Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
2/14/2024
Karar No:
53221
Esas No:
56479
KARAR
Konu: Mevzuata aykırı olarak müdür kadrosuna yapılan atama.
32 sayılı ilamın 8. maddesi ile, asaleten atama şartlarını taşımadığı halde Mali Hizmetler Müdürü kadrosuna, daha sonra ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürü kadrosuna atanan ...’a, müdür kadrosunun özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödeme kalemlerindeki fark kadar fazla ödeme yapılması suretiyle ...- TL kamu zararının sorumlularca tazminine hükmedilmiştir.
Harcama Yetkilisi ... ile Diğer Sorumlu ...’un ortak temyiz dilekçelerinde özetle;
“Belediye personellerinden ...’ın ... tarihli ve 358 sayılı yazı ile Mali Hizmetler Müdür Vekili olarak görevlendirildiği, anılan tarihten itibaren Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğüne atandığı tarih olan ... tarihine kadar Muhasebe Yetkilisi sıfatıyla Belediye Encümeninde Encümen Üyesi olarak görev yapmış olduğu, 28/04/2018 tarihli ve 659 sayılı Başkanlık oluru ile 1. Dereceli Belediye Başkan Yardımcılığı görevine atanan ...’ın bu görevinde en az 6 ay kaldıktan sonra ... tarihli ve 143 sayılı yazı ile Belediye Memur Norm Kadrosunda münhal bulunan 1. Dereceli Mali Hizmetler Müdürlüğü kadrosuna atandığı, Atanmış olduğu görevini tüm mali ve idari sorumlulukları ile icra ettiği, Personele ödenen özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödemelerin bu görevi fiilen icra etmesi sebebiyle yapıldığı,
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Madde 18 - “Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır. Şekil ve şartlan kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar; olağanüstü hallerde vatandaşlardan istenecek hizmetler; ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmaları, zorla çalıştırma sayılmaz.” Hükmünün yer aldığı
ifade edilmiş olup; Bu hükme istinaden Daire kararının kaldırılması talep edilmiştir.
Başsavcılık Mütalaasında;
“... ... Belediyesi 2021 yılı hesabının 6. Dairede yargılanması sonucunda düzenlenen 12.1.2023 tarihli karar ve 32 sayılı İlamın 8. maddesi kararlarına karşı sorumlulardan, ... ve ...'un ilgi yazıları ile Başsavcılığımıza gönderilen temyiz talebi içeren dilekçesi incelendi.
Dairesince; ilgili mevzuatta aranan şartları haiz olmamasına rağmen, Mali Hizmetler Müdürlüğü ve daha sonra ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğüne asaleten atanan ...'a müdürlük kadrosuna ait özel hizmet tazminatı, yan ödeme ve ek ödemenin yapılması suretiyle neden olunan kamu zararının sorumlulardan tazminine karar verilmiştir.
Sorumlular savunmasında, ... Belediye Başkanlığında, Belediye Başkan Yardımcısı olarak görev yaptıktan sonra, Mali Hizmetler Müdürlüğüne daha sonra da Kültür ve Sosyal İşler Müdürü olarak ataması yapılan ...'a filen bu görevleri yapması nedeniyle özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödemelerin ödendiğini belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep edilmektedir.
... belediye bünyesinde muhasebeci olarak görev yaparken, Belediye Başkan Yardımcısı kadrosuna, ardından ... tarihinde asaleten Mali Hizmetler Müdürü kadrosuna, ... tarihinde ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürü kadrosuna atanmıştır.
Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik kapsamı dışında bulunan başkan yardımcılığı gibi üst görevlerde en az altı ay süreyle çalışmış olanlar, aranan diğer şartları taşımaları kaydıyla yönetim hizmetleri grubunda, yer verilen müdür kadrosuna sınavsız atanabilmektedir. Ancak müdür kadrosuna sınavsız atanacak personelin Yönetmelik'te belirtilen diğer şartlarla ' birlikte, en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması veya 18.04.1999 tarihinde görevde bulunmak şartı ile anılan tarihten önce iki yıllık yükseköğrenim mezuniyetinin elde edilmesi gerekmektedir.
...'ın Hizmet Döküm Cetvelinde 07.07.2005 tarihinde ... Üniversitesi ... Meslek Yüksekokulundan mezun olduğu görülmüştür. Dolayısıyla ... 18.04.1999 tarih itibariyle iki yıllık yükseköğrenim mezunu olma şartını taşımamaktadır.
07.07.2005 tarihinde Yüksekokul mezuniyeti bulunan ...'ın, anılan Yönetmeliğin 7'nci maddesinde sayılan, müdür kadrosuna atanmak için atandığı tarihte aranan şartlardan "fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu olmak" şartını taşımadığından, müdür ile muhasebeci kadrosu arasındaki özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödeme kalemlerindeki fark kadar İdarece fazla tutarda ödeme yapılması suretiyle kamu zararına neden olunduğu değerlendirilmektedir.
Buna göre, gerekçeli Daire kararının korunmasının uygun olacağı düşünülmektedir.” Denilmektedir.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
657 sayılı Devlet Memurları Kanunumun “Derece yükselmesinin usul ve şartları” başlıklı 68/B maddesinde, “Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç, sınıfların 1. 2. 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule, göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.
(Değişik ikinci paragraf: 13/2/20i 1 - 6111/10] md.) Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin;
a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl,
b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300'den az olanlar için en az 10 yıl,
c) 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl,
hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır. Dört yıldan az süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edilir...)" hükmü yer almaktadır.
04.07.2009 tarih ve 27270 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik'in;
“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, "Bu Yönetmelik, il özel idareleri, belediyeler ve. bu idarelerin bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese, işletme ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi olarak görev yapan personelden, görevde yükselme suretiyle atanacaklar ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki ve teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara, unvan değişikliği suretiyle atanacakları kapsar.",
“Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar’ başlıklı 5’inci maddesinde, “(1) Görevde yükselmeye tabi kadrolar şunlardır:
a) Yönetim hizmetleri grubu;
1) Müdür,
“Görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde, “ l)Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasında sayılan unvanlara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aşağıdaki özel şartlar aranır.
a) Müdür kadrosuna atanabilmek için;
yılı Kanunun 68 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,
2)Fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
“Hizmet grupları arasında geçişler” başlıklı 20’nci maddesinin (c) fıkrasında ise, “Bu Yönetmelik kapsamı dışında bulunan daha üst görevlerde, en az altı ay süreyle çalışmış olanlar, aranan şartları taşımaları kaydıyla, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan "yönelim”, “araştırma-planlama” ve '‘hukuk” hizmetleri gruplarında gösterilen kadrolara sınavsız atanabilir. Bu Yönetmelik kapsamındaki diğer kadrolara sınavsız atanmak için altı ay çalışmış olmak şartı aranmaz'',
hükümleri yer almaktadır.
Anılan Yönetmelik’in “Geçici hükümler" başlıklı Geçici V. maddesinin birinci fıkrasında: “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 18/4/1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibarıyla iki yıllık yükseköğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları takdirde 7’nci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edilir." denilmektedir.
Anılan mevzuat uyarınca, Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in kapsamı dışında bulunan başkan yardımcılığı gibi üst düzey görevlerde en az altı ay süreyle çalışmış olanlar, aranan diğer şartları taşımaları kaydıyla yönetim hizmetleri grubunda yer verilen müdür kadrosuna sınavsız olarak atanabilmektedir. Ancak, bu şekilde atanacak personelin Yönetmelikte belirtilen diğer şartlarla birlikte en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması veya 18.04.1999 tarihinde görevde bulunmak şartıyla anılan tarihten önce iki yıllık yükseköğrenim mezuniyetinin bulunması gerekmektedir.
Somut olayda, Belediyede muhasebeci kadrosunda görev yapan ve 26.04.2018 tarihinde Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilen ..., 15.02.2019 tarihinde asaleten Mali Hizmetler Müdürlüğü kadrosuna, 05.07.2021 tarihinde ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğüne atanmışsa da, adı geçenin 07.07.2005 tarihinde ... Üniversitesi ... Meslek Yüksekokulundan 2 yıllık yükseköğrenim görerek mezun olduğu anlaşıldığından, anılan Yönetmelik’in 7'nci maddesinde ifade edilen “fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu olmak" şartı karşılanmamış olup, bu minvalde bahse konu personelin müdür kadro unvanına atanması mevzuata aykırıdır. Bu suretle ilgiliye müdür ile muhasebeci kadrosu arasındaki özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödeme kalemlerindeki fark kadar fazla ödeme yapılması sonucunda ...-TL kamu zararına neden olunmuştur.
Her ne kadar savunmalarda, ...’ın 18.04.1999 tarihinde görevde bulunması ve yüksekokul mezunu olması nedeniyle atamanın yapıldığı ifade edilmişse de, 2 yıllık yükseköğrenim mezuniyetinin bu kapsamda değerlendirilebilmesi için kişinin 18.04.1999 tarihinde görevde bulunması şartı yeterli olmayıp, aynı zamanda söz konusu tarih itibariyle 2 yıllık yükseköğrenim mezuniyetinin de bulunması gerekmektedir. Bu nedenle savunmaları kabul etmek mümkün bulunmamaktadır.
Bu itibarla, sorumluların iddialarının reddedilerek, 32 sayılı ilamın 8. maddesi ile ...- TL’ye verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, (Üye ... ve Üye ...’in ayrışık görüşlerine karşı) oyçokluğu ile,
Karar verildiği 14.02.2024 tarih ve 56479 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Üye ...’ın karşı oy gerekçesi
Dairenin tazmin kararında hem atamayı gerçekleştiren Belediye Başkanı ... hem de mevcut Belediye Başkanı ... sorumlu tutulmaktadır. Oysa ki yasal düzenlemelere aykırı atama nedeniyle oluşan kamu zararından, sadece atama işlemini gerçekleştiren Belediye Başkanı ...’un sorumlu olması gerekir. Bu nedenle mevcut Belediye Başkanı ...’a sorumluluk tevcihi usul ve yasaya aykırı olup Daire kararının bu yönüyle bozulması gerekir.
Üye ...’in karşı oy gerekçesi
...’ın; 07.07.2005 tarihinde ... Üniversitesi 2 yıllık Meslek yüksek Okulunu bitirdiği, 01.08.1984 tarihinde açıktan muhasip, 26.04.2018 tarihinde Belediye Başkan Yardımcısı, 15.02.2019 tarihinde Mali Hizmetler, 05.07.2021 tarihinde ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürü kadrosuna atandığı, dosya münderecatından anlaşılmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesinin (B) fıkrasında; “Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç sınıfların 1, 2, 3 ve 4’üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabileceği” dört yıldan az süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edileceği belirtilmiştir. ..., 26.04.2018 tarihinde atandığı “Belediye Başkan Yardımcısı” kadrosu için öngörülen hizmet ve eğitim şartını sağlamaktadır. (Atandığı tarih itibariyle 33 yılı aşkın kamu hizmeti bulunmaktadır.)
..., iki yıllık yükseköğrenimden 07.07.2005 tarihinde mezun olmasına rağmen 04.07.2009 tarih ve 27278 sayılı, 02.07.2020 tarih ve 31173 sayılı Resmî Gazetelerde yayımlanarak yürürlüğe giren; Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in Geçici 1’nci maddesinde belirtilen 18.04.1999 tarihi itibariyle iki yıllık yükseköğrenimden mezun olma şartı, aynı yönetmeliklerde; Belediye Başkan Yardımcısı kadrosunun görevde yükselmeye tabi kadrolar arasında sayılmaması nedeniyle bu şarta tabi olmayacak, bu kadroya yapılacak atamalarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesinin (B) fıkrasının hükümleri uygulanacaktır.
Mali Hizmetler ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü kadrosu Yönetmelik’te görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar arasında sayılmıştır. 02.07.2020 tarih ve 31173 sayılı Resmî Gazetelerde yayımlanarak yürürlüğe giren; Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Hizmet grupları arasında geçişler” başlıklı 19’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde; “... Yerel yönetimlerde ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya daha alt düzeydeki görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan genel hükümlere göre atama yapılabilir” fıkrasının (c) bendinde, “Bu Yönetmelik kapsamı dışında bulunan daha üst görevlerde en az altı ay süreyle çalışmış olanlar, alt görevlerde çalışma süresi şartı hariç olmak üzere, aranan diğer özel şartları taşımaları kaydıyla, 5 inci maddede yer alan yönetim hizmetleri grubu, araştırma, planlama ve savunma hizmetleri grubu ve hukuk hizmetleri grubunda gösterilen kadrolar ile unvan değişikliğine tabi kadrolara sınavsız, genel hükümlere göre atanabilirler…”
Kazanılmış haklar başlıklı 21’inci maddesinde; “(1) Bu Yönetmelik kapsamında bulunan unvanları, daha önce ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kazananların ve bu kadrolara atananların hakları saklıdır”. denilmiştir.
..., Belediye Başkan yardımcılığı kadrosunda altı aydan fazla çalıştıktan sonra Mali Hizmetler Müdürlüğü ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlükleri kadrolarına atanmıştır. Bu müdürlükler, Belediye Başkan Yardımcılığı kadrosuna bağlı olarak çalışılan alt görevler olması nedeniyle bu müdürlüklere geçiş şeklindeki atamalarda mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
5018 sayılı Kanunun 71 inci maddesinde kamu zararı; “… mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanmıştır.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında Kamu zararının belirlenmesinde esas alınacak kriterler;
“a) İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması,
b) Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması,
c) Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulması,
d) İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması,
e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,
f) (Mülga: 22/12/2005-5436/10 md.)
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,”
Şeklinde belirlenmiştir.
Yakarıda yer verdiğimiz 5018 sayılı Kanunu’nun 71’inci maddesi gereğince ilgiliye yaptığı görev nedeniyle yapılan ödemeleri “Kamu Zararı” olarak değerlendirmek mümkün değildir.
2018 yılında yapılan bir atama nedeniyle 2021 yılındaki görevin gereği yapılan ödemelerle ilgili olarak, 2018 yılında görevde olan yöneticiler ile 2021yılındaki ilgililere bu atama nedeniyle atamanın mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle mali yönden bir sorumluluk yüklenmesi 5018 sayılı Kanunu’nun 71’nci maddesi gereğince mümkün gözükmemektedir.
04.07.2009 tarih ve 27278 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’te “Belediye Başkan Yardımcısı” kadrosu, görevde yükselmeye tabi kadrolar arasında sayılmamakla beraber, Mali Hizmetler Müdürlüğü ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlükleri, görevde yükselmeye tabi kadrolar arasında sayılmıştır. ..., belediye başkan yardımcılığı kadrosunda altı aydan fazla çalıştıktan sonra Mali Hizmetler Müdürlüğü ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlükleri kadrolarına atanmıştır. Bu müdürlükler, Belediye Başkan Yardımcılığı kadrosuna bağlı olarak çalışılan alt görevler olması nedeniyle bu müdürlüklere geçiş şeklindeki atamalarda mevzuata aykırılık bulunmamaktadır. Bu işlem nedeniyle “Kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmamıştır.”
Dosya münderecatından; belediye başkan yardımcılığı kadrosuna atama için gerekli şartları taşıdığı değerlendirilen ilgiliye yaptığı görev nedeniyle yapılan ödemeler, 5018 sayılı Kanunu’nun 71’inci maddesinde belirtilen “Kamu Zararı” tanımına girmemektedir.
Diğer yandan kamu idaresi tarafından bu atamanın sonucunda; ...’ın görevini yerine getirmediği yönünde düzenlenmiş bir tutanak ve hakkında başlatılmış inceleme ve soruşturmanın da mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Yapılan ödemeler, fiilen yapılan görevin karşılığı ödemelerdir. Bu kadro için başka bir personele bu müdürlüğe ilişkin ödeme yapıldığına ilişkin bir tespit de mevcut değildir. Görevin yetki ve sorumluluğunu taşıyan bu görev nedeniyle ilgiliye yapılmış olan ödemeleri kamu zararı olarak nitelendirmek hukuken mümkün değildir. Yukarıda yer verilen mevzuat ve izahat muvacehesinde yapılan ödemenin mevzuata uygun olduğu değerlendirilmektedir. Bu nedenle verilen tazmin hükmüne ilişkin daire kararının “Refi” gerektiği gerekçesiyle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.
32 sayılı ilamın 8. maddesi ile, asaleten atama şartlarını taşımadığı halde Mali Hizmetler Müdürü kadrosuna, daha sonra ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürü kadrosuna atanan ...’a, müdür kadrosunun özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödeme kalemlerindeki fark kadar fazla ödeme yapılması suretiyle ...- TL kamu zararının sorumlularca tazminine hükmedilmiştir.
Harcama Yetkilisi ... ile Diğer Sorumlu ...’un ortak temyiz dilekçelerinde özetle;
“Belediye personellerinden ...’ın ... tarihli ve 358 sayılı yazı ile Mali Hizmetler Müdür Vekili olarak görevlendirildiği, anılan tarihten itibaren Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğüne atandığı tarih olan ... tarihine kadar Muhasebe Yetkilisi sıfatıyla Belediye Encümeninde Encümen Üyesi olarak görev yapmış olduğu, 28/04/2018 tarihli ve 659 sayılı Başkanlık oluru ile 1. Dereceli Belediye Başkan Yardımcılığı görevine atanan ...’ın bu görevinde en az 6 ay kaldıktan sonra ... tarihli ve 143 sayılı yazı ile Belediye Memur Norm Kadrosunda münhal bulunan 1. Dereceli Mali Hizmetler Müdürlüğü kadrosuna atandığı, Atanmış olduğu görevini tüm mali ve idari sorumlulukları ile icra ettiği, Personele ödenen özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödemelerin bu görevi fiilen icra etmesi sebebiyle yapıldığı,
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Madde 18 - “Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır. Şekil ve şartlan kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar; olağanüstü hallerde vatandaşlardan istenecek hizmetler; ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmaları, zorla çalıştırma sayılmaz.” Hükmünün yer aldığı
ifade edilmiş olup; Bu hükme istinaden Daire kararının kaldırılması talep edilmiştir.
Başsavcılık Mütalaasında;
“... ... Belediyesi 2021 yılı hesabının 6. Dairede yargılanması sonucunda düzenlenen 12.1.2023 tarihli karar ve 32 sayılı İlamın 8. maddesi kararlarına karşı sorumlulardan, ... ve ...'un ilgi yazıları ile Başsavcılığımıza gönderilen temyiz talebi içeren dilekçesi incelendi.
Dairesince; ilgili mevzuatta aranan şartları haiz olmamasına rağmen, Mali Hizmetler Müdürlüğü ve daha sonra ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğüne asaleten atanan ...'a müdürlük kadrosuna ait özel hizmet tazminatı, yan ödeme ve ek ödemenin yapılması suretiyle neden olunan kamu zararının sorumlulardan tazminine karar verilmiştir.
Sorumlular savunmasında, ... Belediye Başkanlığında, Belediye Başkan Yardımcısı olarak görev yaptıktan sonra, Mali Hizmetler Müdürlüğüne daha sonra da Kültür ve Sosyal İşler Müdürü olarak ataması yapılan ...'a filen bu görevleri yapması nedeniyle özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödemelerin ödendiğini belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep edilmektedir.
... belediye bünyesinde muhasebeci olarak görev yaparken, Belediye Başkan Yardımcısı kadrosuna, ardından ... tarihinde asaleten Mali Hizmetler Müdürü kadrosuna, ... tarihinde ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürü kadrosuna atanmıştır.
Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik kapsamı dışında bulunan başkan yardımcılığı gibi üst görevlerde en az altı ay süreyle çalışmış olanlar, aranan diğer şartları taşımaları kaydıyla yönetim hizmetleri grubunda, yer verilen müdür kadrosuna sınavsız atanabilmektedir. Ancak müdür kadrosuna sınavsız atanacak personelin Yönetmelik'te belirtilen diğer şartlarla ' birlikte, en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması veya 18.04.1999 tarihinde görevde bulunmak şartı ile anılan tarihten önce iki yıllık yükseköğrenim mezuniyetinin elde edilmesi gerekmektedir.
...'ın Hizmet Döküm Cetvelinde 07.07.2005 tarihinde ... Üniversitesi ... Meslek Yüksekokulundan mezun olduğu görülmüştür. Dolayısıyla ... 18.04.1999 tarih itibariyle iki yıllık yükseköğrenim mezunu olma şartını taşımamaktadır.
07.07.2005 tarihinde Yüksekokul mezuniyeti bulunan ...'ın, anılan Yönetmeliğin 7'nci maddesinde sayılan, müdür kadrosuna atanmak için atandığı tarihte aranan şartlardan "fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu olmak" şartını taşımadığından, müdür ile muhasebeci kadrosu arasındaki özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödeme kalemlerindeki fark kadar İdarece fazla tutarda ödeme yapılması suretiyle kamu zararına neden olunduğu değerlendirilmektedir.
Buna göre, gerekçeli Daire kararının korunmasının uygun olacağı düşünülmektedir.” Denilmektedir.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
657 sayılı Devlet Memurları Kanunumun “Derece yükselmesinin usul ve şartları” başlıklı 68/B maddesinde, “Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç, sınıfların 1. 2. 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule, göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.
(Değişik ikinci paragraf: 13/2/20i 1 - 6111/10] md.) Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin;
a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl,
b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300'den az olanlar için en az 10 yıl,
c) 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl,
hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır. Dört yıldan az süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edilir...)" hükmü yer almaktadır.
04.07.2009 tarih ve 27270 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik'in;
“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, "Bu Yönetmelik, il özel idareleri, belediyeler ve. bu idarelerin bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese, işletme ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi olarak görev yapan personelden, görevde yükselme suretiyle atanacaklar ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki ve teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara, unvan değişikliği suretiyle atanacakları kapsar.",
“Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar’ başlıklı 5’inci maddesinde, “(1) Görevde yükselmeye tabi kadrolar şunlardır:
a) Yönetim hizmetleri grubu;
1) Müdür,
“Görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde, “ l)Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasında sayılan unvanlara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aşağıdaki özel şartlar aranır.
a) Müdür kadrosuna atanabilmek için;
yılı Kanunun 68 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,
2)Fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
“Hizmet grupları arasında geçişler” başlıklı 20’nci maddesinin (c) fıkrasında ise, “Bu Yönetmelik kapsamı dışında bulunan daha üst görevlerde, en az altı ay süreyle çalışmış olanlar, aranan şartları taşımaları kaydıyla, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan "yönelim”, “araştırma-planlama” ve '‘hukuk” hizmetleri gruplarında gösterilen kadrolara sınavsız atanabilir. Bu Yönetmelik kapsamındaki diğer kadrolara sınavsız atanmak için altı ay çalışmış olmak şartı aranmaz'',
hükümleri yer almaktadır.
Anılan Yönetmelik’in “Geçici hükümler" başlıklı Geçici V. maddesinin birinci fıkrasında: “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 18/4/1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibarıyla iki yıllık yükseköğrenim mezunu olanlar, diğer koşullara sahip oldukları takdirde 7’nci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edilir." denilmektedir.
Anılan mevzuat uyarınca, Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in kapsamı dışında bulunan başkan yardımcılığı gibi üst düzey görevlerde en az altı ay süreyle çalışmış olanlar, aranan diğer şartları taşımaları kaydıyla yönetim hizmetleri grubunda yer verilen müdür kadrosuna sınavsız olarak atanabilmektedir. Ancak, bu şekilde atanacak personelin Yönetmelikte belirtilen diğer şartlarla birlikte en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması veya 18.04.1999 tarihinde görevde bulunmak şartıyla anılan tarihten önce iki yıllık yükseköğrenim mezuniyetinin bulunması gerekmektedir.
Somut olayda, Belediyede muhasebeci kadrosunda görev yapan ve 26.04.2018 tarihinde Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilen ..., 15.02.2019 tarihinde asaleten Mali Hizmetler Müdürlüğü kadrosuna, 05.07.2021 tarihinde ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğüne atanmışsa da, adı geçenin 07.07.2005 tarihinde ... Üniversitesi ... Meslek Yüksekokulundan 2 yıllık yükseköğrenim görerek mezun olduğu anlaşıldığından, anılan Yönetmelik’in 7'nci maddesinde ifade edilen “fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu olmak" şartı karşılanmamış olup, bu minvalde bahse konu personelin müdür kadro unvanına atanması mevzuata aykırıdır. Bu suretle ilgiliye müdür ile muhasebeci kadrosu arasındaki özel hizmet tazminatı, ek ödeme ve yan ödeme kalemlerindeki fark kadar fazla ödeme yapılması sonucunda ...-TL kamu zararına neden olunmuştur.
Her ne kadar savunmalarda, ...’ın 18.04.1999 tarihinde görevde bulunması ve yüksekokul mezunu olması nedeniyle atamanın yapıldığı ifade edilmişse de, 2 yıllık yükseköğrenim mezuniyetinin bu kapsamda değerlendirilebilmesi için kişinin 18.04.1999 tarihinde görevde bulunması şartı yeterli olmayıp, aynı zamanda söz konusu tarih itibariyle 2 yıllık yükseköğrenim mezuniyetinin de bulunması gerekmektedir. Bu nedenle savunmaları kabul etmek mümkün bulunmamaktadır.
Bu itibarla, sorumluların iddialarının reddedilerek, 32 sayılı ilamın 8. maddesi ile ...- TL’ye verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, (Üye ... ve Üye ...’in ayrışık görüşlerine karşı) oyçokluğu ile,
Karar verildiği 14.02.2024 tarih ve 56479 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Üye ...’ın karşı oy gerekçesi
Dairenin tazmin kararında hem atamayı gerçekleştiren Belediye Başkanı ... hem de mevcut Belediye Başkanı ... sorumlu tutulmaktadır. Oysa ki yasal düzenlemelere aykırı atama nedeniyle oluşan kamu zararından, sadece atama işlemini gerçekleştiren Belediye Başkanı ...’un sorumlu olması gerekir. Bu nedenle mevcut Belediye Başkanı ...’a sorumluluk tevcihi usul ve yasaya aykırı olup Daire kararının bu yönüyle bozulması gerekir.
Üye ...’in karşı oy gerekçesi
...’ın; 07.07.2005 tarihinde ... Üniversitesi 2 yıllık Meslek yüksek Okulunu bitirdiği, 01.08.1984 tarihinde açıktan muhasip, 26.04.2018 tarihinde Belediye Başkan Yardımcısı, 15.02.2019 tarihinde Mali Hizmetler, 05.07.2021 tarihinde ise Kültür ve Sosyal İşler Müdürü kadrosuna atandığı, dosya münderecatından anlaşılmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesinin (B) fıkrasında; “Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç sınıfların 1, 2, 3 ve 4’üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabileceği” dört yıldan az süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edileceği belirtilmiştir. ..., 26.04.2018 tarihinde atandığı “Belediye Başkan Yardımcısı” kadrosu için öngörülen hizmet ve eğitim şartını sağlamaktadır. (Atandığı tarih itibariyle 33 yılı aşkın kamu hizmeti bulunmaktadır.)
..., iki yıllık yükseköğrenimden 07.07.2005 tarihinde mezun olmasına rağmen 04.07.2009 tarih ve 27278 sayılı, 02.07.2020 tarih ve 31173 sayılı Resmî Gazetelerde yayımlanarak yürürlüğe giren; Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in Geçici 1’nci maddesinde belirtilen 18.04.1999 tarihi itibariyle iki yıllık yükseköğrenimden mezun olma şartı, aynı yönetmeliklerde; Belediye Başkan Yardımcısı kadrosunun görevde yükselmeye tabi kadrolar arasında sayılmaması nedeniyle bu şarta tabi olmayacak, bu kadroya yapılacak atamalarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesinin (B) fıkrasının hükümleri uygulanacaktır.
Mali Hizmetler ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü kadrosu Yönetmelik’te görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar arasında sayılmıştır. 02.07.2020 tarih ve 31173 sayılı Resmî Gazetelerde yayımlanarak yürürlüğe giren; Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Hizmet grupları arasında geçişler” başlıklı 19’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde; “... Yerel yönetimlerde ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya daha alt düzeydeki görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan genel hükümlere göre atama yapılabilir” fıkrasının (c) bendinde, “Bu Yönetmelik kapsamı dışında bulunan daha üst görevlerde en az altı ay süreyle çalışmış olanlar, alt görevlerde çalışma süresi şartı hariç olmak üzere, aranan diğer özel şartları taşımaları kaydıyla, 5 inci maddede yer alan yönetim hizmetleri grubu, araştırma, planlama ve savunma hizmetleri grubu ve hukuk hizmetleri grubunda gösterilen kadrolar ile unvan değişikliğine tabi kadrolara sınavsız, genel hükümlere göre atanabilirler…”
Kazanılmış haklar başlıklı 21’inci maddesinde; “(1) Bu Yönetmelik kapsamında bulunan unvanları, daha önce ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kazananların ve bu kadrolara atananların hakları saklıdır”. denilmiştir.
..., Belediye Başkan yardımcılığı kadrosunda altı aydan fazla çalıştıktan sonra Mali Hizmetler Müdürlüğü ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlükleri kadrolarına atanmıştır. Bu müdürlükler, Belediye Başkan Yardımcılığı kadrosuna bağlı olarak çalışılan alt görevler olması nedeniyle bu müdürlüklere geçiş şeklindeki atamalarda mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
5018 sayılı Kanunun 71 inci maddesinde kamu zararı; “… mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanmıştır.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında Kamu zararının belirlenmesinde esas alınacak kriterler;
“a) İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması,
b) Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması,
c) Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulması,
d) İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması,
e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,
f) (Mülga: 22/12/2005-5436/10 md.)
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,”
Şeklinde belirlenmiştir.
Yakarıda yer verdiğimiz 5018 sayılı Kanunu’nun 71’inci maddesi gereğince ilgiliye yaptığı görev nedeniyle yapılan ödemeleri “Kamu Zararı” olarak değerlendirmek mümkün değildir.
2018 yılında yapılan bir atama nedeniyle 2021 yılındaki görevin gereği yapılan ödemelerle ilgili olarak, 2018 yılında görevde olan yöneticiler ile 2021yılındaki ilgililere bu atama nedeniyle atamanın mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle mali yönden bir sorumluluk yüklenmesi 5018 sayılı Kanunu’nun 71’nci maddesi gereğince mümkün gözükmemektedir.
04.07.2009 tarih ve 27278 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’te “Belediye Başkan Yardımcısı” kadrosu, görevde yükselmeye tabi kadrolar arasında sayılmamakla beraber, Mali Hizmetler Müdürlüğü ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlükleri, görevde yükselmeye tabi kadrolar arasında sayılmıştır. ..., belediye başkan yardımcılığı kadrosunda altı aydan fazla çalıştıktan sonra Mali Hizmetler Müdürlüğü ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlükleri kadrolarına atanmıştır. Bu müdürlükler, Belediye Başkan Yardımcılığı kadrosuna bağlı olarak çalışılan alt görevler olması nedeniyle bu müdürlüklere geçiş şeklindeki atamalarda mevzuata aykırılık bulunmamaktadır. Bu işlem nedeniyle “Kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmamıştır.”
Dosya münderecatından; belediye başkan yardımcılığı kadrosuna atama için gerekli şartları taşıdığı değerlendirilen ilgiliye yaptığı görev nedeniyle yapılan ödemeler, 5018 sayılı Kanunu’nun 71’inci maddesinde belirtilen “Kamu Zararı” tanımına girmemektedir.
Diğer yandan kamu idaresi tarafından bu atamanın sonucunda; ...’ın görevini yerine getirmediği yönünde düzenlenmiş bir tutanak ve hakkında başlatılmış inceleme ve soruşturmanın da mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Yapılan ödemeler, fiilen yapılan görevin karşılığı ödemelerdir. Bu kadro için başka bir personele bu müdürlüğe ilişkin ödeme yapıldığına ilişkin bir tespit de mevcut değildir. Görevin yetki ve sorumluluğunu taşıyan bu görev nedeniyle ilgiliye yapılmış olan ödemeleri kamu zararı olarak nitelendirmek hukuken mümkün değildir. Yukarıda yer verilen mevzuat ve izahat muvacehesinde yapılan ödemenin mevzuata uygun olduğu değerlendirilmektedir. Bu nedenle verilen tazmin hükmüne ilişkin daire kararının “Refi” gerektiği gerekçesiyle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.
Kararla ilgili sorunuz mu var?