Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 6. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/4/2024
Karar No:
48
Esas No:
940
KARAR
Araç Kiralama Hizmet Alımı
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
… … AŞ-… … AŞ-… … AŞ İş Ortaklığı yükleniminde bulunan … TL Sözleşme bedelli “…-…-… Yılları Arası 36 Aylık Araç Kiralama Hizmet Alımı” işinde, birim fiyata dahil giderler içerisinde sayılan araç takip sistemi giderlerinin ayrıca ödenmesi sonucu kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;
Söz konusu işe ait İdari Şartnamenin;
“Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında, “İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.”,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde, “İstekliler tekliflerine, ilgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü sigorta, vergi (KDV hariç), resim, harç, ulaşım ve benzeri giderlerin tamamını, araçların teknik şartnamede belirtilen tüm giderleri, tüm araçlara ait tamir, bakım, onarım, vergi, kasko, teknik şartnamede belirtilen tüm giderler, Araç Takip Sisteminin donanımı, yazılımı, kurulumu ve işletilmesi giderlerini dahil edeceklerdir. Anılan iş ile ilgili olarak bu kapsamda yer alan sözleşmeyle ilgili tüm giderlere ilişkin hususlardaki her türlü hukuki ve mali sorumlulukların tamamı yükleniciye ait olacaktır. Tüm araçların akaryakıt giderleri idaremiz tarafından karşılanacaktır.”,
hükümleri yer almaktadır.
İşe ait Sözleşmenin;
“Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında, “6.1. Bu sözleşme birim fiyat sözleşme olup, İdarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için Yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı olan … TL (Yalnız/…) bedel üzerinden akdedilmiştir. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, birim fiyat teklif cetvelinde Yüklenicinin teklif ettiği ve sözleşme bedelinin tespitinde kullanılan birim fiyatlar ile varsa, sonradan Genel Şartnamenin 37’nci maddesine göre tespit edilen yeni birim fiyatlar esas alınır.”,
“Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinin birinci fıkrasında, “8.1. İhale dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir:
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
2) İdari Şartname,
3) Sözleşme Tasarısı,
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),
5) Özel Teknik Şartname (varsa),
6) Teknik Şartname,
7) Açıklamalar (varsa),
8.3. Zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.” denilmektedir.
İhale dokümanları arasında yer alan “Birim Fiyat Teklif Cetveli” ise aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir.
A B
Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi Miktarı Teklif Edilen Birim Fiyat Tutarı (TL)
1 Kombi Tipi Araç (4+1) (…) araçxay … … TL …
2 Çift Kabin Kamyonet (…) araçxay … … TL …
3 Tek Kabin Kamyonet (…) araçxay … … TL …
4 Minibüs (19+1) (…) araçxay … … TL …
5 Römorklu Traktör (…) araçxay … … TL …
6 Kasalı Kamyon (…) araçxay … … TL …
7 Mini Ekskavatör (Kırıcılı) (…) araçxay … … TL …
8 Lastik Tekerlekli Kazıyıcı Yükleyici 4X4 (Kırıcılı) (…) araçxay … … TL …TL
9 Cenaze Nakil Aracı (…) araçxay … … TL … TL
10 İletişim Aracı (…) araçxay … … TL … TL
11 Araç Takip Sistemi (…) araçxay … … TL … TL
TOPLAM TUTAR (KDV Hariç) …
Yukarıda yer verilen düzenlemelere göre, İdari Şartnamede isteklilerin tekliflerini birim fiyat şeklinde verecekleri, ihale sonucu ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacağı, araç takip sisteminin kurulması ve işletilmesi ile ilgili giderlerin teklif fiyatların içerisinde olduğu belirtilmiştir. Ayrıca, sözleşmenin yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı üzerinden akdedildiği ve yükleniciye yapılacak ödemenin birim fiyat teklif cetveline göre yapılacağı ifade edilmiştir. Sözleşme hükümlerinde, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde ihale dokümanında yer alan hükümlerin esas alınacağı, ihale dokümanını oluşturan belgelerde idari şartnameye, sözleşme tasarısı ve birim fiyat tariflerine öncelik verildiği anlaşılmaktadır. Birim fiyat teklif mektubunda ise araç takip sistemi ayrı bir kalem olarak belirtilmiş ve bu tutarlar üzerinden sözleşme imzalanmıştır.
İhaleye katılan istekliler, ihaleye ilişkin ihale dokümanını oluşturan tüm belgeleri inceleyerek ve ihale dokümanında yer alan tüm düzenlemeleri dikkate alarak teklif vermektedirler. Söz konusu ihaleye sadece bir iş ortaklığı teklif vermiş olup, ihaleye teklif veren başkaca bir istekli bulunmamaktadır. Söz konusu iş ortaklığı da teklifini araç takip sistemini ayrı bir kalem olarak değerlendirerek vermiş ve Sözleşme bu teklif üzerinden birim fiyat sözleşme olarak imzalanarak İdari Şartnamenin 19’uncu maddesine istinaden Yükleniciye teklif ettiği bedel üzerinden ödeme yapılmıştır.
İdari Şartnamede araç takip sisteminin teklif bedelinin içerisine dahil olduğu belirtilmişse de, aynı İdari Şartnamede yükleniciye yapılacak ödemelerin yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlar dikkate alınarak yapılacağı da ifade edilmiş ve fiili uygulamada araç takip sistemi bedeli yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlar üzerinden ödenmiştir.
Raporda araç takip sistemi için hakediş raporlarında ayrıca ödemede bulunulduğu noktasından hareketle mükerrer bir ödeme olduğu temelinde bir kamu zararı tespiti yapılmışsa da, İdari Şartnamede araç takip sisteminin teklif fiyata dahil olduğu belirtilmekle birlikte, sorumluların savunmaları ve savunma ekinde sunulan belgeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, … TL tutarındaki yaklaşık maliyet tespitinde araç takip sisteminin ayrı bir maliyet kalemi olarak yer aldığı, birim maliyet hesabına dahil edilmediği ve araç takip sistemi bedelinin de Yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlar üzerinden ödendiği anlaşıldığından, söz konusu ödeme mükerrerlik arz etmemektedir.
Açıklanan gerekçelerle, söz konusu araç kiralama işinde araç takip sistemi giderlerinin ayrıca ödenmesi sonucunda kamu zararına neden olunmamıştır.
Bu itibarla, kamu zararı oluşmayan … TL ödeme ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy:
Daire Başkanı … …’nun karşı oy gerekçesi:
Söz konusu işe ait Sözleşmenin “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinde;
“8.1. İhale dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir:
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
2) İdari Şartname,
3) Sözleşme Tasarısı,
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),
5) Özel Teknik Şartname (varsa),
6) Teknik Şartname,
7) Açıklamalar (varsa),
8.3. Zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.”,
hükümleri yer almaktadır.
Bu hükümlere göre, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır. İhale dokümanını oluşturan belgelerde ise idari şartnameye, sözleşme tasarısı ve birim fiyat tariflerine göre öncelik verilmiştir.
İdari Şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde ise, “İstekliler tekliflerine, … Araç Takip Sisteminin donanımı, yazılımı, kurulumu ve işletilmesi giderlerini dahil edeceklerdir. ...” denilmekte olup, buna göre kiralanan araçlara ait araç takip sisteminin donanımı, yazılımı, kurulumu ve işletilmesi giderleri teklif fiyata dahildir.
Açıklanan gerekçelerle, söz konusu işte birim fiyata dahil giderler içerisinde sayılan araç takip sistemi giderlerinin ayrıca ödenmesi sonucunda … TL tutarından kamu zararına neden olunmuştur.
Bu itibarla, bahse konu kamu zararı tutarı … TL’nin sorumlularına ödettirilmesine karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
… … AŞ-… … AŞ-… … AŞ İş Ortaklığı yükleniminde bulunan … TL Sözleşme bedelli “…-…-… Yılları Arası 36 Aylık Araç Kiralama Hizmet Alımı” işinde, birim fiyata dahil giderler içerisinde sayılan araç takip sistemi giderlerinin ayrıca ödenmesi sonucu kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;
Söz konusu işe ait İdari Şartnamenin;
“Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında, “İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.”,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde, “İstekliler tekliflerine, ilgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü sigorta, vergi (KDV hariç), resim, harç, ulaşım ve benzeri giderlerin tamamını, araçların teknik şartnamede belirtilen tüm giderleri, tüm araçlara ait tamir, bakım, onarım, vergi, kasko, teknik şartnamede belirtilen tüm giderler, Araç Takip Sisteminin donanımı, yazılımı, kurulumu ve işletilmesi giderlerini dahil edeceklerdir. Anılan iş ile ilgili olarak bu kapsamda yer alan sözleşmeyle ilgili tüm giderlere ilişkin hususlardaki her türlü hukuki ve mali sorumlulukların tamamı yükleniciye ait olacaktır. Tüm araçların akaryakıt giderleri idaremiz tarafından karşılanacaktır.”,
hükümleri yer almaktadır.
İşe ait Sözleşmenin;
“Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında, “6.1. Bu sözleşme birim fiyat sözleşme olup, İdarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için Yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı olan … TL (Yalnız/…) bedel üzerinden akdedilmiştir. Yapılan işlerin bedellerinin ödenmesinde, birim fiyat teklif cetvelinde Yüklenicinin teklif ettiği ve sözleşme bedelinin tespitinde kullanılan birim fiyatlar ile varsa, sonradan Genel Şartnamenin 37’nci maddesine göre tespit edilen yeni birim fiyatlar esas alınır.”,
“Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinin birinci fıkrasında, “8.1. İhale dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir:
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
2) İdari Şartname,
3) Sözleşme Tasarısı,
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),
5) Özel Teknik Şartname (varsa),
6) Teknik Şartname,
7) Açıklamalar (varsa),
8.3. Zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.” denilmektedir.
İhale dokümanları arasında yer alan “Birim Fiyat Teklif Cetveli” ise aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir.
A B
Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi Miktarı Teklif Edilen Birim Fiyat Tutarı (TL)
1 Kombi Tipi Araç (4+1) (…) araçxay … … TL …
2 Çift Kabin Kamyonet (…) araçxay … … TL …
3 Tek Kabin Kamyonet (…) araçxay … … TL …
4 Minibüs (19+1) (…) araçxay … … TL …
5 Römorklu Traktör (…) araçxay … … TL …
6 Kasalı Kamyon (…) araçxay … … TL …
7 Mini Ekskavatör (Kırıcılı) (…) araçxay … … TL …
8 Lastik Tekerlekli Kazıyıcı Yükleyici 4X4 (Kırıcılı) (…) araçxay … … TL …TL
9 Cenaze Nakil Aracı (…) araçxay … … TL … TL
10 İletişim Aracı (…) araçxay … … TL … TL
11 Araç Takip Sistemi (…) araçxay … … TL … TL
TOPLAM TUTAR (KDV Hariç) …
Yukarıda yer verilen düzenlemelere göre, İdari Şartnamede isteklilerin tekliflerini birim fiyat şeklinde verecekleri, ihale sonucu ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacağı, araç takip sisteminin kurulması ve işletilmesi ile ilgili giderlerin teklif fiyatların içerisinde olduğu belirtilmiştir. Ayrıca, sözleşmenin yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan tutarların toplamı üzerinden akdedildiği ve yükleniciye yapılacak ödemenin birim fiyat teklif cetveline göre yapılacağı ifade edilmiştir. Sözleşme hükümlerinde, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde ihale dokümanında yer alan hükümlerin esas alınacağı, ihale dokümanını oluşturan belgelerde idari şartnameye, sözleşme tasarısı ve birim fiyat tariflerine öncelik verildiği anlaşılmaktadır. Birim fiyat teklif mektubunda ise araç takip sistemi ayrı bir kalem olarak belirtilmiş ve bu tutarlar üzerinden sözleşme imzalanmıştır.
İhaleye katılan istekliler, ihaleye ilişkin ihale dokümanını oluşturan tüm belgeleri inceleyerek ve ihale dokümanında yer alan tüm düzenlemeleri dikkate alarak teklif vermektedirler. Söz konusu ihaleye sadece bir iş ortaklığı teklif vermiş olup, ihaleye teklif veren başkaca bir istekli bulunmamaktadır. Söz konusu iş ortaklığı da teklifini araç takip sistemini ayrı bir kalem olarak değerlendirerek vermiş ve Sözleşme bu teklif üzerinden birim fiyat sözleşme olarak imzalanarak İdari Şartnamenin 19’uncu maddesine istinaden Yükleniciye teklif ettiği bedel üzerinden ödeme yapılmıştır.
İdari Şartnamede araç takip sisteminin teklif bedelinin içerisine dahil olduğu belirtilmişse de, aynı İdari Şartnamede yükleniciye yapılacak ödemelerin yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlar dikkate alınarak yapılacağı da ifade edilmiş ve fiili uygulamada araç takip sistemi bedeli yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlar üzerinden ödenmiştir.
Raporda araç takip sistemi için hakediş raporlarında ayrıca ödemede bulunulduğu noktasından hareketle mükerrer bir ödeme olduğu temelinde bir kamu zararı tespiti yapılmışsa da, İdari Şartnamede araç takip sisteminin teklif fiyata dahil olduğu belirtilmekle birlikte, sorumluların savunmaları ve savunma ekinde sunulan belgeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, … TL tutarındaki yaklaşık maliyet tespitinde araç takip sisteminin ayrı bir maliyet kalemi olarak yer aldığı, birim maliyet hesabına dahil edilmediği ve araç takip sistemi bedelinin de Yüklenicinin teklif ettiği birim fiyatlar üzerinden ödendiği anlaşıldığından, söz konusu ödeme mükerrerlik arz etmemektedir.
Açıklanan gerekçelerle, söz konusu araç kiralama işinde araç takip sistemi giderlerinin ayrıca ödenmesi sonucunda kamu zararına neden olunmamıştır.
Bu itibarla, kamu zararı oluşmayan … TL ödeme ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla karar verildi.
Karşı Oy:
Daire Başkanı … …’nun karşı oy gerekçesi:
Söz konusu işe ait Sözleşmenin “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinde;
“8.1. İhale dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir:
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
2) İdari Şartname,
3) Sözleşme Tasarısı,
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),
5) Özel Teknik Şartname (varsa),
6) Teknik Şartname,
7) Açıklamalar (varsa),
8.3. Zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.”,
hükümleri yer almaktadır.
Bu hükümlere göre, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır. İhale dokümanını oluşturan belgelerde ise idari şartnameye, sözleşme tasarısı ve birim fiyat tariflerine göre öncelik verilmiştir.
İdari Şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde ise, “İstekliler tekliflerine, … Araç Takip Sisteminin donanımı, yazılımı, kurulumu ve işletilmesi giderlerini dahil edeceklerdir. ...” denilmekte olup, buna göre kiralanan araçlara ait araç takip sisteminin donanımı, yazılımı, kurulumu ve işletilmesi giderleri teklif fiyata dahildir.
Açıklanan gerekçelerle, söz konusu işte birim fiyata dahil giderler içerisinde sayılan araç takip sistemi giderlerinin ayrıca ödenmesi sonucunda … TL tutarından kamu zararına neden olunmuştur.
Bu itibarla, bahse konu kamu zararı tutarı … TL’nin sorumlularına ödettirilmesine karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.
Kararla ilgili sorunuz mu var?