Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
1/31/2024
Karar No:
53557
Esas No:
56436
KARAR
Konu: Yönetim Kurulu üyeliği ücreti
125 sayılı İlamın 1’inci maddesi ile; ... Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür vekili olarak görev yapan Genel Müdür Yardımcısı ...’ a, yönetim kurulu üyeliği ücretinin Genel Müdürlük kadrosu boşaldıktan sonra ödenmeye başlandığı, buna göre boş kadro durumunda olan Genel Müdürlük görevini fiilen yürüten ...' a bu görevin tabii sonucu olarak Yönetim Kurulu üyeliği ücreti ödenmesi nedeniyle kamu zararına sebebiyet verilmediği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu edilen toplam ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığı, kararı verilmiştir.
Bu karar üzerine Sayıştay Başsavcılığı adına Sayıştay Savcısı ... tarafından gönderilen ve aşağıda yer verilen temyiz dilekçesi ile 125 sayılı İlamın 1’inci maddesine karşı temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
TEMYİZ DİLEKÇESİ
125 no.lu Daire İlamının 1’inci maddesiyle beraat hükmü verilmesi üzerine, Sayıştay Başsavcılığı adına re’ sen temyiz başvurusunda bulunan Sayıştay Savcısı ...’ nin ... tarih ve ... sayılı dilekçesinde özetle;
Daire İlamının 1’inci maddesi hükmüne yer verildikten sonra;
“…
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un, Ek 5 inci maddesinde, bu Kanunun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı; "Yönetim kurulu" başlıklı 7'nci maddesinde, yönetim kurulunun bir başkanla beş üyeden oluştuğu ve büyükşehir belediye başkanının, genel müdür ile genel müdür yardımcılarından hizmette en eski olanının, hizmette eşitlik halinde yaşlı bulunanın yönetim kurulunun tabii üyesi olduğu, yönetim kurulunun diğer üç üyesinin ise büyükşehir belediye başkanının teklifi ve Çevre ve Şehircilik Bakanının onayı ile atanacağı; "Genel Müdür ve yardımcıları" başlıklı 11 'inci maddesinde, genel müdürün büyükşehir belediye başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanacağı hükme bağlanmıştır.
28.03.1988 tarih ve 318 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri ile İlgili Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin Geçici 2’nci maddesinde; ilgili kanunlarında değişiklik yapılıncaya kadar, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalan ve yönetim kurulları ile, idare edilen kanunla kurulu teşebbüs ve kuramların yönetim kurulu üyesi genel müdür ve genel müdür yardımcılarına kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu üyeleri için öngörülen miktarda ücret ve ek ödemede bulunulacağı hüküm altına alınmıştır.
2560 sayılı Kanun'un 11’inci maddesinde yer alan; "İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanır." hükmünün aynı Kanun'un Ek 5 inci maddesi çerçevesinde diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı açıktır. ... Büyükşehir Belediye Başkanının Çevre ve Şehircilik Bakanına ait olan atama yetkisini kullanması Anayasa ve kanunlara aykırıdır. Belediye Başkanının, ...' ın Genel Müdürlüğe vekâleten atanmasına ilişkin teklifini Bakanlığa göndermesi ve Bakanlıktan onay gelmeden ilgilinin Genel Müdür olarak göreve başlaması ve adı geçene yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesi idare hukuku açısından sakat bir uygulamadır. Dolayısıyla, 2021 yılı içinde ...' ın Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından asaleten veya vekâleten Genel Müdür olarak ataması yapılmadan, Belediye Başkanı tarafından Genel Müdür Vekili olarak görevlendirilmesi yetki aşımına sebebiyet vermiştir. Zira, Genel Müdür ve Vekil Genel Müdür atamalarında ve görevlendirmelerinde, yetki Bakanda olduğundan Bakan onayı olmadan vekâleten görevlendirme yapıp Genel Müdürlüğün özlük haklarının alınması ve yetkilerinin kullanılması yetki aşımı olup mevzuata aykırıdır.
Diğer taraftan, Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında görevli yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyelerinin 2018 yılı ve sonraki yıllarda uygulanacak ücretlerin tespitine ilişkin 11.04.2020 tarihli ve 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nın "Bazı Kurum ve Kuruluşlarda 2018 Yılı Yönetim, Denetim ve Tasfiye ''Kurulu Üyelik Ücretleri" başlıklı 4 üncü maddesinin sekizinci fıkrasında; yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye; kurulu üyeleri ile denetçilerin, başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ödemesi ve ek ödeme yapılamayacağı aynı zamanda yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekâlet edilmesinde de herhangi bir ödeme yapılamayacağı belirtilmektedir. Dolayısıyla ilgili kadronun boş veya dolu olması veyahut vekilin asaleten atama da öngörülen şartları taşıyor olmasının yönetim kurulu üyelik ücreti alabilmesine herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
Bu itibarla, ...' de, Genel Müdürlüğe vekâlet ettiği için Yönetim Kurulu Üyeliğine de vekâlet eden Genel Müdür Yardımcısı ...' a, mevzuata aykırı olarak yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesi nedeniyle kamu kaynağında azalışa yol açılarak ... TL kamu zararına neden olunmuştur.
SONUÇ VE TALEP
Yukarıda açıklanan nedenlerle ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün (...) 2021 Yılı Hesabının 8’inci Dairece yargılanması sonucu düzenlenen 15.06.2023 tarihli ve 125 sayılı İlamın 1’inci maddesi ile verilmiş olan "ilişilecek bir husus bulunmadığı'' yönündeki kararın bozularak, yargı raporunda kamu zararı olarak tespit edilen ... TL’nin sorumlular adına tazmini yönünde hüküm kurulmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir. Arz ederim.” Denilmektedir.
Sayıştay Başsavcılığı adına Sayıştay Savcılığı tarafından yapılan temyiz başvurusunun ilgililere tebliği sonrası; ... Genel Müdürü ..., Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı ... ile diğer ilgililer ...ve ... duruşma talep ederek, sözlü açıklamada bulunmak istemiş olup;
YAPILAN DURUŞMADA
... Genel Müdürü ...;
Denetçi sorgusu üzerine göndermiş oldukları savunmadaki karşı görüşleri ifade ederek, eski Genel Müdürün görevden alınması sonrasında ilk etapta vekaleten, sonraki aşamada ise asaleten atandığını, Genel Müdürlük görevine eski Genel Müdür izinli iken vekalet etmediğini, boş kadroya vekalet ettiğini, asilde aranan şartları taşıdığını, Genel Müdür vekili olarak çok sayıda iş ve işlem sürecini yöneterek bunların belgelendirme aşamasında da çok sayıda imza attığını, asaleten atanması ile ilgili olarak Bakanlık onay sürecinin gecikmesinden sorumlu tutulamayacağını, ifade etmiş, diğer ilgililer de (Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı ... ile ...ve ...) bu açıklamalara aynen katıldıklarını belirtmişlerdir.
Sayıştay Savcısı ... ise;
Temyiz dilekçesindeki tespitler çerçevesinde görüşünün değişmediğini, Dairenin 125 sayılı İlamının 1’inci maddesi ile tesis edilen hükmün esastan bozulması gerektiğini, sözlü olarak tekrarlamıştır.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden ve yapılan duruşmada Sayıştay Savcısı ile ilgililerin (... Genel Müdürlüğü yetkililerinin) sözlü açıklamalarının dinlenilmesinden sonra;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
125 sayılı İlamın 1’inci maddesiyle; ... Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür vekili olarak görev yapan Genel Müdür Yardımcısı ...’ a, yönetim kurulu üyeliği ücretinin Genel Müdürlük kadrosu boşaldıktan sonra ödenmeye başlandığı, buna göre boş kadro durumunda olan Genel Müdürlük görevini fiilen yürüten ...' a bu görevin tabii sonucu olarak Yönetim Kurulu üyeliği ücreti ödenmesi nedeniyle kamu zararına sebebiyet verilmediği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu edilen toplam ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığı, yönünde karar verilmiştir.
Esas yönünden inceleme
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Yönetim Kurulu” başlıklı 7’nci maddesinde;
“Yönetim Kurulu bir başkanla beş üyeden oluşur.
Büyük Şehir Belediye Başkanı Yönetim Kurulunun başkanıdır. Belediye Başkanının bulunmaması halinde, Genel Müdür Yönetim Kuruluna başkanlık eder.
Genel Müdür ile genel müdür yardımcılarından hizmette en eski olanı, hizmette eşitlik halinde yaşlı bulunan Yönetim Kurulunun tabii üyesidirler. Yönetim Kurulunun diğer üç üyesi İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi ve Çevre ve Şehircilik Bakanının onayı ile atanır.
…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Genel Müdür ve Yardımcıları” başlıklı 11’inci maddesinde;
“İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanır.
Yönetim Kurulu üyelerinde aranan şartlar Genel Müdürlüğe atanacaklarda da aranır.
Genel Müdürlük hizmetlerinin yürütülmesinde Genel Müdüre yardımcılık etmek ve sayıları 4'ü geçmemek üzere yeteri kadar genel müdür yardımcısı bulunur.
Genel Müdür yardımcıları Genel Müdürün teklifi üzerine İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının onayı ile atanırlar.
Genel müdür yardımcılarının hizmet alanı ile ilgili konularda yükseköğrenim görmüş ve en az 10 yıl uzmanlık dallarında görev yapmış olmaları gerekir.
…” hükmü,
Aynı Kanun’un Ek 5’inci maddesinde de;
“Bu Kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır.” hükmü,
11.04.2020 tarih ve 31096 sayılı Resmî Gazete’ de yayınlanan 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın 4’üncü maddesi 8’inci fıkrasında;
“Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerden, başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ödemesi ve ek ödeme yapılmaz. Yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekalet edilmesinde herhangi bir ödeme yapılmaz.” ifadesi yer almaktadır.
Adı geçen kişiye yönetim kurulu ücreti ödenmesi işleminin hukuki durumu
28.03.1988 tarih ve 318 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri ile İlgili Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin Geçici 2'nci maddesinde; ilgili kanunlarında değişiklik yapılıncaya kadar, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalan ve yönetim kurulları ile, idare edilen kanunla kurulu teşebbüs ve kurumların yönetim kurulu üyesi genel müdür ve genel müdür yardımcılarına kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu üyeleri için öngörülen miktarda ücret ve ek ödemede bulunulacağı, hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda bazı kamu kurum ve kuruluşlarında görevli yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyelerinin 2018 yılı ve sonraki yıllarda uygulanacak ücretlerinin tespitine ilişkin 11.04.2020 tarih ve 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nın “Bazı kurum ve kuruluşlarda 2018 yılı yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyelik ücretleri” başlıklı 4'üncü maddesinin sekizinci fıkrasında, yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekâlet edilmesinde herhangi bir ödeme yapılamayacağı belirtilmektedir.
Ancak, 2560 sayılı Kanun'un 7'nci maddesi hükmü gereğince ... Genel Müdürü, ... Yönetim Kurulunun doğal üyesidir. Diğer bir ifade ile ... Genel Müdürlüğü görevini yürüten kamu görevlisi bu görevin gereği olarak ve herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ... Yönetim Kurulu üyeliğini de iktisap etmiş olmaktadır.
... Genel Müdürlüğü görevinin asaleten ya da vekâleten yürütülmesi konusunda da bir ayrım yapmamaktadır. Zira gerek istikrar kazammış yargısal içtihatlarda gerekse öğretide ifade edildiği şekliyle; idari işlem tesis etme yetkisi hangi kamu görevlisine verilmiş ise onun tarafından kullanılması kural olmakla birlikte, kamu hizmetlerinin sürekliliği ilkesi gereği, yetkili kamu görevlisinin görev başında bulunamaması durumunda onun yetkilerinin kullanılmasını sağlamak amacıyla bu ilkeye bir istisna getirilmiş ve vekâlet müessesesi kabul edilmiştir.
Kaldı ki, ...' a, Genel Müdürlük görevini ifa etmeye başladığı 05.08.2020 tarihinden, eski Genel Müdür ...’ ın emekli olduğu tarihe kadar, yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmediği, diğer bir ifadeyle Genel Müdürlük kadrosu boşaldıktan sonra adı geçenin yönetim kurulu üyeliği ücreti almaya başladığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, ... Genel Müdürlüğüne vekâlet ettiği için Yönetim Kurulu Üyeliğine de vekâlet eden Genel Müdür Yardımcısı ...' a, yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesiyle, kamu zararına sebebiyet verilmemiştir.
Bu itibarla; 125 sayılı Daire İlamının 1’inci maddesiyle tesis edilen “ilişilecek bir husus bulunmadığına” dair hüküm ile ilgili olarak, Sayıştay Savcılığı’nın yapmış olduğu temyiz talebinin REDDİNE ve Yargı Raporunda “kamu zararı” olarak tespit edilen toplam ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığı, yönündeki Daire İlam hükmünün TASDİKİNE, (... Daire Başkanı … ile Üyeler; …, …, … ve …’ in aşağıda yazılı karşı oylarına/azınlık görüşlerine karşı) oyçokluğuyla,
6085 sayılı Kanunun 57’nci maddesi gereği bu kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 31.01.2024 tarih ve 56436 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı Oy Gerekçesi/Azınlık Görüşü
... Daire Başkanı … ile Üyeler; …, …, … ve …
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Yönetim Kurulu” başlıklı 7’nci maddesinde;
“Yönetim Kurulu bir başkanla beş üyeden oluşur.
Büyük Şehir Belediye Başkanı Yönetim Kurulunun başkanıdır. Belediye Başkanının bulunmaması halinde, Genel Müdür Yönetim Kuruluna başkanlık eder.
Genel Müdür ile genel müdür yardımcılarından hizmette en eski olanı, hizmette eşitlik halinde yaşlı bulunan Yönetim Kurulunun tabii üyesidirler. Yönetim Kurulunun diğer üç üyesi İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi ve Çevre ve Şehircilik Bakanının onayı ile atanır.
…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Genel Müdür ve Yardımcıları” başlıklı 11’inci maddesinde;
“İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanır.
Yönetim Kurulu üyelerinde aranan şartlar Genel Müdürlüğe atanacaklarda da aranır.
Genel Müdürlük hizmetlerinin yürütülmesinde Genel Müdüre yardımcılık etmek ve sayıları 4'ü geçmemek üzere yeteri kadar genel müdür yardımcısı bulunur.
Genel Müdür yardımcıları Genel Müdürün teklifi üzerine İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının onayı ile atanırlar.
Genel müdür yardımcılarının hizmet alanı ile ilgili konularda yükseköğrenim görmüş ve en az 10 yıl uzmanlık dallarında görev yapmış olmaları gerekir.
…” hükmü,
Aynı Kanun’un Ek 5’inci maddesinde de;
“Bu Kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır.” hükmü,
11.04.2020 tarih ve 31096 sayılı Resmî Gazete’ de yayınlanan 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın 4’üncü maddesi 8’inci fıkrasında;
“Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerden, başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ödemesi ve ek ödeme yapılmaz. Yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekalet edilmesinde herhangi bir ödeme yapılmaz.” ifadesi yer almaktadır.
Temyiz konusu yapılan dosya içeriğinde Kurumsal ve Kurumlar arası işlemler sürecinde;
... önceki Genel Müdürü ...’ ın görevden alınması sonrasında, yeni Genel Müdür ...’ ın (asilde aranan şartları taşıdığından bahisle) görevi fiilen ifa ettiği,
...’ ın 657 sayılı Kanun’un 86, 2560 sayılı Kanun’un 11’inci maddelerine göre vekaleten Genel Müdürlük görevine atanması talebinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na iletilmesi amacıyla ... Valiliği’ne (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne) 05.08.2020 tarihinde resmi yazıyla iletildiği,
Eski Genel Müdür (...) emekliye ayrılana (18.01.2021’ e) kadar yeni Genel Müdüre (...’ a) herhangi bir vekalet ücreti veya yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmediği,
... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın yeni Genel Müdürün (...’ ın) atamasını 22.04.2022 tarihinde (resmi yazıyla) Bakanlık onayına gönderdiği,
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın (Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü) yeni Genel Müdürün (...’ ın) atamasını 19.07.2022 tarihinde onayladığı,
Anlaşılmıştır.
Bu çerçevede;
Büyükşehir Belediye Başkanının, ... Genel Müdürü ...' ın Genel Müdürlüğe vekâleten atanmasına ilişkin teklifini Bakanlığa göndermesi ve Bakanlıktan onay gelmeden, adı geçenin Genel Müdür olarak göreve başlatılması ve fakat, adı geçene yönetim kurulu üyeliği ücretinin de ödenmesi, atamaya dair süreç sonlanmadığından, hukuken kabul edilemez.
Ayrıca, 2021 yılı içinde ...' ın Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından asaleten veya vekâleten Genel Müdür olarak atanmadan, Büyükşehir Belediye Başkanı tarafından Genel Müdür Vekili olarak görevlendirilmesi de açık bir yetki aşımıdır.
Zira, asaleten Genel Müdür veya vekil Genel Müdür atamalarında ya da görevlendirmelerinde, yetki Bakanda olduğundan, Bakan onayı olmadan Büyükşehir Belediye Başkanı tarafından vekâleten görevlendirme yapılıp, asil Genel Müdürün özlük haklarının adı geçen kişiye ödenmesi, yukarıda mezkûr mevzuat hükümlerine aykırıdır.
Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında görevli yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyelerinin 2018 yılı ve sonraki yıllarda uygulanacak ücretlerin tespitine ilişkin 11.04.2020 tarihli ve 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nın “Bazı Kurum ve Kuruluşlarda 2018 Yılı Yönetim, Denetim ve Tasfiye Kurulu Üyelik Ücretleri” başlıklı 4’üncü maddesinin 8’inci fıkrasında;
Yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerin,
Başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ödemesi ve ek ödeme yapılamayacağı,
Aynı zamanda yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekâlet edilmesinde de herhangi bir ödeme yapılamayacağı, açıkça belirtilmektedir.
Bu nedenle, ilgili kadronun boş veya dolu olması ya da vekilin, asaleten atamada öngörülen şartları taşıyor olmasının, şahsın yönetim kurulu üyelik ücreti alabilmesine olumlu veya olumsuz herhangi bir etkisi bulunmadığı, aşikardır.
İdare, sahip olduğu yetkileri Anayasa ve kanunlardan alır, diğer bir ifadeyle idare Anayasa ve kanunlarda yetkilendirilmediği alanlarda işlem ve faaliyette bulunamaz. İdare işlem tesis etme ve faaliyette bulunma yetkisini kanunun çizmiş olduğu sınırlar dahilinde, kısaca kanunlara aykırı olmayacak şekilde kullanmak zorundadır. Yetkiler kanundan kaynaklı ve kanuni sınırlar içerisinde geçerlidir. İdare hukukunda yetkili kişi ya da makam bu yetkiyi bizzat kullanmak zorundadır. Yetki sakatlıkları sonradan düzeltilemez. Yetkisi olmayan makam tarafından yapılan idari bir işlem daha sonra yetkili makam tarafından hukuka uygun hale getirilemez. Diğer bir ifadeyle, idari işlemin yetki unsurundaki hukuka aykırılık yetkili makam tarafından sonradan onay veya izin yoluyla giderilemez.
İdari işlemlerin hukuka uygun olarak kabul edilebilmesi için yetkili makam, organ, kişi ya da kişilerce yapılması gerekmektedir. İdari işlemler yalnızca idare adına yetkili idari makam, organ veya kişi/kişiler tarafından yapılabilir. Dolayısıyla yetki, ancak yürürlükteki mevzuatta belirlenmiş kişi ya da makamlar tarafından kullanılabilir. İdari işlemlerin mevzuatta belirtilen yetkili kişi ya da makamlarca yapılmaması durumunda söz konusu işlemler hukuka aykırı olacaktır.
2560 sayılı Kanun 'un 11'inci maddesinde yer alan; "İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanır.” hükmünün aynı Kanun'un Ek 5'inci maddesi çerçevesinde diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı açıktır.
... Büyükşehir Belediye Başkanının Çevre ve Şehircilik Bakanına ait olan atama yetkisini kullanması Anayasa ve kanunlara aykırıdır. Belediye Başkanının, ...' ın Genel Müdürlüğe vekâleten atanmasına ilişkin teklifini Bakanlığa göndermesi ve Bakanlıktan onay gelmeden ilgilinin Genel Müdür olarak göreve başlaması ve adı geçene yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesi idare hukuku açısından sakat bir uygulamadır.
Bu itibarla, ... Genel Müdürlüğüne vekâlet ettiği için Yönetim Kurulu Üyeliğine de vekâlet eden Genel Müdür Yardımcısı ...' a, yukarıda mezkûr mevzuat hükümlerine aykırı olarak yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesi nedeniyle toplam ... TL kamu zararına sebebiyet verilmiş olup,
Sayıştay Savcılığı’nın temyiz talebinin kabulü ile, Daire İlam hükmünün bozularak yeniden hüküm tesisinin temini için hükmü veren daireye gönderilmesine karar verilmesi gerekir.
125 sayılı İlamın 1’inci maddesi ile; ... Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür vekili olarak görev yapan Genel Müdür Yardımcısı ...’ a, yönetim kurulu üyeliği ücretinin Genel Müdürlük kadrosu boşaldıktan sonra ödenmeye başlandığı, buna göre boş kadro durumunda olan Genel Müdürlük görevini fiilen yürüten ...' a bu görevin tabii sonucu olarak Yönetim Kurulu üyeliği ücreti ödenmesi nedeniyle kamu zararına sebebiyet verilmediği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu edilen toplam ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığı, kararı verilmiştir.
Bu karar üzerine Sayıştay Başsavcılığı adına Sayıştay Savcısı ... tarafından gönderilen ve aşağıda yer verilen temyiz dilekçesi ile 125 sayılı İlamın 1’inci maddesine karşı temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
TEMYİZ DİLEKÇESİ
125 no.lu Daire İlamının 1’inci maddesiyle beraat hükmü verilmesi üzerine, Sayıştay Başsavcılığı adına re’ sen temyiz başvurusunda bulunan Sayıştay Savcısı ...’ nin ... tarih ve ... sayılı dilekçesinde özetle;
Daire İlamının 1’inci maddesi hükmüne yer verildikten sonra;
“…
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un, Ek 5 inci maddesinde, bu Kanunun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı; "Yönetim kurulu" başlıklı 7'nci maddesinde, yönetim kurulunun bir başkanla beş üyeden oluştuğu ve büyükşehir belediye başkanının, genel müdür ile genel müdür yardımcılarından hizmette en eski olanının, hizmette eşitlik halinde yaşlı bulunanın yönetim kurulunun tabii üyesi olduğu, yönetim kurulunun diğer üç üyesinin ise büyükşehir belediye başkanının teklifi ve Çevre ve Şehircilik Bakanının onayı ile atanacağı; "Genel Müdür ve yardımcıları" başlıklı 11 'inci maddesinde, genel müdürün büyükşehir belediye başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanacağı hükme bağlanmıştır.
28.03.1988 tarih ve 318 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri ile İlgili Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin Geçici 2’nci maddesinde; ilgili kanunlarında değişiklik yapılıncaya kadar, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalan ve yönetim kurulları ile, idare edilen kanunla kurulu teşebbüs ve kuramların yönetim kurulu üyesi genel müdür ve genel müdür yardımcılarına kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu üyeleri için öngörülen miktarda ücret ve ek ödemede bulunulacağı hüküm altına alınmıştır.
2560 sayılı Kanun'un 11’inci maddesinde yer alan; "İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanır." hükmünün aynı Kanun'un Ek 5 inci maddesi çerçevesinde diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı açıktır. ... Büyükşehir Belediye Başkanının Çevre ve Şehircilik Bakanına ait olan atama yetkisini kullanması Anayasa ve kanunlara aykırıdır. Belediye Başkanının, ...' ın Genel Müdürlüğe vekâleten atanmasına ilişkin teklifini Bakanlığa göndermesi ve Bakanlıktan onay gelmeden ilgilinin Genel Müdür olarak göreve başlaması ve adı geçene yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesi idare hukuku açısından sakat bir uygulamadır. Dolayısıyla, 2021 yılı içinde ...' ın Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından asaleten veya vekâleten Genel Müdür olarak ataması yapılmadan, Belediye Başkanı tarafından Genel Müdür Vekili olarak görevlendirilmesi yetki aşımına sebebiyet vermiştir. Zira, Genel Müdür ve Vekil Genel Müdür atamalarında ve görevlendirmelerinde, yetki Bakanda olduğundan Bakan onayı olmadan vekâleten görevlendirme yapıp Genel Müdürlüğün özlük haklarının alınması ve yetkilerinin kullanılması yetki aşımı olup mevzuata aykırıdır.
Diğer taraftan, Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında görevli yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyelerinin 2018 yılı ve sonraki yıllarda uygulanacak ücretlerin tespitine ilişkin 11.04.2020 tarihli ve 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nın "Bazı Kurum ve Kuruluşlarda 2018 Yılı Yönetim, Denetim ve Tasfiye ''Kurulu Üyelik Ücretleri" başlıklı 4 üncü maddesinin sekizinci fıkrasında; yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye; kurulu üyeleri ile denetçilerin, başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ödemesi ve ek ödeme yapılamayacağı aynı zamanda yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekâlet edilmesinde de herhangi bir ödeme yapılamayacağı belirtilmektedir. Dolayısıyla ilgili kadronun boş veya dolu olması veyahut vekilin asaleten atama da öngörülen şartları taşıyor olmasının yönetim kurulu üyelik ücreti alabilmesine herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
Bu itibarla, ...' de, Genel Müdürlüğe vekâlet ettiği için Yönetim Kurulu Üyeliğine de vekâlet eden Genel Müdür Yardımcısı ...' a, mevzuata aykırı olarak yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesi nedeniyle kamu kaynağında azalışa yol açılarak ... TL kamu zararına neden olunmuştur.
SONUÇ VE TALEP
Yukarıda açıklanan nedenlerle ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün (...) 2021 Yılı Hesabının 8’inci Dairece yargılanması sonucu düzenlenen 15.06.2023 tarihli ve 125 sayılı İlamın 1’inci maddesi ile verilmiş olan "ilişilecek bir husus bulunmadığı'' yönündeki kararın bozularak, yargı raporunda kamu zararı olarak tespit edilen ... TL’nin sorumlular adına tazmini yönünde hüküm kurulmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir. Arz ederim.” Denilmektedir.
Sayıştay Başsavcılığı adına Sayıştay Savcılığı tarafından yapılan temyiz başvurusunun ilgililere tebliği sonrası; ... Genel Müdürü ..., Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı ... ile diğer ilgililer ...ve ... duruşma talep ederek, sözlü açıklamada bulunmak istemiş olup;
YAPILAN DURUŞMADA
... Genel Müdürü ...;
Denetçi sorgusu üzerine göndermiş oldukları savunmadaki karşı görüşleri ifade ederek, eski Genel Müdürün görevden alınması sonrasında ilk etapta vekaleten, sonraki aşamada ise asaleten atandığını, Genel Müdürlük görevine eski Genel Müdür izinli iken vekalet etmediğini, boş kadroya vekalet ettiğini, asilde aranan şartları taşıdığını, Genel Müdür vekili olarak çok sayıda iş ve işlem sürecini yöneterek bunların belgelendirme aşamasında da çok sayıda imza attığını, asaleten atanması ile ilgili olarak Bakanlık onay sürecinin gecikmesinden sorumlu tutulamayacağını, ifade etmiş, diğer ilgililer de (Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı ... ile ...ve ...) bu açıklamalara aynen katıldıklarını belirtmişlerdir.
Sayıştay Savcısı ... ise;
Temyiz dilekçesindeki tespitler çerçevesinde görüşünün değişmediğini, Dairenin 125 sayılı İlamının 1’inci maddesi ile tesis edilen hükmün esastan bozulması gerektiğini, sözlü olarak tekrarlamıştır.
Dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden ve yapılan duruşmada Sayıştay Savcısı ile ilgililerin (... Genel Müdürlüğü yetkililerinin) sözlü açıklamalarının dinlenilmesinden sonra;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
125 sayılı İlamın 1’inci maddesiyle; ... Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür vekili olarak görev yapan Genel Müdür Yardımcısı ...’ a, yönetim kurulu üyeliği ücretinin Genel Müdürlük kadrosu boşaldıktan sonra ödenmeye başlandığı, buna göre boş kadro durumunda olan Genel Müdürlük görevini fiilen yürüten ...' a bu görevin tabii sonucu olarak Yönetim Kurulu üyeliği ücreti ödenmesi nedeniyle kamu zararına sebebiyet verilmediği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu edilen toplam ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığı, yönünde karar verilmiştir.
Esas yönünden inceleme
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Yönetim Kurulu” başlıklı 7’nci maddesinde;
“Yönetim Kurulu bir başkanla beş üyeden oluşur.
Büyük Şehir Belediye Başkanı Yönetim Kurulunun başkanıdır. Belediye Başkanının bulunmaması halinde, Genel Müdür Yönetim Kuruluna başkanlık eder.
Genel Müdür ile genel müdür yardımcılarından hizmette en eski olanı, hizmette eşitlik halinde yaşlı bulunan Yönetim Kurulunun tabii üyesidirler. Yönetim Kurulunun diğer üç üyesi İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi ve Çevre ve Şehircilik Bakanının onayı ile atanır.
…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Genel Müdür ve Yardımcıları” başlıklı 11’inci maddesinde;
“İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanır.
Yönetim Kurulu üyelerinde aranan şartlar Genel Müdürlüğe atanacaklarda da aranır.
Genel Müdürlük hizmetlerinin yürütülmesinde Genel Müdüre yardımcılık etmek ve sayıları 4'ü geçmemek üzere yeteri kadar genel müdür yardımcısı bulunur.
Genel Müdür yardımcıları Genel Müdürün teklifi üzerine İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının onayı ile atanırlar.
Genel müdür yardımcılarının hizmet alanı ile ilgili konularda yükseköğrenim görmüş ve en az 10 yıl uzmanlık dallarında görev yapmış olmaları gerekir.
…” hükmü,
Aynı Kanun’un Ek 5’inci maddesinde de;
“Bu Kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır.” hükmü,
11.04.2020 tarih ve 31096 sayılı Resmî Gazete’ de yayınlanan 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın 4’üncü maddesi 8’inci fıkrasında;
“Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerden, başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ödemesi ve ek ödeme yapılmaz. Yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekalet edilmesinde herhangi bir ödeme yapılmaz.” ifadesi yer almaktadır.
Adı geçen kişiye yönetim kurulu ücreti ödenmesi işleminin hukuki durumu
28.03.1988 tarih ve 318 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri ile İlgili Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin Geçici 2'nci maddesinde; ilgili kanunlarında değişiklik yapılıncaya kadar, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalan ve yönetim kurulları ile, idare edilen kanunla kurulu teşebbüs ve kurumların yönetim kurulu üyesi genel müdür ve genel müdür yardımcılarına kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu üyeleri için öngörülen miktarda ücret ve ek ödemede bulunulacağı, hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda bazı kamu kurum ve kuruluşlarında görevli yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyelerinin 2018 yılı ve sonraki yıllarda uygulanacak ücretlerinin tespitine ilişkin 11.04.2020 tarih ve 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nın “Bazı kurum ve kuruluşlarda 2018 yılı yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyelik ücretleri” başlıklı 4'üncü maddesinin sekizinci fıkrasında, yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekâlet edilmesinde herhangi bir ödeme yapılamayacağı belirtilmektedir.
Ancak, 2560 sayılı Kanun'un 7'nci maddesi hükmü gereğince ... Genel Müdürü, ... Yönetim Kurulunun doğal üyesidir. Diğer bir ifade ile ... Genel Müdürlüğü görevini yürüten kamu görevlisi bu görevin gereği olarak ve herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ... Yönetim Kurulu üyeliğini de iktisap etmiş olmaktadır.
... Genel Müdürlüğü görevinin asaleten ya da vekâleten yürütülmesi konusunda da bir ayrım yapmamaktadır. Zira gerek istikrar kazammış yargısal içtihatlarda gerekse öğretide ifade edildiği şekliyle; idari işlem tesis etme yetkisi hangi kamu görevlisine verilmiş ise onun tarafından kullanılması kural olmakla birlikte, kamu hizmetlerinin sürekliliği ilkesi gereği, yetkili kamu görevlisinin görev başında bulunamaması durumunda onun yetkilerinin kullanılmasını sağlamak amacıyla bu ilkeye bir istisna getirilmiş ve vekâlet müessesesi kabul edilmiştir.
Kaldı ki, ...' a, Genel Müdürlük görevini ifa etmeye başladığı 05.08.2020 tarihinden, eski Genel Müdür ...’ ın emekli olduğu tarihe kadar, yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmediği, diğer bir ifadeyle Genel Müdürlük kadrosu boşaldıktan sonra adı geçenin yönetim kurulu üyeliği ücreti almaya başladığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, ... Genel Müdürlüğüne vekâlet ettiği için Yönetim Kurulu Üyeliğine de vekâlet eden Genel Müdür Yardımcısı ...' a, yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesiyle, kamu zararına sebebiyet verilmemiştir.
Bu itibarla; 125 sayılı Daire İlamının 1’inci maddesiyle tesis edilen “ilişilecek bir husus bulunmadığına” dair hüküm ile ilgili olarak, Sayıştay Savcılığı’nın yapmış olduğu temyiz talebinin REDDİNE ve Yargı Raporunda “kamu zararı” olarak tespit edilen toplam ... TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığı, yönündeki Daire İlam hükmünün TASDİKİNE, (... Daire Başkanı … ile Üyeler; …, …, … ve …’ in aşağıda yazılı karşı oylarına/azınlık görüşlerine karşı) oyçokluğuyla,
6085 sayılı Kanunun 57’nci maddesi gereği bu kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 31.01.2024 tarih ve 56436 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı Oy Gerekçesi/Azınlık Görüşü
... Daire Başkanı … ile Üyeler; …, …, … ve …
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Yönetim Kurulu” başlıklı 7’nci maddesinde;
“Yönetim Kurulu bir başkanla beş üyeden oluşur.
Büyük Şehir Belediye Başkanı Yönetim Kurulunun başkanıdır. Belediye Başkanının bulunmaması halinde, Genel Müdür Yönetim Kuruluna başkanlık eder.
Genel Müdür ile genel müdür yardımcılarından hizmette en eski olanı, hizmette eşitlik halinde yaşlı bulunan Yönetim Kurulunun tabii üyesidirler. Yönetim Kurulunun diğer üç üyesi İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi ve Çevre ve Şehircilik Bakanının onayı ile atanır.
…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Genel Müdür ve Yardımcıları” başlıklı 11’inci maddesinde;
“İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanır.
Yönetim Kurulu üyelerinde aranan şartlar Genel Müdürlüğe atanacaklarda da aranır.
Genel Müdürlük hizmetlerinin yürütülmesinde Genel Müdüre yardımcılık etmek ve sayıları 4'ü geçmemek üzere yeteri kadar genel müdür yardımcısı bulunur.
Genel Müdür yardımcıları Genel Müdürün teklifi üzerine İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının onayı ile atanırlar.
Genel müdür yardımcılarının hizmet alanı ile ilgili konularda yükseköğrenim görmüş ve en az 10 yıl uzmanlık dallarında görev yapmış olmaları gerekir.
…” hükmü,
Aynı Kanun’un Ek 5’inci maddesinde de;
“Bu Kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır.” hükmü,
11.04.2020 tarih ve 31096 sayılı Resmî Gazete’ de yayınlanan 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın 4’üncü maddesi 8’inci fıkrasında;
“Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerden, başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ödemesi ve ek ödeme yapılmaz. Yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekalet edilmesinde herhangi bir ödeme yapılmaz.” ifadesi yer almaktadır.
Temyiz konusu yapılan dosya içeriğinde Kurumsal ve Kurumlar arası işlemler sürecinde;
... önceki Genel Müdürü ...’ ın görevden alınması sonrasında, yeni Genel Müdür ...’ ın (asilde aranan şartları taşıdığından bahisle) görevi fiilen ifa ettiği,
...’ ın 657 sayılı Kanun’un 86, 2560 sayılı Kanun’un 11’inci maddelerine göre vekaleten Genel Müdürlük görevine atanması talebinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na iletilmesi amacıyla ... Valiliği’ne (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne) 05.08.2020 tarihinde resmi yazıyla iletildiği,
Eski Genel Müdür (...) emekliye ayrılana (18.01.2021’ e) kadar yeni Genel Müdüre (...’ a) herhangi bir vekalet ücreti veya yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmediği,
... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın yeni Genel Müdürün (...’ ın) atamasını 22.04.2022 tarihinde (resmi yazıyla) Bakanlık onayına gönderdiği,
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın (Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü) yeni Genel Müdürün (...’ ın) atamasını 19.07.2022 tarihinde onayladığı,
Anlaşılmıştır.
Bu çerçevede;
Büyükşehir Belediye Başkanının, ... Genel Müdürü ...' ın Genel Müdürlüğe vekâleten atanmasına ilişkin teklifini Bakanlığa göndermesi ve Bakanlıktan onay gelmeden, adı geçenin Genel Müdür olarak göreve başlatılması ve fakat, adı geçene yönetim kurulu üyeliği ücretinin de ödenmesi, atamaya dair süreç sonlanmadığından, hukuken kabul edilemez.
Ayrıca, 2021 yılı içinde ...' ın Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından asaleten veya vekâleten Genel Müdür olarak atanmadan, Büyükşehir Belediye Başkanı tarafından Genel Müdür Vekili olarak görevlendirilmesi de açık bir yetki aşımıdır.
Zira, asaleten Genel Müdür veya vekil Genel Müdür atamalarında ya da görevlendirmelerinde, yetki Bakanda olduğundan, Bakan onayı olmadan Büyükşehir Belediye Başkanı tarafından vekâleten görevlendirme yapılıp, asil Genel Müdürün özlük haklarının adı geçen kişiye ödenmesi, yukarıda mezkûr mevzuat hükümlerine aykırıdır.
Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında görevli yönetim, denetim ve tasfiye kurulu üyelerinin 2018 yılı ve sonraki yıllarda uygulanacak ücretlerin tespitine ilişkin 11.04.2020 tarihli ve 2393 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nın “Bazı Kurum ve Kuruluşlarda 2018 Yılı Yönetim, Denetim ve Tasfiye Kurulu Üyelik Ücretleri” başlıklı 4’üncü maddesinin 8’inci fıkrasında;
Yönetim kurulu başkan ve üyeleri, denetim ve tasfiye kurulu üyeleri ile denetçilerin,
Başka bir iş veya yerde geçici görevlendirilmeleri sebebiyle bu görevlerini fiilen yürütmeleri mümkün olmayanlar ile burada belirtilen görevlerinden uzaklaştırılanlara ücret ödemesi ve ek ödeme yapılamayacağı,
Aynı zamanda yönetim kurulu başkanlığı ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ile denetçiliğe vekâlet edilmesinde de herhangi bir ödeme yapılamayacağı, açıkça belirtilmektedir.
Bu nedenle, ilgili kadronun boş veya dolu olması ya da vekilin, asaleten atamada öngörülen şartları taşıyor olmasının, şahsın yönetim kurulu üyelik ücreti alabilmesine olumlu veya olumsuz herhangi bir etkisi bulunmadığı, aşikardır.
İdare, sahip olduğu yetkileri Anayasa ve kanunlardan alır, diğer bir ifadeyle idare Anayasa ve kanunlarda yetkilendirilmediği alanlarda işlem ve faaliyette bulunamaz. İdare işlem tesis etme ve faaliyette bulunma yetkisini kanunun çizmiş olduğu sınırlar dahilinde, kısaca kanunlara aykırı olmayacak şekilde kullanmak zorundadır. Yetkiler kanundan kaynaklı ve kanuni sınırlar içerisinde geçerlidir. İdare hukukunda yetkili kişi ya da makam bu yetkiyi bizzat kullanmak zorundadır. Yetki sakatlıkları sonradan düzeltilemez. Yetkisi olmayan makam tarafından yapılan idari bir işlem daha sonra yetkili makam tarafından hukuka uygun hale getirilemez. Diğer bir ifadeyle, idari işlemin yetki unsurundaki hukuka aykırılık yetkili makam tarafından sonradan onay veya izin yoluyla giderilemez.
İdari işlemlerin hukuka uygun olarak kabul edilebilmesi için yetkili makam, organ, kişi ya da kişilerce yapılması gerekmektedir. İdari işlemler yalnızca idare adına yetkili idari makam, organ veya kişi/kişiler tarafından yapılabilir. Dolayısıyla yetki, ancak yürürlükteki mevzuatta belirlenmiş kişi ya da makamlar tarafından kullanılabilir. İdari işlemlerin mevzuatta belirtilen yetkili kişi ya da makamlarca yapılmaması durumunda söz konusu işlemler hukuka aykırı olacaktır.
2560 sayılı Kanun 'un 11'inci maddesinde yer alan; "İSKİ Genel Müdürü İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının teklifi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanır.” hükmünün aynı Kanun'un Ek 5'inci maddesi çerçevesinde diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı açıktır.
... Büyükşehir Belediye Başkanının Çevre ve Şehircilik Bakanına ait olan atama yetkisini kullanması Anayasa ve kanunlara aykırıdır. Belediye Başkanının, ...' ın Genel Müdürlüğe vekâleten atanmasına ilişkin teklifini Bakanlığa göndermesi ve Bakanlıktan onay gelmeden ilgilinin Genel Müdür olarak göreve başlaması ve adı geçene yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesi idare hukuku açısından sakat bir uygulamadır.
Bu itibarla, ... Genel Müdürlüğüne vekâlet ettiği için Yönetim Kurulu Üyeliğine de vekâlet eden Genel Müdür Yardımcısı ...' a, yukarıda mezkûr mevzuat hükümlerine aykırı olarak yönetim kurulu üyeliği ücreti ödenmesi nedeniyle toplam ... TL kamu zararına sebebiyet verilmiş olup,
Sayıştay Savcılığı’nın temyiz talebinin kabulü ile, Daire İlam hükmünün bozularak yeniden hüküm tesisinin temini için hükmü veren daireye gönderilmesine karar verilmesi gerekir.
Kararla ilgili sorunuz mu var?