Karar Künyesi
Karar Türü:
Sayıştay 6. Daire Kararı
Karar Tarihi:
4/26/2022
Karar No:
103
Esas No:
868
KARAR
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
Belediye tarafından kıdem tazminatı ödenmesi için gerekli şartları taşımayan ... AŞ’nin işçisi …’a kıdem tazminatı ödendiği görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışanların Kıdem Tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde aynen;
“4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
…
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.” hükmü yer almıştır.
1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte kalan kıdem tazminatı ile ilgili 14’üncü maddesinde; bu Kanun’a tabi işçilerin; işveren tarafından aynı Kanun’un 17’nci maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında; işçi tarafından bu Kanun’un 16’ncı maddesi uyarınca; muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla, bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla, 506 sayılı Kanun’un 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanun’un Geçici 81’inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları halleri hariç hizmet akitlerinin feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işveren tarafından işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödeneceği; işçinin birinci bendin 4’üncü fıkrası hükmünden faydalanabilmesi için aylık veya toptan ödemeye hak kazanmış bulunduğunu ve kendisine aylık bağlanması veya toptan ödeme yapılması için yaşlılık sigortası bakımından bağlı bulunduğu kuruma veya sandığa müracaat etmiş olduğunu belgelemesinin şart olduğu, ancak işçinin ölümü halinde bu şartın aranmayacağı ifade edilmiştir.
1475 sayılı mülga İş Kanunu’nun 16’ncı maddesinde yer alan haller, yürürlükte olan 4857 sayılı Kanun’un “İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı” başlıklı 24’üncü maddesinde belirtilmiştir. Bu durumlar; sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve zorlayıcı sebepler olmak üzere üç bölüm halinde düzenlenmiştir.
Sorgu konusu olayda ... AŞ’de işçi olarak çalışan …, iş sözleşmesini “memuriyete geçiş” sebebiyle … tarihinde feshetmiş ve kendisine Belediye tarafından kıdem tazminatı ödemesi yapılmıştır.
Sorgu konusu olay ve yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, işçinin kıdem tazminatı almaya hak kazandığı durumlar mevzuatta sayılmış ve işçi tarafından sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve zorlayıcı sebeplerle iş sözleşmesi fesedildiğinde kıdem tazminatı alabileceği ifade edilmiştir. Memuriyete girme sebebiyle iş akdinin işçi tarafından feshedildiği durumda işçiye kıdem tazminatı ödenemeyecektir. Ancak belediye tarafından ilgili kişiye kıdem tazminatı ödenmesi sonucu … TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak, söz konusu kamu zararı tutarı … TL’nin … tarih … numaralı muhasebe işlem fişi ile tahsil edildiği anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Belediye tarafından kıdem tazminatı ödenmesi için gerekli şartları taşımayan ... AŞ’nin işçisi …’a kıdem tazminatı ödendiği görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışanların Kıdem Tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde aynen;
“4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
…
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.” hükmü yer almıştır.
1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte kalan kıdem tazminatı ile ilgili 14’üncü maddesinde; bu Kanun’a tabi işçilerin; işveren tarafından aynı Kanun’un 17’nci maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında; işçi tarafından bu Kanun’un 16’ncı maddesi uyarınca; muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla, bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla, 506 sayılı Kanun’un 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanun’un Geçici 81’inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları halleri hariç hizmet akitlerinin feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işveren tarafından işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödeneceği; işçinin birinci bendin 4’üncü fıkrası hükmünden faydalanabilmesi için aylık veya toptan ödemeye hak kazanmış bulunduğunu ve kendisine aylık bağlanması veya toptan ödeme yapılması için yaşlılık sigortası bakımından bağlı bulunduğu kuruma veya sandığa müracaat etmiş olduğunu belgelemesinin şart olduğu, ancak işçinin ölümü halinde bu şartın aranmayacağı ifade edilmiştir.
1475 sayılı mülga İş Kanunu’nun 16’ncı maddesinde yer alan haller, yürürlükte olan 4857 sayılı Kanun’un “İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı” başlıklı 24’üncü maddesinde belirtilmiştir. Bu durumlar; sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve zorlayıcı sebepler olmak üzere üç bölüm halinde düzenlenmiştir.
Sorgu konusu olayda ... AŞ’de işçi olarak çalışan …, iş sözleşmesini “memuriyete geçiş” sebebiyle … tarihinde feshetmiş ve kendisine Belediye tarafından kıdem tazminatı ödemesi yapılmıştır.
Sorgu konusu olay ve yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, işçinin kıdem tazminatı almaya hak kazandığı durumlar mevzuatta sayılmış ve işçi tarafından sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve zorlayıcı sebeplerle iş sözleşmesi fesedildiğinde kıdem tazminatı alabileceği ifade edilmiştir. Memuriyete girme sebebiyle iş akdinin işçi tarafından feshedildiği durumda işçiye kıdem tazminatı ödenemeyecektir. Ancak belediye tarafından ilgili kişiye kıdem tazminatı ödenmesi sonucu … TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak, söz konusu kamu zararı tutarı … TL’nin … tarih … numaralı muhasebe işlem fişi ile tahsil edildiği anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Kararla ilgili sorunuz mu var?