Özel usulsüzlük cezası

….. Belediyesinde, belediye vergi numarası ile takip edilen otopark işletmelerinin ….-…. yılları arasında kurumlar vergisi beyannameleri ve kurumlar geçici vergi beyannamelerinin geç verilmesinden dolayı belediyeye özel usulsüzlük cezası kesilmesi ve bu tutarın belediye bütçesinden ödenmesi sonucunda …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;

213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Bilgi vermekten çekinenler ile 107/A, 256, 257, mükerrer 257 nci madde ve Gelir Vergisi Kanununun 98/A maddesi hükmüne uymayanlar için ceza” başlıklı Mükerrer 355 inci maddesinde; kamu idare ve müesseselerinde bilgi verme görevini yerine getirmeyen yöneticiler dahil birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında …. (…. TL) Türk Lirası özel usulsüzlük cezası kesileceği belirtilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesine göre kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması kamu zararı teşkil etmektedir. 5018 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde ise kamu zararının belirlenmesinde; kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek mali külfet getirilmesi esas alınacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kamu idare ve müesseseleriyle gerçek ve tüzelkişiler vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve vergi dairesince kendilerinden istenecek bilgileri belli aralıklarla ve devamlı olarak vermeye mecburdurlar. 213 sayılı Kanunun Mükerrer 355 inci maddesi gereğince bu bilgilerin verilmemesi durumunda özel usulsüzlük cezası kesilmektedir.

Yapılan incelemede; …. yılından önce belediye tarafından işletilmekte olan otoparklar belediyenin vergi numarası ile işlem görmekteyken, …. yılından itibaren otopark işletmeciliği bütçe içi işletme tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Ancak, otopark işletmeciliği bütçe içi işletmeye devredildikten sonra belediyenin kurumlar vergisi mükellefiyeti kapatılmadığından; ….-…. yılları arası kurumlar vergisi beyannamesi verilmesi gerekirken vergi incelemesi sonucu bu döneme ait kurumlar vergisi beyannameleri ve kurumlar geçici vergi beyannamelerinin geç verilmesinden dolayı özel usulsüzlük cezası kesildiği tespit edilmiştir.

Sorgu konusu hususa ilişkin olarak sorumlular tarafından gönderilen savunmalar ve ekinde yer alan belgelerin incelenmesi neticesinde, söz konusu özel usulsüzlük cezasının …. Vergi Dairesi Müdürlüğünün hatalı işlemi neticesinde tahakkuk ettirildiği görülmüştür.

Belediye tarafından düzenlenen …. tarih ve ….sayılı yazı ile Belediyenin vergi kimlik numarası (…..) üzerinden faaliyette bulunan otopark işletmelerinin …. tarihi itibariyle İşletme İştirakler Müdürlüğü bütçe içi işletmesi vergi kimlik numarası (….) üzerinden faaliyette bulunacağı …. Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirilmiş olup buna göre vergi mükellefiyet kayıtlarının düzeltilmesi gerektiği talep edilmiştir. …. Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından bahse konu …. tarih ve …. sayılı yazıda belirtilen düzeltme talebine herhangi bir cevap verilmemiştir.

Belediye, vergi kimlik numarası (….) ile …./Temmuz döneminde katma değer vergisi beyannamesini vermeye çalıştığı sırada vergi dairesinin e-beyanname sistemi üzerinden mükellefiyet kaydının bulunmadığı uyarısını almıştır. Bunun üzerine katma değer vergisi mükellefiyet kaydının kontrolü için …. tarih ve …. sayılı yazı ile ….. Vergi Dairesi Müdürlüğünden tekrar bir talepte bulunmuştur.

Ancak …. Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından …. tarihinde Belediyeye tebliğ edilen dört adet ihbarname ile …. hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi ve kurum geçici vergisi beyannamelerinin verilmemesi nedeniyle özel usulsüzlük cezasının kesildiği Belediyeye tebliğ edilmiştir.

Belediye tarafından ise, …. tarih ve …. sayılı yazı ile Belediyeye ait kurumlar vergisi ve kurum geçici vergisi mükellefiyet kaydının olmadığı, belediyenin ticari faaliyet değil kamusal hizmet yürüttüğü, mükellefiyet kaydında hata olduğu, mükellefiyet tesisinin Belediyeden habersiz yapıldığı, dolayısıyla Vergi Usul Kanunun 118 nci maddesinin 2 nci fıkrası ile 449 Seri Nolu Vergi Usul Kanunu Tebliği kapsamında söz konusu vergilendirme hatasının düzeltilmesi, hatalı düzenlenen ihbarnamelerin iptal edilmesi ….Vergi Dairesi Müdürlüğünden talep edilmiştir. Ayrıca varsa Belediyeye ait kurumlar vergisi ve kurum geçici vergisi mükellefiyetlerinin resen terk edilmesi gerektiği …. Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirilmiştir.

Konu ile ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığınca düzenlenen …. tarih ve …. sayılı yazıda Belediye adına olan kurumlar ve kurum geçici vergisi mükellefiyetlerinin kapatılması gerektiği de belirtilmiştir. Bahse konu yazıda aynen;

“…

Buna göre, belediyelerin tüzel kişiliği itibarıyla kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmadığından, …. Belediye Başkanlığının otopark işletmesi faaliyeti nedeniyle Belediye tüzel kişiliği adına açılan kurumlar vergisi mükellefiyet kaydının kapatılması, adı geçen Belediye Başkanlığının ticari, sınai veya zirai faaliyetleri dolayısıyla Belediye bünyesinde oluşacak iktisadi kamu kuruluşu nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmesi gerekmektedir.

…

Diğer taraftan, şikayete konu dönemin öncesinde ve sonrasında …. Belediye Başkanlığı tüzel kişiliğinin kurumlar vergisi mükellefi olması kurumlar vergisi mevzuatı açısından mümkün bulunmadığından, anılan Belediye Başkanlığı adına …/6 dönemine ait Ba-Bs bildirim formunun verilmemesi nedeniyle kesilen cezanın terkin edilmesi icap etmektedir.

Bilgi edinilmesi ve gereği ile hakkında yapılan işleme ilişkin başvuru sahibine ivedi bilgi verilmesini rica ederim.

…” hususlarına yer verildiği belirtilerek Belediye adına kesilen özel usulsüzlük cezasının terkin edilmesi gerektiği açıkça ifade edilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda; Belediyenin kurumlar vergisi mükellefi olması kurumlar vergisi mevzuatı açısından mümkün bulunmamaktadır. Belediyenin ticari faaliyetleri için Belediye bünyesinde oluşturulacak iktisadi kamu kuruluşu nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda …. Belediye Başkanlığının otopark işletmesine yönelik gerçekleştirdiği ticari faaliyetleri için bütçe içi işletmeye ait olan Belediye bünyesindeki İşletme ve İştirakler Müdürlüğünde hali hazırda bulunan …. vergi kimlik numarası için kurumlar ve kurum geçici vergisi mükellefiyet kaydının kullanılması gerekmektedir.

Sonuç olarak, her ne kadar sorguda …. Belediyesinin, belediye vergi numarası ile takip ettiği otopark işletmelerinin ….-…. yılları arasında kurumlar vergisi beyannameleri ve kurumlar geçici vergi beyannamelerinin geç verilmesinden dolayı belediyeye özel usulsüzlük cezası kesilmesi ve bu tutarın belediye bütçesinden ödenmesi sonucu ….. TL kamu zararına sebebiyet verildiği belirtilmiş ise de;

…. Belediyesi tarafından Belediye ve İşletme ve İştirakler Müdürlüğüne bağlı bütçe içi işletmesi adına iki adet mükellefiyet kaydının bulunduğu hususunun gerek şifahi gerek ise resmi yazışmalar ile defalarca …. Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirildiği,

Belediye tarafından düzenlenen …. tarih ve …. sayılı yazı ile otopark işletmelerinin …. tarihi itibariyle İşletme ve İştirakler Müdürlüğü bütçe içi işletmesi vergi kimlik numarası (…) üzerinden faaliyette bulunacağının …. Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirildiği,

…. tarih ve …. sayılı yazı ile vergi mükellefiyet kaydının kontrolü için tekrar ….Vergi Dairesi Müdürlüğünden bir talepte bulunulduğu,

…. tarih ve ….. sayılı yazı ile Belediyeye ait kurumlar vergisi ve kurum geçici vergisi mükellefiyet kaydının olmadığı, belediyenin ticari faaliyet değil kamusal hizmet yürüttüğü, mükellefiyet kaydında hata olduğu, mükellefiyet tesisinin Belediyeden habersiz yapıldığı, dolayısıyla Vergi Usul Kanunun 118 nci maddesinin 2 nci fıkrası ile 449 Seri Nolu Vergi Usul Kanunu Tebliği kapsamında söz konusu vergilendirme hatasının düzeltilmesi gerektiği, hatalı düzenlenen ihbarnamelerin iptal edilmesi hususlarının ….Vergi Dairesi Müdürlüğünden talep edildiği,

Gelir İdaresi Başkanlığının doğrudan konuya ilişkin Belediyenin haklılığını gösteren …. tarih ve …. sayılı yazısına rağmen …. Vergi Dairesi Müdürlüğünce kurumlar ve kurum geçici vergisi mükellefiyetlerinin süresinde kapatılmadığı ve özel usulsüzlük cezasının terkin edilmediği görüldüğünden, Belediyenin herhangi bir kasıt, kusur veya ihmalinin olmadığı, aksine üzerine düşen yükümlülükleri mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirdiği anlaşılmıştır.

…. Vergi Dairesi Müdürlüğünün hatalı işlemi neticesinde mükellefiyet kayıtlarının terkin edilmemesi nedeniyle muhatap olunan vergi ihbarnamelerindeki cezaların, “vergi borcu yoktur” yazısı alınması aşamasında karşılarına çıkması nedeniyle bazı hizmetlerin aksatılmasına sebebiyet verildiği, dolayısıyla Belediyenin hizmetlerin aksatılmaması için bu cezaları ödenme mecburiyeti ortaya çıktığından, yapılan ödeme sonucu kamu zararının oluşmadığı kanaatine varılmıştır.

Bu itibarla…. Belediyesince kurumlar vergisi beyannameleri ve kurumlar geçici vergi beyannamelerinin geç verilmesi gerekçesiyle ….Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından hatalı olarak tespit edilen özel usulsüzlük cezası kesilmesi konusunda kamu zararı oluşmayan …. TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına,

İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren aynı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.