Ek fiyat farkı ödemesinin hesabında uygulama ayı endeksinin hatalı belirlenmesi

... yüklenimindeki ... ihale kayıt numaralı “Beton Kilit Parke ve Beton Bordür Yapımı İşi” ile ... Ltd. Şti. yüklenimindeki ... ihale kayıt numaralı “... Belediyesi Restoran Yapım İşi” kapsamında ödenen ek fiyat farkı hesabında esas alınan uygulama ayı endeksinin hatalı belirlendiği görülmüştür.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici 5’inci maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esasların “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinin birinci fıkrasında;

“4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanun’una göre 1/12/2021 tarihinden önce ihalesi yapılan ve 4735 sayılı Kanun’un geçici 5’inci maddesinin yürürlüğe girdiği 22/1/2022 tarihi itibarıyla devam eden veya 22/1/2022 tarihinden önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için, ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın verilecek ek fiyat farkı bu Esaslara göre hesaplanır.” denilmiş olup,

Esasların “Yapım İşlerinde Ek Fiyat Farkı Hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde; ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmayacağı düzenlenen sözleşmelerde, Pn=Gn/Go olmak üzere, Fe = An x E x ( Pn - 1 ) formülünün kullanılacağı belirtilmiştir.

Esasların “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) ve (l) bentlerinde sırasıyla güncel endeksin uygulama ayına ait TÜİK tarafından yayımlanan endeks olduğu; uygulama ayının ise işlerin gerçekleştirildiği veya malın teslim edildiği ayı ifade ettiği belirtilmiştir.

24.03.2022 tarih ve 94 no.lu Kamu İhale Kurulu Kararı’nda;

“4) Hakedişlerin aylık olarak düzenlenmediği işlerde ek fiyat farkı hesabına esas olarak hangi ayın endeksinin kullanılacağı hususuna ilişkin olarak: (…)

Bu çerçevede, ek fiyat farkı hesaplamalarına ilişkin olarak 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında gerçekleştirilen kısımların tespitinin yapılması gerektiği, hakedişlerin aylık olarak yapılmadığı durumlarda hakediş tarihinin dikkate alınmasının uygun olmayacağı, bu ve benzeri hallerde idareler tarafından 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında imalatın/işin/teslimatın fiili olarak gerçekleşip gerçekleşmediği tespit edilerek, imalatın/işin/teslimatın fiili gerçekleştirildiği ayın endeksinin kullanılması gerektiği, (…)

6) 01/07/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında gerçekleştirilen kısımlara ilişkin şantiye defteri, iş programı ve benzeri kanıtlayıcı belge bulunmaması halinde, sözleşme fiyatları ile yapılan iş miktarları ve takvim günü sayıları kullanılarak enterpolasyon yöntemiyle ayrıştırma yapılıp yapılmayacağı hususuna ilişkin olarak: (…)

Anılan hükümlere uygun olarak gerekli belgelerin düzenlenmemiş olması durumunda, çalışılan (hakediş konusu imalatların gerçekleştirildiği) toplam gün sayısı ve hakediş tutarı esas alınarak hesaplanacak bir (1) çalışma gününe tekabül eden hakediş tutarı üzerinden enterpolasyon yöntemi ile her bir takvim ayına ait hakediş tutarının belirlenebileceği ve ek fiyat farkı hesabının ilgili aya ait endeks ile bu şekilde bulunan hakediş tutarı üzerinden yapılabileceği, (…)” ifade edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca 22/1/2022 tarihi itibarıyla devam eden veya 22/1/2022 tarihinden önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan yapım işlerine ilişkin 01/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için ek fiyat farkı hesaplanacağı belirtilmiştir. Söz konusu hesaplamada kullanılacak olan “Fe = An x E x ( Pn - 1 )” formülünde ifade edilen Fe’nin ek fiyat farkını, An’in uygulama ayına ilişkin imalat miktarını, E’nin sabit katsayıyı ve Pn’in ise güncel endeksin temel endekse oranını ifade ettiği açıklanmıştır. Ayrıca hesaplamada esas alınan güncel endeksin, imalatların gerçekleştiği uygulama ayına ait endeksin olduğu ifade edilmiştir. Bu bağlamda ek fiyat farkı hesabında imalatın fiili olarak gerçekleştirildiği ayın endeksinin kullanılması gerektiği açık olup hakedişlerin aylık olarak düzenlenmediği işlerde ek olarak imalatların fiili olarak gerçekleştirildiği ayların tespitine dayanak teşkil edecek kanıtlayıcı belgelerin de bulunmaması durumunda çalışılan toplam gün sayısı ve hakediş tutarının esas alınması suretiyle bir çalışma gününe tekabül eden hakediş tutarının tespitini sağlayan enterpolasyon yönteminin uygulanması icap etmektedir.

Yapılan incelemede İdare tarafından söz konusu her iki işe dair hakedişlerin aylık olarak düzenlenmediği görülmüş olup hakedişlere ilişkin ek fiyat farkı hesabında imalatların fiili olarak gerçekleştirildiği ayların endeksleri yerine, hakedişlerin düzenlendiği tarihlere tekabül eden ayların endekslerinin esas alındığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla mevzuatta belirtilen esas ve usullere aykırı olarak belirlenen uygulama ayı endeksinin kullanılması suretiyle ek fiyat farkı ödemesi yapılması sonucunda kamu zararına sebebiyet verilmiştir.

Bununla birlikte sorumluların savunmaları ile ekindeki belgelerin incelenmesi sonucunda, ... TL kamu zararından, ... TL’sinin ...’den ... tarih ve ... no.lu muhasebe işlem fişiyle, ... TL’sinin .... Ltd. Ştd.’den ... tarih ve ... no.lu muhasebe işlem fişi ile tahsil edildiği anlaşıldığından ilişilecek bir husus kalmadığına,

İşbu ilamın tebliğinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,