Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 5. Daire Kararı
Karar Tarihi:
3/3/2022
Karar No:
94
Esas No:
511
KARAR
İmalat miktarı
…..AŞ yükleniminde bulunan …. TL sözleşme bedelli “İl Sınırları İçindeki Ulaşım Yollarında Asfalt Kaplaması, Bakım ve Onarım Yapılması İşi” kapsamında BFİ 102 poz nolu “Asfalt Kazıma Makinesi ile Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Naki “ imalata ait imalat miktarının hatalı hesaplanması sonucu …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;
Söz konusu imalata ait sözleşme eki birim fiyat tarifinde ; “Asfaltın kazıma makinesi ile kazılması, sökülmesi, gerekli suyun taşınması, emniyet tedbirlerinin alınması, çıkan malzemenin vasıtalara yüklenmesi, İdarenin göstereceği sahaya nakliyesi, boşaltılması, dolgu yerinde tabaka tabaka serilmesi ve düzenlenmesi veya depo yerinde istif edilmesi için lüzumlu her türlü işçilik, her türlü nakliye, malzeme, makine, alet ve edevat masrafları ile müteahhit karı ve genel masraflar dahil 1 m3 fiyatı.”
Ölçü : Asfaltın orijinal yerinde ölçülen bir metre küp cinsinde hacmidir.”
şeklinde tarif edilmiştir. Gerek hakediş gerekse sahada yapılan fiziki incelemeler sonucunda alt yapı kurumları tarafından yapılan alt yapı çalışmaları sırasında önceden bu kurumlar tarafından sökülüp kaldırılan ve imalatlar bittikten sonra yine bu kurumlar tarafından doldurulan alanlarında söz konusu imalatın hesabında dikkate alınarak bedelinin yüklenici firmaya ödendiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla yüklenici tarafından kazılarak sökülüp kaldırılmayan asfalt için fazladan asfalt kazıma bedeli ödenmiştir.
Sorumlular savunmalarında özetle; yapılan asfalt kazıma işleminin tüm yola yapılmaması durumunda, sadece kazı olan kısımların iş makinesi ile ortalama …. kazılması, daha sonra yolda mevcutta bulunan asfalta kazıma işlemi yapılması (bu durumda asfalt kazıma işlemi yapılırken kazı alanları ….cm yol kotunun altında kaldığından bu kısımlarda kazıma işlemi yapılmayacaktır) durumunun ortaya çıkacağını, bu durumda iş makinesi ile kazısı yapılan ve örselen zeminin teknik olarak mevcut asfalt kazıma yapılmış alanla aynı sıkışmayı sağlamayacağının açık olduğunu, bunun da farklı sıkışmadan dolayı yolun kullanımına ve trafik yüküne göre değişmekle birlikte kısa bir süre içinde çökme/oturma sonucunu ortaya çıkartacağını, bu durumun da hem can ve mal güvenliği açısından tehlike teşkil edeceğini ve asfalt yama onarımının yapılması gerekliliğini doğuracağını, sonucunda ise asfalt serim yapılmak suretiyle yenilenen yolun kısa bir süre sonra bozulacağını, bozulmanın boyutuna göre tekrar asfalt serim yapılması ihtiyacı doğacağını ve bunun da kamu zararına sebebiyet vereceğini, ayrıca iş makinesi ile kazı yapıldığında gerek yeni döşenen hatların gerekse eskiden yolda bulunan hatların zarar göreceğini, bunların da tamiratının hatta bazı bölgelerde yenilenmesinin söz konusu olacağını, bunun da ek bir maliyet doğuracağını, bununla birlikte uygulama süresinin ciddi oranda artacağını ve bu süreçte yol sağlıklı kullanılamadığından vatandaşın da ciddi mağduriyetine sebebiyet verileceğini demişlerse de sorguda ifade edilmek istenen konu imalatın yapım şekli ile ilgili olmayıp, yapılan imalatın metraj hesabında fiilen kazılan asfalt miktarının değil asfalt kaplanacak tüm alanın hesaplamaya dahil edilmesinden dolayı kamu zararına sebebiyet verilmesiyle ilgilidir.
Söz konusu imalatın tarifinde ölçü; freze makinesi ile kazılan asfaltın orijinal yerinde ölçülen bir metre küp hacmi olarak tanımlanmıştır. Ancak uygulamada alt yapı kurumları tarafından yapılan çalışmalar dolayısıyla bu çalışmaların yapıldığı yollarda mevcut tranşe genişliği kadar olan kısımdaki asfalt bu kurumlar tarafından zaten kazıldığı için asfalt olmayan bu bölgelerdeki stabilize dolgunun kaldırılmasında bu pozun uygulanmaması gerekirdi. Her ne kadar savunmalarda asfalt yapılabilmesi için yolun tamamının asfalt kazıma makinesi ile kazılması gerektiği ileri sürülmüşse de imalat miktarının hesabında toprak dolgu olan yerlerin hesaplanan miktardan minha edilmesi ve minha edilen alanlardaki kaldırılan dolgu içinde BFİ. 158 poz nolu Hafriyat Yapılması pozundan ödeme yapılması gerekirdi.
BFİ 158 Poz nolu imalat tarifi ; “Tüm hafriyat işlerinin yapılması işidir. Proje ve detaylarına göre her türlü zemin ve klasta, geniş derin, dar derin veya serbest, suda veya kuruda el veya makina ile hafriyat yapılması, kazı esnasında çıkacak veya kazı çukuruna gelen zemin sularının pompalar ile boşaltılması, kazı esnasında eski imalatlara ait kalıntılar çıkması durumunda bu kalıntıların kırılması, sökülmesi hafriyat fazlalığının idarenin belirleyeceği moloz döküm sahasına nakliyesi veya idare tarafından uygun görüldüğü taktirde kazıdan çıkan dolguya uygun malzemelerin inşaat sahası dolgularında kullanılması ve tabaka tabaka sıkıştırılması, sahada hali hazırda birikmiş hafriyatların moloz döküm sahasına nakliyesi, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, her türlü nakliye, işçilik, alet edevat giderleri ve makina giderleri, yüklenici karı ve genel giderler dahil 1 m3 hafriyat yapılması fiyatıdır. Ölçü: Projedeki boyutlar üzerinden metreküp cinsinden kazı yapılan yerin hacmi hesaplanır” şeklinde olduğundan stabilize alanlarda yapılan kazı imalatları için, yapılacak işler listesinde yer alan en uygun imalat kaleminin bu olması nedeniyle bu imalat kalemine ait birim fiyat üzerinden ödeme yapılması gerekirdi.
Diğer yandan sorgu konusuna ilişkin kamu zararı tablosu incelendiğinde; “Asfalt Kazıma Makinesi ile Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Naki “ imalata ait imalat miktarının hesabına …. yılının hakedişlerine ait metrajların da sehven dahil edildiği anlaşılmış olup, …. yılına ilişkin imalat miktarları dikkate alınmak suretiyle kamu zararı yeniden hesaplanmış olup, yeni kamu zararı tutarı …. TL olarak belirlenmiştir.
Bu itibarla; …. AŞ yükleniminde bulunan ….. TL sözleşme bedelli “İl Sınırları İçindeki Ulaşım Yollarında Asfalt Kaplaması, Bakım ve Onarım Yapılması İşi” kapsamında BFİ 102 poz nolu “Asfalt Kazıma Makinesi ile Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Naki “ imalata ait imalat miktarının hatalı hesaplanması sonucu oluşan ….. TL kamu zararının;
….. TL’sine ilişkin olarak, sorgu konusu pozun hesabına …. yılına ilişkin hakedişlerde yer alan imalat miktarlarının sehven dahil edilmesi sonucunda kamu zararı tutarının yeniden hesaplanarak ….. TL olarak belirlendiğinden, kamu zararı oluşmayan ….. TL ile olarak ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına;
Geriye kalan ….. TL kamu zararının tamamının Harcama Yetkilisi (…..) …. ve Gerçekleştirme Görevlileri (……) ……, (……) ….., (……) ……, (…..) ……, (……) ……, (……) ….., (…...) ….., (…..) ….., (…..) ….., (…..) ….., (….) …., (…...) ….. ve (…..) ……’ye
müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,
İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren aynı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
…..AŞ yükleniminde bulunan …. TL sözleşme bedelli “İl Sınırları İçindeki Ulaşım Yollarında Asfalt Kaplaması, Bakım ve Onarım Yapılması İşi” kapsamında BFİ 102 poz nolu “Asfalt Kazıma Makinesi ile Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Naki “ imalata ait imalat miktarının hatalı hesaplanması sonucu …. TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak;
Söz konusu imalata ait sözleşme eki birim fiyat tarifinde ; “Asfaltın kazıma makinesi ile kazılması, sökülmesi, gerekli suyun taşınması, emniyet tedbirlerinin alınması, çıkan malzemenin vasıtalara yüklenmesi, İdarenin göstereceği sahaya nakliyesi, boşaltılması, dolgu yerinde tabaka tabaka serilmesi ve düzenlenmesi veya depo yerinde istif edilmesi için lüzumlu her türlü işçilik, her türlü nakliye, malzeme, makine, alet ve edevat masrafları ile müteahhit karı ve genel masraflar dahil 1 m3 fiyatı.”
Ölçü : Asfaltın orijinal yerinde ölçülen bir metre küp cinsinde hacmidir.”
şeklinde tarif edilmiştir. Gerek hakediş gerekse sahada yapılan fiziki incelemeler sonucunda alt yapı kurumları tarafından yapılan alt yapı çalışmaları sırasında önceden bu kurumlar tarafından sökülüp kaldırılan ve imalatlar bittikten sonra yine bu kurumlar tarafından doldurulan alanlarında söz konusu imalatın hesabında dikkate alınarak bedelinin yüklenici firmaya ödendiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla yüklenici tarafından kazılarak sökülüp kaldırılmayan asfalt için fazladan asfalt kazıma bedeli ödenmiştir.
Sorumlular savunmalarında özetle; yapılan asfalt kazıma işleminin tüm yola yapılmaması durumunda, sadece kazı olan kısımların iş makinesi ile ortalama …. kazılması, daha sonra yolda mevcutta bulunan asfalta kazıma işlemi yapılması (bu durumda asfalt kazıma işlemi yapılırken kazı alanları ….cm yol kotunun altında kaldığından bu kısımlarda kazıma işlemi yapılmayacaktır) durumunun ortaya çıkacağını, bu durumda iş makinesi ile kazısı yapılan ve örselen zeminin teknik olarak mevcut asfalt kazıma yapılmış alanla aynı sıkışmayı sağlamayacağının açık olduğunu, bunun da farklı sıkışmadan dolayı yolun kullanımına ve trafik yüküne göre değişmekle birlikte kısa bir süre içinde çökme/oturma sonucunu ortaya çıkartacağını, bu durumun da hem can ve mal güvenliği açısından tehlike teşkil edeceğini ve asfalt yama onarımının yapılması gerekliliğini doğuracağını, sonucunda ise asfalt serim yapılmak suretiyle yenilenen yolun kısa bir süre sonra bozulacağını, bozulmanın boyutuna göre tekrar asfalt serim yapılması ihtiyacı doğacağını ve bunun da kamu zararına sebebiyet vereceğini, ayrıca iş makinesi ile kazı yapıldığında gerek yeni döşenen hatların gerekse eskiden yolda bulunan hatların zarar göreceğini, bunların da tamiratının hatta bazı bölgelerde yenilenmesinin söz konusu olacağını, bunun da ek bir maliyet doğuracağını, bununla birlikte uygulama süresinin ciddi oranda artacağını ve bu süreçte yol sağlıklı kullanılamadığından vatandaşın da ciddi mağduriyetine sebebiyet verileceğini demişlerse de sorguda ifade edilmek istenen konu imalatın yapım şekli ile ilgili olmayıp, yapılan imalatın metraj hesabında fiilen kazılan asfalt miktarının değil asfalt kaplanacak tüm alanın hesaplamaya dahil edilmesinden dolayı kamu zararına sebebiyet verilmesiyle ilgilidir.
Söz konusu imalatın tarifinde ölçü; freze makinesi ile kazılan asfaltın orijinal yerinde ölçülen bir metre küp hacmi olarak tanımlanmıştır. Ancak uygulamada alt yapı kurumları tarafından yapılan çalışmalar dolayısıyla bu çalışmaların yapıldığı yollarda mevcut tranşe genişliği kadar olan kısımdaki asfalt bu kurumlar tarafından zaten kazıldığı için asfalt olmayan bu bölgelerdeki stabilize dolgunun kaldırılmasında bu pozun uygulanmaması gerekirdi. Her ne kadar savunmalarda asfalt yapılabilmesi için yolun tamamının asfalt kazıma makinesi ile kazılması gerektiği ileri sürülmüşse de imalat miktarının hesabında toprak dolgu olan yerlerin hesaplanan miktardan minha edilmesi ve minha edilen alanlardaki kaldırılan dolgu içinde BFİ. 158 poz nolu Hafriyat Yapılması pozundan ödeme yapılması gerekirdi.
BFİ 158 Poz nolu imalat tarifi ; “Tüm hafriyat işlerinin yapılması işidir. Proje ve detaylarına göre her türlü zemin ve klasta, geniş derin, dar derin veya serbest, suda veya kuruda el veya makina ile hafriyat yapılması, kazı esnasında çıkacak veya kazı çukuruna gelen zemin sularının pompalar ile boşaltılması, kazı esnasında eski imalatlara ait kalıntılar çıkması durumunda bu kalıntıların kırılması, sökülmesi hafriyat fazlalığının idarenin belirleyeceği moloz döküm sahasına nakliyesi veya idare tarafından uygun görüldüğü taktirde kazıdan çıkan dolguya uygun malzemelerin inşaat sahası dolgularında kullanılması ve tabaka tabaka sıkıştırılması, sahada hali hazırda birikmiş hafriyatların moloz döküm sahasına nakliyesi, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, her türlü nakliye, işçilik, alet edevat giderleri ve makina giderleri, yüklenici karı ve genel giderler dahil 1 m3 hafriyat yapılması fiyatıdır. Ölçü: Projedeki boyutlar üzerinden metreküp cinsinden kazı yapılan yerin hacmi hesaplanır” şeklinde olduğundan stabilize alanlarda yapılan kazı imalatları için, yapılacak işler listesinde yer alan en uygun imalat kaleminin bu olması nedeniyle bu imalat kalemine ait birim fiyat üzerinden ödeme yapılması gerekirdi.
Diğer yandan sorgu konusuna ilişkin kamu zararı tablosu incelendiğinde; “Asfalt Kazıma Makinesi ile Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Naki “ imalata ait imalat miktarının hesabına …. yılının hakedişlerine ait metrajların da sehven dahil edildiği anlaşılmış olup, …. yılına ilişkin imalat miktarları dikkate alınmak suretiyle kamu zararı yeniden hesaplanmış olup, yeni kamu zararı tutarı …. TL olarak belirlenmiştir.
Bu itibarla; …. AŞ yükleniminde bulunan ….. TL sözleşme bedelli “İl Sınırları İçindeki Ulaşım Yollarında Asfalt Kaplaması, Bakım ve Onarım Yapılması İşi” kapsamında BFİ 102 poz nolu “Asfalt Kazıma Makinesi ile Asfalt Kaplamaların Kazılması ve Naki “ imalata ait imalat miktarının hatalı hesaplanması sonucu oluşan ….. TL kamu zararının;
….. TL’sine ilişkin olarak, sorgu konusu pozun hesabına …. yılına ilişkin hakedişlerde yer alan imalat miktarlarının sehven dahil edilmesi sonucunda kamu zararı tutarının yeniden hesaplanarak ….. TL olarak belirlendiğinden, kamu zararı oluşmayan ….. TL ile olarak ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına;
Geriye kalan ….. TL kamu zararının tamamının Harcama Yetkilisi (…..) …. ve Gerçekleştirme Görevlileri (……) ……, (……) ….., (……) ……, (…..) ……, (……) ……, (……) ….., (…...) ….., (…..) ….., (…..) ….., (…..) ….., (….) …., (…...) ….. ve (…..) ……’ye
müştereken ve müteselsilen,
6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,
İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren aynı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?