Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 3. Daire Kararı
Karar Tarihi:
3/21/2023
Karar No:
162
Esas No:
444
KARAR
Sosyal güvenlik prim kesintisi
Belediyede sözleşmeli olarak görev yapan personele ödenen sosyal denge tazminatlarından sosyal güvenlik primi işveren ve sigortalı hisselerinin kesilmemesi sonucu .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
03.07.2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinin beşinci fıkrasında; sözleşmeli personel hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümlerin uygulanacağı,
14.07.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasında ise, sözleşmeli personelin işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri olduğu; bunlar hakkında 06.06.1978 tarihli ve 15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiş olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların uygulanacağı,
düzenlenmiştir.
31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun; “Sigortalı sayılanlar” başlıklı 4 üncü maddesinde; hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların anılan maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80 inci maddesinde ise;
"4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların;
Prime esas kazançların hesabında;
Hak edilen ücretlerin,
Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların,
İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin, brüt toplamı esas alınır.
Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.
(b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz. ”
hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümlerinden; sözleşmeli personelin sigorta mevzuatı bakımından 5510 sayılı Kanunun 4/a maddesi statüsünde konumlandırıldığı; hizmet akdi ile çalıştırılan sözleşmeli personele, anılan madde hükmünde belirtilen istisnalar dışında, her ne adla olursa olsun yapılan tüm ödemelerin prime esas kazanca tabi tutulacağı anlaşılmaktadır.
………. Belediyesi ile ………. Sendikası arasında yapılan Toplu İş Sözleşmesi’nin “Aylık Sosyal Denge Tazminatı Miktarı” başlıklı 15 inci maddesinde; ………. tarihinden itibaren çalışanlara ödenecek aylık sosyal denge tazminatı, en yüksek devlet memuruna yapılan aylık ödemenin %……….’i olarak belirlenmiştir.
Ancak yapılan incelemede; sözleşmeli personele sosyal denge tazminatı ödenmesine rağmen, bu ödemelerden sosyal güvenlik primi kesintilerinin yapılmaması nedeniyle kamu zararına sebebiyet verildiği görülmüştür.
Kamu zararının tutarı ise; Sorumlu Gerçekleştirme Görevlisi ve aynı zamanda ahiz sıfatı taşıyan .......... tarafından gönderilen savunmada ve Rapor’un sonuç kısmında gösterildiği üzere ………. TL’dir. (Sigortalı payı toplam tutarı: .......... TL ve İşveren payı toplam tutarı: .......... TL olacak şekilde),
Oluşan kamu zararında; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununun 32 ve 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve eki belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi ile bordroları düzenleyen diğer görevliler sorumludur.
Sonuç itibarıyla, Belediye’de sözleşmeli olarak görev yapan personele ödenen sosyal denge tazminatlarından sosyal güvenlik primi işveren ve sigortalı hisselerinin kesilmemesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği belirtilen toplam .......... TL tutarındaki ödemenin;
- Sosyal güvenlik primi sigortalı paylarına denk gelen .......... TL’lik kısmının,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ten,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’dan,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ……….………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’tan,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ten,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’dan,
………. TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ten,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’dan,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’den,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’den,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ndan,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ten,
……….TL’sinin ise, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ..........’dan,
tahsil edilmiş olduğu anlaşıldığından, anılan .......... TL tutarındaki ödeme için ilişilecek husus kalmadığına,
- Sosyal güvenlik primi işveren paylarına denk gelen .......... TL’lik kısmının, ………. tarihli ve ………. yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile Sosyal Güvenlik Kurumuna ödendiği anlaşıldığından, bu tutar için ilişilecek husus kalmadığına,
- Geriye kalan ………. TL’lik kısmının ise mevzuatına uygun olduğu anlaşıldığından bu tutar için ilişilecek husus bulunmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Belediyede sözleşmeli olarak görev yapan personele ödenen sosyal denge tazminatlarından sosyal güvenlik primi işveren ve sigortalı hisselerinin kesilmemesi sonucu .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
03.07.2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinin beşinci fıkrasında; sözleşmeli personel hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümlerin uygulanacağı,
14.07.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasında ise, sözleşmeli personelin işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri olduğu; bunlar hakkında 06.06.1978 tarihli ve 15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiş olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların uygulanacağı,
düzenlenmiştir.
31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun; “Sigortalı sayılanlar” başlıklı 4 üncü maddesinde; hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların anılan maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80 inci maddesinde ise;
"4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların;
Prime esas kazançların hesabında;
Hak edilen ücretlerin,
Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların,
İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin, brüt toplamı esas alınır.
Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.
(b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz. ”
hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümlerinden; sözleşmeli personelin sigorta mevzuatı bakımından 5510 sayılı Kanunun 4/a maddesi statüsünde konumlandırıldığı; hizmet akdi ile çalıştırılan sözleşmeli personele, anılan madde hükmünde belirtilen istisnalar dışında, her ne adla olursa olsun yapılan tüm ödemelerin prime esas kazanca tabi tutulacağı anlaşılmaktadır.
………. Belediyesi ile ………. Sendikası arasında yapılan Toplu İş Sözleşmesi’nin “Aylık Sosyal Denge Tazminatı Miktarı” başlıklı 15 inci maddesinde; ………. tarihinden itibaren çalışanlara ödenecek aylık sosyal denge tazminatı, en yüksek devlet memuruna yapılan aylık ödemenin %……….’i olarak belirlenmiştir.
Ancak yapılan incelemede; sözleşmeli personele sosyal denge tazminatı ödenmesine rağmen, bu ödemelerden sosyal güvenlik primi kesintilerinin yapılmaması nedeniyle kamu zararına sebebiyet verildiği görülmüştür.
Kamu zararının tutarı ise; Sorumlu Gerçekleştirme Görevlisi ve aynı zamanda ahiz sıfatı taşıyan .......... tarafından gönderilen savunmada ve Rapor’un sonuç kısmında gösterildiği üzere ………. TL’dir. (Sigortalı payı toplam tutarı: .......... TL ve İşveren payı toplam tutarı: .......... TL olacak şekilde),
Oluşan kamu zararında; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununun 32 ve 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve eki belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi ile bordroları düzenleyen diğer görevliler sorumludur.
Sonuç itibarıyla, Belediye’de sözleşmeli olarak görev yapan personele ödenen sosyal denge tazminatlarından sosyal güvenlik primi işveren ve sigortalı hisselerinin kesilmemesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği belirtilen toplam .......... TL tutarındaki ödemenin;
- Sosyal güvenlik primi sigortalı paylarına denk gelen .......... TL’lik kısmının,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ten,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’dan,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ……….………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’tan,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ten,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’dan,
………. TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ten,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’dan,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’den,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’den,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ndan,
.......... TL’sinin, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ……….’ten,
……….TL’sinin ise, .......... tarih ve ………. numaralı tahsilat makbuzu ile ..........’dan,
tahsil edilmiş olduğu anlaşıldığından, anılan .......... TL tutarındaki ödeme için ilişilecek husus kalmadığına,
- Sosyal güvenlik primi işveren paylarına denk gelen .......... TL’lik kısmının, ………. tarihli ve ………. yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile Sosyal Güvenlik Kurumuna ödendiği anlaşıldığından, bu tutar için ilişilecek husus kalmadığına,
- Geriye kalan ………. TL’lik kısmının ise mevzuatına uygun olduğu anlaşıldığından bu tutar için ilişilecek husus bulunmadığına,
6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?