Öğrenim yardımı

…..Belediyesi ile ….. Sendikası (…..) arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesi kapsamında, kadrolu işçilere öğrenim yardımının sözleşme ile belirlenen esaslara aykırı olarak hesaplanıp ödenmesi sonucunda ….. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;

Yürürlük süresi …..-…. olan Toplu İş Sözleşmesi’nin “Ücret ve sosyal haklar ödemelerinin yapılması” başlıklı ….’ncı bölümünün ….’nci maddesinde, kadrolu işçilere ödenecek öğrenim yardımının şartları ve miktarı belirlenmiştir. Anılan madde de, sözleşme kapsamındaki tüm işçilere her yılın eylül ayında ilkokulda okuyan her çocuğu için net …. TL, ortaokulda okuyan her çocuğu için net ….. TL, lisede okuyan her çocuğu için ….. TL, yükseköğrenim ve yüksek lisans gören her çocuğu için …. TL, engelli çocuğu olan işçiye her çocuk için ….. TL öğrenim yardımı yapılacağı, söz konusu yardımın eşlerin her ikisinin de Belediyede çalışması halinde her bir eşe ½ oranında ödeme yapılacağı ve işçilerin de öğrenim durumuna göre belge karşılığı olmak üzere bu haklardan yararlanacağı ifade edilmiştir.

Toplu İş Sözleşmesi incelendiğinde; sözleşme kapsamında yer alan her bir mali hükmün ikinci yıl uygulanmasında, münhasıran ikinci yıl ücret zammına verilen zam oranında artış yapılacağının düzenlendiği ancak sorgu konusu öğrenim yardımına ilişkin olarak herhangi bir zam artış oranının belirlenmediği görülmüştür. Ayrıca sözleşme kapsamında tüm mali hükümlere atıf yapan, genel bir zam artış oranı düzenlemesi de yer almamaktadır.

Kadrolu işçilere yapılan öğrenim yardımı ödemelerinin incelenmesi sonucunda, toplu iş sözleşmesinde özel bir zam artış oranı belirlenmemesine rağmen …. yılı öğrenim yardımlarının ikinci yıl ücret zammı oranında artış yapılarak ödendiği görülmüş olup bu bağlamda işçilere, sözleşme kapsamında düzenlenmeyen bir hüküm üzerinden öğrenim yardımı ödemelerinin olması gerekenden daha fazla yapıldığı görülmektedir. Bu kapsamda, Toplu İş Sözleşmesinde yer almamasına rağmen kadrolu işçilere ikinci yıl ücret zammı oranında artış yapılarak öğrenim yardımı ödenmesi sonucu kamu zararı oluştuğu tespit edilmiştir.

Sorumlular savunmalarında; Belediye ile Yetkili sendika arasında kadrolu işçilere ilişkin toplu iş sözleşmesi öncesi görüşmelerde öğrenim yardımına ilişkin ikinci yıl ödemesinde ücret zammı oranında ilave edilerek ödeneceğinin planlandığını, ancak sehven ikinci yıl zam oranına ilişkin cümlenin toplu iş sözleşmesi metnine dahil edilmediğini ifade etmişlerdir. Sorumlular bu kapsamda taraflarca imzalanıp yürürlüğe konulan toplu iş sözleşmesinde diğer ödeme unsurlarına 2’nci yıl zammı öngörülürken 1 adet ödeme unsuruna zam verilmemesi toplu iş sözleşmesinin lafzına ve ruhuna da uygun düşmeyeceğini ileri sürmüşlerdir.

Toplu iş sözleşmesi nitelik olarak, tarafların karşılıklı hak ve borçlarını, sözleşmenin uygulanmasını ve denetimini, uyuşmazlıkların çözümü için başvurulacak yolları düzenleyen hukuki bir metindir. Toplu iş sözleşmesinin tarafları işveren sıfatıyla belediye yönetimi ve yetkili işçi sendikası olup, her iki tarafın karşılıklı irade beyanları ile söz konusu sözleşme geçerli olarak kurulmuş olmaktadır. Tarafların sözleşmede ortaya koymuş oldukları irade beyanları bağlı olmaları olağanüstü durumlar haricinde hukuki güvenlik ve belirlilik ilkelerinin bir gereğidir.

Ayrıntıları sorgu metninde yer aldığı üzere toplu iş sözleşmesinin mali hükümlerinin ikinci yıl zamlı uygulanmasına ilişkin genel bir atıf maddesi yer almamaktadır. Yine toplu iş sözleşmenin ikinci yıl zamlı uygulanması hususu, sözleşme uhdesinde her mali hüküm içinde özel olarak düzenlemiştir.

Sorumlular tarafından savunma metninde ikinci yıl ücret zammı oranında ilave artış yapılarak ödenen öğrenim yardımının toplu iş sözleşmesi tasarısında yer aldığını ifade etmişlerdir. Ancak sorumlular tarafından sunulan ….. tarihli tutanakta ücret ödemesinin ikinci yıl zammına ilişkin münhasır bir düzenleme olup, öğrenim yardımı ya da diğer mali hükümlere sirayet edeceğine ilişkin herhangi bir hüküm yer almamaktadır. Bu nedenle eğer kadrolu işçilere yapılacak öğrenim yardımının ikinci yıl zamlı olarak ödenebilmesi için diğer mali hükümler gibi mezkûr madde kapsamında özel bir hüküm gerektiği değerlendirilmekte olup sorumluların savunmaları yerinde görülmemiştir.

Oluşan kamu zararında; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 32 ve 33’üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve ekli belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi ile işçi ücret bordrosunu düzenleyenin (diğer gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla) sorumluluğu bulunmaktadır.

Bu itibarla; …..Belediyesi ile ….. Sendikası (….) arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesi kapsamında, kadrolu işçilere öğrenim yardımının sözleşme ile belirlenen esaslara aykırı olarak hesaplanıp ödenmesi sonucunda oluşan ve ayrıntılı hesabı aşağıda tabloda gösterilen ….. TL kamu zararının;

….. TL'sinin Harcama Yetkilisi (…..) ….., Gerçekleştirme Görevlisi (…..) ….. ile Diğer Sorumlu (….) ……..'a,

….. TL'sinin Harcama Yetkilisi (…..) ….., Gerçekleştirme Görevlisi (…..) ….. ile Diğer Sorumlu (….) ……..'a,

….. TL'sinin Harcama Yetkilisi (…..) ….., Gerçekleştirme Görevlisi (…..) ….. ile Diğer Sorumlu (….) ……..'a,

…..

müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,

İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren aynı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere, oybirliğiyle karar verildi.