Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 3. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/27/2023
Karar No:
145
Esas No:
449
KARAR
Yeni Birim Fiyat İçin Rayiçlere Mevzuatın Öngördüğü İndirim Oranının Uygulanmaması
… Belediyesi tarafından ihale edilen … Şti- … A.Ş. İş Ortaklığı yüklenimindeki … ihale kayıt numaralı “… İşi” kapsamında yeni birim fiyat yapmak suretiyle yaptırılan iş kalemi için belirlenen rayiçlere mevzuatın öngördüğü indirim oranının uygulanmaması sonucu … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.
İhale ilan tarihi itibarıyla geçerli olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşmede Bulunmayan İşlerin Fiyatının Tespiti” başlıklı 22 nci maddesinde;
“…(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.
ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.
(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:
a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde (Ek ibare: 08/08/2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18/08/2019) veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği teklif rayiçler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.
ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.
(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur.
…
(5) (Değişik fıkra: 08/08/2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18/08/2019) İkinci fıkraya göre yeni fiyatın hesabında, yeni tespit edilecek iş kaleminin analizinde yer alan girdilere ait miktarların varsa rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır. Bu itibarla, sözleşmede yeni birim fiyat analizleri için önceden belirlenmiş bir kâr ve genel gider oranı var ise bu oran dikkate alınarak yeni birim fiyat hesabı sonuçlandırılır. Sözleşmede bu konuda bir oran belirlenmemiş ise, oluşturulan kâr ve genel gider hariç analiz tutarına %10 oranındaki yüklenici karına ilave olarak %15 oranına kadar idare ve yüklenicinin anlaştığı oranda genel gider eklenir. Ayrıca, yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunması halinde, bu madde kapsamında hesaplanan yeni birim fiyat; yüklenici tarafından benzerlik gösteren iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın, idarece aynı iş kalemi için resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyata oranı (0,90’ı aşmamak üzere) ile yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın çarpılması sonucunda elde edilen tutarı geçemez. Yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunmaması halinde ise, yeni birim fiyat; yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemez.”
hükümleri yer almaktadır.
Buna göre sözleşme eki teklif birim fiyat listelerinde olmayan ve uygulama sırasında yapılmasına ihtiyaç duyulan yeni iş kalemlerinin bedellerinin tespiti için; iş kalemlerinin niteliğine göre Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca oluşturulacak analizlere, kaynakların verimli kullanılması ilkesi gözetilerek aynı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen rayiçlerden herhangi biri uygulanabilecektir. Bunun yanında ilgili maddede açıklanan usullerle tespiti yapılan yeni birim fiyat, yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemeyecektir. Yüklenicinin teklifinde benzer iş kalemleri için daha yüksek oranda bir tenzilat uygulandı ise bu indirim oranı uygulanarak yeni birim fiyat belirlenecektir.
… Şti- … A.Ş. İş Ortaklığı yüklenimindeki … ihale kayıt numaralı “… İşi”nin sözleşmesi 25.05.2021 tarihinde imzalanmış olup söz konusu işe, sözleşme tarihinden sonra “…” iş kalemi eklenmiştir. Söz konusu iş kaleminin analizi oluşturulurken iş bünyesinde olan … iş kaleminden faydalanılmış, bulunan fiyata %7 indirim uygulanarak yeni birim fiyat oluşturulmuştur.
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesine göre, oluşturulan yeni birim fiyat yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemeyecek olup söz konusu iş kapsamında oluşturulan yeni iş kalemine daha düşük tenzilat uygulanarak ödemede bulunulması sonucu 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinin birinci fıkrasında; “kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Bununla birlikte, sözleşme eki teklif birim fiyat listelerinde olmayan ve uygulama sırasında yapılmasına ihtiyaç duyulan yeni iş kaleminin bedelinin Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesinde belirtilen hükümler dikkate alınmadan belirlenmesi sonucu … TL kamu zararı … tarihinde belediyeye ait … IBAN numaralı banka hesabına yatırılmış ve … tarihli ve … yevmiye numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile gelir kaydedilmiş olduğu anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
… Belediyesi tarafından ihale edilen … Şti- … A.Ş. İş Ortaklığı yüklenimindeki … ihale kayıt numaralı “… İşi” kapsamında yeni birim fiyat yapmak suretiyle yaptırılan iş kalemi için belirlenen rayiçlere mevzuatın öngördüğü indirim oranının uygulanmaması sonucu … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.
İhale ilan tarihi itibarıyla geçerli olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşmede Bulunmayan İşlerin Fiyatının Tespiti” başlıklı 22 nci maddesinde;
“…(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.
ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.
(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:
a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde (Ek ibare: 08/08/2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18/08/2019) veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği teklif rayiçler.
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.
c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.
ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.
(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur.
…
(5) (Değişik fıkra: 08/08/2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18/08/2019) İkinci fıkraya göre yeni fiyatın hesabında, yeni tespit edilecek iş kaleminin analizinde yer alan girdilere ait miktarların varsa rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır. Bu itibarla, sözleşmede yeni birim fiyat analizleri için önceden belirlenmiş bir kâr ve genel gider oranı var ise bu oran dikkate alınarak yeni birim fiyat hesabı sonuçlandırılır. Sözleşmede bu konuda bir oran belirlenmemiş ise, oluşturulan kâr ve genel gider hariç analiz tutarına %10 oranındaki yüklenici karına ilave olarak %15 oranına kadar idare ve yüklenicinin anlaştığı oranda genel gider eklenir. Ayrıca, yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunması halinde, bu madde kapsamında hesaplanan yeni birim fiyat; yüklenici tarafından benzerlik gösteren iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın, idarece aynı iş kalemi için resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyata oranı (0,90’ı aşmamak üzere) ile yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın çarpılması sonucunda elde edilen tutarı geçemez. Yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunmaması halinde ise, yeni birim fiyat; yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemez.”
hükümleri yer almaktadır.
Buna göre sözleşme eki teklif birim fiyat listelerinde olmayan ve uygulama sırasında yapılmasına ihtiyaç duyulan yeni iş kalemlerinin bedellerinin tespiti için; iş kalemlerinin niteliğine göre Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca oluşturulacak analizlere, kaynakların verimli kullanılması ilkesi gözetilerek aynı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen rayiçlerden herhangi biri uygulanabilecektir. Bunun yanında ilgili maddede açıklanan usullerle tespiti yapılan yeni birim fiyat, yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemeyecektir. Yüklenicinin teklifinde benzer iş kalemleri için daha yüksek oranda bir tenzilat uygulandı ise bu indirim oranı uygulanarak yeni birim fiyat belirlenecektir.
… Şti- … A.Ş. İş Ortaklığı yüklenimindeki … ihale kayıt numaralı “… İşi”nin sözleşmesi 25.05.2021 tarihinde imzalanmış olup söz konusu işe, sözleşme tarihinden sonra “…” iş kalemi eklenmiştir. Söz konusu iş kaleminin analizi oluşturulurken iş bünyesinde olan … iş kaleminden faydalanılmış, bulunan fiyata %7 indirim uygulanarak yeni birim fiyat oluşturulmuştur.
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesine göre, oluşturulan yeni birim fiyat yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemeyecek olup söz konusu iş kapsamında oluşturulan yeni iş kalemine daha düşük tenzilat uygulanarak ödemede bulunulması sonucu 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinin birinci fıkrasında; “kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet verilmiştir.
Bununla birlikte, sözleşme eki teklif birim fiyat listelerinde olmayan ve uygulama sırasında yapılmasına ihtiyaç duyulan yeni iş kaleminin bedelinin Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesinde belirtilen hükümler dikkate alınmadan belirlenmesi sonucu … TL kamu zararı … tarihinde belediyeye ait … IBAN numaralı banka hesabına yatırılmış ve … tarihli ve … yevmiye numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile gelir kaydedilmiş olduğu anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?