Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
1/10/2024
Karar No:
53559
Esas No:
56299
KARAR
Konu: Sözleşmeye aykırı ödeme yapılması.
93 sayılı İlamın 7. maddesiyle, Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından doğrudan teminle alınan araç kiralama hizmetine ilişkin imzalanan sözleşmede şoförlerin yemek bedellerinin, kira sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak belediye bütçesinden ödenmesi sonucu ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
TEMYİZ DİLEKÇESİ
İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan ... sunmuş olduğu temyiz dilekçesinde;
... Kaymakamı Kayyum Belediye Başkanı ... ile ... Hafriyat firma sahibi ...’un ... tarihinde imzalanan sözleşmeden önce yapılan anlaşmada şoförlerin yemek bedelinin Belediye Başkanlığı tarafından karşılanacağı hususunda mutabakata varıldığını, bu doğrultuda sözleşme tanzim olunduğunu, tanzim olunan iş yapılırken yemeğin fiilen belediye tarafından verildiğini, bu durumun belediye ... yemeği temin edilen lokanta tarafından bilindiğini ve kabul edildiği manasına geldiğinin zımmen kabul edildiği anlamına geldiğini, ancak, ... ilçesinin mahalle ve mezralarında alışveriş yapılacak köy bakkalı veya lokanta bulunmadığından 195 gün çalışacak şoför ve operatörlerin yemeklerinin ilçede bulunan bir lokanta ile doğrudan temin yöntemi ile temin ettirildiğini ve çalışmaların aksatılmadan yürütüldüğünü, yemek bedelinin belediye tarafından karşılanması nedeniyle iş aksamasına mahal verilmediğini, sözlü anlaşmada olduğu gibi ödeme yapıldığını, ancak sözleşmede ibarelerin birbirlerine karışması nedeni ile kamu zararı olarak telaki edilen ilamın 7.maddesinde belirtilen borcun kaldırılması hususunun, kiralanan araçların büyük iş makinaları (eskavatör vb.) olması piyasada normalde anlaşmanın yapıldığı dönemde iş makinalarının birinin ücretinin ... TL toplamda ise ... TL bedelle kiralanırken, yapılan anlaşmada kamu yararı gözetilerek yemek hizmetinin de belediyeden karşılanmak şartı de kiralama bedelinin ... lira toplam 7 iş makinalarında ... lira üzerinden anlaşma sağlandığını, bunun sebebinin de anlaşmanın içerisinde yemek bedelinin belediye tarafından karşılanmasından kaynaklandığını, bu nedenle sözleşmenin 4. maddesindeki hatadan dolayı tarafına çıkartılan borcun kaldırılmasının bahse konu sözleşmede kiralanan araçların operatörlerin yemek ücretlerinin kiracı-işleten sıfatıyla ... Belediyesine ait olması gerekirken maddi hata sonucu kiralayan ve kiracı-işleten kavramları karıştırılarak kiralayan tarafın, şoför yemek ücretlerinin karşılayacağının sehven yazıldığını, ayrıca 6098 sayılı Kanunun ilgili maddelerine uygun olarak sözleşme yapıldığını, araç kiralama sözleşme bedeli belirlenirken bu hususun göz önünde bulundurularak belirlendiğini, sözleşme gereği yemek hizmetinin zamanında ve fiilen belediye tarafından yerine getirildiğini, sözleşmenin taraflarının anlaşmaya mutabık kalarak sözleşmenin gereklerine uyduklarını, ödemenin aylar sonra yapıldığını ki bu durumun fiilen verilen yemek hizmetinin hukuken ödenmesinden ibaret olduğunu, ödenmemesi halinde alacaklı lokantanın belediyeyi dava edeceğini, alacağını belediyeden mahkeme yoluyla tahsil edeceğini, bunun sonucunda faiz, avukatlık ücreti ve mahkeme masrafı gibi ek maliyetlere sebep olacağından kamu zararı değil kamu menfaatinin korunduğu ve ödeme yapılırken fiilen ve şifahen yapılan mutabakatın gereği olduğunu, ancak, sözleşmede yapılmış maddi hatanın (tarafların karıştırıldığı) sözleşmenin bütünlüğündeki muhtevaya aykırılık teşkil etmeyeceğinin değerlendirildiğini, sözleşmede belirtilmiş olan maddi hatanın terimlerin karıştırılmasından kaynaklı olduğunu ifade ederek yapılan harcamanın olarak değerlendirilmemesi hususunu arz etmektedir.
Başsavcılık mütalaasında özetle;
“Temyiz dilekçesinde her ne kadar, sözleşmedeki tarafların (kiracı-işleten ... Belediye Başkanlığı, kiralayan ... Hafriyat ...) karıştırılarak hataya düşüldüğü iddia edilse de, sözleşme hükümlerinde araç kiralama işine dahil şoförlerin yemek bedellerinin ödenmesi haricinde bir çok farklı hükümleri de içermektedir. Örnek olarak; kiracı-işletenin kiraladığı araçlara ilişkin ödemeleri kiralayan tarafından belirtilen ödeme planındaki tarihlerde kesilecek faturalar karşılığında fatura tarihinden sonra 5 gün içerisinde yapacağı hükmü yer almaktadır. Bu ve benzeri hükümler birlikte değerlendirildiğinde, sözleşmenin uygulanmasında tarafların fiil ve davranışlarında sözleşmeye uygun davranıldığı, sadece şoförlerin yemek giderlerinin ödenmesi hükmünün sözleşmeye aykırı olarak yerine getirildiği anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, taraflar arasında varılan sözlü mutabakat sonucu şoförlerin yemek bedelinin Belediye tarafından karşılanacak olması nedeniyle piyasa rayicinden daha düşük bedelle kiralama yapıldığı iddia edilmekte ise de, bu hususu destekleyecek herhangi bir belge sunulmamıştır.
Bu nedenlerle, araç kiralama işine ilişkin imzalanan sözleşmeye aykırı olarak şoförlerin yemek bedelinin belediye bütçesinden ödenmesi kamu zararı oluşturduğundan, talebin reddedilerek ilam hükmünün tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı mütalaa olunmaktadır.
Arz ederim.” denilmektedir.
25.12.2023 tarihli dilekçe ile sorumlu tarafından 93 sayılı İlamın 7. maddesinde tazmine konu edilen ve kişi borcuna alınan ... TL’lik tutarın 01.09.2023 tarih ve 916 yevmiye numarası ile gecikme faizi ile birlikte belediyeye yatırıldığı bildirilmiştir.
İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan ...’ye duruşma günü bildirilmiş olmasına karşın duruşmaya katılmadığından, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 uncu maddesi hükmü uyarınca dosya üzerinde ve gıyabında,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
93 sayılı İlamın 7. maddesiyle, Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından doğrudan teminle alınan araç kiralama hizmetine ilişkin imzalanan sözleşmede şoförlerin yemek bedellerinin, kira sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak belediye bütçesinden ödenmesi sonucu ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
Bu defa İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan ... tarafından temyiz kanun yoluna başvurularak tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, belediye ile yüklenici firma ... Hafriyat ... arasında ilk olarak ... tarihinde, daha sonrasında ise aylık dönemler itibariyle yinelenen “... Kiralama Sözleşmesi”nin imzalandığı; sözleşmede; “Bu sözleşmenin tarafları bir tarafta ... Hafriyat ... sözleşmede kiralayan olarak anılacaktır ve diğer taraf ... Belediye Başkanlığı sözleşmede kiracı-işleten olarak anılacaktır.” denildiği; sözleşmenin 4’üncü maddesinde; “Araçların tüm otopark ile yakıtları kiracı-işleten tarafından karşılanır. Şoför, konaklama ve yemek gideri kiralayan tarafından karşılanır. Kiralanan araçlara ait kira müddeti içerisinde tahakkuk eden tüm yasal vergiler kiralayan tarafından ödenecektir.” hükmünün yer aldığı; ancak bu kiralama işleminden kaynaklı 7 şoföre (operatör), 195 gün boyunca 3 öğün verilen yemek bedelinin, belediye başkanlığının temsil ve ağırlama giderleri başlıklı bütçe tertibinde karşılandığı anlaşılmaktadır.
Temyiz dilekçesiyle, belediye ile yüklenici firma arasında ... tarihinde imzalanan sözleşmeden önce yapılan anlaşmada şoförlerin yemek bedelinin ... Belediye Başkanlığı tarafından karşılanacağı hususunda mutabakata varılarak ve kamu yararı gözetilerek yemek hizmetinin de belediyeden karşılanmak şartı ile kiralama bedelinin belirlenerek (... lira toplam 7 iş makinalarında ... lira) anlaşma sağlandığı, bu doğrultuda ödeme yapıldığı, sözleşmenin 4. maddesinde hata yapılarak , kiralanan araçların operatörlerin yemek ücretlerinin kiracı-işleten sıfatıyla ... Belediyesine ait olması gerekirken maddi hata sonucu kiralayan ve kiracı-işleten kavramlarının karıştırılarak kiralayan tarafın, şoför yemek ücretlerinin karşılayacağının sehven yazıldığı ifade edilmişse de, belediye ile yüklenici arasında imzalanan araç kiralama sözleşmesinin 4’üncü maddesi uyarınca kiralanan araçların şoför, konaklama ve yemek giderinin kiralayan tarafından karşılanacağı belirtildiğinden söz konusu sözleşmenin mevcut haliyle uygulanması ve bu giderlerin yüklenici firma tarafından ödenmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, 93 sayılı İlamın 7. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE,
Tahsilata ilişkin ibraz edilen belgelerin incelenmesi için dosyanın ilgili DAİREYE GÖNDERİLMESİNE, oybirliği ile,
6085 sayılı Kanunun 57 nci maddesi gereği bu kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 10.01.2024 tarih ve 56299 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
93 sayılı İlamın 7. maddesiyle, Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından doğrudan teminle alınan araç kiralama hizmetine ilişkin imzalanan sözleşmede şoförlerin yemek bedellerinin, kira sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak belediye bütçesinden ödenmesi sonucu ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
TEMYİZ DİLEKÇESİ
İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan ... sunmuş olduğu temyiz dilekçesinde;
... Kaymakamı Kayyum Belediye Başkanı ... ile ... Hafriyat firma sahibi ...’un ... tarihinde imzalanan sözleşmeden önce yapılan anlaşmada şoförlerin yemek bedelinin Belediye Başkanlığı tarafından karşılanacağı hususunda mutabakata varıldığını, bu doğrultuda sözleşme tanzim olunduğunu, tanzim olunan iş yapılırken yemeğin fiilen belediye tarafından verildiğini, bu durumun belediye ... yemeği temin edilen lokanta tarafından bilindiğini ve kabul edildiği manasına geldiğinin zımmen kabul edildiği anlamına geldiğini, ancak, ... ilçesinin mahalle ve mezralarında alışveriş yapılacak köy bakkalı veya lokanta bulunmadığından 195 gün çalışacak şoför ve operatörlerin yemeklerinin ilçede bulunan bir lokanta ile doğrudan temin yöntemi ile temin ettirildiğini ve çalışmaların aksatılmadan yürütüldüğünü, yemek bedelinin belediye tarafından karşılanması nedeniyle iş aksamasına mahal verilmediğini, sözlü anlaşmada olduğu gibi ödeme yapıldığını, ancak sözleşmede ibarelerin birbirlerine karışması nedeni ile kamu zararı olarak telaki edilen ilamın 7.maddesinde belirtilen borcun kaldırılması hususunun, kiralanan araçların büyük iş makinaları (eskavatör vb.) olması piyasada normalde anlaşmanın yapıldığı dönemde iş makinalarının birinin ücretinin ... TL toplamda ise ... TL bedelle kiralanırken, yapılan anlaşmada kamu yararı gözetilerek yemek hizmetinin de belediyeden karşılanmak şartı de kiralama bedelinin ... lira toplam 7 iş makinalarında ... lira üzerinden anlaşma sağlandığını, bunun sebebinin de anlaşmanın içerisinde yemek bedelinin belediye tarafından karşılanmasından kaynaklandığını, bu nedenle sözleşmenin 4. maddesindeki hatadan dolayı tarafına çıkartılan borcun kaldırılmasının bahse konu sözleşmede kiralanan araçların operatörlerin yemek ücretlerinin kiracı-işleten sıfatıyla ... Belediyesine ait olması gerekirken maddi hata sonucu kiralayan ve kiracı-işleten kavramları karıştırılarak kiralayan tarafın, şoför yemek ücretlerinin karşılayacağının sehven yazıldığını, ayrıca 6098 sayılı Kanunun ilgili maddelerine uygun olarak sözleşme yapıldığını, araç kiralama sözleşme bedeli belirlenirken bu hususun göz önünde bulundurularak belirlendiğini, sözleşme gereği yemek hizmetinin zamanında ve fiilen belediye tarafından yerine getirildiğini, sözleşmenin taraflarının anlaşmaya mutabık kalarak sözleşmenin gereklerine uyduklarını, ödemenin aylar sonra yapıldığını ki bu durumun fiilen verilen yemek hizmetinin hukuken ödenmesinden ibaret olduğunu, ödenmemesi halinde alacaklı lokantanın belediyeyi dava edeceğini, alacağını belediyeden mahkeme yoluyla tahsil edeceğini, bunun sonucunda faiz, avukatlık ücreti ve mahkeme masrafı gibi ek maliyetlere sebep olacağından kamu zararı değil kamu menfaatinin korunduğu ve ödeme yapılırken fiilen ve şifahen yapılan mutabakatın gereği olduğunu, ancak, sözleşmede yapılmış maddi hatanın (tarafların karıştırıldığı) sözleşmenin bütünlüğündeki muhtevaya aykırılık teşkil etmeyeceğinin değerlendirildiğini, sözleşmede belirtilmiş olan maddi hatanın terimlerin karıştırılmasından kaynaklı olduğunu ifade ederek yapılan harcamanın olarak değerlendirilmemesi hususunu arz etmektedir.
Başsavcılık mütalaasında özetle;
“Temyiz dilekçesinde her ne kadar, sözleşmedeki tarafların (kiracı-işleten ... Belediye Başkanlığı, kiralayan ... Hafriyat ...) karıştırılarak hataya düşüldüğü iddia edilse de, sözleşme hükümlerinde araç kiralama işine dahil şoförlerin yemek bedellerinin ödenmesi haricinde bir çok farklı hükümleri de içermektedir. Örnek olarak; kiracı-işletenin kiraladığı araçlara ilişkin ödemeleri kiralayan tarafından belirtilen ödeme planındaki tarihlerde kesilecek faturalar karşılığında fatura tarihinden sonra 5 gün içerisinde yapacağı hükmü yer almaktadır. Bu ve benzeri hükümler birlikte değerlendirildiğinde, sözleşmenin uygulanmasında tarafların fiil ve davranışlarında sözleşmeye uygun davranıldığı, sadece şoförlerin yemek giderlerinin ödenmesi hükmünün sözleşmeye aykırı olarak yerine getirildiği anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, taraflar arasında varılan sözlü mutabakat sonucu şoförlerin yemek bedelinin Belediye tarafından karşılanacak olması nedeniyle piyasa rayicinden daha düşük bedelle kiralama yapıldığı iddia edilmekte ise de, bu hususu destekleyecek herhangi bir belge sunulmamıştır.
Bu nedenlerle, araç kiralama işine ilişkin imzalanan sözleşmeye aykırı olarak şoförlerin yemek bedelinin belediye bütçesinden ödenmesi kamu zararı oluşturduğundan, talebin reddedilerek ilam hükmünün tasdikine karar verilmesinin uygun olacağı mütalaa olunmaktadır.
Arz ederim.” denilmektedir.
25.12.2023 tarihli dilekçe ile sorumlu tarafından 93 sayılı İlamın 7. maddesinde tazmine konu edilen ve kişi borcuna alınan ... TL’lik tutarın 01.09.2023 tarih ve 916 yevmiye numarası ile gecikme faizi ile birlikte belediyeye yatırıldığı bildirilmiştir.
İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan ...’ye duruşma günü bildirilmiş olmasına karşın duruşmaya katılmadığından, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 uncu maddesi hükmü uyarınca dosya üzerinde ve gıyabında,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
93 sayılı İlamın 7. maddesiyle, Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından doğrudan teminle alınan araç kiralama hizmetine ilişkin imzalanan sözleşmede şoförlerin yemek bedellerinin, kira sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak belediye bütçesinden ödenmesi sonucu ... TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
Bu defa İlamda Gerçekleştirme Görevlisi olarak sorumlu tutulan ... tarafından temyiz kanun yoluna başvurularak tazmin hükmünün kaldırılması talep edilmektedir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, belediye ile yüklenici firma ... Hafriyat ... arasında ilk olarak ... tarihinde, daha sonrasında ise aylık dönemler itibariyle yinelenen “... Kiralama Sözleşmesi”nin imzalandığı; sözleşmede; “Bu sözleşmenin tarafları bir tarafta ... Hafriyat ... sözleşmede kiralayan olarak anılacaktır ve diğer taraf ... Belediye Başkanlığı sözleşmede kiracı-işleten olarak anılacaktır.” denildiği; sözleşmenin 4’üncü maddesinde; “Araçların tüm otopark ile yakıtları kiracı-işleten tarafından karşılanır. Şoför, konaklama ve yemek gideri kiralayan tarafından karşılanır. Kiralanan araçlara ait kira müddeti içerisinde tahakkuk eden tüm yasal vergiler kiralayan tarafından ödenecektir.” hükmünün yer aldığı; ancak bu kiralama işleminden kaynaklı 7 şoföre (operatör), 195 gün boyunca 3 öğün verilen yemek bedelinin, belediye başkanlığının temsil ve ağırlama giderleri başlıklı bütçe tertibinde karşılandığı anlaşılmaktadır.
Temyiz dilekçesiyle, belediye ile yüklenici firma arasında ... tarihinde imzalanan sözleşmeden önce yapılan anlaşmada şoförlerin yemek bedelinin ... Belediye Başkanlığı tarafından karşılanacağı hususunda mutabakata varılarak ve kamu yararı gözetilerek yemek hizmetinin de belediyeden karşılanmak şartı ile kiralama bedelinin belirlenerek (... lira toplam 7 iş makinalarında ... lira) anlaşma sağlandığı, bu doğrultuda ödeme yapıldığı, sözleşmenin 4. maddesinde hata yapılarak , kiralanan araçların operatörlerin yemek ücretlerinin kiracı-işleten sıfatıyla ... Belediyesine ait olması gerekirken maddi hata sonucu kiralayan ve kiracı-işleten kavramlarının karıştırılarak kiralayan tarafın, şoför yemek ücretlerinin karşılayacağının sehven yazıldığı ifade edilmişse de, belediye ile yüklenici arasında imzalanan araç kiralama sözleşmesinin 4’üncü maddesi uyarınca kiralanan araçların şoför, konaklama ve yemek giderinin kiralayan tarafından karşılanacağı belirtildiğinden söz konusu sözleşmenin mevcut haliyle uygulanması ve bu giderlerin yüklenici firma tarafından ödenmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, 93 sayılı İlamın 7. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE,
Tahsilata ilişkin ibraz edilen belgelerin incelenmesi için dosyanın ilgili DAİREYE GÖNDERİLMESİNE, oybirliği ile,
6085 sayılı Kanunun 57 nci maddesi gereği bu kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 10.01.2024 tarih ve 56299 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Kararla ilgili sorunuz mu var?