Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı
Karar Tarihi:
3/13/2024
Karar No:
49829
Esas No:
56552
KARAR
Yapım işinde; eksik imalat yapılması;
2- 296 sayılı Ek İlamın 1. maddesinin (d) bendiyle; yukarıda adı geçen iş kapsamında yapılması öngörülen 25.015/1 poz numaralı “Demir imalatın bir kat antipas, iki kat sentetik boya ile boyanması” imalatının eksik yapıldığı gerekçesiyle … TL’nin tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir.
Sorumlular [(Hakediş Kapağı Üzerinde İmzası Bulunan) Kontrol Teşkilatı Üyesi sıfatıyla temyiz talep eden İnşaat Teknisyeni …, (Geçici Kabul Tutanağı Üzerinde İmzası Bulunan) Geçici Kabul Heyeti Başkanı sıfatıyla temyiz talep eden Mimar … ve (Kesin Kabul Tutanağı Üzerinde İmzası Bulunan) Kesin Kabul Heyeti Üyesi sıfatıyla temyiz talep eden İnşaat Teknikeri …], ortaklaşa gönderdikleri temyiz dilekçesinde özetle; söz konusu 25.015/1 poz numaralı demir imalatın (korkuluk) söylendiği gibi boyasız değil, tüm imalatın bir kat antipas ve iki kat mat sentetik boya ile boyandığını, ancak binanın kabulleri yapıldıktan sonra söz konusu binada Hastane Yönetimi marifetiyle kapatılan ve Üniversiteye devri yapılan Şifa Üniversitesinden gelen malzemelerin taşınması esnasında ve ayrıca yine aynı binaya makina teçhizat ihaleleri ile uygulamaya gelen birçok firmanın yapmış olduğu çalışmalar esnasında binada bulunan bazı imalatların zarar gördüğünü, inşaat alanında yukarıda bahsi geçen ve daha sonradan yapılan çalışmalar sırasında merdivenlere ve korkuluklara malzemelerin çarparak taşındığından dolayı korkuluk boyalarının deforme olduğunu, ayrıca … Üniversitesi Rektörlüğü tarafından bahse konu bina için açılmış olan … 11. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ... D. İş sayılı dosyası ile tespit istemli dava dosyası neticesinde hazırlanan Bilirkişi Raporundaki; “Tüm katlardaki 25.015/1 poz numaralı merdiven korkulukların boyama işinde korkulukların astar boyası yapılmış sentetik boyasının (161,280 m²) bozulmuş yıpranmış olduğu gözlemlenmiştir.” açıklamalar ile de kamu zararına sebebiyet verecek herhangi bir husus bulunmadığını belirtmek istediklerini, yukarıda Bilirkişi Heyetinin de açıkladığı üzere sentetik boya imalatını yapıldığını; ancak kötü kullanımdan dolayı yıpranmış durumda olduğunu, dilekçede korkuluk imalatına ait boyanmadan önce ve boyandıktan sonraki halini gösteren, inşaatın yapımı sırasında çekilmiş fotoğrafların görülebileceğini, 2018 yılında, yerinde yapılan denetimler için oluşturulan uzman heyetler tarafından, kendilerine eşlik edecek Kontrol Teşkilatı Görevlileri ve Kabul Heyetindeki görevli personeli sahaya çağırıp bilgilerine başvurulmadan raporlama yapıldığını, yine Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişi Heyetinin de incelemeleri sırasında yine Kontrol Teşkilatı görevlileri ve Kabul Heyetindeki görevli personeli sahaya çağırmadığını ve hiçbir şekilde bilgilerine ve görüşlerine itibar edilmediğini, söz konusu tarafların sahada birlikte çalışma imkânı oluşturulsaydı, taraflarına yöneltilmiş sorguların hepsinin sahada çözülmüş olacağını ki; yerinde denetimin amacının da bu olduğunu, bundan dolayı söz konusu imalatların yapıldığı ve kamu zararına sebebiyet verecek bir husus bulunmadığından dolayı, itirazlarının kabulünü Kurulumuza arz etmişlerdir.
Yukarıda adı geçen sorumlulardan …, tek başına gönderdiği ek dilekçede bu madde bendi için de Ek İlamın 1. maddesinin (A) bendine ilişkin yukarıda yaptığı açıklamaları aynen tekrar etmiştir.
Başsavcılık mütalaasında özetle; sorumluların sorgu aşamasındaki savunmalarına benzer nitelikteki gerekçelerle inşaat alanında daha sonradan yapılan çalışmalar sırasında merdivenlere ve korkuluklara malzemelerin çarparak taşındığından dolayı korkuluk boyaları deforme olduğundan bahisle kamu zararı oluşmadığı savıyla tazmin hükmünün kaldırılmasını talep ettikleri ifade edildikten sonra; dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde; sorumluların temyiz dilekçesinde dile getirdiği hususların savunmalarında dile getirdikleri hususlarla benzer nitelikte olup, Sayıştay tarafından tayin edilen Bilirkişi Heyetince uygulama projesi kapsamındaki tüm merdiven korkuluklarında yapılması gereken 25.015/1 poz numaralı Demir İmalatının Bir Kat Anti Pas, İki Kat Sentetik Boya ile Boyanması imalatının yapılmadığına dair tespit edildiğinden ve dilekçede yer alan hususlar Dairece yasal gerekçeleriyle tüm yönleriyle karşılandığından temyiz talebinin reddedilerek Daire Kararının tasdik edilmesinin uygun olacağı mütalaa olunmuştur.
(…’un ek dilekçesine ilişkin) Başsavcılık mütalaası, yukarıda Ek İlamın 1. maddesinin (A) bendinin temyiz dilekçesine ilişkin verilen mütalaa ile aynıdır.
İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan sorumlulardan … ve … ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra (yine işbu dosya ile duruşma talebinde bulunan …’a 22.02.2024 tarihinde duruşma günü bildirilmiş olmasına karşın duruşmaya katılmadığından, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 uncu maddesi hükmü uyarınca dosya üzerinde ve gıyabında),
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Konunun Esası Yönünden İnceleme:
Temyize konu işbu ek ilam maddesi bendinde tazmin hükmü, Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerin raporları, … 11. Asliye Hukuk Mahkemesi Bilirkişi Heyetinin ilk raporu ve ... Hukuk Müşavirliğinin itiraz ettiği hususları içeren ek raporu ile Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerin raporlarına sorumlular tarafından yapılan itirazlar dikkate alınarak düzenlenen yargılamaya esas ek raporun incelenmesi sonucunda; adı geçen işte 25.0.15/1 poz numaralı “Demir imalatın bir kat antipas, iki kat sentetik boya ile boyanması” imalatının eksik yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesiyle verilmiştir.
Bu tazmin gerekçesi de işe ait sözleşmenin “Sözleşmenin Türü ve Bedeli” başlıklı 6. maddesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun (uygulama projesini tanımlayan) “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesi, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12 nci maddesinin birinci fıkrası, “Sözleşme ve eklerine uymayan” işler başlıklı 23 üncü maddesi ve “Hatalı, kusurlu ve eksik işler” başlıklı 24 üncü maddesi hükümlerine dayandırılmıştır.
Söz konusu hükümlere göre bir imalatın ihaleye esas uygulama projesinde, mahal listesinde yapılması öngörülen şekilde yapılması, hakedişlerin yapılan işler esas alınarak düzenlenmesi ve imalat bedelinin sözleşme bedeli kapsamında yükleniciye ödenmesi gerekmektedir. Aksi durumda uygulama projesinde yapılması öngörülen imalat eğer iş kapsamında yapılmamışsa, yükleniciye bu imalat için ödeme yapılmaması veya bu imalatlara ilişkin tutarların minha edilmesi; proje ve şartnamelere uymayan, eksik ve kusurlu oldukları tespit edilen işlerin de yüklenici tarafından proje ve şartnamelere uygun olacak şekilde değiştirilmesi ya da yeniden yapılması gerekmektedir.
Oysa, yapılan incelemede Bilirkişi raporlarından ve sorumluların iddia ve itirazlarından; “25.015/1 poz numarasında yer alan demir imalatın bir kat antipas, iki kat sentetik boya ile boyanması” imalatında boya işinin yapılmadığı; buna karşın bir kat antipas işleminin ise yapılmış olduğu görülmüş olup, verilen tazmin hükmünde konunun esası yönünden hukuki bir isabetsizlik görülmemektedir.
Sorumluluk Yönünden İnceleme:
Bahse konu kamu zararı, Kontrol Teşkilatında görevli kişiler ile yüklenicinin imzaladığı hakediş raporunun ödeme emri belgesine bağlanarak ödenmesi sonucu ortaya çıkmış olup, hakediş raporları ile buna ekli yapılan işler listesi, imalatların pursantaj oranlarını gösteren cetveller vb. belgeleri düzenleyen, imzalayan, onaylayan kişilerin sorumluluğu bulunmaktadır. Nitekim 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddesinde:
“Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. ...
Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.
…
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar. …”
Denilmek suretiyle ödemeye esas hakediş raporları ile diğer belgeleri düzenleyen kişilerin sorumluluğundan bahsedilmektedir.
Benzer olarak Yapım İşleri Genel Şartnamesinde geçici ve kesin kabul işlemleri ile ilgili olarak ayrıntılı hükümler konulmuş olup, yapılan işlemlerden Geçici ve Kesin Kabul Komisyonu üyelerinin de sorumluluğu bulunmaktadır. Nitekim Şartnamenin “Geçici kabul” başlıklı 41 inci maddesine göre, geçici kabul komisyonu, gerçekleştirilen işlerin nev’ini, niteliğini, sözleşme ve ekleri ile teknik gereklere ve iş sırasında onaylanan değişikliklere uygunluğunu ve kabule hazır olup olmadığını, yüklenici veya vekili ile birlikte inceleyeceği hüküm altına alındığından; işin projesine, mahal listelerine uygun olarak yapılmadığı halde yapılmış gibi gösterilmesi sonucu uğranılan zarardan söz konusu Komisyon üyeleri sorumludur.
Ancak, söz konusu yapım işinde, Harcama Yetkilisi ve ödeme emri belgesini düzenleyen Gerçekleştirme Görevlisinin, işe ait şartnameler ve sözleşme gibi dokümanlar da göz önünde bulundurularak, uzmanlık ve teknik bilgi ile fiili fiziki incelemeye dayanılarak hazırlanan ve onaylanan hakediş raporu ve eki belgelerden, iş kapsamında imalatların yapılıp yapılmadığını kontrol etme, yapılmayan veya hatalı imalatı ödeme emri belgesi ve eki belgelerden tespit etme imkânı bulunmadığından yukarıda bahsedilen kamu zararından sorumlulukları bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Sorumlulardan … (Kontrol Teşkilatı Üyesi-İnşaat Teknisyeni) Kontrol Teşkilatı Üyesi olarak görevlendirildiğinde inşaat imalatlarının tamamının bitmiş olduğu ve bu nedenle eksik imalatlardan sorumlu olmaması gerektiğini belirtmişse de; yukarıda bahsedilen mevzuat hükümleri uyarınca sorumlu tutulmasında mevzuata aykırı bir durum yoktur.
Bu itibarla, anılan işte yapılması öngörülen 25.015/1 poz numaralı “Demir imalatın bir kat antipas, iki kat sentetik boya ile boyanması” imalatı eksik yapılmasına rağmen eksik kısma ilişkin tutar hakedişten düşülmeden yükleniciye ödeme yapılması nedeniyle 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesi kapsamında kamu zararına sebebiyet verildiğinden ve bu kamu zararında yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda sorumluluklarına hükmedilen kamu görevlilerine sorumluluk yüklenmesinde sorumluluk hukuku bağlamında bir isabetsizlik görülmediğinden; 296 sayılı Ek İlamın 1. maddesinin (d) bendiyle verilen … TL’nin tazminine ilişkin hükmün TASDİKİNE, (Üye …, Üye …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …’in aşağıda yazılı azınlık görüşlerine karşı) oy çokluğuyla,
6085 sayılı Kanunun 57 nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 13.03.2024 tarih ve 56552 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı oy gerekçesi/Azınlık görüşü
Üye …, Üye …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …:
Temyiz dilekçesi ve eki belgelerden görüleceği üzere; sorumlularca, kabulleri yapıldıktan sonra söz konusu binada Hastane Yönetimi marifetiyle kapatılan ve Üniversiteye devri yapılan Şifa Üniversitesinden gelen malzemelerin taşınması esnasında ve ayrıca yine aynı Binaya makina teçhizat ihaleleri ile uygulamaya gelen birçok firmanın yapmış olduğu çalışmalar esnasında binada bulunan bazı imalatlar zarar gördüğü ve inşaat alanında yukarıda bahsi geçen ve daha sonradan yapılan çalışmalar sırasında merdivenlere ve korkuluklara malzemelerin çarparak taşındığından dolayı korkuluk boyalarının deforme olduğu iddia edilmekte olup, … Üniversitesi Rektörlüğü tarafından bahse konu bina için açılmış olan … 11. Asliye Hukuk Mahkemesinin ... D. İş sayılı dosyası ile tespit istemli dava dosyası neticesinde hazırlanan Bilirkişi Raporunda da; “Tüm katlardaki 25.015/1 Poz numaralı merdiven korkulukların boyama işinde korkulukların astar boyası yapılmış sentetik boyasının (161,280 m²) bozulmuş yıpranmış olduğu gözlemlenmiştir.” denilerek bu durum teyit edilmiştir.
Bu açıklamalar karşısında, Sayıştayca görevlendirilen Bilirkişi Heyetinin antipas işleminin yapıldığı ancak boya işleminin yapılmadığı iddiasının aksine 25.015/1 poz numaralı demir imalatın (korkuluk) söylendiği gibi boyasız değil, tüm imalatın bir kat antipas ve iki kat mat sentetik boya ile boyandığı, ancak kötü kullanımdan dolayı yıpranmış durumda olduğu anlaşıldığından; temyiz talebinde bulunan sorumluların iddia ve itirazlarının kabul edilerek tazmin hükmünün kaldırılması gerekir.
2- 296 sayılı Ek İlamın 1. maddesinin (d) bendiyle; yukarıda adı geçen iş kapsamında yapılması öngörülen 25.015/1 poz numaralı “Demir imalatın bir kat antipas, iki kat sentetik boya ile boyanması” imalatının eksik yapıldığı gerekçesiyle … TL’nin tazminine ilişkin hüküm tesis edilmiştir.
Sorumlular [(Hakediş Kapağı Üzerinde İmzası Bulunan) Kontrol Teşkilatı Üyesi sıfatıyla temyiz talep eden İnşaat Teknisyeni …, (Geçici Kabul Tutanağı Üzerinde İmzası Bulunan) Geçici Kabul Heyeti Başkanı sıfatıyla temyiz talep eden Mimar … ve (Kesin Kabul Tutanağı Üzerinde İmzası Bulunan) Kesin Kabul Heyeti Üyesi sıfatıyla temyiz talep eden İnşaat Teknikeri …], ortaklaşa gönderdikleri temyiz dilekçesinde özetle; söz konusu 25.015/1 poz numaralı demir imalatın (korkuluk) söylendiği gibi boyasız değil, tüm imalatın bir kat antipas ve iki kat mat sentetik boya ile boyandığını, ancak binanın kabulleri yapıldıktan sonra söz konusu binada Hastane Yönetimi marifetiyle kapatılan ve Üniversiteye devri yapılan Şifa Üniversitesinden gelen malzemelerin taşınması esnasında ve ayrıca yine aynı binaya makina teçhizat ihaleleri ile uygulamaya gelen birçok firmanın yapmış olduğu çalışmalar esnasında binada bulunan bazı imalatların zarar gördüğünü, inşaat alanında yukarıda bahsi geçen ve daha sonradan yapılan çalışmalar sırasında merdivenlere ve korkuluklara malzemelerin çarparak taşındığından dolayı korkuluk boyalarının deforme olduğunu, ayrıca … Üniversitesi Rektörlüğü tarafından bahse konu bina için açılmış olan … 11. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ... D. İş sayılı dosyası ile tespit istemli dava dosyası neticesinde hazırlanan Bilirkişi Raporundaki; “Tüm katlardaki 25.015/1 poz numaralı merdiven korkulukların boyama işinde korkulukların astar boyası yapılmış sentetik boyasının (161,280 m²) bozulmuş yıpranmış olduğu gözlemlenmiştir.” açıklamalar ile de kamu zararına sebebiyet verecek herhangi bir husus bulunmadığını belirtmek istediklerini, yukarıda Bilirkişi Heyetinin de açıkladığı üzere sentetik boya imalatını yapıldığını; ancak kötü kullanımdan dolayı yıpranmış durumda olduğunu, dilekçede korkuluk imalatına ait boyanmadan önce ve boyandıktan sonraki halini gösteren, inşaatın yapımı sırasında çekilmiş fotoğrafların görülebileceğini, 2018 yılında, yerinde yapılan denetimler için oluşturulan uzman heyetler tarafından, kendilerine eşlik edecek Kontrol Teşkilatı Görevlileri ve Kabul Heyetindeki görevli personeli sahaya çağırıp bilgilerine başvurulmadan raporlama yapıldığını, yine Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişi Heyetinin de incelemeleri sırasında yine Kontrol Teşkilatı görevlileri ve Kabul Heyetindeki görevli personeli sahaya çağırmadığını ve hiçbir şekilde bilgilerine ve görüşlerine itibar edilmediğini, söz konusu tarafların sahada birlikte çalışma imkânı oluşturulsaydı, taraflarına yöneltilmiş sorguların hepsinin sahada çözülmüş olacağını ki; yerinde denetimin amacının da bu olduğunu, bundan dolayı söz konusu imalatların yapıldığı ve kamu zararına sebebiyet verecek bir husus bulunmadığından dolayı, itirazlarının kabulünü Kurulumuza arz etmişlerdir.
Yukarıda adı geçen sorumlulardan …, tek başına gönderdiği ek dilekçede bu madde bendi için de Ek İlamın 1. maddesinin (A) bendine ilişkin yukarıda yaptığı açıklamaları aynen tekrar etmiştir.
Başsavcılık mütalaasında özetle; sorumluların sorgu aşamasındaki savunmalarına benzer nitelikteki gerekçelerle inşaat alanında daha sonradan yapılan çalışmalar sırasında merdivenlere ve korkuluklara malzemelerin çarparak taşındığından dolayı korkuluk boyaları deforme olduğundan bahisle kamu zararı oluşmadığı savıyla tazmin hükmünün kaldırılmasını talep ettikleri ifade edildikten sonra; dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde; sorumluların temyiz dilekçesinde dile getirdiği hususların savunmalarında dile getirdikleri hususlarla benzer nitelikte olup, Sayıştay tarafından tayin edilen Bilirkişi Heyetince uygulama projesi kapsamındaki tüm merdiven korkuluklarında yapılması gereken 25.015/1 poz numaralı Demir İmalatının Bir Kat Anti Pas, İki Kat Sentetik Boya ile Boyanması imalatının yapılmadığına dair tespit edildiğinden ve dilekçede yer alan hususlar Dairece yasal gerekçeleriyle tüm yönleriyle karşılandığından temyiz talebinin reddedilerek Daire Kararının tasdik edilmesinin uygun olacağı mütalaa olunmuştur.
(…’un ek dilekçesine ilişkin) Başsavcılık mütalaası, yukarıda Ek İlamın 1. maddesinin (A) bendinin temyiz dilekçesine ilişkin verilen mütalaa ile aynıdır.
İşbu dosyayla duruşma talebinde bulunan sorumlulardan … ve … ile Sayıştay Savcısının sözlü açıklamalarının dinlenmesinden ve dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra (yine işbu dosya ile duruşma talebinde bulunan …’a 22.02.2024 tarihinde duruşma günü bildirilmiş olmasına karşın duruşmaya katılmadığından, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 uncu maddesi hükmü uyarınca dosya üzerinde ve gıyabında),
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Konunun Esası Yönünden İnceleme:
Temyize konu işbu ek ilam maddesi bendinde tazmin hükmü, Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerin raporları, … 11. Asliye Hukuk Mahkemesi Bilirkişi Heyetinin ilk raporu ve ... Hukuk Müşavirliğinin itiraz ettiği hususları içeren ek raporu ile Sayıştay tarafından görevlendirilen Bilirkişilerin raporlarına sorumlular tarafından yapılan itirazlar dikkate alınarak düzenlenen yargılamaya esas ek raporun incelenmesi sonucunda; adı geçen işte 25.0.15/1 poz numaralı “Demir imalatın bir kat antipas, iki kat sentetik boya ile boyanması” imalatının eksik yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesiyle verilmiştir.
Bu tazmin gerekçesi de işe ait sözleşmenin “Sözleşmenin Türü ve Bedeli” başlıklı 6. maddesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun (uygulama projesini tanımlayan) “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesi, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12 nci maddesinin birinci fıkrası, “Sözleşme ve eklerine uymayan” işler başlıklı 23 üncü maddesi ve “Hatalı, kusurlu ve eksik işler” başlıklı 24 üncü maddesi hükümlerine dayandırılmıştır.
Söz konusu hükümlere göre bir imalatın ihaleye esas uygulama projesinde, mahal listesinde yapılması öngörülen şekilde yapılması, hakedişlerin yapılan işler esas alınarak düzenlenmesi ve imalat bedelinin sözleşme bedeli kapsamında yükleniciye ödenmesi gerekmektedir. Aksi durumda uygulama projesinde yapılması öngörülen imalat eğer iş kapsamında yapılmamışsa, yükleniciye bu imalat için ödeme yapılmaması veya bu imalatlara ilişkin tutarların minha edilmesi; proje ve şartnamelere uymayan, eksik ve kusurlu oldukları tespit edilen işlerin de yüklenici tarafından proje ve şartnamelere uygun olacak şekilde değiştirilmesi ya da yeniden yapılması gerekmektedir.
Oysa, yapılan incelemede Bilirkişi raporlarından ve sorumluların iddia ve itirazlarından; “25.015/1 poz numarasında yer alan demir imalatın bir kat antipas, iki kat sentetik boya ile boyanması” imalatında boya işinin yapılmadığı; buna karşın bir kat antipas işleminin ise yapılmış olduğu görülmüş olup, verilen tazmin hükmünde konunun esası yönünden hukuki bir isabetsizlik görülmemektedir.
Sorumluluk Yönünden İnceleme:
Bahse konu kamu zararı, Kontrol Teşkilatında görevli kişiler ile yüklenicinin imzaladığı hakediş raporunun ödeme emri belgesine bağlanarak ödenmesi sonucu ortaya çıkmış olup, hakediş raporları ile buna ekli yapılan işler listesi, imalatların pursantaj oranlarını gösteren cetveller vb. belgeleri düzenleyen, imzalayan, onaylayan kişilerin sorumluluğu bulunmaktadır. Nitekim 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddesinde:
“Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. ...
Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.
…
Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar. …”
Denilmek suretiyle ödemeye esas hakediş raporları ile diğer belgeleri düzenleyen kişilerin sorumluluğundan bahsedilmektedir.
Benzer olarak Yapım İşleri Genel Şartnamesinde geçici ve kesin kabul işlemleri ile ilgili olarak ayrıntılı hükümler konulmuş olup, yapılan işlemlerden Geçici ve Kesin Kabul Komisyonu üyelerinin de sorumluluğu bulunmaktadır. Nitekim Şartnamenin “Geçici kabul” başlıklı 41 inci maddesine göre, geçici kabul komisyonu, gerçekleştirilen işlerin nev’ini, niteliğini, sözleşme ve ekleri ile teknik gereklere ve iş sırasında onaylanan değişikliklere uygunluğunu ve kabule hazır olup olmadığını, yüklenici veya vekili ile birlikte inceleyeceği hüküm altına alındığından; işin projesine, mahal listelerine uygun olarak yapılmadığı halde yapılmış gibi gösterilmesi sonucu uğranılan zarardan söz konusu Komisyon üyeleri sorumludur.
Ancak, söz konusu yapım işinde, Harcama Yetkilisi ve ödeme emri belgesini düzenleyen Gerçekleştirme Görevlisinin, işe ait şartnameler ve sözleşme gibi dokümanlar da göz önünde bulundurularak, uzmanlık ve teknik bilgi ile fiili fiziki incelemeye dayanılarak hazırlanan ve onaylanan hakediş raporu ve eki belgelerden, iş kapsamında imalatların yapılıp yapılmadığını kontrol etme, yapılmayan veya hatalı imalatı ödeme emri belgesi ve eki belgelerden tespit etme imkânı bulunmadığından yukarıda bahsedilen kamu zararından sorumlulukları bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Sorumlulardan … (Kontrol Teşkilatı Üyesi-İnşaat Teknisyeni) Kontrol Teşkilatı Üyesi olarak görevlendirildiğinde inşaat imalatlarının tamamının bitmiş olduğu ve bu nedenle eksik imalatlardan sorumlu olmaması gerektiğini belirtmişse de; yukarıda bahsedilen mevzuat hükümleri uyarınca sorumlu tutulmasında mevzuata aykırı bir durum yoktur.
Bu itibarla, anılan işte yapılması öngörülen 25.015/1 poz numaralı “Demir imalatın bir kat antipas, iki kat sentetik boya ile boyanması” imalatı eksik yapılmasına rağmen eksik kısma ilişkin tutar hakedişten düşülmeden yükleniciye ödeme yapılması nedeniyle 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesi kapsamında kamu zararına sebebiyet verildiğinden ve bu kamu zararında yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda sorumluluklarına hükmedilen kamu görevlilerine sorumluluk yüklenmesinde sorumluluk hukuku bağlamında bir isabetsizlik görülmediğinden; 296 sayılı Ek İlamın 1. maddesinin (d) bendiyle verilen … TL’nin tazminine ilişkin hükmün TASDİKİNE, (Üye …, Üye …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …’in aşağıda yazılı azınlık görüşlerine karşı) oy çokluğuyla,
6085 sayılı Kanunun 57 nci maddesi gereği bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 13.03.2024 tarih ve 56552 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı oy gerekçesi/Azınlık görüşü
Üye …, Üye …, Üye …, Üye …, Üye … ve Üye …:
Temyiz dilekçesi ve eki belgelerden görüleceği üzere; sorumlularca, kabulleri yapıldıktan sonra söz konusu binada Hastane Yönetimi marifetiyle kapatılan ve Üniversiteye devri yapılan Şifa Üniversitesinden gelen malzemelerin taşınması esnasında ve ayrıca yine aynı Binaya makina teçhizat ihaleleri ile uygulamaya gelen birçok firmanın yapmış olduğu çalışmalar esnasında binada bulunan bazı imalatlar zarar gördüğü ve inşaat alanında yukarıda bahsi geçen ve daha sonradan yapılan çalışmalar sırasında merdivenlere ve korkuluklara malzemelerin çarparak taşındığından dolayı korkuluk boyalarının deforme olduğu iddia edilmekte olup, … Üniversitesi Rektörlüğü tarafından bahse konu bina için açılmış olan … 11. Asliye Hukuk Mahkemesinin ... D. İş sayılı dosyası ile tespit istemli dava dosyası neticesinde hazırlanan Bilirkişi Raporunda da; “Tüm katlardaki 25.015/1 Poz numaralı merdiven korkulukların boyama işinde korkulukların astar boyası yapılmış sentetik boyasının (161,280 m²) bozulmuş yıpranmış olduğu gözlemlenmiştir.” denilerek bu durum teyit edilmiştir.
Bu açıklamalar karşısında, Sayıştayca görevlendirilen Bilirkişi Heyetinin antipas işleminin yapıldığı ancak boya işleminin yapılmadığı iddiasının aksine 25.015/1 poz numaralı demir imalatın (korkuluk) söylendiği gibi boyasız değil, tüm imalatın bir kat antipas ve iki kat mat sentetik boya ile boyandığı, ancak kötü kullanımdan dolayı yıpranmış durumda olduğu anlaşıldığından; temyiz talebinde bulunan sorumluların iddia ve itirazlarının kabul edilerek tazmin hükmünün kaldırılması gerekir.
Kararla ilgili sorunuz mu var?