlet-Devret Modeli ile inşa edilen Eğitim Tesis Alanı anılan madde hükmü kapsamında yer almamaktadır.
Anılan İş’e ait kira bedelinin Sözleşme ve Şartname hükümlerine göre önceki yıl kira bedelinin her yıl Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Haziran ayına ait Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE - bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılması suretiyle bulunacak tutarın sonraki dönem için geçerli kira bedeli olarak belirlenmesi gerekirken; İdare tarafından … ve … tarihlerinde Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Haziran Ayı Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE - on iki aylık ortalamalara göre değişim) oranında kira artışı yapılması sonucunda kamu zararı oluşmuştur.
Bu itibarla, … TL kamu zararının sorumlularına müştereken ve müteselsilen ödettirilmesine karar verilmesi gerekmekte ise de; bu tutar … tarihli ve … seri numaralı tahsilat makbuzu ile tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?