Kiralama Geliri

… Belediyesinin … İhale kayıt numaralı “…” birim fiyatlı yapım işinde, yüklenicinin İdareden kiralamış olduğu iş makinelerine ait kiralama bedelinin tahsil edilmemesi nedeniyle … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasına ilişkin olarak,

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu Zararı” başlıklı 71’inci maddesinde kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması şeklinde tanımlanmıştır. Aynı maddede kamu zararının belirlenmesi şartlarından birisi olarak ise İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmamasının esas alınacağı düzenlemesine yer verildiği görülmektedir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinde;

“… f) Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek…” şeklinde belirtilmiştir.

04.01.2022 tarih ve 1 sayılı Meclis Kararı eki ücret tarifesinde belediyeye ait iş makinelerini kiralama ücretleri belirlenmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden; belediyeye ait iş makinelerinin gerçek veya tüzel kişilerce kiralanması sonucunda belediye meclisince belirlenen kiralama ücretlerinin belediye tarafından kiralayan kişilerden tahsil edilmesi gerektiği, bu işlemlerin yapılmaması durumunda kamu zararına sebebiyet verileceği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, … Ltd Şti. ve … Ltd. Şti yükleniminde bulunan … İhale kayıt numaralı “…” işinde belediyeye ait iş makinelerinin kullanıldığının İdare tarafından tespit edildiği; Fen İşleri Müdürlüğünün … tarihli ve … sayılı yazısı ile yüklenici adına tahakkuk etmesi gereken … TL kiralama bedelinin Mali Hizmetler Müdürlüğüne bildirildiği ancak yüklenicinin İdareden kiralamış olduğu iş makinelerine ait kiralama bedelinin tahakkuk kaydı ve tahsili yapılmayarak kamu zararına sebebiyet verildiği tespit edilmiştir.

Diğer taraftan sorumlular tarafından gönderilen savunmalar ve yargılamaya esas rapor eki belgelerin incelenmesi neticesinde ihaleyi yapan birim tarafından kamu zararına konu husus ile ilgili tahakkuk kaydının yapılması amacıyla mali hizmetler müdürlüğüne .. tarih ve … sayılı yazı yazıldığı, mali hizmetler birimi tarafından ise tahakkuk işlemlerinin yaklaşık 10 ay sonra … tarihinde yapıldığı anlaşılmaktadır.

Hal böyle iken“…” işinde yüklenicinin İdareden kiralamış olduğu iş makinelerine ait kiralama bedelinin tahakkuk kaydı ve tahsilinin yapılmamasının 5018 sayılı Kanun’un 71’inci maddesine göre … TL kamu zararı oluşturduğu kanaatine varılmıştır.

Konunun sorumluluk yönünden değerlendirilmesine gelince;

Yargılamaya esas rapor konusu olayda kiralama bedelinin tahsil edilmemesinden kaynaklanan kamu zararından ihaleyi yapan birimde gerçekleştirme görevini ifa eden … ile mali hizmetler biriminde görev yapan gerçekleştirme görevlileri …, … ve … sorumlu tutulmuştur.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 38’inci maddesine göre; kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanlar, ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumludurlar. Aynı Kanun’un 60’ıncı maddesinde ilgili mevzuatı çerçevesinde idare gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek mali hizmetler biriminin görevleri arasında sayılmıştır.

Somut olayda ihaleyi yapan birim tarafından kamu zararına konu husus ile ilgili tahakkuk kaydının yapılması amacıyla mali hizmetler müdürlüğüne … tarih ve … sayılı yazı yazıldığı, mali hizmetler birimi tarafından ise tahakkuk işlemlerinin yaklaşık 10 ay sonra … tarihinde yapıldığı görülmektedir.

Yargılamaya esas rapor konusu olay ile yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde ihaleyi yapan birim tarafından kamu zararına konu husus ile ilgili tahakkuk kaydının yapılması amacıyla mali hizmetler müdürlüğüne … tarih .. sayılı yazı yazıldığı anlaşıldığından bu birimde gerçekleştirme görevini yürüten …’nın mali sorumluluğunun bulunmadığı kanaatine varılmıştır.

Diğer taraftan tahakkuk işleminin yapılması hususunda … tarih ve … sayılı yazı yazılan mali hizmetler biriminde görev yapan personelin ise üzerlerine düşen sorumluluğu yaklaşık 10 ay boyunca yerine getirmedikleri ve tahakkuk işleminin ancak … tarihinde gerçekleştirildiği görüldüğünden gerçekleştirme görevini yürüten …, … ve …’ın mali sorumluluğunun bulunduğu değerlendirilmiştir.

Sonuç olarak kiralama bedelinin tahsil edilmemesi sonucu oluşan …TL kamu zararının sorumlulardan …, … ve …’a müştereken ve müteselsilen ödettirilmesine karar verilmesi gerekmekte ise de adı geçen sorumlular tarafından gönderilen savunmalardan, bu tutarın … tarih ve … yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile yüklenici … Ltd Şti. ve .. Ltd. Şti’den mahsuben tahsil edildiği anlaşıldığından, uyuşmazlık konusu edilen … TL hakkında ilişilecek bir husus kalmadığına, tahsilatın ilamda gösterilmesine, oy birliğiyle karar verildi.