Reklam alanlarına ilişkin kira bedelinin 2022 yılında artırılmaması.

Belediye tarafından ... tarih ve ... No.lu Encümen kararı ile kiralanan reklam alanlarına ilişkin kira bedelinin, 2022 yılında artırılmaması sonucunda kamu zararına sebebiyet verildiği rapor konusu yapılmış olsa da;

Kiralamaya ilişkin Tip Sözleşme’nin “Kira Bedelinin Ödenme Şekli” başlıklı 4’üncü maddesinde;

“İlk yıl ait kira bedeli, kira sözleşmesinin imzalanmasından önce peşin olarak yatırılacaktır. İkinci ve müteakip yıllara ait kira bedelleri: Devlet İstatistik Enstitüsünce artışın yapılacağı ayda yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (Bir önceki yılın aynı ayına göre % değişim oranı) oranında ve/veya Belediye tarafından günün rayicine göre tespit edilecek artış oranları uygulanmak suretiyle yeniden tespit edilecek diğer koşullarla belirlenir ve her ayın 10. günü aylık peşin olarak ödenecektir.”

Denilmektedir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 15.12.2020 tarih ve 2020/27 sayılı Genelgesinde

“(…)

Bu çerçevede koronavirüs salgını kaynaklı zorlayıcı sebepler gerekçesiyle yerel yönetimler ve bağlı kuruluşları ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri ve bunların sermayesinin yarısından fazlasına doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak birlikte veya ayrı ayrı sahip oldukları şirketlerin mülkiyetinde veya tasarrufunda olan taşınmazlarına ilişkin olarak irtifak hakkı kiralama ve benzeri kullanımından kaynaklanan ve ilgili mevzuatınca ödenmesi gereken bedellerin veya tutarların;

a) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından alınan önlemler sonucunda veya pandemi sürecine bağlı olarak faaliyetlerinde azalma meydana gelen işyerlerinden tahsil edilecek sözü edilen bedellere ilişkin olarak idarece yapılacak değerlendirme sonucunda indirim veya erteleme yönünde karar altına alınabileceği,

b) (a) bendindeki sebepler sonucunda faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerden faaliyette bulunmadığı döneme ilişkin olarak sözü edilen bedellerin tahsil edilmemesi, ayrıca bu süreler kadar sözleşme sürelerinin uzatılması,

c) Peşin ödeme yapılan iş yerlerinde bu sürece isabet eden dönemler için (a) ve (b) bentleri uyarınca gerekli indirim, erteleme ve süre uzatımı yapılabileceği,

ç)Zorlayıcı sebeple ortaya çıkan durumun müşteriden/yükümlüden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, bu durumun taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, müşterinin/yükümlünün bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması hususlarının idarece yapılacak değerlendirme sonucunda tespit edilmesi halinde sözleşmenin karşılıklı olarak feshedilebileceği,

hususları uygun görülmüştür.

(…)”

Denilmiştir.

Sorumluların göndermiş oldukları savunmalardan, kira tespit komisyonunun yukarıda yer alan Tip Sözleşmesinin dördüncü maddesine dayanarak; pandemi koşullarının tam olarak kalkmamış olduğu gerekçe gösterilerek kira artış oranın %0 oranında belirlendiği anlaşılmıştır.

Tip sözleşmenin 4’üncü maddesinde, kira bedellerinin Tüketici Fiyat Endeksi oranında ve/veya Belediye tarafından günün rayicine göre tespit edilecek artış oranları uygulanmak suretiyle yeniden tespit edileceği belirtildiğinden, kira tespit komisyonun pandemi döneminin olumsuz etkilerinin halen devam ettiği 2022 yılı için kira artış oranını %0 olarak belirlenmesinde mevzuata aykırı bir durum olmadığı değerlendirilmiştir.

Bu itibarla, rapor konusu yapılmış olan ... TL için ilişilecek bir husus bulunmadığına;

İşbu ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy çokluğuyla,

Azınlık Görüşü:

Üye ...’ın karşı oy gerekçesi;

“Sorumlular savunmalarında her ne kadar pandemi koşullarını göz önünde bulundurarak, Tip sözleşmenin 4’üncü maddesinde yer alan, kira bedellerinin Tüketici Fiyat Endeksi oranında ve/veya Belediye tarafından günün rayicine göre tespit edilecek artış oranları uygulanmak suretiyle yeniden tespit edileceği hükmüne dayanarak kira artışı yapmadıklarını belirtmiş olsalar da, rapora konu dönem 2021 yılı sonrası yani normalleşmenin başladığı, sokağa çıkma yasağının kalktığı dönem olan 2022 yılını kapsamaktadır. Dolayısıyla pandemi sürecini mazeret göstererek kira artışına gidilmemesi rapor konusu hususu karşılamamaktadır. Sonuç olarak, Tip sözleşmenin 4’üncü maddesinde Belediye tarafından günün rayicine göre tespit edilecek artış oranları uygulanır denmesine rağmen, rayiçler dikkate alınmadan %0 oranında artışa gidilmesi sonucu ortaya çıkan ... TL kamu zararının raporda adı geçen sorumlulara ödettirilmesine karar verilmesi gerekir.”