Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 3. Daire Kararı
Karar Tarihi:
2/9/2023
Karar No:
122
Esas No:
439
KARAR
Gayrimenkul Takası İşleminde Karşı Tarafın Ödemesi Gereken Tapu Harcının Belediye Bütçesinden Ödenmesi
Belediyenin, ..... Genel Müdürlüğü ile imzalanan protokol kapsamında yaptığı gayrimenkul takası işleminde, karşı tarafın ödemesi gereken tapu harcını ödemesi suretiyle ..... kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
17/7/1964 tarihli ve 11756 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren 492 sayılı Harçlar Kanununun tapu ve kadastro harçlarını düzenleyen dördüncü kısmının “Harçtan müstesna tutulan işlemler” başlıklı 59 uncu maddesinin (a) bendinde yer alan;
“Genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerin iktisap edecekleri gayrimenkullerin vesair ayni hakların tescili, şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinleri,” şeklindeki düzenleme ile belediyeler, aynı Kanunun 64 üncü maddesinde yer alan tapu harcından istisna tutulmuşlardır.
Yapılan incelemede;
13/7/2005 tarihli ve 25874 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5393 sayılı Belediye Kanununun 18 inci maddesinin e bendi kapsamında mülkiyeti Belediyeye ait olan, ..... Mahallesi ..... ada ..... parselde bulunan ..... m² yüzölçümüne sahip, ..... TL değerindeki arsa ile mülkiyeti ..... Müdürlüğüne ait .....Mahallesi .....ada ..... parsel ve ..... ada .....parselde bulunan toplam ..... m² yüzölçümlü ve .....TL değerindeki arsaların, aradaki farkın Belediye tarafından ödenmesi şartıyla karşılıklı devir (takas) edilmesine ilişkin işlemleri yürütmek üzere, Belediye Meclisinin .....2020 tarih ve ..... No.lu Kararı ile Belediye Başkanına yetki verdiği,
Başkanlık tarafından yapılan değerleme ve hazırlık çalışmaları sonrası konunun tekrar Belediye Meclisinin gündemine alındığı, .....2021 tarihli ve ..... No.lu Belediye Meclis kararı ile, takas işleminden doğacak ..... TL tutarındaki farkın ...... payından mahsup edilerek üç eşit taksitte ödenmesi, taksitten doğacak yasal faizlerin, tapu devir harçları vb. masrafların Belediye tarafından karşılanması konularında işlemleri yürütmek üzere oy birliği ile Belediye Başkanına yetki verildiği,
Bahsi geçen Meclis Kararındaki yetkiye dayanarak Belediye Başkanı ile .....Genel Müdürlüğü arasında akdedilen .....2021 tarihli protokolde devire ilişkin olarak her iki taraf adına doğacak her türlü masrafın ..... Belediyesi tarafından karşılanacağının hüküm altına alındığı,
.....Tapu Müdürlüğünce düzenlenen .....2021 tarihli ve ..... No.lu yevmiye kaydı ile takas işleminin tamamlandığı, söz konusu taşınmazların karşılıklı olarak taraflara devredildiği, ..... adına ortaya çıkan ..... TL tutarındaki tapu harcının Belediye tarafından .....2021 tarihli e-fatura ile ..... hesabına aktarıldığı
görülmüştür.
Yukarıda yazılı Kanun hükmüne göre, Belediyenin iktisap ettiği gayrimenkullere yönelik tapu ve kadastro işlemleri tapu harcından istisna tutulduğundan, bahsi geçen taşınmaz takası işleminde .....Genel Müdürlüğünün sadece kendisine düşen harcı kendi kaynakları ile ödemesi ve harca ilişkin işlemlerin bu şekliyle sonlanması gerekmektedir. Ancak, sorgu konusu işlemde ..... Genel Müdürlüğüne düşen harç, Belediye kaynakları ile ödendiğinden söz konusu ödeme sonucu “Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması” durumu ortaya çıkmış ve ortaya çıkan bu durum 24/12/2003 tarihli ve 25326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde kamu zararı olarak tanımlanmıştır.
Yukarıda yazılı açıklamalar uyarınca, sorgu konusu işlem sonucunda kamu zararı ortaya çıkmış olsa da savunmaların ekinde gönderilen belgelerin incelenmesinde; sorguda belirtilen .....TL kamu zararının, .....2022 tarihli ..... işlem numaralı ..... Bankasına ait banka dekontu ile tahsil edildiği ve .....2022 tarihli .....numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile Belediyenin gelir kayıtlarına alındığı anlaşıldığından söz konusu tutara ilişkin ilişilecek husus kalmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Belediyenin, ..... Genel Müdürlüğü ile imzalanan protokol kapsamında yaptığı gayrimenkul takası işleminde, karşı tarafın ödemesi gereken tapu harcını ödemesi suretiyle ..... kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
17/7/1964 tarihli ve 11756 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren 492 sayılı Harçlar Kanununun tapu ve kadastro harçlarını düzenleyen dördüncü kısmının “Harçtan müstesna tutulan işlemler” başlıklı 59 uncu maddesinin (a) bendinde yer alan;
“Genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerin iktisap edecekleri gayrimenkullerin vesair ayni hakların tescili, şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinleri,” şeklindeki düzenleme ile belediyeler, aynı Kanunun 64 üncü maddesinde yer alan tapu harcından istisna tutulmuşlardır.
Yapılan incelemede;
13/7/2005 tarihli ve 25874 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5393 sayılı Belediye Kanununun 18 inci maddesinin e bendi kapsamında mülkiyeti Belediyeye ait olan, ..... Mahallesi ..... ada ..... parselde bulunan ..... m² yüzölçümüne sahip, ..... TL değerindeki arsa ile mülkiyeti ..... Müdürlüğüne ait .....Mahallesi .....ada ..... parsel ve ..... ada .....parselde bulunan toplam ..... m² yüzölçümlü ve .....TL değerindeki arsaların, aradaki farkın Belediye tarafından ödenmesi şartıyla karşılıklı devir (takas) edilmesine ilişkin işlemleri yürütmek üzere, Belediye Meclisinin .....2020 tarih ve ..... No.lu Kararı ile Belediye Başkanına yetki verdiği,
Başkanlık tarafından yapılan değerleme ve hazırlık çalışmaları sonrası konunun tekrar Belediye Meclisinin gündemine alındığı, .....2021 tarihli ve ..... No.lu Belediye Meclis kararı ile, takas işleminden doğacak ..... TL tutarındaki farkın ...... payından mahsup edilerek üç eşit taksitte ödenmesi, taksitten doğacak yasal faizlerin, tapu devir harçları vb. masrafların Belediye tarafından karşılanması konularında işlemleri yürütmek üzere oy birliği ile Belediye Başkanına yetki verildiği,
Bahsi geçen Meclis Kararındaki yetkiye dayanarak Belediye Başkanı ile .....Genel Müdürlüğü arasında akdedilen .....2021 tarihli protokolde devire ilişkin olarak her iki taraf adına doğacak her türlü masrafın ..... Belediyesi tarafından karşılanacağının hüküm altına alındığı,
.....Tapu Müdürlüğünce düzenlenen .....2021 tarihli ve ..... No.lu yevmiye kaydı ile takas işleminin tamamlandığı, söz konusu taşınmazların karşılıklı olarak taraflara devredildiği, ..... adına ortaya çıkan ..... TL tutarındaki tapu harcının Belediye tarafından .....2021 tarihli e-fatura ile ..... hesabına aktarıldığı
görülmüştür.
Yukarıda yazılı Kanun hükmüne göre, Belediyenin iktisap ettiği gayrimenkullere yönelik tapu ve kadastro işlemleri tapu harcından istisna tutulduğundan, bahsi geçen taşınmaz takası işleminde .....Genel Müdürlüğünün sadece kendisine düşen harcı kendi kaynakları ile ödemesi ve harca ilişkin işlemlerin bu şekliyle sonlanması gerekmektedir. Ancak, sorgu konusu işlemde ..... Genel Müdürlüğüne düşen harç, Belediye kaynakları ile ödendiğinden söz konusu ödeme sonucu “Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması” durumu ortaya çıkmış ve ortaya çıkan bu durum 24/12/2003 tarihli ve 25326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde kamu zararı olarak tanımlanmıştır.
Yukarıda yazılı açıklamalar uyarınca, sorgu konusu işlem sonucunda kamu zararı ortaya çıkmış olsa da savunmaların ekinde gönderilen belgelerin incelenmesinde; sorguda belirtilen .....TL kamu zararının, .....2022 tarihli ..... işlem numaralı ..... Bankasına ait banka dekontu ile tahsil edildiği ve .....2022 tarihli .....numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile Belediyenin gelir kayıtlarına alındığı anlaşıldığından söz konusu tutara ilişkin ilişilecek husus kalmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?