Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 5. Daire Kararı
Karar Tarihi:
3/2/2023
Karar No:
109
Esas No:
586
KARAR
Personel atama
………………… Belediyesinde müdür olarak görünen …………………..’ün atandığı tarihte yürürlükte olan yönetmelikteki şartları taşımadığı halde müdürlüğe atanması suretiyle ……………………… TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak,
Raporda, ilgili personelin zabıta müdürü olarak atanabilmesi için; En az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması, Hizmet süresinin en az iki yılının zabıta teşkilatında çalışmış olarak geçmiş olması ve 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesindeki şartları sağlaması gerektiği, Zabıta Müdürlüğüne atanmış olmanın herhangi bir kazanılmış hak teşkil etmeyeceği gibi, diğer müdürlüklere atanmanın da basamağı olarak değerlendirilmeyeceği bu kapsamda da Destek Hizmeleri Müdürlüğü kadrosuna atamanın dayanağı, yani idari işlemin ilk basamağı olan Zabıta Müdürlüğüne atanmak için gerekli şartları taşımadığı için, bu atama esas alınarak Destek Hizmeleri Müdürlüğüne de yapılan atamanın hatalı olduğu belirtilmiştir.
Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin 21 inci maddesinde zabıta personelinin görevde yükselme işlemlerinin ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütüleceği düzenlenmiştir.
Belediye Zabıta Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17 nci maddesinde;
“(1) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.
a) Zabıta şube müdürlüğüne atanabilmek için;
1) Meslekle ilgili yükseköğrenimi bitirmesi veya en az 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak,
2) En az iki yıl zabıta amiri olarak çalışmış olmak,
3) 1-4 dereceli kadrolara atanmak için 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süre kadar hizmeti bulunmak,
4) Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,
5) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,
6) Kadro durumu elverişli olmak,
b) Zabıta amirliğine atanabilmek için;
1) En az lise mezunu olmak,
2) 4 yıllık yükseköğrenim mezunları için 2 yıl; 2 yıllık yüksekokul mezunları için 3 yıl, lise ve dengi okul mezunları için 4 yıl zabıta komiseri olarak çalışmış olmak,
3) Yükseköğrenim mezunu olanların 1-4 dereceli kadrolara atanmaları için 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süre kadar hizmeti bulunmak,
4) Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,
5) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,
6) Kadro durumu elverişli olmak,
c) Zabıta komiserliğine atanabilmek için;
1) En az lise mezunu olmak,
2) 4 yıllık yükse öğrenim mezunları için 2 yıl; 2 yıllık yükse okul mezunları için 3 yıl, lise ve dengi okul mezunları için 4 yıl zabıta memuru olarak çalışmış olmak,
3) Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,
4) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,
5) Kadro durumu elverişli olmak,
şartları aranır.
(2) Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirlerler. Bu sürelerin en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” şeklindedir.
Belediye Zabıta Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17 nci maddesinin 1 inci fıkrasında; “Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.” denilerek daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalar için gerekli şartlar tek tek sayılmıştır. Zabıta daire başkanlığı ve zabıta müdürlüğü için söz konusu şartlar aranmamaktadır.
Belediye Zabıta Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17 nci maddesinin 2 nci fıkrası ise 1 inci fıkranın bir açıklaması niteliğindedir. Yani 2 nci fıkra ile 1 inci fıkrada kapsam dışında tutulan zabıta daire başkanı ve zabıta müdürü tekrar kapsam içine alınmamaktadır. 2 nci fıkrada aynen “Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68’inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirlerler. Bu sürelerin en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” denilerek, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süreler hesaplanırken atanacak personelin kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerinin dikkate alınacağı ve bu sürelerin en az 2 yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şartının arandığı ifade edilmektedir. Bu fıkra ile zabıta daire başkanlığı ve zabıta müdürlüğü için de 2 yıl zabıta teşkilatında çalışma şartı aranması gerekeceği ileri sürülemez. Dolayısıyla, Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 2 nci fıkrasına dayanılarak zabıta müdürlüğüne atanacak personel için en az 2 yıl zabıta teşkilatında çalışmış olma şartı gerekmemektedir. Zira ilk fıkrada daire başkanı ve zabıta müdürü istisna tutulmuş, diğerleri içinse 17 nci maddede sayılan şartların aranacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 18.12.2021 tarihli Belediye Zabıta Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 17 nci maddesinde yapılan değişiklik ile; “Zabıta daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki diğer kadrolar için ikinci fıkrada belirtilen hizmet sürelerinin en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” denilerek, Zabıta daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki personellerin atanması durumunda “en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması” şartının aranacağı Yönetmelikte açıkça belirtildiğinden konuyla ilgili tüm tereddütler de giderilmiştir.
Yukarıda yer alan Kanun ve yönetmelik hükümlerinin değerlendirilmesi sonucunda, bir kişinin zabıta müdürü olarak atanabilmesi için; en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması, 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesindeki şartları sağlaması gerekmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68/B maddesinde; “Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.
Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin; a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl, b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300’den az olanlar için en az 10 yıl, c) 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl, hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır. Dört yıldan az süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edilir.” hükmü yer almaktadır.
Somut olayda, 1992 yılında sınavla memur olarak açıktan atanan ……………………..’ün ..... tarihinde Anadolu Üniversitesi 4 yıllık İşletme Fakültesini bitirdiği, 24.07.2008 tarihinde Destek Hizmetleri Müdürlüğüne atandığı, akabinde 02.04.2020 tarihinde Zabıta Müdürü kadrosuna, 17.04.2020 tarihinde de Destek Hizmetleri Müdürü kadrosuna atamasının yapıldığı dolayısıyla zabıta müdürlüğüne atanan …………………….’ün 657 sayılı Kanunda belirtilen hizmet süresi ve öğrenim şartlarını sağladığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca, 2009 tarihli Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Hizmet grupları arasında geçişler” başlıklı 20/b maddesinde; “Mahalli idarelerde ve diğer kamu/kurum ve kuruluşlarında, daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir.” hükmü yer aldığından ilgili personelin yukarıda belirtilen tarihlerde müdürlük görevini ifa ettiği, 657 sayılı kanunun 68/B deki şartları da taşıdığı anlaşıldığından Belediye tarafından tesis edilen işlemde mevzuata aykırılığın olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla,……………………. Belediyesinde müdür olarak görünen …………………..’ün atandığı tarihte yürürlükte olan yönetmelikteki şartları taşımadığı halde müdürlüğe atanması sonucu Özel hizmet tazminatı, Ek ödeme ve Yan ödeme kalemlerinde yapılan ödemelerle ilgili olarak mevzuatına uygun olduğu anlaşılan …………………… TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle,
karar verildi.
………………… Belediyesinde müdür olarak görünen …………………..’ün atandığı tarihte yürürlükte olan yönetmelikteki şartları taşımadığı halde müdürlüğe atanması suretiyle ……………………… TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak,
Raporda, ilgili personelin zabıta müdürü olarak atanabilmesi için; En az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması, Hizmet süresinin en az iki yılının zabıta teşkilatında çalışmış olarak geçmiş olması ve 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesindeki şartları sağlaması gerektiği, Zabıta Müdürlüğüne atanmış olmanın herhangi bir kazanılmış hak teşkil etmeyeceği gibi, diğer müdürlüklere atanmanın da basamağı olarak değerlendirilmeyeceği bu kapsamda da Destek Hizmeleri Müdürlüğü kadrosuna atamanın dayanağı, yani idari işlemin ilk basamağı olan Zabıta Müdürlüğüne atanmak için gerekli şartları taşımadığı için, bu atama esas alınarak Destek Hizmeleri Müdürlüğüne de yapılan atamanın hatalı olduğu belirtilmiştir.
Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin 21 inci maddesinde zabıta personelinin görevde yükselme işlemlerinin ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütüleceği düzenlenmiştir.
Belediye Zabıta Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17 nci maddesinde;
“(1) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.
a) Zabıta şube müdürlüğüne atanabilmek için;
1) Meslekle ilgili yükseköğrenimi bitirmesi veya en az 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak,
2) En az iki yıl zabıta amiri olarak çalışmış olmak,
3) 1-4 dereceli kadrolara atanmak için 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süre kadar hizmeti bulunmak,
4) Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,
5) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,
6) Kadro durumu elverişli olmak,
b) Zabıta amirliğine atanabilmek için;
1) En az lise mezunu olmak,
2) 4 yıllık yükseköğrenim mezunları için 2 yıl; 2 yıllık yüksekokul mezunları için 3 yıl, lise ve dengi okul mezunları için 4 yıl zabıta komiseri olarak çalışmış olmak,
3) Yükseköğrenim mezunu olanların 1-4 dereceli kadrolara atanmaları için 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süre kadar hizmeti bulunmak,
4) Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,
5) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,
6) Kadro durumu elverişli olmak,
c) Zabıta komiserliğine atanabilmek için;
1) En az lise mezunu olmak,
2) 4 yıllık yükse öğrenim mezunları için 2 yıl; 2 yıllık yükse okul mezunları için 3 yıl, lise ve dengi okul mezunları için 4 yıl zabıta memuru olarak çalışmış olmak,
3) Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,
4) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,
5) Kadro durumu elverişli olmak,
şartları aranır.
(2) Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirlerler. Bu sürelerin en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” şeklindedir.
Belediye Zabıta Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17 nci maddesinin 1 inci fıkrasında; “Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.” denilerek daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalar için gerekli şartlar tek tek sayılmıştır. Zabıta daire başkanlığı ve zabıta müdürlüğü için söz konusu şartlar aranmamaktadır.
Belediye Zabıta Yönetmeliğinin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17 nci maddesinin 2 nci fıkrası ise 1 inci fıkranın bir açıklaması niteliğindedir. Yani 2 nci fıkra ile 1 inci fıkrada kapsam dışında tutulan zabıta daire başkanı ve zabıta müdürü tekrar kapsam içine alınmamaktadır. 2 nci fıkrada aynen “Belediyeler, atanılacak görevin niteliği itibariyle aranacak hizmet sürelerini, 657 sayılı Kanunun 68’inci maddesinin (B) bendi hükümlerine göre değerlendirerek kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerini dikkate alarak belirlerler. Bu sürelerin en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” denilerek, 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süreler hesaplanırken atanacak personelin kendi kurumlarında ve diğer kurumlarda geçen hizmet sürelerinin dikkate alınacağı ve bu sürelerin en az 2 yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şartının arandığı ifade edilmektedir. Bu fıkra ile zabıta daire başkanlığı ve zabıta müdürlüğü için de 2 yıl zabıta teşkilatında çalışma şartı aranması gerekeceği ileri sürülemez. Dolayısıyla, Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 2 nci fıkrasına dayanılarak zabıta müdürlüğüne atanacak personel için en az 2 yıl zabıta teşkilatında çalışmış olma şartı gerekmemektedir. Zira ilk fıkrada daire başkanı ve zabıta müdürü istisna tutulmuş, diğerleri içinse 17 nci maddede sayılan şartların aranacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 18.12.2021 tarihli Belediye Zabıta Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 17 nci maddesinde yapılan değişiklik ile; “Zabıta daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki diğer kadrolar için ikinci fıkrada belirtilen hizmet sürelerinin en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması şarttır. Ancak, yeni kurulan belediyeler ile görevde yükselmeyle ilgili ilanlara başvuru olmaması halinde en az iki yıl çalışmış olmak şartı aranmaz.” denilerek, Zabıta daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki personellerin atanması durumunda “en az iki yılının zabıta teşkilatında geçmiş olması” şartının aranacağı Yönetmelikte açıkça belirtildiğinden konuyla ilgili tüm tereddütler de giderilmiştir.
Yukarıda yer alan Kanun ve yönetmelik hükümlerinin değerlendirilmesi sonucunda, bir kişinin zabıta müdürü olarak atanabilmesi için; en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olması, 657 sayılı Kanun’un 68/B maddesindeki şartları sağlaması gerekmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 68/B maddesinde; “Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.
Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin; a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl, b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300’den az olanlar için en az 10 yıl, c) 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl, hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır. Dört yıldan az süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edilir.” hükmü yer almaktadır.
Somut olayda, 1992 yılında sınavla memur olarak açıktan atanan ……………………..’ün ..... tarihinde Anadolu Üniversitesi 4 yıllık İşletme Fakültesini bitirdiği, 24.07.2008 tarihinde Destek Hizmetleri Müdürlüğüne atandığı, akabinde 02.04.2020 tarihinde Zabıta Müdürü kadrosuna, 17.04.2020 tarihinde de Destek Hizmetleri Müdürü kadrosuna atamasının yapıldığı dolayısıyla zabıta müdürlüğüne atanan …………………….’ün 657 sayılı Kanunda belirtilen hizmet süresi ve öğrenim şartlarını sağladığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca, 2009 tarihli Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Hizmet grupları arasında geçişler” başlıklı 20/b maddesinde; “Mahalli idarelerde ve diğer kamu/kurum ve kuruluşlarında, daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir.” hükmü yer aldığından ilgili personelin yukarıda belirtilen tarihlerde müdürlük görevini ifa ettiği, 657 sayılı kanunun 68/B deki şartları da taşıdığı anlaşıldığından Belediye tarafından tesis edilen işlemde mevzuata aykırılığın olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla,……………………. Belediyesinde müdür olarak görünen …………………..’ün atandığı tarihte yürürlükte olan yönetmelikteki şartları taşımadığı halde müdürlüğe atanması sonucu Özel hizmet tazminatı, Ek ödeme ve Yan ödeme kalemlerinde yapılan ödemelerle ilgili olarak mevzuatına uygun olduğu anlaşılan …………………… TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle,
karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?