Encümen ödeneğinin yersiz ödenmesi



Belediye encümenine birim amirleri arasından seçilecek memur üyelik için, Sözleşmeli Personel …...…’in görevlendirilerek encümen ödeneği verilmesi suretiyle kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak,

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye encümeni” başlıklı 33’üncü maddesinde; Belediye encümeninin, belediye başkanının başkanlığında nüfusu 100.000’in altındaki ilçe belediyeleri için belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği iki üye, mali hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği bir üye olmak üzere beş kişiden oluşacağı hüküm altına alınmıştır.

Aynı Kanun’un “Encümen üyelerine verilecek ödenek” başlıklı 36’ncı maddesinde; nüfusu 10.001-50.000’e kadar olan belediyelerde 4.500 gösterge rakamının Devlet memurları için belirlenen aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık brüt ödenek verileceği ve encümenin memur üyelerine bu tutarların yarısının ödeneceği ifade edilmiştir.

Ayrıca bahse konu Kanun’un “Norm kadro ve personel istihdamı” başlıklı 49’uncu maddesinde; belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık veterinerlik teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personelin yıllık sözleşme ile çalıştırılabileceği ve çalıştırılacak personele her ne ad altında olursa olsun sözleşme ücreti dışında herhangi bir ödeme yapılamayacağı belirtilmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “İstihdam şekilleri” başlıklı 4’üncü maddesinde; kamu hizmetlerinin memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler eliyle gördürüleceği hükmüne yer verilmiş olup, hükmün devamında ise istihdam şekillerinin tanımları yapılmıştır.

28.06.1978 tarih ve 16330 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar”ın 6’ncı maddesinde; ilgililerin sözleşmelerinde belirtilen görev dışında başka bir işte çalıştırılamayacağı kararlaştırılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde; belediye encümeni oluşturulurken memur üyelerin belediye başkanı tarafından birim amirlerinden seçileceği, sözleşmeli personelin mevzuatta sayılan alan ve unvanlarda çalıştırılabileceği, 657 sayılı Kanun’da memur ve sözleşmeli personel ayrımının net bir şekilde yapıldığı ve sözleşmeli personelin sözleşmelerinde belirtilen görevler dışında hiçbir işte çalıştırılamayacağı görülmektedir.

Yapılan incelemede, 2021 yılında …...… Belediyesinde Belediye Encümeni’nin Belediye Başkanı hariç iki üyesinin bulunduğu, bunlardan birisinin Yazı İşleri Müdür Vekili diğerinin ise Sözleşmeli Personel …...… olduğu görülmektedir. Savunmalarda, Belediye bünyesinde yetişmiş personel bulunmadığı ve mali hizmetler birim amiri olduğu için …...…’in encümen üyesi olarak görevlendirildiği belirtilmiş olsa da, kayyum yönetiminin tesis edildiği belediyelere 5393 sayılı Kanun’un 45’inci maddesinin ikinci fıkrasında bulunan “başkan vekili görevlendirilen belediyelerde bütçe ve muhasebe iş ve işlemleri valilik onayı ile defterdarlığa veya mal müdürlüğüne gördürülebilir.” hükmünün uygulanma imkanı bulunmaktadır. Bu çerçevede, …...… Valiliğinin 20.09.2019 tarih ve E-60049340-250-13962 sayılı yazısı ile …...… Belediyesinin bütçe ve muhasebe iş ve işlemlerinin …...… İlçe Mal Müdürlüğünce yürütülmesine karar verilmiştir. Bu doğrultuda, aynı zamanda …...… ilçesinde Mal Müdür Vekili olarak görev yapan …...… ; …...… Belediyesi Mali Hizmetler Birim Amirliğine vekalet etmiş ve kendisine bu görevi dolayısıyla belediye bütçesinden vekalet ücreti ödenmiştir. Dolayısıyla 2021 yılında mali hizmetler birim amirliği görevini yürütmeyen Sözleşmeli Personel …...…’in, birim amiri olduğu gerekçesiyle belediye encümeni olarak seçilmesi uygun değildir.

Bunun yanında, savunmalarda 5018 sayılı Kanun’un 71’inci maddesinin “g” bendinde bulunan “mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması” hükmünün, sadece mal ve hizmet alımları nedeniyle yapılan ödemeler sonucunda meydana gelebileceği iddia edilmiştir. Bahse konu mevzuat maddesinin (a), (b) ve (d) bentlerinde mal ve hizmet alımlarıyla ilgili özellikli durumlara yer verilmiş olup (g) bendinde; kamu görevlilerinin tüm karar, işlem ve eylemlerinin mevzuat hükümlerine uygunluğu aranmaktadır. Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılmasının sadece mal ve hizmet alımlarına sirayet edecek şekilde daraltılıp yorumlanmasının kanunun sözüne aykırılık teşkil edeceği değerlendirildiğinden, savunmanın bu yönüyle kabul edilmesi mümkün değildir.

Ayrıca savunmalarda, kamu zararından bahsedilebilmesi için zorunlu şart olan kasıt, kusur ve ihmalin kendilerince yapılan ödeme işleminde söz konusu olmadığı iddia edilmiş olsa da; somut olayda mevzuatta yer alan düzenlemelere aykırı işlem tesis edilerek, kasıt, kusur veya ihmal yoluyla fazla ödemede bulunulmasına neden olunmuştur.

Bunlara ek olarak savunmalarda encümen toplantısına kim katılsaydı o kişiye bu ödemenin yapılacağı gerekçesiyle sorgu konusu ödemenin belediye bütçesine ilave yük getirmediğinden bahsedilmiştir. İdarenin kanuniliği ilkesi gereği, idarelerin karar, işlem ve eylemlerinin mevzuat hükümlerine uygun olması gerekmektedir. Uyuşmazlık konusu olayda ise, sözleşmeli personel mevzuata aykırı şekilde belediye encümeni olarak görevlendirilerek kendisine ödeme yapılmıştır. Dolayısıyla, mevzuata aykırı söz konusu işlem sonucu yapılan ödemeler kamu zararı oluşturduğundan, savunmaların kabul edilebilmesi mümkün değildir.

Bu itibarla, yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde belediye encümen üyeliğine seçilen Sözleşmeli Personel …...…’in mevzuata aykırı şekilde encümen ödeneği alması sonucu oluşan toplam …...… TL kamu zararının, Harcama Yetkilisi (...) .... ve Gerçekleştirme Görevlisi (...) ...'a

Müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, oy birliğiyle karar verildi.