Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 3. Daire Kararı
Karar Tarihi:
6/22/2023
Karar No:
158
Esas No:
459
KARAR
Personele Birden Fazla Huzur Hakkı Ödenmesi
.....Yönetim Kurulu ile sermayesinin tamamı İdareye ait olan ..... AŞ’nin yönetim kurulunda görev alan .....Genel Müdürü .....ve Genel Müdür Yardımcısı .....’a, Şirket tarafından, katıldıkları yönetim kurulu toplantıları için huzur hakkı ödenmesine rağmen İdare tarafından da ..... Yönetim Kurulu toplantılarına katıldıkları için yönetim kurulu ücreti ödenmesi suretiyle .....TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
4/7/2001 tarihli ve 631 numaralı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesinde;
“Memurlar ve diğer kamu görevlilerinden (…), kurum ve kuruluşların yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda görev alanlara, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebilir. Bu maddenin uygulanmasında oluşacak tereddütleri gidermeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Hazine ve Maliye Bakanlığının, söz konusu hükümdeki yetkisinden hareketle yayımladığı 162 Seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde ise;
“1) Memurlar ve diğer kamu görevlilerinden kurum ve kuruluşların; yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet ve komite ile benzeri organlarda görev alanlara, aldıkları görevler karşılığında ilgili mevzuatında herhangi bir ücret ödenmesinin öngörülmüş olması halinde 15/1/2012 tarihinden itibaren bu görevlerden sadece biri için ücret ödenecektir.
2) Maddede geçen “kurum ve kuruluşların” ibaresinden, memur veya diğer kamu görevlilerinin memur veya diğer kamu görevlisi sıfatı nedeniyle ilgili mevzuatı uyarınca belirtilen görevleri alabilecekleri, asli görevli bulundukları kurum da dahil olmak üzere her statüdeki kurum ve kuruluşların anlaşılması gerekmektedir.
5) Anılan maddede belirtilen görevler karşılığında ödeme yapacak kurum tarafından, ödeme yapılmadan önce ilgiliden kurumundan veya başka kurumlardan bu kapsamda kendisine herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyan alınacaktır. Bu beyanda bulunmayanlara herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
…
ÖRNEK 1) Bir kuruluşun ilgili mevzuat hükümleri uyarınca sermayesine iştirak ettiği anonim şirketlerden birinde yönetim kurulu üyesi, bir diğerinde denetim kurulu üyesi olarak kuruluşu temsilen görevlendirilen ve bu görevleri karşılığında ücret öngörülen bir memura, bu görevlendirmelerin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi kapsamında bulunması nedeniyle 15/1/2012 tarihinden itibaren söz konusu iki görevden sadece biri için ödeme yapılabilecektir.
…” düzenlemesine yer verilmiştir.
Genel Tebliğe göre; memurlar ve diğer kamu görevlilerinden kurum ve kuruluşların; yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet ve komite ile benzeri organlarda görev alanlara, aldıkları görevler karşılığında ilgili mevzuatında herhangi bir ücret ödenmesinin öngörülmüş olması halinde 15/1/2012 tarihinden itibaren bu görevlerden sadece biri için ücret ödenmesi, burada geçen “kurum ve kuruluşlar” ibaresinden, kurum kuruluşların sermayesine iştirak ettiği şirketler dahil her statüdeki kurum ve kuruluşların anlaşılması gerekmektedir. Sorumlular; savunmalarında Yargıtay .... Hukuk Dairesinin .....tarihli ve Esas No: ..... Karar No: ..... Kararına göre belediyeler ve bağlı kuruluş şirketlerinin “kamu tüzel kişisi” ya da “kamu kurum ve kuruluşu” olarak kabul edilemeyeceğini belirtmiş olsalar da, söz konusu Kararda belediye şirketlerinin sadece 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanunun uygulanması açısından “kamu tüzel kişisi” ya da “kamu kurum ve kuruluşu” olmadığına hükmedilmiştir. Söz konusu karar; 631 numaralı KHK’nın uygulanması açısından da belediye şirketlerinin “kamu tüzel kişisi” ya da “kamu kurum ve kuruluşu” olmadığı yönünde bir hüküm getirmemiştir. Söz konusu KHK’nın uygulamasında çıkabilecek tereddütleri gidermeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili olduğundan ve bu kurum tarafından çıkarılan Tebliğ’de kapsamdaki idarelerin sermayesine iştirak ettiği şirketlerin de “kamu tüzel kişisi” ya da “kamu kurum ve kuruluşu” kapsamında değerlendirilmesi gerektiği belirtildiğinden, ..... AŞ’nin 631 numaralı KHK’nın uygulanması açısından “kamu kurum ve kuruluşu” olarak değerlendirilmesinde herhangi bir tereddüt yoktur.
Yine Tebliğ’e göre; 631 saylı KHK’nın 12 nci maddesinde belirtilen görevler karşılığında, ödeme yapacak kurumun, ödeme yapılmadan önce ilgiliden, kurumundan veya başka kurumlardan bu kapsamda kendisine herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyan alması, bu beyanda bulunmayanlara herhangi bir ödeme yapmaması gerekmektedir. Başka bir ifade ile 631 saylı KHK’nın 12 nci maddesinde belirtilen görevlerin sadece birisi için ödeme yapılması, ilgililer tarafından, söz konusu beyanın ödemeyi yapacak kuruma verilmesine bağlıdır.
Yapılan incelemede; Genel Müdür ..... ve Genel Müdür Yardımcısı .....’a, Kurumdan veya başka kurumlardan kendilerine yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda aldıkları görevler karşılığında herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyanları alınmadan, .....Yönetim Kurulu toplantılarına katılmaları sebebiyle “Yönetim Kurulu Ücreti” ödendiği görülmüştür.
Mevzuatında öngörülmediği halde söz konusu ödemenin yapılması, kamu kaynağının azalmasına ve 24.12.2003 tarihli ve 25326 saylı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde tanımlanan kamu zararının oluşmasına sebebiyet vermiştir.
Bahsi geçen kamu zararının oluşmasında; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun 32 ve 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve eki belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla; Genel Müdür .....ve Genel Müdür Yardımcısı .....’a, Kurumdan veya başka kurumlardan kendilerine yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda aldıkları görevler karşılığında herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyanları alınmadan, .....Yönetim Kurulu toplantılarına katılmaları sebebiyle “Yönetim Kurulu Ücreti” ödenmesi suretiyle oluşan toplam .....TL tutarındaki kamu zararının;
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’a,
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’a,
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’ya,
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’ya,
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’a
müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine, anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
.....Yönetim Kurulu ile sermayesinin tamamı İdareye ait olan ..... AŞ’nin yönetim kurulunda görev alan .....Genel Müdürü .....ve Genel Müdür Yardımcısı .....’a, Şirket tarafından, katıldıkları yönetim kurulu toplantıları için huzur hakkı ödenmesine rağmen İdare tarafından da ..... Yönetim Kurulu toplantılarına katıldıkları için yönetim kurulu ücreti ödenmesi suretiyle .....TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
4/7/2001 tarihli ve 631 numaralı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesinde;
“Memurlar ve diğer kamu görevlilerinden (…), kurum ve kuruluşların yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda görev alanlara, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebilir. Bu maddenin uygulanmasında oluşacak tereddütleri gidermeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Hazine ve Maliye Bakanlığının, söz konusu hükümdeki yetkisinden hareketle yayımladığı 162 Seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde ise;
“1) Memurlar ve diğer kamu görevlilerinden kurum ve kuruluşların; yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet ve komite ile benzeri organlarda görev alanlara, aldıkları görevler karşılığında ilgili mevzuatında herhangi bir ücret ödenmesinin öngörülmüş olması halinde 15/1/2012 tarihinden itibaren bu görevlerden sadece biri için ücret ödenecektir.
2) Maddede geçen “kurum ve kuruluşların” ibaresinden, memur veya diğer kamu görevlilerinin memur veya diğer kamu görevlisi sıfatı nedeniyle ilgili mevzuatı uyarınca belirtilen görevleri alabilecekleri, asli görevli bulundukları kurum da dahil olmak üzere her statüdeki kurum ve kuruluşların anlaşılması gerekmektedir.
5) Anılan maddede belirtilen görevler karşılığında ödeme yapacak kurum tarafından, ödeme yapılmadan önce ilgiliden kurumundan veya başka kurumlardan bu kapsamda kendisine herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyan alınacaktır. Bu beyanda bulunmayanlara herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
…
ÖRNEK 1) Bir kuruluşun ilgili mevzuat hükümleri uyarınca sermayesine iştirak ettiği anonim şirketlerden birinde yönetim kurulu üyesi, bir diğerinde denetim kurulu üyesi olarak kuruluşu temsilen görevlendirilen ve bu görevleri karşılığında ücret öngörülen bir memura, bu görevlendirmelerin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi kapsamında bulunması nedeniyle 15/1/2012 tarihinden itibaren söz konusu iki görevden sadece biri için ödeme yapılabilecektir.
…” düzenlemesine yer verilmiştir.
Genel Tebliğe göre; memurlar ve diğer kamu görevlilerinden kurum ve kuruluşların; yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet ve komite ile benzeri organlarda görev alanlara, aldıkları görevler karşılığında ilgili mevzuatında herhangi bir ücret ödenmesinin öngörülmüş olması halinde 15/1/2012 tarihinden itibaren bu görevlerden sadece biri için ücret ödenmesi, burada geçen “kurum ve kuruluşlar” ibaresinden, kurum kuruluşların sermayesine iştirak ettiği şirketler dahil her statüdeki kurum ve kuruluşların anlaşılması gerekmektedir. Sorumlular; savunmalarında Yargıtay .... Hukuk Dairesinin .....tarihli ve Esas No: ..... Karar No: ..... Kararına göre belediyeler ve bağlı kuruluş şirketlerinin “kamu tüzel kişisi” ya da “kamu kurum ve kuruluşu” olarak kabul edilemeyeceğini belirtmiş olsalar da, söz konusu Kararda belediye şirketlerinin sadece 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanunun uygulanması açısından “kamu tüzel kişisi” ya da “kamu kurum ve kuruluşu” olmadığına hükmedilmiştir. Söz konusu karar; 631 numaralı KHK’nın uygulanması açısından da belediye şirketlerinin “kamu tüzel kişisi” ya da “kamu kurum ve kuruluşu” olmadığı yönünde bir hüküm getirmemiştir. Söz konusu KHK’nın uygulamasında çıkabilecek tereddütleri gidermeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili olduğundan ve bu kurum tarafından çıkarılan Tebliğ’de kapsamdaki idarelerin sermayesine iştirak ettiği şirketlerin de “kamu tüzel kişisi” ya da “kamu kurum ve kuruluşu” kapsamında değerlendirilmesi gerektiği belirtildiğinden, ..... AŞ’nin 631 numaralı KHK’nın uygulanması açısından “kamu kurum ve kuruluşu” olarak değerlendirilmesinde herhangi bir tereddüt yoktur.
Yine Tebliğ’e göre; 631 saylı KHK’nın 12 nci maddesinde belirtilen görevler karşılığında, ödeme yapacak kurumun, ödeme yapılmadan önce ilgiliden, kurumundan veya başka kurumlardan bu kapsamda kendisine herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyan alması, bu beyanda bulunmayanlara herhangi bir ödeme yapmaması gerekmektedir. Başka bir ifade ile 631 saylı KHK’nın 12 nci maddesinde belirtilen görevlerin sadece birisi için ödeme yapılması, ilgililer tarafından, söz konusu beyanın ödemeyi yapacak kuruma verilmesine bağlıdır.
Yapılan incelemede; Genel Müdür ..... ve Genel Müdür Yardımcısı .....’a, Kurumdan veya başka kurumlardan kendilerine yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda aldıkları görevler karşılığında herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyanları alınmadan, .....Yönetim Kurulu toplantılarına katılmaları sebebiyle “Yönetim Kurulu Ücreti” ödendiği görülmüştür.
Mevzuatında öngörülmediği halde söz konusu ödemenin yapılması, kamu kaynağının azalmasına ve 24.12.2003 tarihli ve 25326 saylı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinde tanımlanan kamu zararının oluşmasına sebebiyet vermiştir.
Bahsi geçen kamu zararının oluşmasında; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun 32 ve 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emri ve eki belgelerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu itibarla; Genel Müdür .....ve Genel Müdür Yardımcısı .....’a, Kurumdan veya başka kurumlardan kendilerine yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda aldıkları görevler karşılığında herhangi bir ödeme yapılmadığına dair yazılı beyanları alınmadan, .....Yönetim Kurulu toplantılarına katılmaları sebebiyle “Yönetim Kurulu Ücreti” ödenmesi suretiyle oluşan toplam .....TL tutarındaki kamu zararının;
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’a,
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’a,
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’ya,
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’ya,
.....TL’sinin Harcama Yetkilisi ..... ve Gerçekleştirme Görevlisi .....’a
müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faiziyle birlikte ödettirilmesine, anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?