Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 1. Daire Kararı
Karar Tarihi:
2/23/2023
Karar No:
115
Esas No:
10897
KARAR
KDV Tevkifatı
… Su ve Kanalizasyon İdaresi Personel Anonim Şirketine, işgücü hizmet alımı kapsamında, yağmur ve yüzeysel suların bertaraf edilmesi ve arıza taleplerinin karşılanması için yapılan ödemelerden katma değer vergisi tevkifatı yapılmadığı görülmüştür.
26.04.2014 tarihli ve 28983 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin C. Mükellef ve Vergi Sorumlusu bölümünde;
“2. Vergi Sorumlusu
2.1. KDV’de Tevkifat Uygulaması
…
Maddede belirtilen işlemlere taraf olanlar, kendine mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen kişi ve/veya kurumlardır. Bunlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten mükellef gibi sorumlu olacaklardır.
KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması zorunludur. Diğer taraftan, Maliye Bakanlığınca tevkifat kapsamına alınmamış işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması mümkün değildir.
2.1.1.KDV Tevkifatının Niteliği
KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapanlar tarafından değil, bu işlemlere muhatap olanlar tarafından kısmen veya tamamen vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir.
“Tam tevkifat” işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamının işleme muhatap olan alıcılar tarafından beyan edilip ödenmesi; “kısmi tevkifat” ise hesaplanan verginin Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının, işleme muhatap olan alıcılar tarafından, diğer kısmının ise işlemi (teslim veya hizmeti) yapan tarafından beyan edilip ödenmesidir.
…
2.1.3. Kısmi Tevkifat Uygulaması
2.1.3.1. Kısmi Tevkifatın Mahiyeti ve Tevkifat Uygulayacak Alıcılar
Tebliğin (I/C-2.1.3.2) ve (I/C-2.1.3.3) bölümleri kapsamındaki işlemlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin tamamı değil, bu işlemler için izleyen bölümlerde belirlenen orandaki kısmı, alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecek; tevkifata tabi tutulmayan kısım ise satıcılar tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip (beyannamede ödenmesi gereken KDV çıkması halinde) ödenecektir.
Kısmi tevkifat uygulanacak işlemler, söz konusu bölümlerde belirtilenlerle sınırlı olup, bunlar dışındaki işlemlerde işleme muhatap olanlar tarafından kısmi tevkifat yapılmayacaktır.
Kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı yapmak üzere sorumlu tutulabilecekler aşağıda iki grup halinde sayılmış olup, tevkifat uygulaması kapsamındaki her bir işlem bazında tevkifat yapması gerekenler, söz konusu gruplardan birine veya ikisine veyahut söz konusu gruplar kapsamında olan bazı sorumlulara atıf yapılmak suretiyle Tebliğin ilgili bölümlerinde belirtilmektedir.
a) KDV mükellefleri (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir)
b) Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın):
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,
- Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
…
- Büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri,
…
2.1.3.2. Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler
…
2.1.3.2.5. İşgücü Temin Hizmetleri
2.1.3.2.5.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı
Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümünde sayılanlara, faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili işlemlerde kullanılan işgücünün sağlanması şeklinde verilen hizmetlerde (işgücü temin hizmeti alımlarında), alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
2.1.3.2.5.2. Kapsam
…
Bu şekilde ortaya çıkan hizmetlerde aşağıdaki şartların varlığı halinde tevkifat uygulanır:
- Temin edilen elemanların, hizmeti alana ücretli statüsünde hizmet akdiyle bağlı olmaması gerekmektedir.
- Temin edilen elemanların, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılması gerekmektedir. Elemanların işletmenin mal ve hizmet üretimi safhalarından herhangi birinde çalıştırılması halinde, sevk, idare ve kontrolün hizmeti alan işletmede olduğu kabul edilir.
Dolayısıyla işgücü temin hizmetinin varlığının tespitinde; hizmetin ifasında kullanılan elemanların işgücü temin hizmetini veren firmanın bünyesinde bulunması ve ona hizmet akdiyle bağlı olması, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılması gibi karineler göz önünde bulundurulur, bu hususların varlığı, taraflar arasında bir sözleşme yapılmışsa bu sözleşmedeki hükümler veya sözleşmeye bağlı teknik şartnamedeki açıklamalar da dikkate alınarak tespit edilir.” hükümleri yer almaktadır.
Genel Uygulama Tebliği hükümlerine göre büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri, kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı yapmakla sorumlu idareler arasında yer almaktadır. Bu kapsamda … Su ve Kanalizasyon İdaresi Personel Şirketinden yağmur ve yüzeysel suların bertaraf edilmesi ve arıza taleplerinin karşılanmasına yönelik hizmet alımı işgücü temin hizmeti niteliğinde olduğundan, idare tarafından personel şirketine yapılan bu ödemelere ilişkin KDV tutarı üzerinden 9/10 oranında tevkifat yapılarak ilgili hesaplara kaydedilmesi ve sorumlu sıfatıyla vergi dairesine yatırılması gerekirken KDV tevkifatı yapılmamıştır.
Tevkifat uygulaması vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla yapılmakta olup tevkifat tutarları için sorumlu tarafından, toplam tutarlar için ise mükellef tarafından KDV beyannamesi verilmesi gerekmektedir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 41’inci maddesi hükmü gereğince; mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar Katma Değer Vergisi beyannamelerini vergilendirme dönemini takibeden ayın yirmidördüncü günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlüdürler.
Savunma ve eki belgelerden, KDV mükellefi olan yüklenicinin aylık KDV beyannamelerini söz konusu iş nedeniyle İdareden tahsil ettiği KDV tutarlarının tamamını içerecek şekilde vergi dairesine verdiği anlaşılmıştır. Bu durumda İdarenin KDV tevkifatı yapmaması nedeniyle kamu zararı oluştuğundan söz edilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla, sorguda hesaplanan ve kamu zararı olmayan … TL için ilişilecek husus bulunmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi.
… Su ve Kanalizasyon İdaresi Personel Anonim Şirketine, işgücü hizmet alımı kapsamında, yağmur ve yüzeysel suların bertaraf edilmesi ve arıza taleplerinin karşılanması için yapılan ödemelerden katma değer vergisi tevkifatı yapılmadığı görülmüştür.
26.04.2014 tarihli ve 28983 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin C. Mükellef ve Vergi Sorumlusu bölümünde;
“2. Vergi Sorumlusu
2.1. KDV’de Tevkifat Uygulaması
…
Maddede belirtilen işlemlere taraf olanlar, kendine mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen kişi ve/veya kurumlardır. Bunlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten mükellef gibi sorumlu olacaklardır.
KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması zorunludur. Diğer taraftan, Maliye Bakanlığınca tevkifat kapsamına alınmamış işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması mümkün değildir.
2.1.1.KDV Tevkifatının Niteliği
KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapanlar tarafından değil, bu işlemlere muhatap olanlar tarafından kısmen veya tamamen vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir.
“Tam tevkifat” işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamının işleme muhatap olan alıcılar tarafından beyan edilip ödenmesi; “kısmi tevkifat” ise hesaplanan verginin Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının, işleme muhatap olan alıcılar tarafından, diğer kısmının ise işlemi (teslim veya hizmeti) yapan tarafından beyan edilip ödenmesidir.
…
2.1.3. Kısmi Tevkifat Uygulaması
2.1.3.1. Kısmi Tevkifatın Mahiyeti ve Tevkifat Uygulayacak Alıcılar
Tebliğin (I/C-2.1.3.2) ve (I/C-2.1.3.3) bölümleri kapsamındaki işlemlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin tamamı değil, bu işlemler için izleyen bölümlerde belirlenen orandaki kısmı, alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecek; tevkifata tabi tutulmayan kısım ise satıcılar tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip (beyannamede ödenmesi gereken KDV çıkması halinde) ödenecektir.
Kısmi tevkifat uygulanacak işlemler, söz konusu bölümlerde belirtilenlerle sınırlı olup, bunlar dışındaki işlemlerde işleme muhatap olanlar tarafından kısmi tevkifat yapılmayacaktır.
Kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı yapmak üzere sorumlu tutulabilecekler aşağıda iki grup halinde sayılmış olup, tevkifat uygulaması kapsamındaki her bir işlem bazında tevkifat yapması gerekenler, söz konusu gruplardan birine veya ikisine veyahut söz konusu gruplar kapsamında olan bazı sorumlulara atıf yapılmak suretiyle Tebliğin ilgili bölümlerinde belirtilmektedir.
a) KDV mükellefleri (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir)
b) Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın):
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,
- Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
…
- Büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri,
…
2.1.3.2. Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler
…
2.1.3.2.5. İşgücü Temin Hizmetleri
2.1.3.2.5.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı
Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümünde sayılanlara, faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili işlemlerde kullanılan işgücünün sağlanması şeklinde verilen hizmetlerde (işgücü temin hizmeti alımlarında), alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
2.1.3.2.5.2. Kapsam
…
Bu şekilde ortaya çıkan hizmetlerde aşağıdaki şartların varlığı halinde tevkifat uygulanır:
- Temin edilen elemanların, hizmeti alana ücretli statüsünde hizmet akdiyle bağlı olmaması gerekmektedir.
- Temin edilen elemanların, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılması gerekmektedir. Elemanların işletmenin mal ve hizmet üretimi safhalarından herhangi birinde çalıştırılması halinde, sevk, idare ve kontrolün hizmeti alan işletmede olduğu kabul edilir.
Dolayısıyla işgücü temin hizmetinin varlığının tespitinde; hizmetin ifasında kullanılan elemanların işgücü temin hizmetini veren firmanın bünyesinde bulunması ve ona hizmet akdiyle bağlı olması, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılması gibi karineler göz önünde bulundurulur, bu hususların varlığı, taraflar arasında bir sözleşme yapılmışsa bu sözleşmedeki hükümler veya sözleşmeye bağlı teknik şartnamedeki açıklamalar da dikkate alınarak tespit edilir.” hükümleri yer almaktadır.
Genel Uygulama Tebliği hükümlerine göre büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri, kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı yapmakla sorumlu idareler arasında yer almaktadır. Bu kapsamda … Su ve Kanalizasyon İdaresi Personel Şirketinden yağmur ve yüzeysel suların bertaraf edilmesi ve arıza taleplerinin karşılanmasına yönelik hizmet alımı işgücü temin hizmeti niteliğinde olduğundan, idare tarafından personel şirketine yapılan bu ödemelere ilişkin KDV tutarı üzerinden 9/10 oranında tevkifat yapılarak ilgili hesaplara kaydedilmesi ve sorumlu sıfatıyla vergi dairesine yatırılması gerekirken KDV tevkifatı yapılmamıştır.
Tevkifat uygulaması vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla yapılmakta olup tevkifat tutarları için sorumlu tarafından, toplam tutarlar için ise mükellef tarafından KDV beyannamesi verilmesi gerekmektedir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 41’inci maddesi hükmü gereğince; mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar Katma Değer Vergisi beyannamelerini vergilendirme dönemini takibeden ayın yirmidördüncü günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlüdürler.
Savunma ve eki belgelerden, KDV mükellefi olan yüklenicinin aylık KDV beyannamelerini söz konusu iş nedeniyle İdareden tahsil ettiği KDV tutarlarının tamamını içerecek şekilde vergi dairesine verdiği anlaşılmıştır. Bu durumda İdarenin KDV tevkifatı yapmaması nedeniyle kamu zararı oluştuğundan söz edilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla, sorguda hesaplanan ve kamu zararı olmayan … TL için ilişilecek husus bulunmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?