Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 3. Daire Kararı
Karar Tarihi:
5/31/2022
Karar No:
110
Esas No:
407
KARAR
Taşeron İşçilere Mevzuata Aykırı İkramiye Ödenmesi
... Belediyesinde taşeron işçi olarak çalışırken Belediyeye ait ... ... Belediyesi Hizmet Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. kadrosuna geçirilen işçilere, mevzuata aykırı olarak ikramiye ödemesi yapılması suretiyle … TL tutarında kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.
27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye (KHK) 20.11.2017 tarihli ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 127 nci maddesi ile eklenen Geçici 24 üncü maddesinde;
“İl özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlar;
a) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak,
b) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmamış olmak,
c) Bu kapsamda çalıştırılmalarına ilişkin olarak açtıkları davalardan ve/veya icra takiplerinden feragat edeceğine dair yazılı beyanda bulunmak,
ç) En son çalıştığı idare veya şirket ile daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında alt işveren işçisi olarak çalıştığı iş sözleşmelerinden dolayı bu madde ile tanınan haklar karşılığında herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi yapmayı kabul ettiğini yazılı olarak beyan etmek,
kaydıyla bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on gün içinde hizmet alım sözleşmesini yapan idareye veya şirkete, ek 20 nci madde kapsamındaki şirketlerinde işçi statüsünde çalıştırılmak üzere yazılı olarak başvurabilirler. Başvuranların şartları taşıyıp taşımadıklarının tespiti, bu tespite itirazların karara bağlanması, şartları taşıyanların belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak yazılı ve/veya sözlü ya da uygulamalı sınava alınması, sınav sonuçlarına itirazların karara bağlanması ve sınavda başarılı olanların işçi statüsüne geçirilmesine ilişkin süreç bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren doksan gün içinde sonuçlandırılır. Sınavlarda başarılı olanlar, varsa bu fıkranın (c) bendinde öngörülen davalardan feragat ettiklerini tevsik eden belgeyi ve/veya icra takibine konu alacaktan feragat ettiğine dair icra müdürlüğünden alınacak belgeyi ibraz etmek, bu fıkranın (ç) bendinde öngörülen sulh sözleşmesini ibraz etmek ve aynı fıkrada öngörülen şartları taşımaya devam etmek kaydıyla, sınav sonuçlarının kesinleşmesini müteakip, ek 20 nci madde kapsamındaki şirketlerinde işçi statüsünde topluca işe başlatılır. Bunların istihdam süreleri hiçbir şekilde sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihi geçemez. Bu fıkra kapsamında feragat edilen davalara veya takiplere ilişkin yargılama ve takip giderleri davacı veya takip eden üzerinde bırakılır ve taraflar lehine vekalet ücretine hükmolunmaz, hükmedilenler tahsil edilmez ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar tahsil edilenler ise iade edilmez. Bu fıkra kapsamında yapılacak sulh sözleşmelerinden damga vergisi alınmaz.
Geçici 23 üncü maddenin ikinci, üçüncü, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu, onikinci ve onaltıncı fıkraları hükümleri bu madde kapsamında yer alanlar hakkında da kıyasen uygulanır.
Özel güvenlik görevlilerinden bu madde kapsamında geçiş işlemleri yapılanlar, 5188 sayılı Kanun hükümlerine de tabi olmaya devam eder.
Şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından işçi statüsüne geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki şirketlerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir. Bu madde kapsamındaki şirketlerde; 6356 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinde belirtilen mevcut işyerleri bakımından anılan Kanuna uygun olarak yetki başvurusunda bulunulabilir, ancak geçişi yapılan işçiler için yeni tescil edilen işyerlerinde, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin sona erme tarihinden sonra yetki başvurusunda bulunulabilir.
…
Diğer kanunların bu maddeye aykırı hükümleri uygulanmaz.”
hükmü yer almaktadır.
Yukarıdaki madde hükmüne göre 04.12.2017 tarihi itibariyle personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamında belediye bünyesinde görev yapan işçilerden mevzuatta öngörülen şartları taşıyan işçilerin belediyenin şirketlerinde işçi statüsünde çalışabilmek için başvurabileceği, yapılan sınav sonucunda başarılı olan işçilerin ise belediye şirketlerinde işçi statüsünde topluca işe başlatılacakları ifade edilmiştir.
Yine aynı madde hükmüne göre; Belediye şirketlerinde işçi statüsüne geçirilenlerden geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamayacağı, geçişten önce geçerli bir toplu iş sözleşmesi olmamakla birlikte bireysel iş sözleşmesi olan işçilerin ücretleri ile diğer mali ve sosyal haklarının Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan Toplu İş Sözleşmesi (TİS) ile belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
375 sayılı KHK’nın Geçici 24 üncü maddesi uyarınca mahalli idare şirketlerinde işçi statüsünde göreve başlatılanların ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacak; Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 30.06.2020 tarihine kadar uygulanacak olan Toplu İş Sözleşmesi (TİS) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca (ÇSGB) 12.04.2018 tarihinde yayımlanmıştır. Toplu İs Sözleşmesinin sona ereceği süre olan 30.06.2020 tarihi ise 7244 sayılı Yeni Coronavirüs Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ile üç ay uzatılmış ve sözleşmenin sona erme tarihi 30.09.2020 olarak belirlenmiştir.
12.04.2018 tarihinde ÇSGB tarafından yayımlanan “375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 24. Maddesi Uyarınca İdarelerce İşçi Statüsüne Geçirilen İşçilerinin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu İş Sözleşmesi Hükümleri”nin İkramiye başlıklı maddesinde;
“İşçilere Ekim ve Nisan aylarında 5’er günlük olmak üzere yılda toplam 10 günlük (5x2=10) ücretleri tutarında ikramiye ödenir.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; belediye şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen işçilerden, işçi statüsüne geçirilmeden önce geçerli bir toplu iş sözleşmesi olmamakla birlikte bireysel iş sözleşmesi olan işçilerin, ücretleri ile diğer mali ve sosyal haklarının Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan TİS ile belirleneceği, ÇSGB tarafından geçiş süreci boyunca uygulanacak ve süresi 7244 sayılı Kanun ile üç ay uzatılarak 30.09.2020 tarihinde sonra erecek olan TİS’in, 12.04.2018 tarihinde yayımlandığı, Belediye şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen işçilerin ücretleri ile diğer mali ve sosyal haklarının bu TİS ile düzenlendiği ve işçilerin ücretleri ile mali ve sosyal haklarının bu TİS ile belirlenen haklardan fazla olamayacağı, TİS’in anılan hükmü uyarınca belediye şirketinde işçi statüsüne geçirilen işçilere Ekim ve Nisan aylarında 5’er günlük olmak üzere toplamda 10 günlük ücret tutarında ikramiye ödeneceği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede; “… Hizmet Alımı İşi” kapsamında, ... Belediyesi ile ... A.Ş. arasında imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı sözleşmesi ile belediyede çalışan işçilerin haklarına ilişkin olarak ÇSGB tarafından yayımlanan TİS dışında ayrıca belediye şirketi ile yetkili sendika arasında 28.03.2019 tarihinde imzalanan TİS ile belediye şirketinde çalışan işçilere 27.07.2020 tarihinde 13 günlük ücret tutarında ikramiye ödemesi yapıldığı görülmüştür.
Ancak, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 24 üncü maddesi uyarınca belediye şirketi kadrosuna geçirilen işçilere, ÇSGB tarafından yayımlanan ve süresi 30.09.2020 tarihinde sona eren TİS ile belirlenen haklardan fazla bir hak verilemeyeceği veya ödeme yapılamayacağı hüküm altına alındığından, belediye şirketi ile yetkili sendika arasında imzalanan bir başka TİS ile belediye şirketi işçisine, ÇSGB tarafından yayımlanan TİS ile Nisan ve Ekim aylarında 5’er günlük olmak üzere 10 günlük ücret tutarında olarak belirlenen ikramiye tutarından ayrı olarak, 2020 yılının Temmuz ayında 13 günlük ücret tutarında ikramiye ödemesi yapılması mevzuata aykırıdır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar uyarınca; ... Belediyesinde taşeron işçi olarak çalışırken 375 sayılı KHK’nın Geçici 24 üncü maddesi ile Belediyeye ait ... ... Belediyesi Hizmet Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. kadrosuna geçirilen işçilere, ÇSGB tarafından yayımlanan TİS’de yer almayan ikramiye ödemesi yapılması suretiyle 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde; “kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Bununla birlikte sorumluluk açısından Belediye Başkanı ve Belediye Başkan Yardımcısının ... ... Belediyesi Hizmet Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş.’yi temsilen Toplu İş Sözleşmesini imzaladıkları, imzalanan bu Sözleşme ayrı bir tüzel kişiliği temsilen imzalanan bir Toplu İş Sözleşmesi olduğundan Üst Yönetici (…) ... ve Diğer Gerçekleştirme Görevlisi (…) ...’in Belediye bütçesinden yapılan bu ödemeler için sorumluluklarının bulunmadığına,
Bu itibarla Rapora konu edilen … TL tutarındaki kamu zararının Harcama Yetkilisi (…) … ile Gerçekleştirme Görevlisi (…) …’a müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine, anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.
Azınlık Görüşü:
Üye ... ile Üye ...’ün karşı oy gerekçesi;
“... Belediyesinde taşeron işçi olarak çalışırken 375 sayılı KHK’nın Geçici 24 üncü maddesi ile Belediyeye ait ... ... Belediyesi Hizmet Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. kadrosuna geçirilen işçilere, sözleşme hükümlerine aykırı olarak yapılan ödemeler sonucu oluşan kamu zararının tazminine katılmakla birlikte,
Belediye Başkanı ve Belediye Başkan Yardımcısının Belediyenin Şirketini temsilen imzaladığı bir Toplu İş Sözleşmesinde, şirketin Belediyeye ait olması ve Belediye Başkanı ve Başkan Yardımcısının hem Belediyeyi hem de Şirketi temsile yetkili olması, bununla birlikte Belediye Başkanı ve Belediye Başkan Yardımcısının imzasının bulunduğu bir Sözleşmeye dayanılarak yapılan ödemeye Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisinin itiraz etmesi mümkün bulunmadığından Belediye bütçesinden yapılan bu ödemelerle ilgili olarak ödeme emri belgesini imzalayan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi ile birlikte Belediye Başkanı ve Belediye Başkan Yardımcısının da sorumluluğa dahil edilmesi gerekmektedir.”
... Belediyesinde taşeron işçi olarak çalışırken Belediyeye ait ... ... Belediyesi Hizmet Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. kadrosuna geçirilen işçilere, mevzuata aykırı olarak ikramiye ödemesi yapılması suretiyle … TL tutarında kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.
27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye (KHK) 20.11.2017 tarihli ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 127 nci maddesi ile eklenen Geçici 24 üncü maddesinde;
“İl özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlar;
a) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak,
b) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmamış olmak,
c) Bu kapsamda çalıştırılmalarına ilişkin olarak açtıkları davalardan ve/veya icra takiplerinden feragat edeceğine dair yazılı beyanda bulunmak,
ç) En son çalıştığı idare veya şirket ile daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında alt işveren işçisi olarak çalıştığı iş sözleşmelerinden dolayı bu madde ile tanınan haklar karşılığında herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi yapmayı kabul ettiğini yazılı olarak beyan etmek,
kaydıyla bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on gün içinde hizmet alım sözleşmesini yapan idareye veya şirkete, ek 20 nci madde kapsamındaki şirketlerinde işçi statüsünde çalıştırılmak üzere yazılı olarak başvurabilirler. Başvuranların şartları taşıyıp taşımadıklarının tespiti, bu tespite itirazların karara bağlanması, şartları taşıyanların belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak yazılı ve/veya sözlü ya da uygulamalı sınava alınması, sınav sonuçlarına itirazların karara bağlanması ve sınavda başarılı olanların işçi statüsüne geçirilmesine ilişkin süreç bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren doksan gün içinde sonuçlandırılır. Sınavlarda başarılı olanlar, varsa bu fıkranın (c) bendinde öngörülen davalardan feragat ettiklerini tevsik eden belgeyi ve/veya icra takibine konu alacaktan feragat ettiğine dair icra müdürlüğünden alınacak belgeyi ibraz etmek, bu fıkranın (ç) bendinde öngörülen sulh sözleşmesini ibraz etmek ve aynı fıkrada öngörülen şartları taşımaya devam etmek kaydıyla, sınav sonuçlarının kesinleşmesini müteakip, ek 20 nci madde kapsamındaki şirketlerinde işçi statüsünde topluca işe başlatılır. Bunların istihdam süreleri hiçbir şekilde sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihi geçemez. Bu fıkra kapsamında feragat edilen davalara veya takiplere ilişkin yargılama ve takip giderleri davacı veya takip eden üzerinde bırakılır ve taraflar lehine vekalet ücretine hükmolunmaz, hükmedilenler tahsil edilmez ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar tahsil edilenler ise iade edilmez. Bu fıkra kapsamında yapılacak sulh sözleşmelerinden damga vergisi alınmaz.
Geçici 23 üncü maddenin ikinci, üçüncü, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu, onikinci ve onaltıncı fıkraları hükümleri bu madde kapsamında yer alanlar hakkında da kıyasen uygulanır.
Özel güvenlik görevlilerinden bu madde kapsamında geçiş işlemleri yapılanlar, 5188 sayılı Kanun hükümlerine de tabi olmaya devam eder.
Şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından işçi statüsüne geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki şirketlerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir. Bu madde kapsamındaki şirketlerde; 6356 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinde belirtilen mevcut işyerleri bakımından anılan Kanuna uygun olarak yetki başvurusunda bulunulabilir, ancak geçişi yapılan işçiler için yeni tescil edilen işyerlerinde, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin sona erme tarihinden sonra yetki başvurusunda bulunulabilir.
…
Diğer kanunların bu maddeye aykırı hükümleri uygulanmaz.”
hükmü yer almaktadır.
Yukarıdaki madde hükmüne göre 04.12.2017 tarihi itibariyle personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamında belediye bünyesinde görev yapan işçilerden mevzuatta öngörülen şartları taşıyan işçilerin belediyenin şirketlerinde işçi statüsünde çalışabilmek için başvurabileceği, yapılan sınav sonucunda başarılı olan işçilerin ise belediye şirketlerinde işçi statüsünde topluca işe başlatılacakları ifade edilmiştir.
Yine aynı madde hükmüne göre; Belediye şirketlerinde işçi statüsüne geçirilenlerden geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının, bu madde kapsamındaki şirketlerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamayacağı, geçişten önce geçerli bir toplu iş sözleşmesi olmamakla birlikte bireysel iş sözleşmesi olan işçilerin ücretleri ile diğer mali ve sosyal haklarının Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan Toplu İş Sözleşmesi (TİS) ile belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
375 sayılı KHK’nın Geçici 24 üncü maddesi uyarınca mahalli idare şirketlerinde işçi statüsünde göreve başlatılanların ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacak; Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 30.06.2020 tarihine kadar uygulanacak olan Toplu İş Sözleşmesi (TİS) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca (ÇSGB) 12.04.2018 tarihinde yayımlanmıştır. Toplu İs Sözleşmesinin sona ereceği süre olan 30.06.2020 tarihi ise 7244 sayılı Yeni Coronavirüs Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ile üç ay uzatılmış ve sözleşmenin sona erme tarihi 30.09.2020 olarak belirlenmiştir.
12.04.2018 tarihinde ÇSGB tarafından yayımlanan “375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 24. Maddesi Uyarınca İdarelerce İşçi Statüsüne Geçirilen İşçilerinin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu İş Sözleşmesi Hükümleri”nin İkramiye başlıklı maddesinde;
“İşçilere Ekim ve Nisan aylarında 5’er günlük olmak üzere yılda toplam 10 günlük (5x2=10) ücretleri tutarında ikramiye ödenir.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; belediye şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen işçilerden, işçi statüsüne geçirilmeden önce geçerli bir toplu iş sözleşmesi olmamakla birlikte bireysel iş sözleşmesi olan işçilerin, ücretleri ile diğer mali ve sosyal haklarının Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan TİS ile belirleneceği, ÇSGB tarafından geçiş süreci boyunca uygulanacak ve süresi 7244 sayılı Kanun ile üç ay uzatılarak 30.09.2020 tarihinde sonra erecek olan TİS’in, 12.04.2018 tarihinde yayımlandığı, Belediye şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen işçilerin ücretleri ile diğer mali ve sosyal haklarının bu TİS ile düzenlendiği ve işçilerin ücretleri ile mali ve sosyal haklarının bu TİS ile belirlenen haklardan fazla olamayacağı, TİS’in anılan hükmü uyarınca belediye şirketinde işçi statüsüne geçirilen işçilere Ekim ve Nisan aylarında 5’er günlük olmak üzere toplamda 10 günlük ücret tutarında ikramiye ödeneceği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede; “… Hizmet Alımı İşi” kapsamında, ... Belediyesi ile ... A.Ş. arasında imzalanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı sözleşmesi ile belediyede çalışan işçilerin haklarına ilişkin olarak ÇSGB tarafından yayımlanan TİS dışında ayrıca belediye şirketi ile yetkili sendika arasında 28.03.2019 tarihinde imzalanan TİS ile belediye şirketinde çalışan işçilere 27.07.2020 tarihinde 13 günlük ücret tutarında ikramiye ödemesi yapıldığı görülmüştür.
Ancak, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 24 üncü maddesi uyarınca belediye şirketi kadrosuna geçirilen işçilere, ÇSGB tarafından yayımlanan ve süresi 30.09.2020 tarihinde sona eren TİS ile belirlenen haklardan fazla bir hak verilemeyeceği veya ödeme yapılamayacağı hüküm altına alındığından, belediye şirketi ile yetkili sendika arasında imzalanan bir başka TİS ile belediye şirketi işçisine, ÇSGB tarafından yayımlanan TİS ile Nisan ve Ekim aylarında 5’er günlük olmak üzere 10 günlük ücret tutarında olarak belirlenen ikramiye tutarından ayrı olarak, 2020 yılının Temmuz ayında 13 günlük ücret tutarında ikramiye ödemesi yapılması mevzuata aykırıdır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar uyarınca; ... Belediyesinde taşeron işçi olarak çalışırken 375 sayılı KHK’nın Geçici 24 üncü maddesi ile Belediyeye ait ... ... Belediyesi Hizmet Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. kadrosuna geçirilen işçilere, ÇSGB tarafından yayımlanan TİS’de yer almayan ikramiye ödemesi yapılması suretiyle 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde; “kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Bununla birlikte sorumluluk açısından Belediye Başkanı ve Belediye Başkan Yardımcısının ... ... Belediyesi Hizmet Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş.’yi temsilen Toplu İş Sözleşmesini imzaladıkları, imzalanan bu Sözleşme ayrı bir tüzel kişiliği temsilen imzalanan bir Toplu İş Sözleşmesi olduğundan Üst Yönetici (…) ... ve Diğer Gerçekleştirme Görevlisi (…) ...’in Belediye bütçesinden yapılan bu ödemeler için sorumluluklarının bulunmadığına,
Bu itibarla Rapora konu edilen … TL tutarındaki kamu zararının Harcama Yetkilisi (…) … ile Gerçekleştirme Görevlisi (…) …’a müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine, anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.
Azınlık Görüşü:
Üye ... ile Üye ...’ün karşı oy gerekçesi;
“... Belediyesinde taşeron işçi olarak çalışırken 375 sayılı KHK’nın Geçici 24 üncü maddesi ile Belediyeye ait ... ... Belediyesi Hizmet Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. kadrosuna geçirilen işçilere, sözleşme hükümlerine aykırı olarak yapılan ödemeler sonucu oluşan kamu zararının tazminine katılmakla birlikte,
Belediye Başkanı ve Belediye Başkan Yardımcısının Belediyenin Şirketini temsilen imzaladığı bir Toplu İş Sözleşmesinde, şirketin Belediyeye ait olması ve Belediye Başkanı ve Başkan Yardımcısının hem Belediyeyi hem de Şirketi temsile yetkili olması, bununla birlikte Belediye Başkanı ve Belediye Başkan Yardımcısının imzasının bulunduğu bir Sözleşmeye dayanılarak yapılan ödemeye Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisinin itiraz etmesi mümkün bulunmadığından Belediye bütçesinden yapılan bu ödemelerle ilgili olarak ödeme emri belgesini imzalayan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi ile birlikte Belediye Başkanı ve Belediye Başkan Yardımcısının da sorumluluğa dahil edilmesi gerekmektedir.”
Kararla ilgili sorunuz mu var?